Pomoc w identyfikacji języka, w jakim napisana została książka

Zaczęty przez soanvig, Sierpień 29, 2015, 17:01:15

Poprzedni wątek - Następny wątek

soanvig

Witam. Jestem w posiadaniu starej książki, oprawionej w skórę. Jej historia jest dość długa. Nie jestem w stanie jej zidentyfikować. W pewnym stopniu jej język przypomina scs, ale całą sytuację opisałem tutaj, wraz ze zdjęciami:
http://www.wykop.pl/ramka/2724967/niezidentyfikowana-ksiazka-napisana-jezykiem-podobnym-do-scs/
Czy może, któryś z szanownych Forumowiczów jest w stanie odczytać zapisane tutaj słowa, ze zrozumieniem? Nie zależy mi na samych słowach, tylko na identyfikacji książki.
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

#1
A nie jest to najzwyklejszy cs w ruskiej redakcji? Jakbyś wrzucił w lepszej jakości to sądzę, że byłbym w stanie przeczytać, a pewnie kilku(nastu) tutaj lepiej niż ja (z batiuszką na czele)...
  •  

soanvig

W załączniku przesyłam lepszą wersję. To jest pierwsza strona książki. Najbardziej chciałbym wiedzieć, czym to właściwie jest - język, co ta książka zawiera, itd.
  •  

Silmethúlë

#3
Zdecydowanie da się to odczytać i przetłumaczyć, ale faktycznie przydałyby się lepsze zdjęcia/skany. Na przykład mógłbyś to obfotografować bezpośrednio od góry, a nie pod kątem – nie ułatwia to czytelności... Anyway, to ruski cs.
Na stronie tytułowej (?) jest coś w stylu (wybaczcie chujową transkrypcję):

Jasne [vx[ristos?]] ě prevelebnějšomu
gospodinu i o[t]cu
ego m[i]ł[os]ti gospodinu o[t]cu
Petru Mogilě
voevodiču zeml mołdavskix
m[i]ł[os]ti[ju?] b
  • žieju, preovšč[...?]ennomu arxiep[is]k
  • pu
    Mitropolitu Kievskomu
    Galickomu i vseja Rossii
    Eksarxu S[vja]toi ap[osto]l[s]koi stolicě
    konstantinopołskoě
    [arximandritě?] pečerskomu
    i Proč, i proč...

    Panu, Pastyrovi i dobrodě[?]vi velice m[i]ł[os]tivomu.

    Gdym pred oči umysłu moego prekładał sługu onogo, kotoryj vziavšy z ruk pana svoego tałant, ne robił i ne šafovał nim; ale ego v zemliu zakopał, i skrył [...]

    EDIT: jak to pisałem, nie było powyższego posta. No, z tego już można coś odczytać, spróbuję zaraz przepisać. ;-)

    EDIT n-ty: trochę poprawiłem to, co wyżej przepisałem. Na polski początek pierwszej strony szedłby jakoś tak (zaraz ktoś przyjdzie, i poprawi moje błędy :P):

    [cośtam jaśnie w Chrystusie przenajwielebniejszemu???]
    Panu i ojcu
    Jego miłości panu ojcu
    Piotrowi Mohyle
    wojewodzicowi [=synowi wojewody] ziem mołdawskich
    z Bożej łaski [jakiemuśtam] arcybiskupowi
    metropolicie kijowskiemu
    halickiemu i całej Rusi (Rosji?)
    egzarsze Świętej Stolicy Apostolskiej
    Konstantynopolskiej.
    Archimandrycie pieczerskiemu
    itd. itd...
    Panu, pasterzowi i dobrodziejowi wielce miłościwemu.

