Język siłpoński

Zaczęty przez Kazimierz, Lipiec 17, 2019, 14:50:40

Poprzedni wątek - Następny wątek

Kazimierz

Język siłpoński (sp) - blizko spokrewniony z kv język peszalski używany przez kilka miljonów ludzi w Siłponie należącym do Kotowiszczji, gdzie jest językiem urzędowym (poza, oczywiście, kotsowiskim). Jest on bardzo zbliżony do kv, więc często uznaję się go za jego djalekt, posiada jednak wiele różnic w rozwoju historycznym i własne procesy.


RÓŻNICE W HISTORYCZNYM ROZWOJU SP I KV

  • Przegłos:
    CäC → CaC
    CʲaCʲ → CʲeCʲ
    CöC → CoC
    CʲoCʲ → CʲeCʲ
    CüC → CuC
    CʲuCʲ → CʲiCʲ
    Uwaga 1.: w sp obecnie nie używa się liter ä, ö i ü. Dwie pierwsze rozdzieliły się na odpowiednio a, o oraz ·e (e niezmiękczające, po spółgł. zawsze miękkich zwykłe e)
    Uwaga 2.: przegłosowi nie uległy końcówki ä i ö w końcówkach liczby mnogiej rzeczowników i czasowników, które za to zlały się z y w niezmienne ·e (e po zawsze miękkich)
  • er → ʹar, a ir (yr) → er (·er)
  • W drugiej palatalizacji prapeszalskie *rj oraz *lj dały /ʑ/(czasami /ɕ/), c i x są zawsze miękkie (zlały się z nimi również i ) i wymawiane /t͡ɕ/ /d͡ʑ/. č, đ, š, ž oraz r są zawsze twarde, zamiast i jest po nich y, a zamiast e - ·e. Kotsowiskiemu ri, gdy pochodzi ono z *ri odpowiada siłpońskie ry, natomiast kotsowiskiemu ri z *rji - zi
  • ky, k·e → ki, ke
    gy, g·e → gi, ge
  • Przed inną spółgłoską zwartą, afrykatą lub płynną zachodzi spirantyzacja:
    k → h
    g → q
    t /t/ → t /θ/
    d /d/ → d /ð/
    c → sʹ
    x → zʹ
    č → š
    đ → ž
    p → f
    b → v /w/

    v i l są w tych samych pozycjach wymawiane [w], natomiast ich miękkie odpowiedniki - [j]

    Uwaga 1.: proces nie zachodzi jeśli wcześniej stoi choć jedna spółgłoska (ulega mu tylko pierwsza spółgł. w zbitce)
    Uwaga 2.: podobna lenicja (ale niezapisywana) zachodzi w wygłosie, jednak należy uwzględnić wcześnejsze ubezdźwięcznie, dlatego b jest wtedy wymawiane [f] (jednak v nadal [w])
  • ô i ê /ə/ nie są rozróżniane w wymowie. Po spółgłoskach twardych, w tym č, đ, š, ž używa się ô, a po miękkich ê, nie oznaczając ich znakiem zmiękczenia.
  • tam, gdzie w kv występuje połączenie Cʲj, w sp jest Cːʲ

Ciekawe czy ktoś to przeczyta xD

Henryk Pruthenia

A podałbyś tekst w obu językach? I widzę jakby czwartą palatalizację : Po

Kazimierz

Cytat: Henryk Pruthenia w Lipiec 17, 2019, 16:29:13
A podałbyś tekst w obu językach? I widzę jakby czwartą palatalizację : Po
No, tekst może wrzucę jutro (pewnie znowu owca i konie), ale nadal nie mam za bardzo opracowanej gramatyki, więc będą narazie tylko te wyminine wyżej różnice.

No faktycznie, y po welarnych przeszło w i (ściągnięte z polskiego  :P ) . Kiedyś tak było i w kv, ale wywaliłem ostatnio.

