Pytania o etymologie w językach różnych

Zaczęty przez Ojapierdolę, Sierpień 26, 2011, 21:12:23

Poprzedni wątek - Następny wątek

Wedyowisz

To rozróżnienie ostatecznie kontynuuje jakoś tam plackowe -os/-ios. A z ny/ni w polskim jest niezły burdel (letni, jesienny).
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Mścisław Bożydar

Czy angielski "collar" i polska "koloratka" to kognaty? Albo raczej przyswojone przez oba języki zapożyczenia z łaciny?
Hvernig á að þjálfa Dragon þín?
  •  

Henryk Pruthenia

#122
Collar:
collar (n.) c.1300, "neck armor, gorget," from O.Fr. coler "neck, collar" (12c., Mod.Fr. collier), from L. collare "necklace, band or chain for the neck," from collum "the neck," from PIE *kwol-o- "neck" (cf. O.N., M.Du. hals "neck").
Koloratka jest z fr. collerette «kołnierzyk»

Oba słowa więc mają coś wspólnego z francuzkiém «collier».

Widsið

A ostatecznie collum, collerette nie pochodzi od collier.
  •  

spitygniew

Skąd g w hiszpańskim tengo "mam" (< łac. teneo)?
P.S. To prawda.
  •  

Widsið

Zdaje się, że to jakaś cecha lokalnego wariantu łaciny ludowej, cf. port. tenho, arag. teng(o), kat. tinc. Podobnie vengo < venio i pongo < pono.
  •  

Wedyowisz

стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Dynozaur

Cytat: Gubiert w Wrzesień 11, 2012, 16:58:58
Skąd słoweńskie brati "czytać"?

Podobno rozszerzone znaczenie pod wpływem niem. lesen, które także pierwotnie znaczyło "zbierać", a następnie nabrało znaczenia "czytać".

I odczuwano to jako germanizm na tyle, że w języku literackim wprowadzono chorwatyzm "čitati" w celu jego zastąpienia.

A w praktyce, co jest częstsze, brati czy čitati?
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

patka chorwatka

Cytat: Dynozaur w Wrzesień 11, 2012, 18:09:03
Cytat: Gubiert w Wrzesień 11, 2012, 16:58:58
Skąd słoweńskie brati "czytać"?

Podobno rozszerzone znaczenie pod wpływem niem. lesen, które także pierwotnie znaczyło "zbierać", a następnie nabrało znaczenia "czytać".

I odczuwano to jako germanizm na tyle, że w języku literackim wprowadzono chorwatyzm "čitati" w celu jego zastąpienia.

A w praktyce, co jest częstsze, brati czy čitati?
w słoweńskim - brati.  zgadza się, że čitati oznacza liczyć - w czeskim oraz słowackim - počítač  - to komputer. ale w czakawskim są formy : dvizat, štit - čitati. niby štit to archaizm od čitati, stąd w sztokawskim štivo. A skąd dvizat? Od dźwignąć?
  •  

Towarzysz Mauzer

CytatPodobno rozszerzone znaczenie pod wpływem niem. lesen, które także pierwotnie znaczyło "zbierać", a następnie nabrało znaczenia "czytać".
To tak jak łac. lego, legere.

CytatA skąd dvizat? Od dźwignąć?
Dvizat(i) to ponoć dublet dizati, które pojawia się w słowniku etymologicznym jako derywat od dignuti, a więc wygląda na to, że tak. To zresztą nie takie głupie.
Skrzydła miłości, mocy, o wielki, Twardy Jerze,
Rozpostrzyj ponad nami, ogrzej i przyjmij nas. -Mrkalj, Palinodia o twardym jerze
***
VIVAT CAROLVS GVSTAVVS REX POLONIÆ
  •  

Wedyowisz

Istnieje li jakieś wyjaśnienie, czemu angielskie pluralne -es jest dźwięczne po samogłosce (a takież -s w house nie jest)? I to, i to jest historycznie wygłosowe.
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Widsið

#131
Przecież w houses jest dźwięczne /z/ na końcu, no i w każdej innej sytuacji, chyba że przed nim stoi bezdźwięczna spółgłoska, jak w cats /kæts/.

Edit: ojebałem isę przy czytaniu, sprawdzę to na dniach, jeśli nikt mnie tu nie ubiegnie.
  •  

spitygniew

Cytat: Gubiert w Wrzesień 19, 2012, 21:33:02
Istnieje li jakieś wyjaśnienie, czemu angielskie pluralne -es jest dźwięczne po samogłosce (a takież -s w house nie jest)? I to, i to jest historycznie wygłosowe.
Pewnie powód ten sam, co dźwięczne [v] w of - zmorfologizowany proces fonetczny dążący do udźwięcznienia spółgłosek interwokalicznych; a zaszedł akurat tam, bo końcówka l.m. i partykuła of są bardzo często używane.

P.S. To prawda.
  •  

Silmethúlë

W jaki sposób w moskiewskim końcówka -ogo przeszła w -ovo? Czemu ulubiony język Pruthenii jest takim nooblangiem?
  •  

Dynozaur

#134
Cytat: Silmethúlë w Wrzesień 20, 2012, 18:43:02
W jaki sposób w moskiewskim końcówka -ogo przeszła w -ovo? Czemu ulubiony język Pruthenii jest takim nooblangiem?

Nie odpowiem na to pytanie, tylko dodam oliwy do ognia stwierdzając fakt, że coś analogicznego zaszło w pomorskim (słowińskim i części Kaszub) -ego > -ewo (wym. eŭo/eŭe).
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •