Русиньскый язык

[ɈʝĴ]

Więc oto jest kurs języka rusińskiego/łemkowskiego. Mam nadzieję, że się spodoba :-)

ЛЕКЦИЯ 1
Тема: Знам азбукy

I Aзбукy
А а – [ä]
Б б – [.b]
В в – [w]
Г г – [ɦ]
Ґ ґ – [g]
Д д – [d]
Е е – [ɛ]
Ëë – [jɔ] (w dialekcie łemkowskim Йo йo/ьo)
Є є – [jɛ]
Ж ж – [ʒ]
З з – [z]
І і – [.i] (w dialekcie Wojwodny И и)
Ї ї – [ji] (w dialekcie łemkowskim Йi йi/ьi) 
И и – [ɨ] (na słowacji [ɪ])
Ы ы –[ɯ] (w dialekcie Wojwodny И и)(na słowacji [ʊ̜])
Й й – [j]
К к – [k]
Л л – [ɫ]
М м – [m]
Н н – [n]
О о – [ɔ]
П п – [p]
Р р – [r]
С с – [.s]
Т т – [t]
У у – [.u]
Ф ф – [f]
Х х –

Ц ц – [t͡s]
Ч ч – [t͡ʃ]
Ш ш – [ʃ]
Щ щ – [ʃ t͡ʃ]
Ю ю –[ju]
Я я – [ja] 
Ь ь – мягкій знак  [ʲ]
Ъ ъ – твердий знак (w dialekcie Wojwodny pomijany)
II Двyaзбукy
Дз дз – [d͡z]
Дж дж – [d͡ʒ]
Ць ць – [t͡ɕ]
Ть ть –  [c]
Нь нь – [ɲ]
Ґь ґь – [ɟ]
Зь зь – [ʑ]
Cь cь – [ɕ]
Ль ль – [ʎ]
Хь хь – [ç]
III Тpoйaзбукa
Дзь дзь – [d͡ʑ]
IV Засоба слов
лекция [ɫɛkt͡sɨjä] - lekcja
тема [tɛmä] - temat
знам [znäm] - znam
азбукy[ʔäzbuku] - litery
мягкій знак [mjäɦkɨj znäk] – jer miękki
твердий знак [twɛrdɨj znäk] – jer twardy
двyaзбукy [dwuʔäzbuku] - dwuznaki
тpoйaзбукy [trɔjäzbukä] - trójznak
засоба слов [zäsɔbä sɫɔw] – słownik

Spoiler

[close]

-->

[close]

[Dynozaur]

I Aзбукy

Czy w mianowniku to nie powinna być «азбука»?

[ɈʝĴ]

I Aзбукy

Czy w mianowniku to nie powinna być «азбука»?

Tak, powinna być w liczbie pojedynczej, ale to jest mianownik liczby mnogiej(litery).

[Ліцьвін]

В в – [w]

Nie pomyliło ci się czasem z [v]? Jakoś trudno mi uwierzyć by w rusińskim mówili ciągle polskie "ł", nie używając w ogóle "w".

[ɈʝĴ]

В в – [w]

Nie pomyliło ci się czasem z [v]? Jakoś trudno mi uwierzyć by w rusińskim mówili ciągle polskie "ł", nie używając w ogóle "w".

Z tego co pamiętam to to było [w], jednakże sprawdzę(w książce był taoizm fonetyczny, więc mogło mi się pomylić).

[Ліцьвін]

Może to działa na tej samej zasadzie co ukraiński, że В brzmi jak [w] wtedy gdy występuje w takim miejscu co litewskie (biał.) Ў? Zaś w normalnych przypadkach to po prostu [v]? Byłoby to dość sensowne, z racji, że brak [v] w jakimkolwiek języku słowiańskim byłby czymś kuriozalnym.

[ɈʝĴ]

Sprawdziłem, było napisane, że В ma dwie wymowy jako [w] i jako [v]. Jednak to drugie było jako wymowa opcjonalna i nie było żadnych zasad allofonii.

[Ліцьвін]

Hm to nie wiem co to za książka bo w internecie wszędzie pisze [v] np. tu albo tu.

