|
Język albioński ????
|
Sposoby zapisu:
|
Łacińskie, śmieszne celtyckie?
|
Typologia:
|
Fleksyjny VSO
|
Faktycznie
|
Utworzenie:
|
Henryk Pruthenia w 2018
|
W Adnacie
|
Używany w :
|
brak
|
Klasyfikacja:
|
j. celtyckie
|
Lista conlangów
|
Język albioński - język używany w Adnacie.
Pokrewieństwo językowe
Język albioński jest językiem celtyckim, który powstał w wyniku powolnej ewolucji z tego języka. Ze względu na zachowanie praceltyckiego *kʷ, np. qefru (qeffru) "cztery", j. albioński przynależy do parafiletycznej grupy języków q-celtyckich. Wiele innowacji fonetycznych, a także fleksyjnych, j. albioński dzieli z językami brytońskimi; jednak nie dzieli wielu wczesnych i znaczących innowacji wspólnych dla wszystkich języków brytońskich, przez co postuluje się jedynie swojego rodzaju ligę językową dla tych języków.
Zmiany językowe
Procesy fonetyczne
- VbV, VdV, VgV > VvV, VðV, VɣV
- ɣ > j
- VkV, VtV > VgV, VdV
- bb, dd, gg > b, d, g
- ɸ-, -ɸ- > 0
- ll > l
- VmV > VvV
- VmbV > VmmV
- VCmV > VmV
- nd > nn
- -pp- > -f-
- kk, tt > x, θ
- w- > ɣw- > gw-
- -j > -ð
- sr- > fr-
- str- > θr
- -sr-, -str- > ðr, θr
- r- > r̥
- rG > rG
- rC > r̥C
- s- > h-
- sl-, sm-, sn- > l-, m-, n-
- sɸ > f
- -m > -n
- wC > hC
- ds, dz > ðð
- θ, ð > h, dz
- st > ts
- ū > ī
- ā > ō
- au, ou, oi > ʉ̄
- ei > ē
- ai > ē̥
- ē̥ > ā
- przeniesienie akcentu na pierwszą długą samogłoskę, lub pierwszą sylabę zamkniętą, lub na pierwszą sylabę;
- _i, {w, kʷ, gʷ) > ʉ
- i_ {w} > ʉ
- _ī, {w, kʷ, gʷ) > ʉ̄
- ī_ {w} > ʉ̄
- u_ {w} > ʉ
- _o, {w, kʷ, gʷ) > u
- o_ {w} > u
- _ō, {w, kʷ, gʷ, f, v, b) > ū
- ō_ {w} > ū
Zmiany morfologiczne
- wygłosowe -ā dla ā-tematów uległo skróceniu;
- przyjęcie przez celownik liczby podwójnej i mnogiej formy narzędnika;
- zanik ablatywu i narzędnika;
- wypadnięcie końcówki -os o-tematów.
Dźwięki
Samogłoski
Samogłoski języka albiońskiego
|
Przednie
|
Centralne
|
Tylne
|
Przymknięte
|
i ī
|
ʉ ʉ̄
|
u ū
|
Średnie
|
e ē
|
|
o ō
|
Otwarte
|
|
a ā
|
|
Spółgłoski
Spółgłoski języka albiońskiego
|
Dwu- wargowe
|
Dziąsłowe
|
Tylno- językowa.
|
Języczkowe
|
Krtaniowe
|
Nielab.
|
Labial.
|
Nosowe
|
m
|
n
|
|
|
|
|
Zwarte
|
Bezdźwięczne
|
|
t
|
k
|
kʷ
|
|
|
Dźwięczne
|
b
|
d
|
g
|
gʷ
|
|
|
Zwarto- szczelinowe
|
Bezdźwięczne
|
|
ts͡
|
|
|
|
|
Dźwięczne
|
|
d͡z
|
|
|
|
|
Szczelinowe
|
Bezdźwięczne
|
f
|
s
|
|
|
χ
|
h
|
Dźwięczne
|
v
|
|
|
|
|
|
Boczne
|
|
l
|
|
|
|
|
Drżące
|
Bezdźwięczne
|
|
r̥
|
|
|
|
|
Dźwięczne
|
|
r
|
|
|
|
|
Półotwarte
|
w
|
|
j¹
|
|
|
|
- ¹ spółgłoska /j/ pomiędzy samogłoskami i w nagłosie wyrazu często przyjmuje postać /ʝ/, a po spółgłoskach, w zależności od dźwięczności /ç/ lub /ʝ/.
