Język arbastyjski / Locucê Arbastian

Zaczęty przez Mônsterior, Wrzesień 01, 2012, 18:18:20

Poprzedni wątek - Następny wątek

Mônsterior

Witajcie po długiej przerwie!
Postanowiłem przekopiować tu wątek o języku arbastyjskim ze starego forum. Oczywiście z poprawkami, aby wszystko było jak najbardziej aktualne; w języku nie zaszło zbyt wiele zmian, ale te, które miały miejsce, są dość istotne, posty będę więc umieszczał stopniowo, aby niczego nie przegapić. Dzięki!
  •  

Mônsterior

#1
Język arbastyjski to conlang tworzony dla fikcyjnego państwa, Arabastii, mieszczącego się na wschodzie Półwyspu Iberyjskiego.
Nie jest możliwe zakwalifikowanie go do którejkolwiek z istniejących rodzin językowych; gramatyka jest aprioryczna, ale na wiele jej elementów miały wpływ języki naturalne. Słownictwo natomiast składa się zarówno z wyrazów zapożyczonych (głównie z języków romańskich) jak i apriorycznych. Arbastyjski używa alfabetu łacińskiego wzbogaconego o kilka diakrytyków a zubożałego o litery, które zwyczajnie nie były potrzebne do jego zapisu. Oto i abecadło:

Aa, Bb, Cc, Ċċ, Dd, Ee, Êê, Ff, h, Ii, Ll, Mm, Nn, Oo, Ôô, Pp, Qq, Rr, Ss, Tt, Uu, Ûû, Vv, Xx, Yy

Litery, które dodano to: 'ċ, ê, ô, û' a te, które odjęto to: 'g, j, k, w, z'. 'h' występuje wyłącznie w wieloznakach.

Fonetyka: nazwa litery:
a (a) a (a)
b (p) be (pɛ)
c (x) ses (sɛs)
ċ (ʦ) sis (sis)
d (t) de (tɛ)
e (ɛ) e (ɛ)
ê (ɛ~) ę (ɛ~)
f (f) fíé (fijɛ)
h (nie ma własnego brzmienia) ca (xa)
i (i, j) i (i)
l (l) el (ɛl)
m (m) mes (mɛs)
n (n) nes (nɛs)
o (ɔ) o (ɔ)
ô (dyftong 'wa', ale coraz częściej po prostu 'a') o cenuod (ɔ xɛnwɔt)
p (p) pes (pɛs)
q (kʲ) qu (kʲü)
r (r) res (rɛs)
s (s) sies (sjɛs)
t (t) te (tɛ)
u (u, w) u (u)
û (u:, wu, uw) u cenuod (u xɛnwɔt)
v (f) ve (fɛ)
x (xs) ex (ɛxs)
y (ɨ) fops (fɔps)

W pisowni arbastyjskiego używa się też wieloznaków:
áu (ã)
eu (ü)
éu (ɛw)
ch (k)
chc (ʧ)
chċ (ʧ spalatelizowane)
chs (ʃ)
dh (ʥ)
oe (ɛ)
ôa (ɔ: )
ôan (ɔ~)
ôu (ɔ: )
que (wariant graficzny [kʲ] na końcu wyrazów)
qu (k.ü)
ss (z)
sċ (ss)
vv (v)

W pisowni występują także znaki 'á, é, í, ó, ú', których jednak nie umieszcza się w alfabecie, bowiem służą jedynie do zaznaczenia nieregularności akcentu. Występuje ponadto znak 'ù', który jest niemy albo też oddaje szwę - w zależności od konkretnego słowa; nie ma reguły. On także nie pojawia się w alfabecie.

Dodam jeszcze tylko, że spółgłoski 'ċ, n, s' nie ulegają palatalizacji, gdy poprzedzają 'i' bądź 'í'.

