Nowofundlandzki francuski - różnice leksykalne, fonetyczne, gramatyczne

Zaczęty przez CookieMonster93, Lipiec 14, 2013, 20:00:13

Poprzedni wątek - Następny wątek

CookieMonster93

Do gramatycznych i leksykalnych różnic jeszcze nie doszedłem, ale leksykalnymi planuję się zająć w najbliższym czasie. :D

Tutaj trochę o tym, co naskrobałem odnośnie fonetyki i fonologii, wzorowałem się bardzo mocno na belgijskim francuskim, bo zachował parę archaicznych co do wymowy cech np. rozróżnienie /ɛ̃/ - /œ̃/ oraz /ɛ/ - /ɛː/ itp. pierdoły. Artykuł o belgijskim francuskim i jego fonologii znaleźć można łatwo na anglojęzycznej wikipedii w artykule "Belgian French" :-)

Język francuski w Nowej Fundlandii:
Fonologia:
Fonologia ma wiele cech belgijskiej francuszczyzny:
• Brak fonemu /ɥ/: Kombinacja /ɥi/ jest zastąpiona przez /wi/, w innych sytuacjach /ɥ/ zmienia się w /y(w)/. Dlatego dla frankofonów z NF słowa enfuir i enfouir są homofonami.
• Różnica między /ɛ̃/ i /œ̃/ jest zachowana, podczas gdy we Francji te dwa dźwięki zlały się ze sobą. Więc: brin i brun są wymawiane inaczej w Nowej Fundlandii, a bardzo często są homofonami we Francji. /œ̃/ jest realizowane w Nowej Fundlandii jako [ɐ̃] lub [ã], a przy transkrypcjach fonemicznych zapisywane /ɐ̃/.
• Różnica między samogłoskami /ɛ/ i /ɛː/ jest utrzymana, podczas gdy we Francji, te dwa dźwięki zlały się ze sobą. Słowa mettre i maître są wymawiane inaczej.
• Różnica między /o/ i /ɔ/ jest utrzymana, słowa peau i pot wymawiane są inaczej.
• Występuje silna różnica między krótkimi a długimi samogłoskami:
Podczas gdy we Francji długie samogłoski występują tylko w zamkniętych sylabach, w NF mogą występować nawet na samym końcu wyrazu: <ée#>, <aie#> [ˈeɪə], <ue#> [ˈyː], <ie#> [ˈiː], <oue#> [ˈuː] i <eue#>[ˈøː]. Wskutek tego niemal każdy żeński przymiotnik brzmi inaczej niż jego męski odpowiednik.
• Fonem /ɑ/ jest wymawiany jako dłuższy odpowiednik /a/: [äː] lub dialektalnie: [ɑː]~[ɒː], zapis fonemiczny: /aː/
• Litera "w" jest zawsze wymawiana [w], tak samo jak w j. angielskim. We Francji, jest często wymawiana [v] jak w Niemieckim. Na przykład, słowo wagon to /vaɡɔ̃/ w standardowym francuskim, ale /waɡõ/ w nowofundlandzkim francuskim.
• Występuje ubezdźwięczniane dźwięcznych głosek w wygłosie np. d wymawia się [t̪], b wymawia się [p], a g – [k]. Czasem dochodzi do uproszczenia grupy spółgłoskowej, bo zanika l, to powoduje wymawianie: /ɡrɔ̃ːt̪/ zamiast /ɡrɔ̃ːd̪/ (grande) lub /t̪aːp/ zamiast /t̪abl̪/ (table).
Cechy typowe dla nowofundlandzkiej francuszczyzny:
• Fonem /ʎ/ nie istnieje, zastępuje go /j/.
• Fonem /ʁ/ jest realizowany przeważnie jako [r] i w zapisie fonemicznym oznaczany /r/. Inne warianty wymowy spotyka się wśród imigrantów. Osoby z wadą wymowy mają tendencję do wymawiania /r/ jako [ɹ], jak w nowofundlandzkim angielskim. (To samo dotyczy osób z wadą wymowy, którzy posługują się w Nowej Fundlandii innymi językami, które mają głoskę: [r])
• Przesunięcie samogłosek nosowych:
/ɑ̃/ > /ɔ̃/
/ɔ̃/ > /õ/
/œ̃/ > /ɐ̃/: [ɐ̃]~[ã]
/ɛ̃/: [ɛ̃]
Oraz ustne /œ(ː)/: [ɐ(ː)] wśród młodych osób, głównie wśród dziewcząt oraz wśród młodzieży z okolic Tomaszowa. De facto [œ(ː)] jest wymową standardową, lecz przymyka się coraz częściej oko na [ɐ(ː)] i coraz częściej pojawiają się prezenterzy telewizyjni bądź radiowi wymawiający ten dźwięk w ten sposób. Uwaga! Tylko w dialekcie północnym (używanym też w Tomaszowie i okolicach).
W nowszych opracowaniach naukowych nt. wymowy w nowofundlandzkim francuskim opisuje się [ɐ(ː)] jako jeden z wariantów fonemu /œ(ː)/. Szacuje się, że ok. 17% użytkowników francuskiego w NF używa [ɐ(ː)], przy czym 72% tej liczby to młodzież, a niemal 2/3 z nich to dziewczęta.
Fonem /ø(ː)/ realizuje się zaś jako [ɵ(ː)]
• Dyftongizacja /o/ i /e/:
[oʊ] i [eɪ] jako realizacje fonemów /o/, /e/ pojawiają się wszędzie prócz pozycji przed [r], [l], [w], [j], gdzie wymawiane są: [oː], [eː], zaś w wygłosie, gdy są długimi samogłoskami (np. w przymiotnikach żeńskich) wymawiane są: [oʊə] i [eɪə]
Zapis fonemiczny powyższych dźwięków to: /oː/ i /eː/, a długie: /oːə/ i /eːə/
• Palatalizacja /t/, /d/, /s/, /z/ przed /y/ do /ʨ/, /ʥ/, /ɕ/, /ʑ/. Przed /ɥ/, które przeszło w /w/ nie zachodzi palatalizacja.

Różnice fonetyczne między dialektami:
/ɐ̃(ː)/:   
[ɐ̃(ː)] – dialekt północny
[ã(ː)] – dialekt południowy (dokładniej: [ä̃(ː)])
/œ(ː)/:
[œ(ː)] lub [ɐ(ː)] – dialekt północny
[œ(ː)] – dialekt południowy
/aː/:
[äː] – dialekt północny
[ɑː] lub [ɒː] – dialekt południowy
English C1/2 Nederlands B2/C1 中文 B1 Čeština A2/B1