Pytania o etymologie w językach różnych

[Widsið]

Tak, i zdaje się, "osełka" jest kamienia bratem, wywodzącym się z formy bez przyrostka.

[Todsmer]

Jak i hammer

[Wedyowisz]

Skun jest ang. Crimbo?

[Widsið]

od < Crimble, podobno wymyślonego przez któregoś z Beatlesów.

[Widsið]

Czy za i w czeskim jih i í w klíč odpowiada ten sam proces? Jeśli tak/nie, ktoś bardziej obeznany mógłby mi to przybliżyć?

[Silmethúlë]

Proszę: Cʲu → Cʲi

Stąd też lid (lud), dělají (← dělajú, robią) itd.

[Dynozaur]

Tak zwany "czeski umlaut".

[Pluur]

A czy ten proces zaszedł na całym czeskim obszarze językowym? Czy jakieś dialekty odrzuciły owe przemiany:

C'a (na końcu lub przed C') → e
C'u → i
C'ē → í?

[Silmethúlë]

Zależy co rozumiesz przez ,,czeski". Na Morawach te przemiany nie zaszły (dlatego morawski wygląda trochę jak słowacki z <ř>). Nie jestem pewien jak to wygląda na ichnim Śląsku i na południu...

[Pluur]

Zależy co rozumiesz przez ,,czeski".

Przez czeski rozumiem obszar historycznych Czech, Moraw, Śląska (tego Ostrawskiego)

Na Morawach te przemiany nie zaszły (dlatego morawski wygląda trochę jak słowacki z <ř>). Nie jestem pewien jak to wygląda na ichnim Śląsku i na południu...

Rozumiem, rozumiem
Edit:

Niemal w żadnej gwarze czeskiej nie przeprowadzono przegłosów 'ě > a i 'e > o, w czeskim więc występują postaci sestra, bříza, viděl (siostra, brzoza, widział). W gwarze branickiej jest przegłos e > o po š, č, ž, ř, ć, dź, ň, l, j, na przykład ňobudźoćo, sklop, pijo (nie będziecie, sklep, pije). Wzdłużenie zastępcze istnieje nadal zwłaszcza w dialektach wschodniomorawskich (na przykład kopál zamiast kopal), w gwarach laskich są refleksem wzdłużenia zastępczego samogłoski pochylone (na przykład kopoł zamiast kopáł).
(...)
Gwary wschodniomorawskie nie przeprowadziły przegłosu u > i oraz a > e
(...)
Ogólnoczeski powstał na podstawie gwary środkowoczeskiej (praskiej). (...) W dodatku miał miejsce przegłos 'u > i oraz 'a > e, na przykład našú > naší, naša > naše.

~wikipedia

Czyli, że ten przegłos jest tylko literacki?
A i jak Czesi w róznych pracach etc. zaznaczają np. te laskie /ł/ czy /dz/? A no i, to laskie /ł/ jest jak polskie, czy jak kresowe?

[Silmethúlë]

https://en.wikipedia.org/wiki/Moravian_dialects#Linguistic_features – tu jest ładne porównanie morawszczyzny z innymi słowiańskimi. Artykuł też wspomina dialekty laskie (włączając śląskie).

Čechomor często śpiewa we wschodniomorawskim, więc można sobie posłuchać u nich, jak to brzmi.

[Silmethúlë]

Ten przegłos nie jest tylko literacki, ale jest tylko czeski (Praga i okolice).

Przy czym w dialekcie czeskim istnieje kilka zmian nie uwzględnianych w standardzie literackim (np. ý → ej, stąd bejt i dobrej na być i dobry). Ich język literacki to takie pomieszanie części zmian czeskich (część nowości fonologicznych: przegłos, archaizmów gramatycznych: deklinacja) i z innych dialektów (jak pozostawienie długiego ý). Czeski standard niestety jest tworem sztucznym, którym nikt w domu nie mówi.

Co do dialektów laskich – nie mam pojęcia, nigdy się w nie nie zagłębiałem.

[Pluur]

Czeski standard niestety jest tworem sztucznym, którym nikt w domu nie mówi.

Jesteś pewien, że nikt nie mówi. Z tego co wiem to dialekty też już wymierają, a zastępuje je standard, Dynozaur coś o tym kiedyś wspominał.

[Dynozaur]

Tak, ale ten standard różni się od standardu literackiego w wielu aspektach. Można by to nazwać "ogólną gwarą".

[Pluur]

Czyli ten standart ogólnoczeski różni się od standartu literackiego tym co wypisał Silmethule?