Akcent
W języku albiońskim akcent pada na pierwszą sylabę wyrazu. Możliwe jest też, by akcent padał na pierwszą ciężką sylabę (to jest z długą samogłoską, lub sylabę zamkniętą), o ile nie jest to sylaba wygłosowa.
Zapis
Pismo albiońskie
Pismo albiońskie jest pismem alfabetycznym. Składa się z 24 znaków, z czego każdy znak występuje w formie wielkiej i małej.
Alfabet Albioński
A
|
B
|
C
|
D
|
R
|
F
|
G
|
H
|
I
|
K
|
L
|
M
|
a
|
b
|
c
|
d
|
e
|
f
|
g
|
h
|
i
|
k
|
l
|
m
|
N
|
O
|
P
|
Q
|
R
|
S
|
T
|
U
|
V
|
W
|
Y
|
Z
|
n
|
o
|
p
|
q
|
r
|
s
|
t
|
u
|
v
|
w
|
y
|
z
|
Zapis łaciński
Ważną cechę pisma albiońskiego jest nierozróżnianie długich i krótkich samogłosek poza sylabą akcentowaną za pomocą znaków dla samogłosek. Zamiast tego stosuje się formę podwojoną spółgłoski po samogłosce długiej; w wygłosie słowa samogłoski krótkie i długie nie rozróżniają się w ogóle (choć czasami, jeżeli następujący wyraz zaczyna się od spółgłoski, to może zostać ona zapisana w formie podwójnej). Jeżeli po długiej samogłosce występuje zbitka NC, to długość samogłoski zaznacza się na obstruencie.
Spółgłoski
Dźwięk
|
Zapis
|
Forma pojedyncza
|
Forma podwójna
|
b
|
b
|
bb
|
t
|
t
|
th
|
d
|
d
|
dd
|
k
|
c
|
ck
|
g
|
g
|
gg
|
kʷ
|
q
|
qq
|
gʷ
|
gw
|
ggw
|
f
|
ff
|
fh
|
fC
|
ffG
|
v
|
f
|
fb
|
fbC
|
fG
|
s
|
s
|
ss
|
χ
|
ch
|
cch
|
ckC
|
h
|
h
|
hh
|
ts
|
z
|
zt
|
-st-
|
dz
|
z
|
ddh
|
dhC
|
dhG
|
m
|
mm
|
mh
|
n
|
nn
|
nh
|
l
|
l
|
ll
|
r
|
r
|
rr
|
r̥
|
rh
|
rrh
|
rCh
|
j
|
i
|
ggh
|
-gg
|
VggV
|
dla CjV różne kombinacje
|
VgC
|
VgG
|
w
|
w
|
ww
|
Samogłoski
Dźwięk
|
Akcentowana
|
Nieakcentowana
|
V
|
CjV
|
V
|
CjV
|
i
|
i
|
i
|
i
|
i
|
i
|
ī
|
y
|
y
|
u
|
u
|
u
|
eu
|
u
|
yu
|
ū
|
uw
|
euw
|
e
|
e
|
e
|
ee
|
e
|
ye
|
ē
|
ei
|
iey
|
o
|
o
|
o
|
eo
|
o
|
yo
|
ō
|
ow
|
eou
|
a
|
a
|
a
|
ay
|
a
|
ya
|
ā
|
ea
|
eay
|
ʉ
|
ʉ
|
w
|
ew
|
w
|
yw
|
ʉ̄
|
w
|
ew
|
Gramatyka
Zaimek
I osoba
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
my
|
|
nys
|
Gen.
|
mon
|
|
anffron
|
Dat.
|
mw
|
|
ame
|
Acc.
|
me
|
|
nys
|
Loc.
|
mw
|
|
ame
|
|
I osoba
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
mī
|
|
nīs
|
Gen.
|
mon
|
|
anfron
|
Dat.
