Język sarmacki

Z Conlanger
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Język sarmacki
Sposoby zapisu: Greckie
Typologia: Fleksyjny
Faktycznie
Utworzenie: Projekt grupowy pod przywództwem Henryka Pruthenii w 2019
W Mundus Sarmatarum
Używany w : brak
Klasyfikacja: j. indoeuropejskie
  • j. słowiańskie
    • j. sarmackie
      • j. sarmacki
Lista conlangów
Nuvola apps bookcase 1 blue.svg.png Zobacz też słownik tego języka.

Język Sarmacki - jest używany na terenie naszej Persji. Sarmaci są władcami Imperium Sarmackiego, pełniąc w nim nadrzędną rolę, jak i ich język - będący głównym językiem biurokracji jak i ulicy Imperium. Ich język jest zapisywany przystosowanym pismem greckim, ale używane też jest w celach liturgicznych własne pismo utworzone na bazie awestyjskiego. Większość jest wyznania chrześcijańskiego, istnieje bowiem silny Sarmacki Wschodni Kościół Autokefaliczny, choć istnieje mała mniejszość wyznająca Zaratusztrianizm.

Jeżeli chodzi o sam, język, to cechą charakterystyczną jest duża dola zapożyczeń leksykalnych i gramatycznych z języków podbitych narodów, występuje asymetryczny iloczas, a ogólny charakter języka jest mieszany, język posiada wiele innowacji, ale tez wiele cech konserwatywnych. Koniugacja czasownika przez osoby uległa zachowaniu. Kategoria aspektu uległa zachwianiu się, i na jej miejsce rozwinął się system perfektywności. Czas przyszły budowany jest za pomocą ł-imiesłowu oraz czasownika być w czasie przyszłym. Zachowały się oba czasy przeszłe proste, oraz złożony perfekt. Tryb przypuszczający jest oparty o cząstkę *bi. Ł-imiesłów przyjmuej formy spał, jad. System imiesłowów zubożał, rozwinął się system bierno-czynny, przy braku rozróżniania czasów. Tryb rozkazujący uległ wzmocnieniu o partykuły, które uległy syntezie do fleksji czasownika. Fleksja rzeczowna uległa gruntownym zmianom. Oprócz mianownika, zachował się tylko dopełniacz, biernik oraz wołacz. Reszta przypadków została zastąpiona przez konstrukcje przyimkowe. W dopełniaczu liczby mnogiej zachowana została stara końcówka zerowa -ъ. Rzeczowniki rodzaju męskiego przyjmują w liczbie mnogiej końcówkę -ove. Rozwinęła się określoność, ale powstał jedynie rodzajnik określony. Rodzaj nijaki zlał się z rodzajem męskim. Wiele grup deklinacyjnych uległa zlaniu się. Przymiotnik odmienia się przez rodzaje, a także przez przypadki (choć panuje dość daleko posunięty synkretyzm przypadkowy). Przysłówki nie mają oddzielnej formy. Istnieją długie i krótkie formy przymiotnika. Liczebniki nie wymagają l. mn., tylko pojedynczą. Pytanie tworzy się poprzez partykułę. Ogólny szyk to SOV

Dźwięki

Samogłoski

  • i iː ĩ u uː (i ī į u ū)
  • ɛ eː ɔ oː (e ē o ō)
  • ə ɤ (ə ă)
  • ɑ aː (a ā)

Spółgłoski

  • m n (m n)
  • p b t d k g (p b t d k g)
  • f v θ ð s z ʃ ʒ x ɣ h (f v th dh s z š ž kh gh h)
  • ts dz tʃ dʒ (c dz č dž)
  • w ɫ ɬ r j (w l ll r y)

Zmiany dźwiękowe

  • TorT, TolT, TerT, TelT > ToruT, ToluT, TeriT, TeliT
  • orT, olT > ruT, luT
  • tl, dl > kl, gl
  • r̥, l̥ > ərə, ələ
  • kv', gv' > čv, džv
  • tj, dj > č, dž
  • ę > į
  • ǫ, ъ > ъ > ɤ
  • ь > ə (brak palatalizacji)
  • jь- > ə
  • y > u
  • ě > ā
  • sV-, VsV > h, h
  • c, dz > š, dž
  • l, ł > ɫ, ɬ
  • bV, pV (nie przed S) > v, f
  • e > e, o (przed r, l, n, m)
  • o > o, e (przed j, š, ž, č, dž)
  • Wzdłużenie zastępcze (+ czasem pod wpływem akutu)
    • Zmiany w akcentuacji:
    • Przeskok na sylabę długą
    • Ściągnięcie akcentu z krótkich sylab wygłosowych
    • Przeskakiwanie akcentu na przedimek
  • v > v, w (alofonia)
  • st, zd > θ ð
  • b, d, g _R, N > v, ð, ɣ
  • tv, dv, sv > kv, gv, xv
  • t', d' > c', dz'
  • -l > -w
  • šč, ždž > č, dž
  • g > ɣ (obecne jednak w późniejszych zapożyczeniach)
  • vj, pj, bj, mj > vj, pj, bj, mj
  • Cs, ks > s, xs

Gramatyka

Zaimek

Zaimek osobowy I i II osoba
Cas. Sg Pl Refl. Pyt.
I II I II
Nom. āz tu nu vu kă,

čə

Gen. mone cove nāh vāh hove kōgh,

čēgh

Acc. me ce nāh vāh he kōgh,

čəh

Poss. moy kvoy nāš vāš xvoy čəy?
III osoba
Cas. m f Pl.
Nom. ə ya yi
Gen. yəgh yəy yikh
Acc. ə yi