[ɈʝĴ]

ЛЕКЦИЯ  2
Тема: Теперішній час

I І. Часоодміна
Temat zakończony spółgłoską + ти
нп. нести
   Iєднотне чысло   множне чысло
1.   несу                   несеме
2.   несеш                несете
3.   несе                   несут
II II Часоодміна
Temat zakończony spółgłoską + ыти
нп.вчыти
   Iєднотне чысло   множне чысло
1.   вчу                       вчыме
2.   вчыш                   вчыте
3.   вчыт                  вчат
III III Часоодміна
Temat zakończony spółgłoską + ити
нп. варити
   Iєднотне чысло   множне чысло
1.   варю                   вариме
2.   вариш                   варите
3.   варит                   варят
IV IV Часоодміна
Temat zakończony na a lub я + ти
нп. кохати
   Iєднотне чысло   множне чысло
1.   кохам                   кохаме
2.   кохаш                   кохате
3.   кохат                   кохают
V V Часоодміна
Temat zakończony samogłoską inną niż a lub я ,bądź czasownik zmieniający temat + ти
нп. бесідувати
   Iєднотне чысло   множне чысло
1.   бесідую           бесідуєме
2.   бесідуєш           бесідуєте
3.   бесідує             бесідуют

VI Засоба слов
Теперішній час [tɛpɛriʃnij t͡ʃäs] czas teraźniejszy
Iєднотне чысло [ijɛdnɔtnɛ t͡ʃɯsɫɔ] liczba mnoga
Я [jä ] ja                           
ты  [tɯ] ty                         
він [win] on
 она [ɔnä]
 оно   [ɔnɔ] ono     
множне чысло [mnɔʒne t͡ʃɯsɫɔ] liczba mnoga
мы [mɯ] my                       
вы [wɯ] wy                           
они [ɔni] oni/one                       
Часоодміна [t͡ʃäsɔʔɔdminä] koniugacja

[Siemoród]

Jak się ma sprawa z akcentem w rusińskiem? Czy jest on na stałej sylabie czy się przemieszcza (jak np. rosyjskie учý - ýчишь)? Kurs niezły, ale proszę cię zaznaczaj akcent wyrazowy, bo mnie ciekawi, czy dzieje się tam coś fajnego.

[ɈʝĴ]

Akcent potrafi się przemieszczać:
нóга, нóгы, нóзї – ногóв, ногáми, ногáм
I może mieć wpływ na znaczenie słów:
зáмок (pałac\dwór\zamek) – замóк (jest mokry),
O ile w odmianie czasowników jest zawsze regularny(w bezokoliczniku pada na ти, a przy odmianie na ostatnią sylabę tematu) to w rzeczownikach niekoniecznie. 
Edit: Nie ma akania oraz  jest mało przypadków kiedy akcent jest niezbędny

[ɈʝĴ]

ЛЕКЦИЯ 3
Тема:  І одміна назывників

В лемківскым языку маме 4 одміны назывників. Сут они ефектом ріжниц одміняня назывників през одмінкы. В лемківскым языку маме 7 одмінків, через котры одміняме назывникы в єднотным і множным чыслі.

Spoiler

[close]

Назвы одмінків і звіданя:

Spoiler

[close]

:
Называючий (хто? што?)                           Mianownik (kto? co?)
Рождаючий (кого? чого?)                           Dopełniacz (kogo? czego?)
Даючий (кому? чому?)                                Celownik (komu? czemu?)
Видячий (кого? што?)                                  Biernik (kogo? co?)
Творячий (кым? чым?)                                Narzędnik (kim? czym?)
Місцевий (о кым? о чым?)                         Miejscownik (o kim? o czym?)
Кличучий (о!)                                                  Wołacz (o!)
Одміна Іa
Odmieniają się w niej rzeczowniki rodzaju żeńskiego z tematem zakończonym na samogłoskę twardą, po której w mianowniku liczby pojedynczej występuje końcówka -a np. мaмa

Одміна Іб
Odmieniają się w niej rzeczowniki rodzaju męskiego z tematem zakończonym na samogłoskę twardą, po której w mianowniku liczby pojedynczej występuje końcówka -a np. дружба

Одміна Ів
Odmieniają się w niej rzeczowniki rodzaju żeńskiego z tematem zakończonym na ж, ш, ч, щ np. хыжа

W celowniku i miejscowniku pojawia się и, co jest wyjątkiem, bo w innych sytuacjach po tych głoskach nie może ono występować.
Одміна Іг
Odmieniają się w niej rzeczowniki rodzaju żeńskiego z tematem zakończonym na samogłoskę miękką albo ц, po której w mianowniku liczby pojedynczej występuje końcówka -a (graficznie -я), np. хвиля

Одміна Іґ
Odmieniają się w niej rzeczowniki rodzaju żeńskiego z tematem zakończonym na samogłoskę miękką albo ц, po której w mianowniku liczby pojedynczej występuje końcówka -a (graficznie -я),kończące się na д lub т np. мериндя

Задачы
Przeczytaj i zapoznaj się z tekstami:

Spoiler

[close]

Spoiler

[close]

Spoiler

[close]

Z tymi akcentami spróbuję się jeszcze więcej dowiedzieć, jedne źródła mówią o stałym akcencie na 2 sylabę od końca, a inne podają akcent ruchomy, więc ja nie wiem 

[Henryk Pruthenia]

Gratuluję pracy!