Język kv

[Kazimierz]

Zaczynam tworzyć na wiki!
http://jezykotw.webd.pl/wiki/J%C4%99zyk_kotsowiski
Narazie tylko taki zalążek, ale niebawem będzie więcej.

[Kazimierz]

Historyczne procesy fonetyczne

W czasach, kiedy kotsowiski dopiero oddzielił się od języka prajakiegośtam (nazwa tymczasowa), zarówno e, jak i i palatalizowały poprzedzającą spółgłoskę. Poza tym jeśli po spółgłosce miękkiej miała wystąpić jakaś końcówka zaczynająca się na o, to o musiało być zastąpione przez e. Tę zasadę nazywa się zasadą o/e i obowiązuje ona w wyrazach rodzimych do dzisiaj.
Pierwsza palatalizacja kotsowiska polegała na zmianie miejsca artykulacji spółgłosek k, g, h i q z tylnojęzykowego na zadziąsłowe, czyli na przekształcenie się ich w odpowiednio: č, đ, š i ž pod wpływem następujących po nich samogłosek przednich (e, i). Pierwsza palatalizacja nie zachodziła jednak wszędzie, gdzie było to możliwe. Oparły się jej rzeczowniki zakończone na -ka, -ga, -ha i -qa, które mają liczbę mnogą odpowiednio na -ke, -ge, -he i qe.
Następną ważną zmianą była tzw. druga palatalizacja, która polegała na przejściu grup typu Ky w Ki, gdzie K symbolizuje zwartą spółgłoskę tylnojęzykową.
W późniejszych czasach e przestało w większości pozycji palatalizować poprzedzającą spółgłoskę, np. słowo tel "środek", zamiast [t̪ʲɛɫ̪] zaczęło być wymawiane [t̪ɛɫ̪]. Ta zmiana nie dotknęła jednak końcówek gramatycznych i słowotwórczych rozpoczynających się na e występujących po spółgłoskach miękkich, ale zaszła tam zmiana pisowni, np. słowo "płciowy", dawniej pisane senesy, obecnie jest zapisywane senʹesy, aby zaznaczyć zmiękczenie.

[Kazimierz]

Zmiany!
Wprowadziłem niewielkie zmiany w fonetyce i cyrylicy, a mianowicie zastąpiłem fonem /ɨ/ fonemem /ɘ/, natomiast literę Ғ, literą Ҕ, która to moim zdaniem bardziej odróżnia się od Г oddalając złudne wrażenie historycznej zależności dźwięków reprezentowanych przez owe znaki.

[Kazimierz]

Zamierzam przenieść kotsowiski słownik na wiki, aby stał się dostępny dla wszystkich.
Wypadało by powiedzieć coś fonotaktyce, jednak nie jest ona zbyt wymagająca i nie dotyczy zapożyczeń (no chyba że są bardzo stare). Po prostu po spółgłoskach miękkich i stwardniałych nie może występować o, a w końcówkach zamiast niego stosuje się e. Poza tym w wygłosie nie mogą występować zbitki typu OS, gdzie O to obstruent, a S to spółgłoska sonorna, oraz geminaty. W nagłosie nie ma podobnych ograniczeń. I chyba tyle

[Henryk Pruthenia]

Praca na wiki zawsze się chwali!

I życzę dalszego rozwoju Twojego nublangu!

[Kazimierz]

Dziękuję!
Już niebawem mój słownik tworzony dotychczas w Excelu znajdzie się na wiki.
Postęp można śledzić tu.

[Kazimierz]

Dosłownie przed chwilą udało mi się zapożyczyć z języka wiszczobałtyjskiego słowo dodi o znaczeniu "płacić" i już utworzyłem od niego pochodne słowo dodiso, czyli "pieniądze, waluta". W conworldzie jest to jawne zapożyczenie z wiszczobałtyjskiego DOTI, czyli "dawać", które pochodzi jeszcze z czasów handlu wymiennego, kiedy pytanie "Co mi za to dasz?" znaczyło mniej więcej tyle co obecnie znaczy "Ile mi za to zapłacisz?".

[Kazimierz]

Praktyczna gramatyka kotsowiska

część 3 — Zaimki osobowe

Zacznijmy od liczby pojedynczej. Zaimkiem pierwszoosobowym jest pa, które odpowiada polakiemu ja.
W drugiej osobie mamy zaimek tu. Odpowiada on polskiemu ty, ale również grzecznościowym zwrotom typu Pan, Pani, których kotsowiskie odpowiedniki mosu (r.m.) i mosi (r.ż.) używane są tylko wobec członków rodziny królewskiej, prezydentów krajów lub ludzi zasłużonych i szczególnie szanowanych.
W trzeciej osobie zaimki różnią się w zależności od rodzaju. W rodzaju męskim mamy il, czyli on, w rodzaju żeńskim la - ona, a w nijakim lo - ono

Czas na liczbę mnogą. Jest może trochę ciekawiej, bo istnieją dwa zaimki pierwszoosobowe. Mu, czyli my ekskluzywne używane jest, kiedy nadawca mówi w imieniu grupy do której należy, ale nie zalicza do niej odbiorcy swojej wypowiedzi. Odpowiednikiem inkluzywnym jest nu. W drugiej osobie używa się  zaimka zu, czyli wy. W liczbie mnogiej nie ma rozróżnienia na rodzaje, więc wystarcza jeden zaimek li odpowiadający polskim oni i one.

