Akcent wyrazowy i zdaniowy

Zaczęty przez martyna_fil, Kwiecień 06, 2016, 22:53:29

Poprzedni wątek - Następny wątek

martyna_fil

Bardzo proszę o pomoc w odpowiedzeniu na kilka pyta dotyczących akcentu w języku polskim. Słowem wstępu pytania te zadał mi wykładowca przedmiotu Fonologia, jednakże studiuję anglistykę a pytania mają na celu doszukanie się różnic w akcencie języka polskiego i angielskiego. Sama sobie nie poradzę. Liczę ogromnie na Waszą pomoc.

1.Does Polish have stress-neutral and stress-determining affixes ( Czy w języku polskim są przedrostki i przyrostki które dodane do wyrazu zmieniają jego pierwotny akcent?)

2. Can Polish words (e.g. nouns and verbs) be differentiated by means of stress only? (Czy słowa jak np rzeczowniki i czasowniki mogą być rozróżnione za pomocą akcentu)

3. Are there words in Polish which can be stressed in two different ways? (Czy w języku polskim występują słowa które mogą być akcentowane na 2 różne sposoby?

Z góry dziękuję za jakiekolwiek podpowiedzi.
  •  

Siemoród

2. Tak, np. nie-żýd i niéżyt
3. Tak, nawet czasami zmienia to znaczenie.
fízyka - 1. dziedzina nauki
fizýka - 1. dziedzina nauki, 2. dopełniacz od "fizyk"
Generalnie z wieloma -ikami i -ykami tak można robić, a przynajmniej tak rozróżnia to mój idjolekt.
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

martyna_fil

Co do 2 to nie doprecyzowałam chodzi tu bardziej o parę rzeczownik i czasownik,co się tak samo pisze np. rewrite po angielsku w zależności na którą sylabę damy akcent otrzymamy rzeczownik lub czasownik a Pana przykład to dwa rzeczowniki
  •  

Siemoród

Polski to język fleksyjny i nie trzeba się w nim bawić w ruchomy akcent ani inne wodotryski, aby odróżnić rzeczownik od czasownika. Zresztą trudno mi podać takie przykłady poza może piec i żyć/rzyć (no ale tu na piśmie się różnią) i tłumacz. Po polsku mamy w 95% (poza -ykami, złączeniami, -li/ły-ście/śmy, skrótami, trybem przypuszczającym, nauką i żywcem cytowanymi z innych języków wyrazami) przypadków akcent paroksytoniczny i Polak się ni chwili nie zastanawia, jak akcentować dane słowo.
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

Todsmer

Dodam tyle, że to studia (zwłaszcza niesłowiańskie!), i takie pojedyncze przypadki jakie Siemioród podał będą raczej zbyte "no dobra, ale na ogół".

A te pytania nie wyglądają, jakby trzeba było sięgać do jakiejś wiedzy tajemnej zaklętej w książkach, którą trzeba zacytować, tylko wystarczy się odnieść do własnego doświadczenia. Zresztą, nie chodzi tu o polszczyznę, ale o angielszczyznę - celem pytań jest pokazanie, jakie zjawiska zupełnie nieznane w polskiej fonologii mogą wystąpić w angielskiej.
  •  

martyna_fil

Znam mojego wykładowcę -lubi detale i szczegóły, nie zawracałabym sobie i innym gitary, gdyby mnie to nie nurtowało, a odpowiedzi takie jak Pana nic nie wnoszą i nie pomogą jeśli umie Pan odpowiedzieć na nie to proszę. Nie zależy mi by ktoś je komentował. Chodzi mi tylko o uzyskanie odpowiedzi na pytania które zadałam i tyle.
  •  

Todsmer

#6
Todsmer, nie pan :)

Co do punktu pierwszego, klityki typu -em, - (słowiańskie perfectum, a chyba także, ale rzadziej, -by) nie zmieniają akcentu wyrazu, przynajmniej u dużej części/większości użytkowników.

Problem w tym, że granica między partykułą a końcówką jest czasem dość płynna, a brak zmiany akcentuacji jest raczej dowodem przeciwko "hipotezie końcówkowej".

W każdym razie, w polskim akcent jest stały, paroksytoniczny, i wobec tego ciężko, żeby spełniał jakąkolwiek rolę w rozróżnianiu wyrazów, na przykład w parach minimalnych. Nawet niektóre zapożyczenia, które preskryptywicznie akcentowane są na 3 sylabę od końca, w języku potocznym mają wyrównany akcent do paroksytonicznego.

Cytat: martyna_fil w Kwiecień 07, 2016, 00:03:12(...) Nie zależy mi by ktoś je komentował. (...)
To jest forum, każde takie pytanie może wywołać dyskusję, która niekoniecznie skończy się odpowiedzią na zadane pytanie :) To raczej dobrze, że pytanie wywołuje dyskusję, a nie tylko odpowiedzi.
  •