Jak zdobyć wiedzę o języku polskim

Zaczęty przez Gal, Kwiecień 25, 2021, 04:05:40

Poprzedni wątek - Następny wątek

Gal

Zastanawia mnie jak zdobyć wiedzę o języku polskim - jakie są godne uwagi książki o języku itd. Oczywiście wiem czym jest deklinacja, a czym koniugacja  ;) ale zastanawia mnie jak zdobyć wiedzę na poziomie bardziej akademickim. Różne sylabusy czy programy często są przepełnione mnogością starych tytułów, które w praktyce są zbędne i żaden student ich nie czyta. Dalej, pewne książki są nieprzystępne, trudno dostępne lub po prostu pełne błędów. Byłoby dobrze wiedzieć coś w rodzaju ,,fonetykę najlepiej objaśnia podręcznik X, zaś morfologię - strona Y".
  •  

ⰗⰎⰀⰂⰋⰖⰞ

#1
Chodzi ci o synchronikę czy djachronikę? Ja z synchroniką nie mam najmniejszego problemu i mojim zdaniem nie potrzeba żadnego uczenia się w końcu to język ojczysty. <del>Fonologję dość dobrze chyba prezentuje angielska Wikipedja.</del> [offtop]mam na telefonie półpauzę a na komputerze nie[/offtop]
:)
  •  

Siemoród

Jeśli interesuje cię djachronja, to polecam ,,Historię języka polskiego'' Klemensiewicza.
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

Toivo

#3
Ja miałem kiedyś "Gramatykę historyczną języka polskiego" (). Nie mam porównania z innymi tego typu pozycjami, ale była całkiem solidna i zaspokoiła moją ciekawość w tym temacie. (12 zł za pdfa!)
  •  

ⰗⰎⰀⰂⰋⰖⰞ

Rosponda jest chyba lepsza choć dużo mniejsza :)
:)
  •  

Gal

Bardzo dziękuję za propozycje literatury :D Dalej zapytam - czy nie lepiej przed gramatyką historyczną języka polskiego poznać SCS? Z czego najlepiej się go uczyć?

Dalej kwestia synchroniki. Niby umiem dobrze korzystać z polskiego, ale w sposób jakby nieświadomy i bezmyślny. Łacinę znam słabiej niż polski, ale wiem jakie wyróżnia typy deklinacji i koniugacji itd. W polskim nie umiem przyporządkować rzeczownikom odpowiednich deklinacji.
  •  

ⰗⰎⰀⰂⰋⰖⰞ

U Rosponda i Klemenśeviča jest pokazane jakie były prasłowiańskie deklinacje/końjugacje i jak vyevoluovały do polskiego, np. o povstańu tzv. "Novéj Polskiéj Końjugacji Atematycznéj" takiéj jak "słuham, słuhaš" itp., o přemiešańu "-a -u" i "-u -ovi" i o innyh ğistoryčnyh procesah gramatyčnyh v polskim.
:)
  •  

Siemoród

Cytat: Gal w Kwiecień 25, 2021, 19:52:52
Bardzo dziękuję za propozycje literatury :D Dalej zapytam - czy nie lepiej przed gramatyką historyczną języka polskiego poznać SCS? Z czego najlepiej się go uczyć?
Można, polecam Moszyńskiego, ewentualnie Bartulę. Obydwa do znalezienia w internecie.

Cytat: Gal w Kwiecień 25, 2021, 19:52:52
Dalej kwestia synchroniki. Niby umiem dobrze korzystać z polskiego, ale w sposób jakby nieświadomy i bezmyślny. Łacinę znam słabiej niż polski, ale wiem jakie wyróżnia typy deklinacji i koniugacji itd. W polskim nie umiem przyporządkować rzeczownikom odpowiednich deklinacji.
W polskim w zasadzie każdy autor inaczej wydziela te typy i liczba konjugacyj waha się od czterech do ponad stu xD

Bardziej wartościowym będzie, jeśli będziesz umiał po prostu powiązać odmianę polskiego czasownika z odmianą prasłowiańską, a dla niego już jak najbardziej wydziela się takie konjugacje i deklinacje i tu różni autorzy są raczej zgodni.
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

Gal

Podręcznik Bartuli już mam, wydaje się wprawdzie wiarygodny, ale mało przystępny (chociażby zastosowana czcionka jest niezbyt czytelna). Moszyńskiego zamówiłem.

Dalej z synchronicznym to jest szeroki temat ,,poprawnej polszczyzny", ,,kultury języka polskiego" itd. Nie widzę zasadniczo jakiejś bardzo wielkiej wartości w ścisłym przestrzeganiu preskryptywistycznych reguł; byłoby jednak ciekawie poznać i przeanalizować te reguły. Co w tym temacie jest godne uwagi? Mam z tego typu literatury ,,Słownik wyrazów kłopotliwych" i to jest dobra książka, ale jednak lepiej nie być człowiekiem jednej książki  :)
  •  

Siemoród

Wydaje mi się, że przestudiowanie historii języka polskiego da ci rozeznanie i pozwoli samemu wyrobić opinję, które reguły narzucane przez preskryptywistów są rzeczywiście sensowne, a które są całkowicie arbitralne.
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

Gal

Chodzi mi jednak też o taki jakby zbiór reguł preskryptywistycznych.
  •  

Toivo

Ogólnie to, czego szukasz, nazywa się "gramatyka opisowa". Na studiach filologicznych jest taki przedmiot i pod tym hasłem znajdziesz w necie listy tytułów podręczników. Do polskiego nie jestem w stanie żadnego polecić, bo nie znam.
  •  

Gal

Wydaje mi się, że obok typowych podręczników gramatyki opisowej pewne miejsce mają też różne poradniki językowe itd. Coś z tego typu literatury polecicie?
  •