Przykładowy tekst:

Innosentus I chorévro em e'Albano ner e'Rômé.
Av oemdiso e'ammío entrô papa Anastassío I - emtem avseus pontificatusáu av oemdiso Rômian e'diachon. Annys 401-417 esp e'annys entrô avseus direxion em e'vrechcys av dyferéd cuestusys entrô qessauod dissiplin á liturcí. Av oemdiso entrô e'crusebalsamusorrô pert vrechc corchlo qussédiso at es chsôantirenuod feussé sír banterviôan choverianys.
Innosentus I ilio parlarédiso pert, er emporté es Apostolioruod Urbus Centralé.
Av mortéd em e'Rômé á mío pax em e'mortplaċċe ner e'Via Portuensis.

Innocenty I urodził się w Albano koło Rzymu.
Był synem papieża, Anastazego I - podczas jego pontyfikatu był rzymskim diakonem. Lata 401-417 były latami jego urzędowania, w których uporządkował sprawy związane z dyscypliną kościelną i liturgią. Zajmował się także bierzmowaniem, które teraz mogło być udzielane jedynie przez biskupów.
Innocenty I zawsze mówił także, jak ważna jest Stolica Apostolska.
Zmarł w Rzymie i spoczywa na cmentarzu przy Via Portuensis.
  •  

CookieMonster93

#2
English C2 // Nederlands B2 // 中文 B1 // Čeština B1
  •  

Mônsterior

Dokładnie to samo pytanie otrzymałem na starym forum :) Odpowiedź to: tak :)
  •  

CookieMonster93

ʧ spalatAlizowane

jest to wymawiane jak polskie ć, czy jak ʧ j?
English C2 // Nederlands B2 // 中文 B1 // Čeština B1
  •  

Mônsterior

  •  

Dynozaur

Witamy, witamy z powrotem!

W sumie to nie jest taki do końca a priori język, no nie (chyba podobnie a priori jak mój Nevenlanch).

A, i przywróć kurwurozjum (choć będzie trudno, bo nie ma w alfabecie ani "k", ani "w", ani "z", ani "j")!
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

Rémo

Mówiłeś, że Lantopel przypomina Arbastyjski. Szczerze mówiąc nigdy nie widziałem tego języka, więc nie mogłem skopiować. :P A ja czekam na jakiś dłuższy tekścik. :)

Ps. W jakiejś historii mogłyby się wywodzić z jednej rodziny, bo są trochę podobne (jak na razie). :)
Pozdrawiam! :)
  •  

Widsið

  •  

Mônsterior

Cytat: Dynozaur w Wrzesień 02, 2012, 10:25:11
Witamy, witamy z powrotem!

W sumie to nie jest taki do końca a priori język, no nie (chyba podobnie a priori jak mój Nevenlanch).

A, i przywróć kurwurozjum (choć będzie trudno, bo nie ma w alfabecie ani "k", ani "w", ani "z", ani "j")!
Ja bym był nawet za tym, żeby uważać go za aposterioryczny, ale działający na zasadzie greki - po prostu trudno definiowalny.
Ale sam raczej myślę o nim jak o apriorycznym, stąd więc mój wybór działu.
Co do 'kurwurozjum', ten etap słowotwórstwa mam już chyba za sobą ;) Choć teraz jest w arbastyjskim trend powrotu do korzeni, więc kto wie, tym bardziej, że to słowo nie powstało na zasadzie: "ale będzie śmiesznie, będzie się kojarzyć z polskim wulgaryzmem", tylko jakoś najpierw się uformowało, a dopiero później zauważyłem to podobieństwo :)
Dziś zapis wyglądałby tak: churvvurossium.

Cytat: Rémo w Wrzesień 02, 2012, 10:28:13
Mówiłeś, że Lantopel przypomina Arbastyjski. Szczerze mówiąc nigdy nie widziałem tego języka, więc nie mogłem skopiować. :P A ja czekam na jakiś dłuższy tekścik. :)

Ps. W jakiejś historii mogłyby się wywodzić z jednej rodziny, bo są trochę podobne (jak na razie). :)
Ja w życiu nie oskarżyłem nikogo o plagiat języka (prócz Jasnegosfinksa, ale tam zżynka była ewidentna) i na pewno tego nie zrobię.
Lantopel, z tego, co widziałem, jest zupełnie inny niż arbastyjski - mają tylko podobne zapisy - więc niemożliwe jest to, by były spokrewnione.