|
mʉ̄
|
|
amē
|
Acc.
|
me
|
|
nīs
|
Loc.
|
mʉ̄
|
|
amē
|
|
II osoba
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
ty
|
|
hwws
|
Gen.
|
ton
|
|
hweffron
|
Dat.
|
tw
|
|
ume
|
Acc.
|
te
|
|
hwws
|
Loc.
|
tw
|
|
ume
|
|
II osoba
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
tī
|
|
hwʉ̄s
|
Gen.
|
ton
|
|
hwefron
|
Dat.
|
tʉ̄
|
|
umē
|
Acc.
|
te
|
|
hwʉ̄s
|
Loc.
|
tʉ̄
|
|
umē
|
|
Rzeczownik
O-tematowa
Deklinacja o-tematowa męska
gwwr "człowiek"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
gwwr
|
gwwrw
|
gwwro
|
Gen.
|
gwwri
|
gwwriss
|
gwwron
|
Dat.
|
gwwri
|
gwwrofin
|
gwwrofis
|
Acc.
|
gwwron
|
gwwrw
|
gwwriss
|
Loc.
|
gwwre
|
gwwrw
|
gwwrofis
|
Voc.
|
gwwre
|
gwwrw
|
gwwriss
|
|
Deklinacja o-tematowa męska
gwʉr "człowiek"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
gwʉr
|
gwʉrʉ̄
|
gwʉrō
|
Gen.
|
gwʉrī
|
gwʉrīs
|
gwʉron
|
Dat.
|
gwʉrī
|
gwʉrovin
|
gwʉrovis
|
Acc.
|
gwʉron
|
gwʉrʉ̄
|
gwʉrīs
|
Loc.
|
gwʉrē
|
gwʉrʉ̄
|
gwʉrovis
|
Voc.
|
gwʉre
|
gwʉrʉ̄
|
gwʉrīs
|
|
Deklinacja o-tematowa nijaka
dynon "miasto"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
dynon
|
dynw
|
dyno
|
Gen.
|
dyni
|
dyniss
|
dynon
|
Dat.
|
dyni
|
dynofin
|
dynofis
|
Acc.
|
dynon
|
dynw
|
dyno
|
Loc.
|
dyne
|
dynw
|
dynofis
|
Voc.
|
dynon
|
dynw
|
dyno
|
|
Deklinacja o-tematowa męska
dīnon "miasto"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
dīnon
|
dīnʉ̄
|
dīnō
|
Gen.
|
dīnī
|
dīnīs
|
dīnon
|
Dat.
|
dīnī
|
dīnovin
|
dīnovis
|
Acc.
|
dīnon
|
dīnʉ̄
|
dīnō
|
Loc.
|
dīnē
|
dīnʉ̄
|
dīnovis
|
Voc.
|
dīnon
|
dīnʉ̄
|
dīnō
|
|
Ā-tematowa
Deklinacja a-tematowa żeńska
lowfa "ręka"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
lowfa
|
lowfa
|
lowfas
|
Gen.
|
lowfyas
|
lowfawh
|
lowfon
|
Dat.
|
lowfa
|
lowfafin
|
lowfafis
|
Acc.
|
lowfin
|
lowfa
|
lowfas
|
Loc.
|
lowfi
|
lowfafin
|
lowfafis
|
Voc.
|
lowfa
|
lowfa
|
lowfas
|
|
Deklinacja a-tematowa żeńska
lōva "ręka"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
lōva
|
lōvā
|
lōvas
|
Gen.
|
lōvjas
|
lōvawh
|
lōvon
|
Dat.
|
lōvā
|
lōvavin
|
lōvavis
|
Acc.
|
lōvin
|
lōvā
|
lōvas
|
Loc.
|
lōvī
|
lōvavin
|
lōvavis
|
Voc.
|
lōva
|
lōvā
|
lōvas
|
|
Deklinacja a-tematowa męska
nefas "niespodzianka"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
nefas
|
nefa
|
nefas
|
Gen.
|
nefyas
|
nefawh
|
nefon
|
Dat.
|
nefa
|
nefafin
|
nefafis
|
Acc.
|
nefin
|
nefa
|
nefas
|
Loc.
