Cyrylica dla irlandzkiego

[stadoszatanow]

Zamysł był taki żeby pozbyć się dwuznaków samogłoskowych i koszmarnej zasady 'caol le caol agus leathan le leathan (czyli że ze spółgłoską palatalizowaną mogą otaczać tylko <i>, <e> a z welaryzowaną tylko <a>, <o>, <u>), która skutkuje wstawianiem bezsensownych liter i wydłuża zapis. Na początek tekst oryginalny i w wersji nowej:

Saolaítear na daoine uile saor agus comhionann ina ndínit agus ina gceanta. Tá bua an réasúin agus an choinsiasa acu agus dlíd iad féin d'iompar de mheon bráithreachais i leith a chéile.

Съилъи́тьар на дъи́не иле съи́ръ агус коӎинанн ина нди́нит агус ина гкьарта. Та́ буа ан ре́су́нь агус ан қонсьаса аку агус дли́д иад фе́нь д-импар де ӎи́нъ бра́ҭрьақась и леҭ а қе́ле.

A teraz wyjaśnienia:

-Zapis samogłosek został właściwie taki jak w oryginale, z tą różnicą że zamiast dwuznaków ao, io, oi, ui dałem odpowiednio и́ dla ao i и dla trzech pozostałych, jako że wymowa jest (o ile mi wiadomo, jeśli są drobne różnice to wybaczcie i poprawcie) identyczna.
-Spółgłoski palatalizowane i welaryzowane nie różnią się w zapisie, rozpoznajemy je po następującej po nich samogłosce. Jeśli po welarnej występuje samogłoska /i/ lub /e/ (lub ich długie odpowiedniki ofc) to welarność sygnalizujemy przez ъ czyli "velar offglide" (nie mam pojęcia jak to przetłumaczyć - zjazd miękkopodniebienny?) wymawiany jako [ɰ], jak np w naoi (irl. dziewięć - [nˠɰiː] ) - нъи́. W odwrotną stronę, jeśli palatalizowana spółgł. stoi przed samogłoską szeroką, dajemy ь, wymawiane [j].
-w przypadku końcowych spółgłosek patrzymy na samogłoskę poprzedzającą - jeśli zgadzają się pod względem welarności/palatalności to nic nie dajemy. Jeśli się nie zdadzają, to po końcowej spółgłosce dajemy ь/ъ, zależnie od tego jaka jest spółgłoska.
-przeciwnych sytuacji, tj onglide'ów (jeśli palatalna spółgłoska występuje po szerokiej samogłosce i odwrotnie) nie zaznaczamy w piśmie (poza ww. sytuacją ze spółgłoską na końcu) - o obecności odpowiedniego "najazdu" domyślamy się znając samogłoskę i spółgłoskę.
-Lenicję piszemy jako literę z tym ogonkiem (np. ҭ, қ, ӎ itd), przesłonięcie analogicznie do oryginalnego zapisu, czyli przed przesłanianą spółgłoską.

Trochę zamotałem w tym opisie >.<

[Ghoster]

[...........]

[stadoszatanow]

Lepsze to niż nic. Poza tym popatrz na szerokość znaków, m. in. łacińskiego i a cyrylickiego и. Ale niech będzie, doprecyzuję - wydłuża zapis o litery niewymawiane, zapisywane tylko przez zasadę ortograficzną. Ale niech będzie, mała modyfikacja:

Spoiler

Saolaítear na daoine uile saor agus comhionann ina ndínit agus ina gceanta. Tá bua an réasúin agus an choinsiasa acu agus dlíd iad féin d'iompar de mheon bráithreachais i leith a chéile.

Съілъїтьар на дъїне іле съїръ агус коӎинанн іна ндїніт агус іна гкьарта. Та́ буа ан ре́су́нь агус ан қонсьаса аку агус длїд іад фе́нь д-імпар де ӎїнъ бра́ҭрьақась і леҭ а қе́ле.

[Zamknij]

[Wedyowisz]

Jeżeli zależy ci na zwięzłości, użycie jotowańców (я, ю, є vs е) skróciłoby tekst. Rozważyłbym także dezetymologizację zapisu spółgłosek zlenicjonowanych przynajmniej w śródgłosie i wygłosie wyrazowym; tak jak ztcw nie ma we współczesnym irlandzkim ortograficznego przesłonięcia w tych pozycjach (a przypuszczam, że historycznie taki proces tam również zachodził).

[stadoszatanow]

Jeżeli zależy ci na zwięzłości, użycie jotowańców (я, ю, є vs е) skróciłoby tekst. Rozważyłbym także dezetymologizację zapisu spółgłosek zlenicjonowanych przynajmniej w śródgłosie i wygłosie wyrazowym; tak jak ztcw nie ma we współczesnym irlandzkim ortograficznego przesłonięcia w tych pozycjach (a przypuszczam, że historycznie taki proces tam również zachodził).

Dzięki, dopracuję Co do tych mutacji, to o ile co do lenicji w śródgłosie/wygłosie nie wiem, to z kilku przykładów które znam przesłonięcie chyba powstało na granicach wyrazów, widać to w porównaniu ze szkockim, np. irl. na gcat vs gael. nan cat (gen. pl cat - kot ). Ale fakt faktem ze z historii jestem noga.

[Wedyowisz]

Może ,,Primitive Irish" nie miał sekwencji nosowa+zwarta wewnątrz czy na końcu wyrazu. W innym przypadku raczej dziwaczne by było, gdyby spółgłoski podlegały wpływowi nosowych tylko poprzez granicę wyrazów — w końcu tam odpowiednie otoczenie fonetyczne występowałoby tylko warunkowo, zależnie od poprzedzającego wyrazu bądź jego braku, od tempa mówienia itp., zaś wewnątrz wyrazu cały czas. W każdym razie nie widziałem, żeby gdziekolwiek podawano przykłady na <dt>, <gc>, <bp> poza nagłosem wyrazowym. A wytwory lenicji <bh>, <mh>, <th> owszem są... Tak czy owak, chodziło mi o to, że poza pozycją na początku wyrazu nie pełnią one funkcji morfologicznej, nie wymieniają się ztcw.

EDIT: znalazłem na szybko coś takiego:

As word-internal voiced geminates were common in Irish (Kury1owicz, 1971) due to the assimilation of sequences of stop and nasal13 and as these simplified to single voiced stops (degemination as lenition with geminates, Feuth, 1983) the voiceless stops did not become voiced but fricativized.

Ale por.:

fuinneog From Old Irish fuindeóc, from Old Norse vindauga; modified to contain the suffix -óg.

Wygląda jak wewnętrzne przesłonięcie (acz specem od historycznej fonetyki celtyckich nie jestem).