Narzecze wysokopolskie

[Dynozaur]

Ogurwa, takie cudeńko znalazłem w pracy o staropolskich egzonimach ("Obce nazwy geograficzne w polszczyźnie" K. i Z. Zierhofferów).

Amsterdam - Ostrodom (znane w polszczyźnie do XV w.)

Piękne, nieprawdaż? <3
Chyba nie muszę mówić, że "kradnę" do zimnego.
Pewnie jeszcze lepsze kwiatki można by wyłowić, gdyby pogrzebać w historji czeskiej, ruskiej i południowosłowiańskiej. Ktoś coś?

[poloniok]

Łacińska nazwa jest "Amstelodamum", pochodząca z rzeki "Amstel" i od "dam" (po holendersku na "grobla").

"Amstel" pochodzi od staroholenderskiego "Aeme-stelle", co znaczy "nawadniania ziemia". Żeby było łatwiej używany zamiast "nawadniania" "mokra", "Amstel" była by (prowizorycznie!) "mokroziem"

"Grobla" nie wiem czy ma korzenie proto-słowiańskie, "gać" (było) krótszejsze słowo na to (https://pl.m.wikisource.org/wiki/Słownik_etymologiczny_języka_polskiego/gać) co jest tyle ile ja dobrze wyczytałem na pewno słowo z korzenią proto-słowiańską

Kombinując z "mokroziem" mamy wiele wariantów jak np. "Mokroziemiogać" lub dłuższa jednak ładniejsza wersja "Gać u Mokroziemi"

[Dynozaur]

Proponuję opuścić tę "ziemię" i zostawić Mokre Gacie xD

[poloniok]

Może zamiast "Mokroziem" "Zmoczyń" używać (bo mokra ziema jest zmoczona)...?

[elslovako]

Skoro są Swornegacie, nie widzę problemu, dlaczego by nie użyć Mokregacie.

[Todsmer]

Te gacie w znaczeniu grobli, przejścia dość podejrzanie przypomina pewne słowo germańskie o podobnym znaczeniu, na pewno to słowo oddziedziczone?

[poloniok]

A niby jakie?

Pochodzi od  *gatję

[Wedyowisz]

Wydawało mi się, że poloniokowi chodziło o Białoruś jako dzisiejszą nazwę państwa

Nie, chodziło mi o region historyczny "Białej Rusi", ale to moja wina bo napisałem "Białoruś", przepraszam

EDIT: Używanie barw jako kierunkoznaków nie jest wysokopolskie

https://pl.m.wikipedia.org/wiki/Ruś_Czerwona#

Niektórzy domniemywają jakoby kolorowe nazwy Rusi, w tym „Ruś Czerwona” powstały w XIII wieku i były zapożyczeniem od ludów ałtajsko-tureckich, które używały kolorów do oznaczenia kierunków geograficznych (czerwień = południe, biel=zachód, czerń=północ

Jednak Biała Chorwacja (a była też Czerwona!) i Biała Serbia intrygują. Szukałbym tu jednak jakiejś starszej tendencji, którą zatarły potem ruchy ludów i ośrodków władzy.

@up@up: było też staroindyjskie gatuḥ „przejście”, które trudno posądzać o bycie germanizmem.

[Obcy]

Te gacie w znaczeniu grobli, przejścia dość podejrzanie przypomina pewne słowo germańskie o podobnym znaczeniu, na pewno to słowo oddziedziczone?

No właśnie, gdyby rozwinęły się obie formy całkiem niezależnie, to słowiańskie "t(j)" nie korespondowałoby z germańskim "t" z *gatą...

[Todsmer]

A niby jakie?

Jeśli wierzyć wikisłownikowi, *gatwǭ, od którego niemieckie Gasse, skandynawskie gata/gate i podobne, itd.

No właśnie, gdyby rozwinęły się obie formy całkiem niezależnie, to słowiańskie "t(j)" nie korespondowałoby z germańskim "t" z *gatą...

No, może tu być inna derywacja z tego samego rdzenia.

@up@up: było też staroindyjskie gatuḥ „przejście”, które trudno posądzać o bycie germanizmem.

Tak, choć zaskakująca "rozpiętość", nomen omen, znaczenia słowa polskiego może sugerować, że to dwa słowa przypadkowo brzmiące tak samo.

[poloniok]

Jeśli wierzyć wikisłownikowi, *gatwǭ, od którego niemieckie Gasse, skandynawskie gata/gate i podobne, itd.

A no może

[Obcy]

Zesłowiańszczamy niemieckie ziemie

Kolonia - Kólno
Alzacja - Olszany
Łaba - Łbia
Magdeburg - Międzybrzeg
Augsburg - Osobrzeg
Saksonia - Sośnia
Turyngia - Drąże
Men - Miana
Hanower - Gonibór
Bawaria - Bojoborze
Halle - Goła
Monachium - Miechno
Brema - Brzemiona
Hesja - Gęstnia
Wiesbaden - Wierzbięcin
Stuttgart - Studogród

[poloniok]

Tak samo mógłbym robić z innymi miastami

New York - Nójąk

Chicago - Szykowo

Bangkok - Bąkiek

etc.

Albo tak albo się zanalizuje znaczenie tych miast (np Monachium jest od Mnichów) i się robi z tego (poprawne) miasta (np. Monachium - Mnichów)

[Obcy]

Albo tak albo się zanalizuje znaczenie tych miast (np Monachium jest od Mnichów) i się robi z tego (poprawne) miasta (np. Monachium - Mnichów)

Ale Twoje formacje nie są prawidłowe, a moje mają za zadanie mieć związek z polską tradycją nazewniczą albo przynajmniej być całkiem utworzone ze słowiańskich rdzeni. Trochę to było nawiązanie do formacji typu Amsterdam - Ostrodom.

W sumie nie wiedziałem, czy "mnich" jest na tyle starym zapożyczeniem, że można je zastosować, ale scs daje jednak "zielone światło".

[Wedyowisz]

No właśnie, gdyby rozwinęły się obie formy całkiem niezależnie, to słowiańskie "t(j)" nie korespondowałoby z germańskim "t" z *gatą...

No, może tu być inna derywacja z tego samego rdzenia.

Właśnie, brak teorii znaczenia rozszerzeń rdzeni (root extensions) w praindoeuropejskim często czyni etymologizowanie na tym poziomie mocno arbitralnym. Ale gać to przejrzysta formacja od czasownikowego rdzenia *g^weh2- ze znanym i lubianym przyrostkiem -ti, analogiczna do takich wyrazów jak postać, maść, sieć, wieść; ciekawy jest męski *tatь „złodziej” pokrewny naszemu taić (się).