|
nefi
|
nefafin
|
nefafis
|
Voc.
|
nefa
|
nefa
|
nefas
|
|
Deklinacja a-tematowa żeńska
nevas "niespodzianka"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
nevas
|
nevā
|
nevas
|
Gen.
|
nevjas
|
nevawh
|
nevon
|
Dat.
|
nevā
|
nevavin
|
nevavis
|
Acc.
|
nevin
|
nevā
|
nevas
|
Loc.
|
nevī
|
nevavin
|
nevavis
|
Voc.
|
neva
|
nevā
|
nevas
|
|
I-tematowa
Deklinacja i-tematowa żeńska
hylis "oko"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
hylis
|
hyli
|
hyliss
|
Gen.
|
hyless
|
hylwwh
|
hylyon
|
Dat.
|
hyle
|
hylifin
|
hylifis
|
Acc.
|
hylin
|
hyli
|
hyliss
|
Loc.
|
hyli
|
hylifin
|
hylifis
|
Voc.
|
hyli
|
hyli
|
hyliss
|
|
Deklinacja i-tematowa żeńska
hīlis "oko"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
hīlis
|
hīlī
|
hīlīs
|
Gen.
|
hīlēs
|
hīlʉwh
|
hīljon
|
Dat.
|
hīlē
|
hīlivin
|
hīlivis
|
Acc.
|
hīlin
|
hīlī
|
hīlīs
|
Loc.
|
hīlī
|
hīlivin
|
hīlivis
|
Voc.
|
hīli
|
hīlī
|
hīlīs
|
|
Deklinacja i-tematowa nijaka
clwni "bagno"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
clwni
|
clwni
|
clwnyo
|
Gen.
|
clwness
|
clwnwwh
|
clwnyon
|
Dat.
|
clwne
|
clwnifin
|
clwnifis
|
Acc.
|
clwni
|
clwni
|
clwnyo
|
Loc.
|
clwni
|
clwnifin
|
clwnifis
|
Voc.
|
clwni
|
clwni
|
clwnyo
|
|
Deklinacja i-tematowa nijaka
klʉ̄ni "bagno"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
klʉ̄ni
|
klʉ̄nī
|
klʉ̄njō
|
Gen.
|
klʉ̄nēs
|
klʉ̄nʉwh
|
klʉ̄njon
|
Dat.
|
klʉ̄nē
|
klʉ̄nivin
|
klʉ̄nivis
|
Acc.
|
klʉ̄ni
|
klʉ̄nī
|
klʉ̄njō
|
Loc.
|
klʉ̄nī
|
klʉ̄nivin
|
klʉ̄nivis
|
Voc.
|
klʉ̄ni
|
klʉ̄nī
|
klʉ̄njō
|
|
U-tematowe
Deklinacja u-tematowa męska
bidus "życie"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
bidus
|
bidw
|
biduwes
|
Gen.
|
bidws
|
biduww
|
biduwon
|
Dat.
|
bidw
|
bidufin
|
bidufis
|
Acc.
|
bidun
|
bidw
|
bidiss
|
Loc.
|
bidi
|
bidufin
|
bidufis
|
Voc.
|
bidu
|
bidw
|
biduwes
|
|
Deklinacja u-tematowa męska
bidus "życie"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
bidus
|
bidʉ̄
|
biduwes
|
Gen.
|
bidʉ̄s
|
biduwʉ̄
|
biduwon
|
Dat.
|
bidʉ̄
|
biduvin
|
biduvis
|
Acc.
|
bidun
|
bidʉ̄
|
bidīs
|
Loc.
|
bidī
|
biduvin
|
biduvis
|
Voc.
|
bidu
|
bidʉ̄
|
biduwes
|
|
Deklinacja u-tematowa nijaka
idu "kawałek, część"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
idu
|
idw
|
idwu
|
Gen.
|
idwss
|
iduww
|
iduwon
|
Dat.
|
idw
|
idufin
|
idufis
|
Acc.
|
idu
|
idw
|
idwu
|
Loc.
|
idi
|
idufin
|
idufis
|
Voc.
|
idu
|
idw
|
idwu
|
|
Deklinacja u-tematowa nijaka
idu "część, kawałek"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
idu
|
idʉ̄
|
idwu
|
Gen.
