Etymologijni szujodruhowie, czyli fałszywe kognaty

Zaczęty przez Mścisław Bożydar, Sierpień 22, 2011, 00:35:44

Poprzedni wątek - Następny wątek

Mahtlactli Omome Tochtli

No właśnie, to nie jest jakaś durna kalka z angielskiego "olive oil", która ma tyle sensu, co masło maślane? W sensie, dla mnie oliwa jest tylko z oliwek, z rzepaku jest olej, mylę się?
  •  

Todsmer

Jeśli to kalka, to wyjątkowo durna, bo zjebana. Olive oil powinno się tłumaczyć jako olej oliwkowy (i faktycznie, taka nazwa występuje na wiki). Komuś się skojarzyło olive z oliwa, no i mamy.
  •  

Wedyowisz

uroda i урод (bo урод jest z ѫродъ)

Cytat: NoqaCo mnie cieszy, bo zawsze ta oliwa z oliwek mi pachniała jakimś przekrętem.

No, przecież oliwę robi się z maślin; nawet Rumuni to wiedzą.
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Widsið

  •  

Wedyowisz

rumuńskie lăsa ,,(m.in.) pozwalać" i niem. lassen ,,(m.in.) pozwalać"
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Todsmer

Uwaga, uwaga:

Szkockie (gaelickie) òl (napój alkoholowy) i szw., isl. öl (piwo).

Co ciekawe, òl jest kognatem piwa :)
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

Cytat: Todsmer w Grudzień 16, 2014, 23:58:35
Uwaga, uwaga:

Szkockie (gaelickie) òl (napój alkoholowy) i szw., isl. öl (piwo).

Co ciekawe, òl jest kognatem piwa :)

JAK???
  •  

Silmethúlë

#382
O tak.

Warto wspomnieć, że òl to również po prostu picie (tj. rzeczownik od czasownika pić, a także forma podstawowa tego czasownika, czyli imp. 2sg.). Na dodatek w irlandzkim ól występuje tylko w tym znaczeniu, co może sugerować, że w szkockim znaczenie napój alkoholowy wzięło się przez skojarzenie z nordyckimi (bo wpływy nordyckie w Szkocji były dość silne, w przeciwieństwie do względnie odizolowanej Irlandii).
  •  

Jarobor

A jak się do tego ma nasze olъ. Po polsku, zdaje się, było ół?
  •  

Wedyowisz

#384
O polskim ół nigdy nie słyszałem: słownik Vasmera i ESSJA podają tylko kontynuanty wschodnio- i południowosłowiańskie. Prasł. *olъ jest kognatem lit. alus ,,piwo", staronord. ǫl ,,piwo", może łac. alūmen ,,ałun". Bodaj szerzej poświadczony jest derywat *olovina, ale też tylko na południu i wschodzie.

Ten wyraz celtycki jest za to podobno jakimś pociotkiem naszego pić (i piwo), łac. pōtio, lit. puota ,,biesiada z piciem", z celtycką utratą p.

Można by zapytać, w co teoretycznie rozwinęłoby się owo PIE *h₂elu- w celtyckich? Nie wiem, czy jest tu ktoś na tyle otrzaskany z celtycką diachronią, by na to próbować odpowiedzieć.
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Todsmer

Cytat: Wedyowisz w Grudzień 17, 2014, 17:43:11
Można by zapytać, w co teoretycznie rozwinęłoby się owo PIE *h₂elu- w celtyckich? Nie wiem, czy jest tu ktoś na tyle otrzaskany z celtycką diachronią, by na to próbować odpowiedzieć.
Na szybko się z tym zapoznałem :)

Wygląda na to, że w PCelt. mielibyśmy *alu- (może z końcówką s?), natomiast w staroirlandzkim byłoby to *aul?
  •  

Noqa

A wie ktoś, jakie procesy tłumaczą takie przekształcenie *peh₃ > òl? Swoją drogą to wikiopedyjna strona naprawdę pozwala poczuć jedność z rodziną indoeuropejską, chyba niemal każdemu językowi coś z tego rdzenia pozostało, a często wręcz w niezmienionej postaci.

Wygląda na to, że kognatem polskiego piwa jest angielskie, a już i polskie ale.
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •  

Todsmer

Cytat: Noqa w Grudzień 17, 2014, 23:24:44
A wie ktoś, jakie procesy tłumaczą takie przekształcenie *peh₃ > òl? Swoją drogą to wikiopedyjna strona naprawdę pozwala poczuć jedność z rodziną indoeuropejską, chyba niemal każdemu językowi coś z tego rdzenia pozostało, a często wręcz w niezmienionej postaci.
PIE *péh₃tlom > PCelt *pōtlom > Celt. *ɸōtlom

Potem utrata nagłosowego ɸ, utrata końcówki -om (chyba z przejściem w -on po drodze) i uproszczenie zbitki *tl > l

Cytat
Wygląda na to, że kognatem polskiego piwa jest angielskie, a już i polskie ale.
Chyba nie, ale to kognat północnogermańskiego öl, i słowiańskiego *olŭ.
  •  

Wedyowisz

стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Noqa

CytatChyba nie, ale to kognat północnogermańskiego öl, i słowiańskiego *olŭ.

A, no to przepraszam.
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •