Pytania o etymologie w językach różnych

Siemoród · Czerwiec 05, 2023, 11:37:23

Cytat: Mislaus Lasota w Czerwiec 04, 2023, 23:20:02W słowniku Ramułta są podane okrzyki ,,hi", ,,hija", ,,hisisi" i ,,hiska" jako odpowiedniki polskiego ,,wio".

To hi może być zapożyczeniem z miejscowych gwar dolnoniemieckich, a przynajmniej przypomina mi połabskie sahi 'wiśta, w lewo' (z niejasnym etymologicznie sa-) oraz hotnü 'hejta, w prawo', zresztą polskie wiśta i hejta też uznaje się za pożyczki niemieckie, tylko najwidoczniej bardziej zmasakrowane, skoro źródłosłowem ma być odpowiednio hüst i hott xD

Cytat: Mislaus Lasota w Czerwiec 04, 2023, 23:20:02Jeśli nazwy psa i kota rzeczywiście pochodzą od zawołań to chyba można spokojnie doszukiwać się podobnych analogij i w przypadku innych tajemniczych nazw na niektóre zwierzęta.

Mogę jeszcze dodać, że moja babka spod Przemyśla używała słowa cipczęta 'kurczęta', zresztą podobne słowo zna rosyjski – цыплята – też pochodzenia onomatopeicznego.

Mislaus Lasota · Czerwiec 06, 2023, 23:20:02

U mnie to były po prostu... Cipki. (l. poj. cipek) Bardziej pieszczotliwie cipciusie.

mijero · Wrzesień 11, 2023, 17:37:49

Czy łac. constituo > constitutio (skąd konstytucja) może być przekładem gr. συνίστημι > σύστημα (skąd system)?

dziablonk · Wrzesień 13, 2023, 10:46:02

Może to praindoeuropejskie? Nawet po polsku mówimy zestaw.

dziablonk · Listopad 17, 2023, 17:14:16

Cytat: dziablonk w Czerwiec 12, 2022, 10:01:58Była już mowa o tym, jak Ugrofinowie (Mordwini gdzieś pod Moskwą?) pożyczali słowa od Bałtów, a co się działo w drugą stronę? To znaczy, co zapożyczali Bałtowie od Ugrofinów?

Znalazłem 2 pozycje Krzysztofa Tomasza Witczaka:
-- Ugrofinizmy w języku jaćwieskim
-- Ugrofinizmy w języku staropruskim

dziablonk · Listopad 14, 2024, 16:08:34

Skąd czeski pošetilý 'głupi, pomylony'?
Rejzek (2001) nie wie:

Cytat: Český etymologický slovník, Jiří Rejzekpošetilý, pošetilost. Jen č., nejasné. Snad souvisí s → ješitný a r. šut 'šašek', šútka 'žert'.

mijero · Listopad 17, 2024, 14:09:27

Cytat: dziablonk w Listopad 14, 2024, 16:08:34Skąd czeski pošetilý 'głupi, pomylony'?
Rejzek (2001) nie wie

Machek, krom otesłania do cz. ješitný, wymienia lit. siuntù siantaũ siùsti. Może chodzi o lit. siųsti, które może w swiązku s psł. *šętati?

A jak to pošetilý mogło powstać?

dziablonk · Listopad 17, 2024, 14:55:38

Myślę, że psł. *šętati to może być dobry trop. Dodam jeszcze gwarowe polskie: poszeciały 'dziki, szalony' (oczywiście to może być pożyczka czeska). Może chodziło pierwotnie np. o ścigane dzikie zwierzę na polowaniu, które nie wie, w którą stronę uciekać?

EDIT: szukając jakichkolwiek kognatów do *šętati, znalazłem węgierskie: sánta 'kulawy, chromy', sántit 'kuleć, kuśtykać'. Być może w tej ułomności należy szukać rozwiązania? W pokrewnym języku słowackim odpowiednikiem jest pochabý 'głupi' od chabý 'słaby, wątły'.