Kurs chorwackiego u Mścisława

Zaczęty przez Mścisław Bożydar, Marzec 11, 2012, 22:08:13

Poprzedni wątek - Następny wątek

Mścisław Bożydar

Na początek chciałbym powiedzieć, że to będzie kurs chorwackiego wyłącznie na poziomie surwiwalowym, taki język chorwiwalowy :D Ponadto kurs będzie porwadzony w taki sposób, żeby mógł się z niego uczyć nawet ktoś, kto nie zna terminologii (i IPA)

Jak powszechnie wiadomo, chorwacki jest sub-językiem języka serbochorwackoczarnogórskobośniackohercegowińskiego. Lingwiści mówiąc o odrębności chorwackiego od serbskiego powołują się na różnice, które w polszczyźnie byłyby uznane po prostu za regionalizmy ("zračna luka" vs "aerodrom" etc.)

Co się tyczy wymowy- prawie wszystko jest tak-jak-po-polsku, i dodatkowo:
č- jak polskie /cz/
ž- jak polskie /ż/
đ- jak polskie /dź/
š- jak polskie /sz/
dž- jak polskie /dż/
v- jak polsie /w/
nj- jak polskie /ń/
lj- miękkie /l/

W języku chorwackim- jak na porządny język słowiański przystało- wyróżniamy trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki.
Niemal wszystkie słowa zakończone na spółgłoskę są rodzaju męskiego. Te, które kończą się (w mianowniku) na –a zawsze będą rodzaju żeńskiego, a te z końcówką –o lub –e są rodzaju nijakiego.
Oczywiście nie może być tak nudno, bo niektóre słowa kończące się na spółgłoskę są rodzaju żeńskiego (na przykład riječ- słowo).

Chorwacki dysponuje 7 przypadkami, identycznymi z polskimi. Odpowiadają kolejno na pytania:
Mianownik- tko? što?
Dopełniacz- koga? čega?
Celownik- komu? čemu?
Biernik- koga? što?
Narzędnik- (s)kim? (s)čim?
Miejscownik- (o)komu? (o)čemu?
Wołacz- no, wiadomo

Żeby na początek nie było za ciężko, to odmianą się zajmiemy w następnej lekcji, co?

Zwroty podstawowe:
Tak- da
Nie- ne
Proszę- molim
Dziękuję- hvala!
Dziękuję bardzo- hvala lijepa
Bardzo chętnie- vrlo rado
Nie ma za co- nema na čemu
Co proszę?- molim?
Zgadzam się- pristajem
W porządku- u redu
Przepraszam- oprostite
Dosyć- dosta
Na pomoc- u pomoć
Kto?- tko?
Co?- što?
Który?- koji?
Która?- koja?
Które?- koje?
Gdzie?- gdje?
Gdzie jest?- gdje je?
Dlaczego- zašto?
Z jakiego powodu?- zbog čega?
Jak?- kako?
Ile?- koliko?
Jak długo?- koliko dugo?
Kiedy?- kada?
O której godzinie?- u koliko sati?
Chciałbym...- htio bih...
Chciałabym...- htjela bih...

Proszę o komentarze, pytania etc.
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

Mścisław Bożydar

A, zapomniałem dodać, że kurs jest dedykowany upotrzebicielowi Noqa :P
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

Aureliusz Chmielewski

Podoba mi się :D
Jeszcze do zwrotów mógłbyś dodać grzeczne Dzień dobry i cześć. ( Dzień dobry to chyba było Dobar Den czy jakoś tak : D )

A tak to czekam na resztę :D
The n-word
  •  

Mścisław Bożydar

Cytat
Dzień dobry to chyba było Dobar Den czy jakoś tak : D
Blisko jesteś: Dobar dan ;-)
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

Noqa

Hvala!  我要更!可是我感觉感谢!
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •  

Wedyowisz

@MR:To tko nie jest czasem potocznie wymawiane ko? Bo tak się zapisuje w serbskim.