|
idʉ̄s
|
iduwʉ̄
|
iduwon
|
Dat.
|
idʉ̄
|
iduvin
|
iduvis
|
Acc.
|
idu
|
idʉ̄
|
idwu
|
Loc.
|
idī
|
iduvin
|
iduvis
|
Voc.
|
idu
|
idʉ̄
|
idwu
|
|
Spółgłoskowa
Deklinacja spółgłoskowa
tegg "dom"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
tegg
|
teggese
|
teggeses
|
Gen.
|
teggesos
|
teggesw
|
teggeson
|
Dat.
|
teggese
|
teggesofin
|
teggesofis
|
Acc.
|
teggesan
|
teggese
|
teggesoss
|
Loc.
|
teggesi
|
teggesofin
|
teggesofis
|
Voc.
|
tegg
|
teggese
|
teggeses
|
|
Deklinacja spółgłoskowa
tej "dom"
Przypadek
|
Sg
|
Du
|
Pl
|
Nom.
|
tej
|
tejese
|
tejeses
|
Gen.
|
tejesos
|
tejesʉ̄
|
tejeson
|
Dat.
|
tejesē
|
tejesovin
|
tejesovis
|
Acc.
|
tejesan
|
tejese
|
tejesōs
|
Loc.
|
tejesi
|
tejesovin
|
tejesovis
|
Voc.
|
tej
|
tejese
|
tejeses
|
|
Podtypy deklinacji spółgłoskowej
Przypadek
|
król
|
druid, czarodziej
|
róg (bitewny)
|
przyjaciel
|
dom
|
rzeka
|
imię
|
kamień
|
ojciec
|
matka
|
Nom.
|
rhycks
|
drwwwz
|
carnucks
|
caranz
|
tegg
|
afi
|
aman
|
agam
|
adi
|
mowdi
|
Acc.
|
rhyggan
|
drwwwzan
|
carnugan
|
carantan
|
teggesan
|
afonan
|
amananan
|
agamaman
|
ahrhan
|
mowhrhan
|
|
Podtypy deklinacji spółgłoskowej
Przypadek
|
król
|
druid, czarodziej
|
róg (bitewny)
|
przyjaciel
|
dom
|
rzeka
|
imię
|
kamień
|
ojciec
|
matka
|
Nom.
|
r̥īxs
|
drʉwʉts
|
karnuxs
|
karants
|
tej
|
avī
|
aman
|
agam
|
adī
|
mōdī
|
Acc.
|
r̥ījan
|
drʉwʉdzan
|
karnugan
|
karantan
|
tejesan
|
avonan
|
amananan
|
agamaman
|
ahr̥an
|
mōhr̥an
|
Przymiotnik
O-tematowa
ʉlqs "zły"
Cas.
|
Sg.
|
Du.
|
Pl.
|
m
|
n
|
f
|
m
|
n
|
f
|
m
|
n
|
f
|
Nom.
|
ʉlqs
|
ʉlqon
|
ʉlqa
|
ʉlqʉ̄
|
ʉlqā
|
ʉlqō
|
ʉlqas
|
Gen.
|
ʉlqī
|
ʉlqjas
|
ʉlqīs
|
ʉlqawh
|
ʉlqon
|
Dat.
|
ʉlqī
|
ʉlqā
|
ʉlqovin
|
ʉlqavin
|
ʉlqovis
|
ʉlqavis
|
Acc.
|
ʉlqon
|
ʉlqin
|
ʉlqʉ̄
|
ʉlqā
|
ʉlqīs
|
ʉlqas
|
Loc.
|
ʉlqē
|
ʉlqī
|
ʉlqʉ̄
|
ʉlqavin
|
ʉlqovis
|
ʉlqavis
|
Voc.