Jeszcze kilka słów co do nazwy. Pochodzi ona od kraju Siłpon (obecnie w składzie Kotsowiszczji), w którym jest używany. Pochodzenie tego słowa jest niepewne, czasami uważa się je za pozostałość jakiegoś przedpeszalskiego języka, ale zazwyczaj jest tłumaczone (drogą etymologji ludowej?) jako "Szary Pazur" (niby od sily "szary" + pon "pazur"). Być może właśnie stąd wzięła się pisownia przez "l", która następnie przedostała się do kv, gdzie to "l" jest wymawiane zgodnie z zapisem (w sp równie dobrze mogłoby tam być "v"). W powszechnym rozumieniu nazwa ta odnosi się do pazura Białego Wilka, symbolu narodowego Siłpończyków.

Mogę jeszcze wspomnieć, że w języku polskim (w naszym świecie) przez jakiś czas funkcjonowała obocznie nazwa Hospodarno. Dlaczego akurat taka - nie pamiętam.

Jako ciekawostkę mogę powiedzieć, że siłpoński strasznie masakruje zapożyczenia (w końcu nie pretenduje na rangę języka międzynarodowego, ma służyć wyłącznie jego rodzimym użytkownikom), które i tak są już przemielone przez kv. Np. pragmatyzm to  byłby fraqmacizôm /fraɣmat͡ɕizəm/.

커래얟쓰

Widzę że ja mam jednoliterowe nazwy języków ty dwuliterowe. Można i tak.
Trochę mnie zdziwiło że to dialekt kv. Spodziewałem się nowego projektu
Cytat: Kazimierz w Lipiec 17, 2019, 14:50:40
  • Przed inną spółgłoską zwartą, afrykatą lub płynną zachodzi spirantyzacja:
    k → h
    g → q
g -> q to chyba nie spirantyzacja XD

Ja bym chcętnie zobaczył jakieś porównanie ich. W dowolnej formie czy to tekst czy podstawowe słwa czy tabelki fonetyczne. To jakiś obraz daje :P

Btw zapisywany czym ? Cyrylica, łacinka ?
  •  

Kazimierz

No jakoś tak wyszło z tymi nazwami xD

Cytat: 커래얟쓰 w Lipiec 18, 2019, 02:12:00
g -> q to chyba nie spirantyzacja XD
Q to /ɣ/. Zapomniałem napisać, bo w kv jest tak samo.


[/quote]
Cytat: 커래얟쓰 w Lipiec 18, 2019, 02:12:00
Ja bym chcętnie zobaczył jakieś porównanie ich. W dowolnej formie czy to tekst czy podstawowe słwa czy tabelki fonetyczne. To jakiś obraz daje :P

Btw zapisywany czym ? Cyrylica, łacinka ?
Dobra, postaram się coś dać dzisiaj.

A zapisywany pismem kotsowiskim (nie pokazuję, bo nieukończone), transkrybowany łacinką identycznie jak kotsowiski. Cyrylica też mogłaby być, ale trzeba by jakąś sensowną wymyślić.
  •  

Caraig

  •  

Kazimierz

#6
Cytat: Caraig w Lipiec 19, 2019, 14:03:20

Cicho, internet mi zamula xD

Dobra, macie porównanie odmiany rzeczownika kizʹ/kyrʹ "syn" w sp i kv. Są to dokładne kognaty.









sp lp.sp lm.kv lp.kv lm.
M.kizʹkizekyrʹkyri
D.kizêskizeskyrêskyris
C.kizêvkizevkyrêvkyriv
B.kizênskizenskyrênskyrins
N.kizêmkizemkyrêmkyrim
W.kizʹukizzikyrʹukyrʹji

Warto zwrócić uwagę, że formy liczby pojedynczej i mnogiej w sp nie są homofonami, gdyż w tym języku e oraz ê mają różną wymowę (w przeciwieństwie do kv).
  •