Narzecze wysokopolskie

[Obcy]

Na polski bardziej widzi mi się oma(cz)ka (coś w sosie można wyłącznie maczać, a nie moczyć).

Juszki jako sos? Jucha to byłby raczej świetny wysokopolski odpowiednik na zupę. Jucha to też mogła być czernina lub polewka.

[Todsmer]

No jucha niezbyt pasuje, wywołuje nieco niesmaczne skojarzenia.

[poloniok]

Czesi mają "polévka", sądzę że najlepszy odpowiednik na zupa byłaby polewka

Na sos niech będzie ta omaczka, chociaż strasznie czesko to brzmi... (na prawdę nie działałoby coś jak "omaczyw" lub "omaczyń"?)

Ale co z keczupem i majonezem? W innych słowiańskich językach tak samo się nazywają, może jakieś zapomniane  staropolskie słowo?

[Obcy]

No, jucha to też może być krew zwierzęcia, ale jakoś Słoweńcy i Chorwaci nie widzą w jusze żadnych problemów, by ją nazywać zupą.

Majonez to może być np. żółcianka (od żółtka), a ketchup to może być np. rajczycianka (rajczyca lub rajczak to by był pomidor).
Co do sosu, to nasza "świętej pamięci" pani Wileńska kiedyś zaproponowała polew.

[poloniok]

żółcianka

Też o tym myślałem, kojarzy mi się jednak z żółtaczką...

rajczycianka

A może analogicznie do "gorczycy" (Musztarda) rajczyca? (I może zaraz na majonez jajczyca?)

polew

Problem ale jest tutaj, że keczupem nie polewam coś. Może jak mam kluski to polewam sosem z Knorra, ale z keczupem coś polewać? Albo stworzymy zaraz dwa słowa albo znajdziemy słowo dla obów znaczeń. Dlatego "omaczka" byłaby perfektcynja, jednak brzmi za czesko i to jest ten problem

[Obcy]

A może analogicznie do "gorczycy" (Musztarda) rajczyca? (I może zaraz na majonez jajczyca?)

Może być, chyba sufiks -ica/-yca nie pasuje w polskim do konkretnych nazw owoców i warzyw, tylko do przetworów. Dlatego też w kwestii pomidora pozostaniemy wg wzoru czeskiego przy rajczaku czy rajczęciu.

[poloniok]

Nie nie nie źle mnie zrozumiałeś, mam "rajczyca" na keczup na myśli!!!

Oczywiście pomidor zostaje rajczak, bardzo ładne słowo

[Obcy]

Wiem, wiem, ale rajczycę wziąłem z chorwackiego, gdzie znaczy pomidor (rajczaka z czeskiego), ale to nie znaczy, że nie potępiam przesuwki semantycznej wskutek analogii na keczup.

[poloniok]

Ale ta omaczka mnie jeszcze wkurza, coś innego lepiej by było. Cos jak "maczanka" (w sumie też pochodzi jeszcze od "maczać"). Co wy sądzicie?

[Obcy]

A maczanka to czasem nie jest krakowskie określenie na taką kanapkę lub coś podobnego?

[poloniok]

No racja, albo jesteśmy twardzi albo bramy na to uwagę

maczań?

[Towarzysz Mauzer]

Ale jucha to po staropolsku nie 'krew zwierzęcia', tylko 'polewka' - skojarzenie z krwią przez czarną polewkę. Po rosyjsku to już tylko 'zupa rybna'.

Maczanka to bułka z karkówką. Za to omasta może być kandydatką na przesuwkę semantyczną na 'sos'.

Co do 'majonezu', może - jak wiele nazw potraw - od najpowszechniejszego miasta pochodzenia: kielczuk? 

[poloniok]

omasta

Interesuję mnie jak ty wpadłeś na końcówkę "-sta"

[Obcy]

Nie, rdzeniem jest -mast- (porównaj pol. maść, serbochorw. mast - smalec, słoweń. maščobe - tłuszcze)

[poloniok]

No ale co chcemy z maścią jeżeli chodzi tu o (o)maczanie?