Grecka ortografia dla litewskiego

[Toivo]

Stworzona raczej na szybko. Inspiracją była "staroindoeuropejska" gramatyka litewskiego i brzydota samogłosek w obecnej ortografii (ą, ę, į, ų, ė, ū). Planowałem przekuć to w przeróbkę litewskiego, a może nawet pełnoprawny konlang, ale na razie musi poczekać. Może przyda się komuś do conworldu czy jako źródło pomysłów.

Oto i zapis:

α /a/, ε /ɛ/, ι /ɪ/, ο /ʊ/
ω /o(ː)/, ου /uː/, η /eː/
ᾱ* /aː/, ῑ* /iː/, ɛ̄* /æː/
αι /ai̯̯/, ει /ɛi̯̯/, αυ /au̯̯/,
ιε /iɛ̯̯/, υο /uɔ̯/, οι /u̯i/

μ /m/, ν /n/
π /p/, τ /t/, κ /k/
β /b/, δ /d/, γ /g/
φ /f/, σ /s, z?***/, θ /tʃ/, ξ /ʃ/
υ** /v/, ζ /ʒ/
λ /l/, ρ /r/, ι** /j/

* ᾱ, ɛ̄ używa się tylko tam, gdzie litewski zapisuje nosówki, natomiast ῑ również w miejsce litewskiego "y"
** w przypadku niejednoznaczności użycie diarezy: ϋ, ϊ oznacza wymowę spółgłoskową
*** /z/ w litewskim prawie nie występuje (w słowach rodzimych chyba w ogóle nie)

Lietuvių kalba yra labiausiai vartojama iš rytų baltų kalbų.
Ja šneka apie 3 mln. žmonių Lietuvoje, šiek tiek Baltarusijoje ir Lenkijos šiaurės rytuose
(vadinamos lietuvių kalbos salos).
Be to, nemažai lietuviškai kalbančių yra JAV, Kanadoje,
Jungtinėje Karalystėje, Airijoje, Ispanijoje, Australijoje, Vokietijoje, Latvijoje ir kitur.
Iki Antrojo pasaulinio karo lietuvių gyventa ir Rytų Prūsijoje,
kur nuo XVI a. vidurio buvo išsiplėtusi lietuvių literatūrinė bei kultūrinė veikla.

Λιετοϋιου καλβα ῑρα λαβιαυσιαι υαρτωιαμα ιξ ρῑτου βαλτου καλβου.
Ια ξνεκα απιε 3 μλν. ζμωνιου Λιετοϋωϊε, ξιεκ τιεκ Βαλταροσιϊωϊε ιρ Λενκιϊως ξιαυρης ρῑτυοσε
(υαδιναμως λιετοϋιου καλβως σαλος).
Βε τω, νεμαζαι λιετοϋιξκαι καλβανθιου ῑρα ΙΑΥ, Καναδωϊε,
Ιονγτινηιε Καραλῑστηιε, Αιριϊωιε, Ισπανιϊωιε, Αυστραλιϊωιε, Υωκιετιϊωιε, Λατυιϊωιε ιρ κιτορ.
Ικι Αντρωιω πασαυλινιω καρω λιετοϋιου γῑυεντα ιρ Ρῑτου Προυσιϊωιε,
κορ νυο XVI α. υιδοριω βοϋω ιξσιπλητοσι λιετοϋιου λιτερατουρινη βει κολτουρινη υεικλα.

[Wedyowisz]

Precz z tymi paskudnymi słowiańskimi haczkami i ogonkami! Co z innymi pożyczkogłoskami, ch, h, f? Jaka jest ich sytuacja w litewskim? Czy dźwięki te występują w jakichś onomatopejach itp.?

[Toivo]

/f/ jest przewidziane w ortografii. /x/, zapisywane "h", jest bardzo rzadkie. W razie potrzeby można używać "χ", które jest wolne.

W sumie najbardziej kontrowersyjne jest zapisywanie /u/ omikronem, żeby zwolnić ypsilona dla /v/. Wygląda trochę dziwnie, ale chyba można się przyzwyczaić. No i ma tą zaletę, że litewska końcówka "-us" będzie przypominać greckie "-ος".

[Wedyowisz]

Ja słyszałem, że oni rozróżniają ch i h (psichologija, np.). To jakoś rzutuje na wymowę (wg ang. WP litewski ma i /x/ i /G/)?