|
ʉlqe
|
ʉlqon
|
ʉlqa
|
ʉlqʉ̄
|
ʉlqā
|
ʉlqīs
|
ʉlqas
|
Czasownik
W j. albiońskim istnieją trzy główne klasy czasowników:
- e-tematyczne:
- e/o-tematyczne, np. bered/bered "nieść"
- a-tematyczne, np. binad/binad "gryźć"
- V-tematyczne:
- ō-tematyczne, np. gnōd/gnowdd "wiedzieć"
- ī-tematyczne, np. tuvīd/tuvidd "tworzyć"
- ʉ̄-tematyczne, np. lʉnkʷʉ̄d/lwnqwdd "zostawić", "zostawiać"
- r-tamatyczne, np. ōjedord/owggedord "bać się"
Bezokolicznik
Albioński bezokolicznik kończy się zawsze spółgłoską -d dla czasowników z krótkimi samogłoskami tematycznymi, lub wersją długą -dd dla czasowników z długimi samogłoskami tematycznymi (nawet, jeżeli z przyczyn ortograficznych wystarczyłoby zwykłe użycie jednej spółgłoski, np. gnowdd, zamiast spodziewanego gnowd).
Forma rzeczowna
W j. albiońskim można utworzyć rzeczownik tak od czasownika w stronie czynnej, jak i biernej.
Forma czynna
Rzeczownik odczasowny tworzy się w j. albiońskim za pomocą sufiksu -wun/-wun dodawanego do tematu czasownika:
- dla tematycznych
- e/o-tematyczne, np. beruwun/beruwun "noszenie"
- a-tematyczne, np. binawun/binawun "gryzienie"
- dla V-tematycznych:
- ō-tematyczne, np. gnūwun/gnuwwun "wiedza"
- ī-tematyczne, np. tuvʉ̄wun/tuvwwun "tworzenie"
- ʉ̄-tematyczne, np. lʉnkʷʉ̄wun/lwnqwwwun "zostawianie"
- dla r-tamatycznych, np. ōjedurwun/owggedurwun "banie się", "strach"
Forma bierna
Imiesłów
W j. albiońskim występują imiesłowy czynne i bierne różnych czasów.
Imiesłów czynny czasu teraźniejszego
Imiesłów czynny cz. t. tworzony jest od formy trzeciej osoby liczby mnogiej czasownika w czasie teraźniejszym.
bered "nieść"
3. sg
|
berond
|
im. nom. m sg.
|
beronz
|
im. gen. m sg.
|
berondi
|
|
bered "nieść"
3. sg
|
berond
|
im. nom. m sg.
|
berondz
|
im. gen. m sg.
|
berondī
|
|
|
Imiesłów czynny czasu przeszłego
Imiesłów bierny czasu teraźniejszego
Imiesłów bierny czasu przeszłego niedokonanego
Imiesłów bierny czasu przeszłego dokonanego
Tryb oznajmujący
Czasowniki w czasie teraźniejszym odmieniają się tak przez osoby, liczby, strony i czasy.
Strona czynna
W stronie czynnej występują cztery formy czasowe:
- czas teraźniejszy;
- czas przyszły;
- czas przeszły dokonany;
- czas przeszły niedokonany.
Formy strony czynnej tworzone są za pomocą fleksji.
Czas teraźniejszy
bered "nieść"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
bery
|
beroniss
|
2.
|
beres
|
berede
|
3.
|
beret
|
berond
|
|
binad "gryźć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
binaff
|
binaniss
|
2.
|
binas
|
binade
|
3.
|
binat
|
binand
|
|
gnowdd "wiedzieć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
gnowff
|
gnowniss
|
2.
|
gnows
|
gnowde
|
3.
|
gnowt
|
gnownd
|
|
tuvidd "tworzyć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
tuvifh
|
tuvinhiss
|
2.
|
tuviss
|
tuvidde
|
3.
|
tuvith
|
tuvindd
|
|
lwnqwdd "zostawić"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
lwnqwfh
|
lwnqwnhiss
|
2.
|
lwnqwss
|
lwnqwdde
|
3.
|
lwnqwth
|
lwnqwndd
|
|
owggedord "bać się"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
owggirr
|
owggedomniss
|
2.
|
owggedars
|
owggedarde
|
3.
|
owggedart
|
owggedarond
|
|
|
bered "nieść"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
berī
|
beronīs
|
2.
|
beres
|
berede
|
3.
|
beret
|
berond
|
|
binad "gryźć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
binaf
|
binanīs
|
2.