Czy molim ma zakres użycia tak szeroki jak proszę w polskim? (wybacz, ale jestem przewrażliwiony na punkcie tego słowa i nic mię bardziej nie wnerwia w słownikach/rozmówkach niż ogólnie napisane proszę - bxlagh bez żadnego komentarza a. przykładu użycia).

стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Mścisław Bożydar

Tak, molim ma dokładnie takie zastosowanie jak w polskim. Zarówno kiedy kogoś o coś prosisz, jak i w odpowiedzi na hvala.
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

patka chorwatka

#7
@Mścisław Ruthenia - jest OK  :-)

Cytat: pittmirg w Marzec 12, 2012, 08:35:48
@MR:To tko nie jest czasem potocznie wymawiane ko? Bo tak się zapisuje w serbskim.
Czy molim ma zakres użycia tak szeroki jak proszę w polskim? (wybacz, ale jestem przewrażliwiony na punkcie tego słowa i nic mię bardziej nie wnerwia w słownikach/rozmówkach niż ogólnie napisane proszę - bxlagh bez żadnego komentarza a. przykładu użycia).
Ano, potocznie Ko? Tko?
Izvoli! Izvolite! ( here you are)
Zgadzam się - Pristajem / Slažem se ( jeśli chodzi o opinię)
kiedy kogoś nie usłyszymy -  Molim? / Słucham?
Jeśli chodzi o Hvala to jest Dziękuję.  Również Hvala ti ( wzmacniać)
trochę zaawansowane - Hvale vrijedan - praiseworthy - jak po polsku? Godny chwalenia?
  •  

Wedyowisz

Cytat: patka chorwatka w Marzec 12, 2012, 22:10:50
@Mścisław Ruthenia - jest OK  :-)

Cytat: pittmirg w Marzec 12, 2012, 08:35:48
@MR:To tko nie jest czasem potocznie wymawiane ko? Bo tak się zapisuje w serbskim.
Czy molim ma zakres użycia tak szeroki jak proszę w polskim? (wybacz, ale jestem przewrażliwiony na punkcie tego słowa i nic mię bardziej nie wnerwia w słownikach/rozmówkach niż ogólnie napisane proszę - bxlagh bez żadnego komentarza a. przykładu użycia).
Ano, potocznie Ko? Tko?
Izvoli! Izvolite! ( here you are)
Zgadzam się - Pristajem / Slažem se ( jeśli chodzi o opinię)
kiedy kogoś nie usłyszymy -  Molim? / Słucham?
Jeśli chodzi o Hvala to jest Dziękuję.  Również Hvala ti ( wzmacniać)
trochę zaawansowane - Hvale vrijedan - praiseworthy - jak po polsku? Godny chwalenia?

Chwalebny a. godny pochwały.

Aż musiałem se sprawdzić to vrijedan w słowniku etymo, bo przestraszyłem się, że to może mieć coś wspólnego z wrednością lub wrzodami.
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Mścisław Bożydar

Cytat
jest OK  :-)
Hvala :D

A, właśnie. Z moich obserwacji z okolic Mostaru i Medziugoria wynika, że w tamtych stronach nie ma zbytniej różnicy pomiędzy "č" a "ć" oraz "đ" a "dž". Może po prostu jestem głuchy, ale tylko niektórzy mówili z rozróżnieniem.
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

patka chorwatka

Cytat: Mścisław Ruthenia w Marzec 12, 2012, 22:37:09
Cytat
jest OK  :-)
Hvala :D

A, właśnie. Z moich obserwacji z okolic Mostaru i Medziugoria wynika, że w tamtych stronach nie ma zbytniej różnicy pomiędzy "č" a "ć" oraz "đ" a "dž". Może po prostu jestem głuchy, ale tylko niektórzy mówili z rozróżnieniem.