W sumie najbardziej kontrowersyjne jest zapisywanie /u/ omikronem, żeby zwolnić ypsilona dla /v/

Przynajmniej też jest tylne i zaokrąglone, mnie już bardziej razi theta dla /tS/. Chociaż przyznam, że kiedyś stosowałem stosowałem psi dla polskiego sz (przynajmniej podobne trochę z wyglądu do cyrylicznego ш, щ). Ale czysty grecki jest wybitnie przystosowany do języków o bardzo ubogim inwentarzu głoskowym, jakiś rotokas, te klimaty). Dla języków bogatszych w spółgłoski nie bez powodu powstały koptyjski i cyrylica.

[Toivo]

Ja słyszałem, że oni rozróżniają ch i h (psichologia, np.). To jakoś rzutuje na wymowę (wg ang. WP litewski ma i /x/ i /G/)?

O /G/ to pierwsze słyszę. /x/ też jest rzadkie w zapożyczeniach często renderowane jako /k/, np. "čekas" - "Czech". Co do zapisu, to chyba zarówno 'ch', jak i 'h' są wymawiane /x/, może np. w greckich zapożyczeniach jest używane 'ch'. Raczej nie ma się czym przejmować, uczę się tego języka już jakiś czas i chyba nie znam żadnego słowa z /x/ ani tym bardziej /G/. (to chyba trochę jak mityczne "ž" w fińskim, które ZTCW występuje tylko w słowie "Fidži", i tak przez większość wymawianym "Fitsi" ;)).

Już większy problem jest z /z/, /dz/ i /ts/, ale raczej też są na tyle rzadkie, że zapis "σ", "δσ", "τσ" nie powinien szpecić.

[Toyatl]

Moja propozycja:

i - ι          y - ει         į - ει
u - υ       ū - ου       ų - ου
e - ε        ė - η         ę - εε
a - α       o - ω,ο     ą - αα

ei - εϊ      ui - υι       oi - οι      ai - αι
iu - ιυ     eu - ευ     ou - οϋ    au - αυ
iau - ιαυ        ie - ιε        uo - υο

p - π    b - β     v - ϋ     m - μ    t - τ    d - δ    s - σ,ς   n - ν    l - λ
r - ρ     č - τψ   dž - δξ    š - ψ    ž - ξ    j - ϊ    k - κ    g - γ
f - φ    z - ζ    t - θ    c - τσ    dz - δζ    ch - χ    h - γ' (') *

* litery występujące tylko w słowach obcych
ω - jest zawsze długie
ο - zawsze krótkie, w rodzimych słowach występuje tylko w dwuznakach
ewentualnie  š => σ   ž => ζ    z => ζ

Lietuvių kalba yra labiausiai vartojama iš rytų baltų kalbų.
Ja šneka apie 3 mln. žmonių Lietuvoje, šiek tiek Baltarusijoje ir Lenkijos šiaurės rytuose
(vadinamos lietuvių kalbos salos).
Be to, nemažai lietuviškai kalbančių yra JAV, Kanadoje,
Jungtinėje Karalystėje, Airijoje, Ispanijoje, Australijoje, Vokietijoje, Latvijoje ir kitur.
Iki Antrojo pasaulinio karo lietuvių gyventa ir Rytų Prūsijoje,
kur nuo XVI a. vidurio buvo išsiplėtusi lietuvių literatūrinė bei kultūrinė veikla.

Λιετυϋιου καλβα ειρα λαβιαυσιαι ϋαρτωϊαμα ιψ ρειτου βαλτου καλβου.
Ϊα ψνεκα απιε 3 μλν. ξμονιου Λιετυϋωϊε, ψιεκ τιεκ Βαλταρυσιϊωϊε ειρ Λενκιϊως ψιαυρης ρειτυοσε
(ϋαδιναμως λιετυϋιου καλβως σαλως).
Βε τω, νεμαξαι λιετυϋιψκαι καλβαντψιου ειρα ΪΑΫ, Καναδωϊε,
Ϊυνγτινηϊε Καραλειστηϊε, Αιριϊωϊε, Ισπανιϊωϊε, Αυστραλιϊωϊε, Ϋωκιετιϊωϊε, Λατϋιϊωϊε ιρ κιτυρ.
Ικι Αντρωϊω πασαυλινιω καρω λιετυϋιου γειϋεντα ιρ Ρειτου Προυσιϊωϊε,
κυρ νυο XVI α. ϋιδυριω βυϋω ιψσιπλητυσι λιετυϋιου λιτερατουρινη βεϊ κυλτουρινη ϋεϊκλα.