Oprócz zaimków zależnych od liczby są jeszcze:
su - zaimek nieokreślony (odpowiadający polskiemu się w konstrukcjach typu Mówi się;
že - zaimek zwrotny i logoforyczny;
jenatyns (brak mianownika) - zaimek wzajemny. Odpowiada polskiemu siebie nawzajem.

Przykłady i tabelki kiedy indziej.

[Kazimierz]

Okazuje się, że dosłowne tłumaczenie z polskiego na kotsowiski może być czasami bardzo kłopotliwe. Na przykład jeśli przetłumaczymy dosłownie zwrot "zabójstwo człowieka" wyjdzie nam qarmo tisonos, co jednak wcale nie oznacza, że człowiek został zabity! Wręcz przeciwnie, on zabił! Aby oddać właściwy sens polskiego wyrażenia, należy użyć biernika, a więc powiedzieć qarmo tisonons. Polskie "przez", kiedy oznacza wykonawcę czynności oddajemy przez dopełniacz. W niektórych jednak dialektach języka kotsowiskiego występuje pewien problem, a mianowicie zachodzi w nich proces denazalizacji, w wyniku którego n z końcówki biernika całkowicie zanika w wymowie powodując, że staje się ona identyczna z końcówką dopełniacza. Powoduje to bardzo kłopotliwą dwuznaczność, wtedy już zupełnie nie wiadomo czy ten człowiek zabił, czy został zabity. I nasuwa się pytanie jak sobie z tym radzą użytkownicy owych dialektów. Otóż robią to w iście analityczny sposób - dopełniacz " uzupełniają" przyimkiem or, czyli dosłownie "od" (a biernik mylą z dopełniaczem). W ostatnich latach takie użycie zaczęło przenikać do ogólnego języka potocznego, nawet tam gdzie nie występuje denazalizacja. Nie wiadomo jak sytuacja rozwinie się w latach następnych.

[Kazimierz]

Jeszcze trochę o przymiotniku

Dziwne że nie napisałem tego wcześniej, ale chcę dodać, że w języku kotsowiskim, podobnie jak w polskim, kolejność wyrazów może decydować o znaczeniu. Zwykle przymiotnik stoi przed rzeczownikiem, który określa. Jednak w sytuacji, gdy przymiotnik tworzy z rzeczownikem trwały związek, a nie jest jedynie jego dookreśleniem, następuje po nim. Taki szyk używany jest m.in. w nazwach instytucji i języków. Przykładowo vomum kotsovissy znaczy "język kotsowiski, czyli tworzony przeze mnie conlang prezentowany w tym wątku", natomiast kotsovissy vomum (można powiedzieć też kotsoviščjaksy vomum) to "jeden z języków używanych w Kotsowiszczji", czyli może być to zarówno kotsowiski, jak i silpoński, polski i kilka innych języków.

[Kazimierz]

Przedstawiam wam próbkę pisma kotsowiskiego. Całe jeszcze nie nadaje się do publikacji, bo jest na razie zbyt nóbskie, a jego reformę przeprowadzam z poszaniem tradycji, tzn. staram się rekonstruować wcześniej używane litery (zazwyczaj z pamięci, bo najstarszy zabytek tego pisma gdzieś zniknął). Nie wyrzucam też tych znaków, bez których po prostu nie wyobrażam sobie tego alfabetu, jakkolwiek nóbowe by były (np. g i m, które wyglądają praktycznie tak samo jak łacińskie odpowiedniki).

Napis głosi: Tenxen belo lepi, co dosłownie znaczy: Dzisiaj pogoda (niebo) dobra

W pierwszym wersie użyto majuskuły, w drugim prostego pisma "drukowanego" (obecnie najczęściej używany sposób zapisu), a w trzecim pisma "pisanego" (najczęściej używany sposób pisania przed reformą)

[Úlfurinn]

Bardzo ładne.
Moim zdaniem trochę wzorowane na alfabecie ormiańskim, ale to jest zaleta.

[Kazimierz]

Bardzo ładne.
Moim zdaniem trochę wzorowane na alfabecie ormiańskim, ale to jest zaleta.

Dzięki, rzeczywiście przypomina ormiański, ale to nie było zamierzone, tak jakoś wyszło  :-)

[Henryk Pruthenia]

A mnie - pisaną cyrylicę.
Rzeczywiście ładne i kształtne.

[Kazimierz]

A mnie - pisaną cyrylicę.
Rzeczywiście ładne i kształtne.

Tak, też prawda. Podobnie jak w cyrylicy, w tym alfabecie niektóre kombinacje liter (odpowiedniki e, o, n i m) można odczytać na różne sposoby, szczególnie w szybkim piśmie odręcznym.