Cytat: Widsið w Wrzesień 02, 2012, 10:29:57
To wtedy to jest po prostu ʧ ;p
Forum niby nowe, a wszyscy czepialscy tak samo jak na starym :P
  •  

Rémo

Pozdrawiam! :)
  •  

Dynozaur

Cytat: Mônsterior w Wrzesień 02, 2012, 11:11:12Dziś zapis wyglądałby tak: churvvurossium.

A wymowa?

Swoją drogą, w idjolekcie moim domu słowo "kurwurozjum" się przyjęło, w znaczeniu "skandal, kurjozum". :P
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

Henryk Pruthenia

Zapożyczenie z konlangu... Hah, mnie téż się zdarzają.
Przykładém jest blojdepest, czy d[y]wilszejs.

Mônsterior

Cytat: Dynozaur w Wrzesień 02, 2012, 15:58:15
Cytat: Mônsterior w Wrzesień 02, 2012, 11:11:12Dziś zapis wyglądałby tak: churvvurossium.

A wymowa?

Swoją drogą, w idjolekcie moim domu słowo "kurwurozjum" się przyjęło, w znaczeniu "skandal, kurjozum". :P

A wymowa wyglądałaby tak: [kurvurozʲum].
Miło mi słyszeć, że mam wpływ na słownictwo Polaków ;)
  •  

Mônsterior

#14
Akcent
W arbastyjskim akcent jest dynamiczny, ale bywa też iloczasowy. Jest ruchomy pod względem morfologicznym, oksytoniczno-paroksytoniczny (nie da się tego stwierdzić jednoznacznie, gdyż równie często pada na przedostatnią jak i ostatnią sylabę wyrazu).
Zdarzają się też jednak wyrazy, w których akcent pada na daną sylabę nie według reguł; słowem w arbastyjskim akcentowana może być każda sylaba, ale akcentu graficznie nigdy nie zaznacza się, jeśli pada on w danym wyrazie na sylabę inną niż ostatnia, a i w tym przypadku akcent zaznacza się tylko w sytuacji, w której wyraz zakończony jest samogłoską. Do zaznaczenia nieregularnego akcentu używa się znaków: á, é, í, ó, ú.
W arbastyjskim samogłoski to a, e, i, o, u, y. Dlaczego więc nie używa się ý'?
Bo akcent nigdy, przenigdy nie pada na samogłoskę 'y'.
Litery specjalne:
- ô jest bardzo specyficzne. Nie dość że jest dyftongiem, to jeszcze obdarzonym własnym akcentem. Jeśli w jakiejś sylabie występuje 'ô', akcent pada właśnie na nią. Czasem jest jednak inaczej, jak np. w wyrazie 'tôesse' (dwadzieścia), w którym akcent pada na sylabę przedostatnią, ale po ostatnich zmianach w języku nie zaznacza się tego w pisowni.
- í nie służy jedynie do zaznaczenia akcentu sylaby, w której występuje. Jeśli stoi przed samogłoską, odróżnia ją od takiej, przed którą występowałoby zwyczajne 'i'. Np. -ia przeczytamy jako "-ja", a -ía jako "-ija". í nigdy nie występuje przed ani po 'y'.

Przykłady wyrazów z akcentem graficznym:
- mômá (mama)                                                                                                                                                               
- infirmerí (szpital)
Ale, uwaga, tylko w formie podstawowej, bo w liczbie mnogiej - infirmeris - choć akcent też jest oksytoniczny, już się go w pisowni nie zaznacza.
- revarié (przyjaciel) l. mn. revaries
- beuró (biuro) l. mn. beuros
- fimú (zanim)

Przykłady wyrazów dawniej zapisywanych z akcentem graficznym:
- ápsavvus (król) dziś: apsavvus
- espésialor (specjalność) espesialor
- Poloní (Polska) Poloní
- polisión (policja) polision
- tusċúnusa (urok) tusċunusa
Oczywiście sposób wymawiania się nie zmienił.

Akcent zaznacza się też wpisowni w wyrazach jednosylabowych, w których tonacja jest wyraźnie wznosząca, jak np. sír - przez.
Nie zmienia się pisownia akcentów w czasownikach zakończonych na -é, o których później.
  •