|
binas
|
binade
|
3.
|
binat
|
binand
|
|
gnōd "wiedzieć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
gnōf
|
gnōnīs
|
2.
|
gnōs
|
gnōde
|
3.
|
gnōt
|
gnōnd
|
|
tuvīd "tworzyć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
tuvīf
|
tuvīnīs
|
2.
|
tuvīs
|
tuvīde
|
3.
|
tuvīt
|
tuvīnd
|
|
lʉnkʷʉ̄d "zostawić"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
lʉnkʷʉ̄f
|
lʉnkʷʉ̄nīs
|
2.
|
lʉnkʷʉ̄s
|
lʉnkʷʉ̄de
|
3.
|
lʉnkʷʉ̄t
|
lʉnkʷʉ̄nd
|
|
ōjedord "bać się"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
ōjīr
|
ōjedomnīs
|
2.
|
ōjedars
|
ōjedarde
|
3.
|
ōjedart
|
ōjedarond
|
|
|
Czas przyszły
Czas przyszły, inaczej niż inne formy czasowe, charakteryzuje się reduplikacją rdzeni czasowników. Początkowo miało to miejsce tylko przy czasownikach e- i a-tematycznych, ale rozprzestrzeniło się to tez na inne typy czasowników (przy czym nie dochodzi jednak do redukcji głównej sylaby, a po prostu powtórzenie sylaby lub jej części w formie krótkiej). Jeżeli czasownik rozpoczyna się samogłoski, to dochodzi do wypełnienia rozziewu za pomocą spółgłoski /h/, np. elōd "zyskać", ale hehelōt "zyska".
bered "nieść"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
bibrjōn
|
bibrjōnīs
|
2.
|
bibrjōs
|
bibrjōde
|
3.
|
bibrjōt
|
bibrjōnd
|
|
gnōd "wiedzieć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
gnagnōn
|
gnagnōnīs
|
2.
|
gnagnōs
|
gnagnōde
|
3.
|
gnagnōt
|
gnagnōnd
|
|
|
Czas przeszły dokonany
Czas przeszły dokonany opisuje zdarzenia przeszłe, które mają zakończony charakter, lub w wyniku których doszło do zmiany stanu.
bered "nieść"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
bertsī
|
bertsonīs
|
2.
|
bertses
|
bertsede
|
3.
|
bertst
|
bertsond
|
|
gnōd "wiedzieć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
gnōtsī
|
gnōtsonīs
|
2.
|
gnōtses
|
gnōtsede
|
3.
|
gnōtst
|
gnōtsond
|
|
|
Końcówka trzeciej osoby liczby pojedynczej -tst realizowana jest zawsze jako /ts͡/.
Czas przeszły niedokonany
Czas przeszły niedokonany (też imperfekt) opisuje zdarzenia przeszłe, które trwały pewien czas, lub są tłem innego zdarzenia.
bered "nieść"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
berem
|
beremets
|
2.
|
beredes
|
bereswets
|
3.
|
bere
|
berendets
|
|
gnōd "wiedzieć"
Prs.
|
Sg
|
Pl
|
1.
|
gnōm
|
gnōmets
|
2.
|
gnōdes
|
gnōswets
|
3.
|
gnō
|
gnōndets
|
|
|
Przykładowy tekst
Albioński
Gwuwesy mori
|
Gwuwesy mori mewon gwannon
Gweazonddo gwwnto cammand mewon gwernhon
Qe con qugwon hwefon
Sdubnend mewin monin.
Eitaff ton, mewe glenne!
Eitaff ton, twsa tunna!
Gwuwesy mori mewon gwannon
|
|
Galijski
Voveso in mori
|
Voveso in mori mon vandas
Veidos ventos cambon mon verno
Et con papon lomnen
Luxtodos imon siraxta
Suouelo, imon oro
Suouelo, tauson tunda
Voveso in mori mon vandas
|
|
Polski
Tonę w morzu mych łez
|
Tonę w morzu mych łez.
Wyjące wiatry szarpią mój maszt
I z każdym ruchem.
Pogłębiają moje tęsknoty
Witaj, mój brzegu.
Witaj, cicha falo.
Tonę w morzu mych łez
|
|
|