Kaszubski

[Widsið]

Wizyta na grobach okazała się świetną okazją, żeby sobie pogadać z babcią i popróbować wyłapać różnice między tym, jak ona mówi, a tym, co uznaje się za kaszubski standard. Oto moje obserwacje:

- ô - raczej [u~ʊ], niż [ɞ~ɔ]
- ë i wygłosowe e zbliżają się do [ɨ] (Chònice - [ˈxu̯oniʦɨ])
- ò jako [wɛ] wyłącznie w pozycji inicjalnej i w wò, gdzie w ulega asymilacji (wòda - [ˈwɛda])
- é [ji], nigdy pojedynczy dźwięk, a już supernigdy [e]
- ń zawsze odpalatalizowane w wygłosie
- ã > [ɔ̃], ą > [ũ]
- [d] > [ʣ] przed nosową (przijdã [ˈpʃijʣɔ̃])
- tendencja do przesuwania akcentu na pierwszą sylabę
- kaszubienie, ale przy tym dziwna zmiana [sf] > [ɕ] (swiniôcz "wieprzowina" > [ˈɕiɲʊʧ])
- wyraźnie bardziej miękka wymowa ż, rz, dż, cz, sz
- zostawienie w spokoju nagłosowego ni- (Niemce, żadne Miemce)

Będę tam znowu na Boże Narodzenie, może zorganizuję jakieś nagranie.

[Dynozaur]

- [d] > [ʣ] przed nosową (przijdã [ˈpʃijʣɔ̃])

Raczej zmiana morfologiczna: przyjdę > przyjdzę (analogja do przyjdzesz, przyjdze it.d.).

- kaszubienie, ale przy tym dziwna zmiana [sf] > [ɕ] (swiniôcz "wieprzowina" > [ˈɕiɲʊʧ])

To mi się podoba!

Szkoda, że same obserwacje fonetyczne - chciałbym się dowiedzieć więcej o tych dziwnych imiesłowach, czy o czym tam kiedyś mówiłeś. Ale jest nieźle.

[Wedyowisz]

Co z /u/, występuje jakieś przesunięcie w stronę [}]/[y]/[i]?

[Widsið]

Nie, zwykłe [u ].

A, ò oczywiście w pozostałych pozycjach też jest labializowane, ale jako [wɔ].

[Wedyowisz]

A przyuważyłeś, jak się zachowują „ù” i „ǒ” — czy u i ó ulegają labializacji?

[Widsið]

ù tak, chociaż wyraźnie silniej w nagłosie niż wewnątrz wyrazu. Nie wiem, co oznaczasz za pomocą ǒ. Ó zachowuje się jak standardowe ([ɔ~o]), o ò i ô pisałem wyżej

[Wedyowisz]

ù tak, chociaż wyraźnie silniej w nagłosie niż wewnątrz wyrazu.

Ale bez odokrąglenia, jak w wòda?

Nie wiem, co oznaczasz za pomocą ǒ.

Zdyftongizowane / labializowane ó, którego standartowa ortografia kaszubska nie wyodrębnia (bo musiałoby mieć háček i stwierdzili, że to przesada), ale którego istnienie „to, co się uznaje za kaszubski standard” zakłada.

[Widsið]

Ale bez odokrąglenia, jak w wòda?

Nie wsłuchałem się, ale chyba bez. ò też jest ododokrąglone tylko w nagłosie i w wò na początku. Zlabializowanego ó nie wychwyciłem, posłucham następnym razem.

[Pluur]

Będę tam znowu na Boże Narodzenie, może zorganizuję jakieś nagranie.

I co macie te nagrania?

[Widsið]

Nie, szczerze mówiąc, zupełnie o tym zapomniałem ;p Ale cóż, następne święta przed nami ;p

[Pluur]

Nie, szczerze mówiąc, zupełnie o tym zapomniałem ;p Ale cóż, następne święta przed nami ;p

To chopie ńy zapomńij tyroz! XD

[Wedyowisz]

Ktoś wie, czy w wymowie kaszubskiej normalne jest rozróżnienie (w)ò i ło, czy też wrzucane są do jednego wora? Natknąłem się bowiem na „transkrypcję fonetyczną” kòło jako „kłełe”. Funkcjonuje w jaki’ś gwarach rozróżnienie? Opisy kaszubskiej wymowy przemilczają tą kwestię.

[Drukarz]

Ja wiem, że w Kaszëbsczich nutach słowo kòło występuje i jest wymawiane jako coś między kłeło a kłełu. Ale niech Widsið się wypowie, on wie o kaszubskim dosyć dużo.

[Dynozaur]

W ogóle, czy gdziekolwiek mówią "głewa" zamiast "głowa"?

[Widsið]

Ktoś wie, czy w wymowie kaszubskiej normalne jest rozróżnienie (w)ò i ło, czy też wrzucane są do jednego wora?

wò i ò wymawia się jako łe w większości dialektów. Tylko na południu ò/wò = ło.