Nie, mam to samo wrażenie. Sama w rozmowie  nie zwracam na to uwagi. Sprawa "č" i "ć" też zależy od regionu. To samo z "đ" a "dž".  Tylko akcent, uwaga, jest zawsze inny.  :-) I jesteśmy na niego wrażliwi ( tak uważam).
  •  

patka chorwatka

Cytat: pittmirg w Marzec 12, 2012, 22:33:42
Chwalebny a. godny pochwały.
Aż musiałem se sprawdzić to vrijedan w słowniku etymo, bo przestraszyłem się, że to może mieć coś wspólnego z wrednością lub wrzodami.
no, uwaga też z dosadan.
  •  

Mścisław Bożydar

#12
Lekcyja 2


W liczbie pojedynczej rzeczowniki rodzaju męskiego dzielą się na ożywione i nieożywione (różnica w bierniku). To rozróżnienie nie dotyczy rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego.
Rzeczowniki ożywione mają tę samą formę w drugim i czwartym przypadku, a nieożywione w pierwszym i czwartym przypadku.

Deklinacja na przykładzie rzeczowników pekar- piekarz oraz dan- dzień.

l.poj.
M pekar dan
D pekara dana
C pekaru danu
B pekara dan
N pekarom danom
M pekaru danu
W pekare! dane!

l.mn.
M pekari dani
D pekara dana
C pekarima danima
B pekare dane
N pekarima danima
M pekarima danima
W pekari! dani!

Co się tyczy akcentu- pada na tę sylabę, na którą padał w pierwszym przypadku.

Większość rzeczowników jednosylabowych zakończonych na spółgłoskę otrzymuje w liczbie mnogiej końcówkę –ov (zakończone na spółgłoskę twardą) lub –ev (zakończone na spółgłoskę miękką), np.:
Krov-> krovovi
Muž-> muževi

Ponadto rzeczowniki zakończone na spółgłoski miękkie, czyli č đ š ž ć dž j lj nj w narzędniku mają końcówkę –em zamiast –om.
Koš-> košem
Konj-> konjem

Oprócz tego spółgłoski k, g i h zmieniają się
-przed /e/ kolejno w č ž š
-przed /i/ w c z s
Spółgłoski c z s przed /e/ przechodzą kolejno w č ž š

Junak- junače- junaci
Stric- striče- stričevi
Knez- kneže- kneževi

Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na –a odmieniają się wg. deklinacji żeńskiej.


Przywitania/pożegnania
Dzień dobry (rano)- dobro jutro
Dzień dobry- dobar dan
Dobry wieczór- dobra večer
Cześć- bog/bok
Przepraszam, jak ma Pan/Pani na imię- Kako vam je ime, molim Vas?
Jak się nazywasz?- Kako se zovesz?
Nazywam się- Zovem se
Jak się masz?- Kako ste? Kako je?
Pan- gospodin
Pani- gospođa
Do widzenia- Doviđenja
Do szybkiego zobaczenia- Do skorog viđenja
Do jutra- do sutra
Dobranoc- Laku noć
Na razie- Zbogom
Szczęśliwej podróży- sretan put
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

patka chorwatka

uwagi :
Kako se zoveš? Zovem se Jelena
Jak się nazywasz? Kako se prezivaš? Koje ti je prezime?
Prezime - Nazwisko
Ime- Imię
Do widzenia- Do viđenja
Razem! Doviđenja
Do szybkiego zobaczenia- Do skoro viđenja
Do skoroG viđenja - bardzo oficjalne
Vidimo se uskoro! Vidimo se ubrzo!
Na razie- Zbogom
Zbogom jest takie bardzo arch. albo nacechowane - to znaczy Goodbye forever :)
lepiej :  Vidimo se neki drugi put!  albo tylko Vidimo se!
  •  

Noqa

I jak konsekwentny jest ten paradygmat deklinacji - to się stosuje do zdecydowanej większości rzeczowników? (Ten to był tylko męski? Żeński czy nijaki tego nie przypominają?)

Dobrze jakbyś większy nacisk postawił na jakieś różne wariacje zdań - tak chyba najnaturalniej przychodzi.
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •