Alternatywne sposoby zapisu języka polskiego - temat własnych ortografii

Zaczęty przez kmitko, Sierpień 17, 2011, 09:24:43

Poprzedni wątek - Następny wątek

Henryk Pruthenia

Jak coś, to bym się prędzej bawił w jakieś gniazda znaczeniowe i uwzględnienie najczęstszych afiksów, ale konkretny rozbiór na części pierwsze, gdy niektóre morfemy się już zespoliły - fajna zabawa, ale dla lingwisty :)

Dynozaur

Znacie na pewno moją kultową polską cyrylicę, czyli Dynocyryla.
Postanowiłem dorobić doń siostrzany system, a mianowicie Dynogłagol - polski w głagolicy!

Oto litery:

Ⰰ = A
Ⰱ = B
Ⰲ = W
Ⰳ = G
Ⰴ = D (zmiękczone: Dź)
Ⰵ = Je, 'e
Ⰶ = Ż (zawsze twarde)
Ⰷ = Dz (zawsze twarde)
Ⰸ = Z (zmiękczone: Ź)
Ⰺ = I
Ⰹ = J
Ⰻ = Odpowiednik dynocyrylowego І (niezmiękczające "i" dla zapożyczeń + jota w słowach typu "Marja")*
Ⰼ = Dż (zawsze twarde)
Ⰽ = K
Ⰾ = Ł (zmiękczone: L)
Ⰿ = M
Ⱀ = N (zmiękczone: Ń)
Ⱁ = O
Ⱆ = Ó
Ⱂ = P
Ⱃ = R (zmiękczone: Rz)
Ⱄ = S (zmiękczone: Ś)
Ⱅ = T (zmiękczone: Ć)
Ⱛ = Y
Ⱇ = F
Ⱈ = Ch
Ⱒ = H
Ⱉ = U
Ⱌ = C (zawsze twarde)
Ⱍ = Cz (zawsze twarde)
Ⱎ = Sz (zawsze twarde)
Ⱋ = Szcz (zawsze twarde)
Ⱏ = E
Ⱜ = Miękki znak
Ⱑ = Ja, 'a
Ⱖ = Jo, 'o
ⰦⰫ = Jó, 'ó**
Ⱓ = Ju
Ⱔ = Ę
Ⱗ = Ję, 'e
Ⱘ = Ą
Ⱙ = Ją, 'ą

*Trochę z braku laku, Ⰻ pełni również funkcję dynocyrylowego pajerka/apostrofu (czy też rosyjskiego twardego znaku), a więc oddziela przedrostek od rdzenia w słowach typu rozjechać (ⱃⱁⰸⰻⰵⱈⰰⱅⱜ = dynocyr. розꙿехать).
**Z założenia ⰦⰫ ma być ligaturą (Jo + iżyca), analogiczną do Ⱆ (uproszczone O + iżyca), ale z racji braku takiego znaku trzeba to zapisywać tak.

W porównaniu do innych głagolic zastosowałem następujące innowacje:
-Funkcję litery "u" spełnia "ot" (Ⱉ), czyli z założenia odpowiednik omegi. Z kolei Ⱆ (Uk) zastosowałem jako "Ó" ze względu na jego dyftongiczną budowę (co mi bardziej pasowało) i możliwość utworzenia analogicznej ligatury dla "jó".
-Ⰺ i Ⰹ odróżniłem jako "i" oraz "j" (trochę z braku laku) - to pierwsze występowało na początku wyrazu, więc bardziej mi pasowało do pełnej samogłoski, zaś to drugie (łudząco podobne, ale nieco bardziej "rachityczne") bardziej do jej półsamogłoskowego odpowiednika. To graficzne podobieństwo może być zdradliwe, ale przynajmniej jest spójne (i nawiązuje do tradycji, gdzie "I" oraz "J" nie bardzo rozróżniano).
-Jako "y" użyłem iżycy (Ⱛ) - trochę nie widzę powodu, aby w języku polskim zapisywać tę głoskę dyftongiem, a iżyca jako odpowiednik ypsilonu mi pasowała.
-Jako miękkiego jeru użyłem t.zw. sztapicia (Ⱜ) czyli jego uproszczonej wersji, używanej (chyba?) w Chorwacji. Po pierwsze dlatego, żeby się nie pieprzyło za bardzo z twardym jerem (który jest tutaj zwykłym niezmiękczającym "e", chyba nie muszę tłumaczyć dlaczego), a także dlatego, że w tym zapisie nie ma on wartości samogłoskowej (jest tylko miękkim znakiem), więc taki uproszczony znak wydawał mi się tu uzasadniony.

W ortografji dynogłagolickiej obowiązują następujące zasady z Dynocyryla:
-Zapis miękkich Ⰵ, Ⰺ po zawsze twardych dla dźwięku "e", "y" (zamiast Ⱏ, Ⱛ)
-Zasada "oszczędnego gospodarowania" miękkim znakiem (jeden miękki znak/jotowaniec dla całej grupy spółgłoskowej, a nie po każdej spółgłosce miękkiej)
-"Steenbergenowa" pisownia wyrazów z śr-, źr- (n.p. ⱄⱃⱖⰴⰰ = dynocyr. срёда [środa]; ⰸⱃⰵⰱⱔ = dynocyr. зребя [źrebię])
-Brak zapisywania ułacnień grup spółgłoskowych (przynajmniej tam, gdzie widać pełną grupę w innej formie wyrazu (n.p. wszyscy = ⰲⱎⰺⱄⱌⰺ, dynocyr. вшистци)
-Zapis miękkiego jera (Ⱜ) dla oznaczenia rzeczowników miękkotematowych, żenskich, a także trybu rozkazującego (n.p. mysz, gołąb, zrób = ⰿⱛⱎⱜ, ⰳⱁⰾⱘⰱⱜ, ⰸⱃⱆⰱⱜ = dynocyr. мышь, голѫ́бь, зро́бь)
-Wszelkie "przedreformowe" zapisy (n.p. konsekwentne wz-, -zki/-ski, żórawie i pasorzyty it.p.)

Za to brak w nim (w porównaniu z Dynocyrylem) następujących zasad:
-Brak pseudoetymologicznego rozróżnienia typu Э/Ъ (w przypadku twardego "e"), obu tym dynocyrylowym znakom odpowiada jeden - Ⱏ (jor).
-Brak obostrzeń, co do zapisu "jo", "jó" w wyrazach obcego pochodzenia - piszemy zawsze bez żenady Ⱖ, ⰦⰫ (n.p. ⰦⰫⰸⱏⱇ = dynocyr. Іо́зэф [Józef])
-Brak pisowni jotowanych nosówek oraz jo/jó (dynocyr. я, я́, ё, е̋) po zawsze twardych - piszemy bez żenady Ⱔ, Ⱘ, Ⱁ, Ⱆ (n.p. ⰶⰾⱅⱛ = dynocyr. жёлты [żółty]; ⰶⰴⰰⱅⱜ = dynocyr. жя́дать [żądać])
-Brak odpowiednika dynocyrylowego L z łuczkiem palatalizacyjnym (л҄) do wyrazów obcych - zamiast tego piszemy bez  wstydu jotowańce (n.p. ⰱⰾⰳ = dynocyr. бл҄ог [blog]; ⰾⰱⰺⱃⱛⱀⱅ = dynocyr. л҄абирынт [labirynt])
-Brak krótkiego "u" w słowach typu "auto" (dynocyr. аўто) - zapisujemy tam zwykłe Ⱉ (co jest wadą, ale niestety nie ma w głagolicy na to sensownej litery).

Pewnie znalazłoby się jeszcze kilka reguł, z którymi jeszcze nie pomyślałem, co zrobić (będę sukcesywnie dopisywał). Ale summa summarum, jest to ortografja prostsza niż dynocyryl (choć nie wygląda, bo głagolica sama z siebie wygląda skomplikowanie i "przerażająco"), mająca zdecydowanie mniej "kruczków" różnego rodzaju.

A teraz próbka tekstu.

Ⰳⰴⰵ ⱄⱔ ⱂⱁⰴⱑⰾⱛ ⱅⰰⰿⱅⱏ ⱁⰱⱁⰸⱛ ⱀⰵⰸⰰⱂⱁⰿⱀⱑⱀⱏ,
Ⰰⱉⱎⰲⰺⱌ, Ⰿⰰⰹⰴⰰⱀⱏⰽ, Ⰳⱃⱁⱄⱄ-Ⱃⱁⰸⱏⱀ, Ⱎⱅⱉⱅⱅⱒⱁⱇ ⰰⰾⱜⰱⱁ Ⰴⰰⱈⰰⱉ?
Ⱂⱁⰴ ⱃⱔⰽⱘ Ⱎⰿⰰⰹⱄⱏⱃ, ⰰ ⰲ ⰳⱔⰱⰵ ⱎⰾⱓⰳⰺ, ⰲⰵⱍⱆⱃ, ⱄⱅⱃⰰⰶⱀⰺⱌⰰ, ⰲ ⱀⰵⰹ ⰿⱛ,
Ⱄⰰⰿⱏ ⱂⱃⰵⰱⱁⰵ Ⰿⰰⱃⰾⰵⱀⱛ Ⰴⰻⱅⱃⰻⱈ, ⱅⰰⰽ ⰱⰰⱃⰷⱁ ⱈⱅⱑⰾⱁ ⱄⱗ ⰶⰺⱅⱜ.


(kopiowałem każdy znak, doceńcie to xDDDDDDDDDDDD)

Dla porównania to samo w Dynocyrylu:

Где ся подѣлы тамтэ обозы незапомнѣнэ,
Аўшвиц, Майданък, Гросс-Розэн, Штуттһоф, альбо Дахаў?
Под рѫкѫ́ Шмайсер, а в гѫбе шлюги, вече̋р, стражница, в ней мы,
Самэ пребое Марлены Дітріх, так барѕё хтѣло ся жить.
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?

Henryk Pruthenia


Icefał

P o m y s ł : p i s z  e  m y b e z o d s t ę p ó w m i ę d z y w y r a z o w y c h , a l e z a z n a c z a m y k a ż d ą s y l a b ę a k c e n t o  w a n ą.
  •  

Henryk Pruthenia


Todsmer

  •  

커래얟쓰

zakáżdymràzemużywạmyinnẽgodiakrytỷkaơrazniestawiămyprzecînkow๛ bopaskǔdnietowygląda๛
  •  

Norris

Nowy pomysł:
- Dodanie konsekwentnego użycia litery X, jak kiedyś, np. xiążka, xiężyc.
- Wprowadzenie haczków, tj. Š, Č, Ř, Ž.
- Wprowadzenie zapisu połączenia ksz- jako X̌, np. w wyrazach x̌tałt, więx̌y (może u was wejdzie, wiecie, o co chodzi).
Jeśli nie wchodzi, to wygląd litery jest tu.
https://en.wikipedia.org/wiki/Caron
  •  

Henryk Pruthenia


Norris

Pomysł althistoryczny:
Analogicznie jak w cyrylicy i z uwagi na współżycie z liczną mniejszością żydowską, w języku polskim do zapisu głoski [ʃ] jest wykorzystywany hebrajski szin, który tak samo się przekształca w ,,ш". Do zapisu [ts] wykorzystywane jest cade, które tak samo przekształca się w ,,ц", zastosowanie litery ,,c" ograniczone do dwuznaku ,,ch" i zapożyczeń, niemal identycznie jak w języku niemieckim, gdzie [ts] to jest ,,z". Z kolei [tʃ] jest zapisywane jako ,,tш". Obie litery zachowują się do dziś i zajmują pozycję w alfabecie po ,,z".

Alfabet polski wygląda tak:
AĄBCDEĘFGHIJKLŁMNŃOÓPQRSŚTUVWXYZŹŻЦЦ́Ш

Próbka – alfabetyczna lista 49 dawnych wojewódzkich miast:

Biała Podlaska
Białystok
Bielsko Biała
Bydgoшtш
Chełm
Elbląg
Gdańsk
Gorzów Wielkopolski
Jelenia Góra
Kaliш
Katowiцe
Kielцe
Konin
Koшalin
Kraków
Krosno
Legniцa
Leшno
Lublin
Łomża
Łódź
Nowy Sątш
Olшtyn
Opole
Ostrołęka
Piła
Piotrków Trybunalski
Płoцk
Poznań
Przemyśl
Radom
Rzeшów
Siedlцe
Sieradz
Skierniewiцe
Słupsk
Suwałki
Tarnobrzeg
Tarnów
Toruń
Tшęstochowa
Wałbrzych
Warшawa
Włoцławek
Wroцław
Zamośц́
Zielona Góra
Цiechanów
Шtшeцin
  •  

Norris

Myślę też, że można wrócić do starego pomysłu pełnego używania alfabetu polskiego sprzed kilku lat, tym razem w proteście przeciw starej i nadal niezmienionej decyzji RJP, która odrzuca litery Q, V i X jako litery polskiego alfabetu.
Wobec tego, tak samo:
• Qu wchodzi wszędzie w miejsce kw,
• X wchodzi wszędzie w miejsce ks (wyjątek – ksz) i egz-,
• V wchodzi selektywnie: w miejsce przyimka ,,v" oraz przedrostków ,,v-", ,,ve-" i ,,vy-", wzorem rozróżnienia F i V w języku niemieckim (von, vor, ver-, vor-). Inną inspiracją jest często stosowany wyraz ,,vlepka". Reguła nieco uproszczona, w wyrazach obcego pochodzenia zostaje ,,w", tu podobnie mają niemieckie C i K (,,c" jest tylko w połączeniach typu ch, sch i tsch, a w ,,k" pozostałych wyrazach, w tym obcych, typu ,,kontrollieren", ,,c" jest w bardzo nielicznych wyrazach obcych).

Poniżej próbka pisowni: I księga ,,Pana Tadeusza"
https://www.easypaste.org/file/0HGsvXu4/PT1.docx?lang=pl

W tym tekście (34 956 znaków):
Q stanowi 0,04%
V stanowi 0,99%
X stanowi 0,02%

Dla porównania w języku niemieckim:
Q stanowi 0,02%
V stanowi 0,84%
X stanowi 0,05%

Jak widać, wartości bardzo podobne.

Tabela z częstością znaków w próbce:
https://www.easypaste.org/file/hBFGE6W8/PT1.xlsx?lang=pl
  •  

Dynozaur

Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

Norris

  •  

Norris

  •  

Norris

Propozycja alfabetu według Jana Kochanowskiego, tu znana:

a ą b c ć ç d θ θ́ θ̇ e ę f g h ch i j k l ł m n ń o ó p q r ŗ s σ ß t u w x y z ź ƶ

Gdyby przetrwała do dziś:

Kiedyσ spotkałem Owsiaka na pogŗebie jakiejσ sławnej osoby. Podchoθę do niego i mówię: ,,Çeσć Owsiak, Ty skurwysynu". A on tylko ,,Elo" i odwraca głowę. Spŗedałem mu blachę w potylicę i mówię: ,,Słuchaj mnie, bo Ci nie dam kasy na ziarno dla kur." Jurek coσ tupnął, coσ mruknął, ale mówi: ,,Dobra, słucham Ciebie cierpliwie, co maß mi do powieθenia." ,,Çemu spŗedawałeσ uran Çeçenom?" Jeŗy Owsiak powieθiał do mnie ,,Ty kurwa gnoju" i pŗykleił mi serdußko do çoła. Potem uciekł do lasu.

Inna próbka:

Na chuj mi kurwa Twoje quiaty
Na chuj mi kurwa Twoje łzy
Na chuj mi kurwa te dramaty
Na chuj mi kurwa jesteσ Ty

Więc nie wylewaj łez
Proßę cię najgoręcej
Spierdalaj jak najpręθej
Kochana ma

Na chuj mi kurwa Twoje spazmy
Na chuj mi kurwa kŗyk i ból
Na chuj udajeß znów orgazmy
Ja çule pytam cię Na chuj

Więc nie wylewaj łez
Proßę cię najgoręcej
Spierdalaj jak najpręθej
Kochana ma

Na chuj mi kurwa sms-y
Na chuj komórka ciągle drga
Pŗestań pierdolić wciąƶ frazesy
Na chuj ta pojebana gra

Więc nie wylewaj łez
Proßę cię najgoręcej
Spierdalaj jak najpręθej
Kochana ma

A gdy ucichną goŗkie słowa
Miłoσć wypełni serce me
Nie bęθie quiatów nikt ƶałował
Bo ja naprawdę kocham cię

Więc nie wylewaj łez
Proßę cię najgoręcej
Spierdalaj jak najpręθej
Kochana ma
  •