Rzeczownik

Deklinacja Męska
Cas. wilk człowiek lato pole
Sg. Nom. vələk llovāk lāto pele
Gen. vələku llovāku lāta pela
Acc. vələk llovāka lāto pele
Voc. vələše llovāše lāce pele
Pl. Nom. vələku llovākove lāta pela
Gen. vələk llovāk lāt pēl
Acc. vələku llovāk lāto pele
Voc. vələku llovākove lāta pela
Deklinacja Żeńska
Cas. duch kobieta kość
Sg. Nom. duša žona koth
Gen. duši žonu kothi
Acc. dušă žonă kothă
Voc. duše žone kothe
Pl. Nom. dušā žonā kothī
Gen. dūšəy žōnəy kothəy
Acc. dušu žonu kothu
Voc. dušā žonā kothī
Deklinacja spółgłoskowa
Cas. kamień imię cielę słowo krew matka
Sg. Nom. kamu əmį colį llovo kru maci
Gen. kamone əmone colįce llovohe krăve macore
Acc. kamu əmį colį llovo kru maci
Voc. kamone əmone colįce llovohe krăve macore
Pl. Nom. kamone əmone colįce llovohe krăve macore
Gen. kamon əmon colįt llovoh krăw macor
Acc. kamone əmone colįce llovohe krăve macore
Voc. kamone əmone colįce llovohe krăve macore

Rodzajnik

Rodzajnik określony
Cas. m f Pl.
Nom. ə, əw ya yi
Gen. yəgh yəy yikh
Acc. ə,

əw

yi
Voc. ə,

əw

ya yi

Przymiotnik i przysłówek

Krótka odmiana przymiotnika
Cas. m f Pl.
Nom. thar thara thari
Gen. thara tharu thar
Acc. thar thară thari
Voc. thar thara thari
Długa odmiana przymiotnika
Cas. m f Pl.
Nom. tharăy tharā thare
Gen. tharăgh tharăy tharukh
Acc. tharăy thară thare
Voc. tharăy tharā thare

Liczebnik

Czasownik

Czas teraźnijeszy, bezokolicznik, imiesłowy
Inf. nothi
"nieść"
llukhaci
"słuchać"
radūci
"radować"
dvighnăci
"dźwigać"
muci
"myć"
khvalici
"chwalić"
daci
"dać"
vuci
"być"
I nohem llukhēm raduym dvighnem muym khvalim dam yohəm
II noheš llukhēš raduyeš dvighneš muyeš khvališ daš yoš
III nohe llukhē raduye dvighne muye khvali dath yoth
I nohemu llukhēmu raduyemu dvighnemu muyemu khvalimu damu yomu
II nohece llukhēce raduyece dvighnece muyece khvalice dace yothe
III nohă llukhayă raduyă dvighnă muyă khvală dayă yohă
Act. nohu llukhayu radū dvighnu muyu khvalu dadu vădu
Pass. nohōn llukhāt radūn dvīghnăt mūt khvalōn dān
L nōh,
nohlla
llukhāw,
llukhalla
radūw,
radūlla
dvīgh,
dvighlla
mūw,
mulla
khvalīw,
kvalilla
dāw,
dalla
vūw,
vulla
Imperfekt
Inf. nothi
"nieść"
llukhaci
"słuchać"
radūci
"radować"
dvighnăci
"dźwigać"
muci
"myć"
khvalici
"chwalić"
daci
"dać"
vuci
"być"
I nohākh llukhākh radūkh dvighākh muyākh khvalākh dadzākh
II nohāšeš llukhāšeš radūšeš dvighāšeš muyāšeš khvalāšeš dadzāšeš
III nohāše llukhāšeše radūše dvighāše muyāše khvalāše dadzāše
I nohākhōn llukhākhōn radūkhōn dvighākhōn muyākhōn khvalākhōn dadzākhōn
II nohāšoce llukhāšocešoce radūšoce dvighāšoce muyāšoce khvalāšoce dadzāšoce
III nohākhă llukhākhă radūkhă dvighākhă muyākhă khvalākhă dadzākhă
Aoryst
Inf. nothi
"nieść"
llukhaci
"słuchać"
radūci
"radować"
dvighnăci
"dźwigać"
muci
"myć"
khvalici
"chwalić"
daci
"dać"
vuci
"być"
I nōh llukhakh radōkh dvigh mūkh kvalikh dākh vūkh
II nōha llukha radō dvigha mu khvala da vu
III nōha llukha radō dvigha mu khvala da vu
I nōhakhomu llukhakhomu radōkhomu dvighakhomu mukhomu khvalakhomu dakhomu vukhomu
II nōhahe llukhahe radōhe dvighahe muhe khvalahe dahe vuthe
III nōhašį llukhašį radōšį dvighašį mušį khvalašį dašį vušį
Perfekt
Pers. Sg. Pl.
I nōh

yosəm

nōh

yomu

II nōh

yoš

nōh

yothe

III nōh

yoth

nōh

yosă

Czas przyszły
Pers. Sg. Pl.
I nōh

vădzem

nōh

vădzemu

II nōh

vădzeš

nōh

vădzece

III nōh

vădze

nōh

vădză

Tryb przypuszczający
Pers. Sg. Pl.
I vīm vimu
II viš vithe
III vi
Tryb rozkazujący
Inf. nothi
"nieść"
llukhaci
"słuchać"
radūci
"radować"
dvighnăci
"dźwigać"
muci
"myć"
khvalici
"chwalić"
daci
"dać"
vuci
"być"
II nohəž llukhayəž raduyəž dvighəž muyəž khvaləž dadžəž vădzəž
II nohce llukhayce raduyce dvighce muyce khvalce dadžce vădzce