    Gdym przed oczy umysłu mojego przedłożył tego sługę, który wziąwszy talent od pana swojego, nie użył go i nie szafował nim, ale go w ziemi zakopał i ukrył...
  •  

Silmethúlë

Doppelpost! Bo mogę. :P

Po tym początku, zakładając, że księga była współczesna wspomnianemu Piotrowi Mohyle, można sądzić, że pochodzi ona z początku XVII wieku.
  •  

soanvig

Pasowałoby rocznik (początek XVII), a to dlatego, że koło liczb występują tzw. tytła (mój własny research), które wyszły  z użycia wraz z reformą alfabetu w 1720 roku.
Natomiast niekoniecznie sama książka pochodzi z tego roku, a to dlatego, że równie dobrze może to być kopia. Zaraz Państwu powiem dlaczego. Na lewo od strony tytułowej widać pustą kartkę. Na drugiej stronie tej kartki jest taki napis (załącznik), gdzie widnieje data zapisana w nietypowy sposób (jakiś addytywny system liczbowy) - 1829. O ile oczywiście tę liczbę dobrze zrozumiałem i wyliczyłem z tych znaczków (rozpoczynających się od przekreślonego znaku równości, oznaczającego 1000). Prosiłbym jeszcze o odszyfrowanie tego napisu, ponieważ może on wyjaśniać, że książka jest kopią wykonaną właśnie w ww. roku.

Napis odręczny długopisem został wykonany przez poprzedniego właściciela (nieznany) i zawiera, z tego co wyczytałem, informację o tym, że księga pochodzi z cerkwii w [jakaś miejscowość] (cholera wie jaka, Google mi nie pomogły).
  •  


soanvig

A ten napis powyżej, zawierający datę? W sumie to jest istotniejsze.
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

#8
Sej Apostol byl danij do opra[vlenia]
goda 1829

i pod spodem jeszcze raz:

Sej Apostol byl danij doopravlenia goda 18

urwane.
  •  

soanvig

Nie znam rosyjskiego. Jakiś pomysł, co to może znaczyć?
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

"Ten apostoł (cokolwiek to znaczy w tym kontekście) został dany do oprawienia w roku 1829."
  •  

soanvig

Możliwe, że chodzi o datę oprawienia księgi.
Piotr Mohyła wydał mnóstwo ksiąg liturgicznych, więc teoretycznie to mogłaby być jedna z nich. Leżała sobie i została oprawiona 200 lat później? Cóż, niezły szmat czasu. Wydaje mi się to mało prawdopodobne, ale tu by się trzeba było spytać o opinię eksperta, który np. jest w stanie poznać metodę wytworzenia papieru, czy coś. Według mnie, to raczej kopia właśnie z tego roku.
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

Może oprawiona ponownie? Nie mogę powiedzieć, żeby mnie to dziwiło, sam zajmuję się teraz rękopisem  z XVI w., która ma oprawę z XIX, wtedy mieli inne podejście do zabytków  :-)

Nie ma znaków wodnych?
  •  

soanvig

Nie wiem, chyba nie ma. Bardzo możliwe, że była naprawiana i oprawiona ponownie. W sumie to nawet bardzo prawdopodobne. Czyli oprawa by miała prawie 200 lat.
Jakie znaki wodne? Czego szukać?
Ewidetnie ksiązka była naprawiana i wypełniana. Przykład załącznik.
A apostoł może znaczyć "propagującego ideę"
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

#14
Cytat: soanvig w Sierpień 29, 2015, 20:51:07
Jakie znaki wodne? Czego szukać?

Strzelam, bo totalnie nie znam się na książkach z tego okresu i obszaru, ale gdyby były znaki wodne w papierze, to może dałoby się zidentyfikować papiernię => miejsce i czas powstania.
Najlepiej obejrzeć poszczególne strony pod światło :-)

A "apostoł", jak głosi Wikipedia, to "apostolarz – księga liturgiczna Kościołów wschodnich, zawierająca pisma nowotestamentowe dotyczące Apostołów, tj. Dzieje Apostolskie, Listy powszechne i Listy Pawła".
  •