Liczba podwójna, imperfekt, aoryst, -m imiesłów we współczesnym polskim

Zaczęty przez Henryk Pruthenia, Marzec 30, 2018, 01:17:49

Poprzedni wątek - Następny wątek

Henryk Pruthenia

Jak wyglądałyby formy liczby podwójnej, imperfektu, aorystu, -m- imiesłowu we współczesnej polszczyźnie? Czy język polski miał jakieś własne charakterystyczne cechy, które się rozwinęły dla tych form tylko w języku polskim?
Dynozaurze?

Wedyowisz

Nasz aoryst sygmatyczny II różnił się od SCS-owego wstawną samogłoską (-e- a nie -o-, ukradziech vs несохъ). Było pewne zlanie się form imperfektu i aorystu w wyniku ściągnięcia samogłosek (grup ěa, aa), przynajmniej na piśmie. Aorystową końcówkę 3. os. l.mn. (-šę) zastąpiła imperfektowa (-xǫ).
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Henryk Pruthenia

A co z adpektem? Doszło do jakichś ciekawych zmian w dystrybucji w tych czasach?

Wedyowisz

Cytat: Henryk Pruthenia w Marzec 30, 2018, 10:39:31
A co z adpektem? Doszło do jakichś ciekawych zmian w dystrybucji w tych czasach?

Materiał jest na tyle ubogi, że trudno się kategorycznie wypowiadać w tej kwestii (poza tym sporą część form można sklasyfikować tylko jako ,,czas przeszły prosty" z uwagi na zmiany fonetyczne, o których pisałem powyżej). Niewątpliwe imperfekty są niedokonane, niewątpliwe aorysty dokonane lub niedokonane*, wg form, które wymienia Klemensiewicz. Form aorystu 3. os. l.poj. generalnie nie sposób odróżnić od form czasu teraźniejszego, którego także obecnie używamy przecież w narracji zdarzeń przeszłych (chociaż użycie czasowników dokonanych w przeszłości bardzo trąci mi myszką: A gdyż to uczyni, wyciągnie ją na suszą...).

*przynajmniej z mojego współczesnego punktu widzenia tak bym je przyporządkował
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Henryk Pruthenia

A jak to byłoby z długimi samogłoskami?
Są różnice, czy nie za bardzo?
Bo wszak jest mo w gwarach...

Wedyowisz

Cytat: Henryk Pruthenia w Marzec 30, 2018, 15:42:39
A jak to byłoby z długimi samogłoskami?
Są różnice, czy nie za bardzo?
Bo wszak jest mo w gwarach...

Nie wykluczałbym jakichś kruczków z iloczasem, ale czy możemy coś pewnego wywnioskować z ortografii tych wczesnych źródeł? W serbskochorwackim iloczas może się różnić (pı̑tā — píta), jeśli się nie mylę.
стань — обернися, глянь — задивися
  •