Lęchia: redakcja (S)CS, współczesna lęszczyzna, itd.

Zaczęty przez Towarzysz Mauzer, Grudzień 05, 2012, 22:27:48

Poprzedni wątek - Następny wątek

Towarzysz Mauzer

CytatA odnosząc się do samej lęszczyzny, co oznacza "ikawizm lęski"? Dokładnie to samo co ukraiński?
Mniej-więcej tak, choć, szczerze mówiąc, nie przemyśliwałem tego do końca. To zresztą ma związek też z podobnym zjawiskiem w łemkoromańskim.
Skrzydła miłości, mocy, o wielki, Twardy Jerze,
Rozpostrzyj ponad nami, ogrzej i przyjmij nas. -Mrkalj, Palinodia o twardym jerze
***
VIVAT CAROLVS GVSTAVVS REX POLONIÆ
  •  

Towarzysz Mauzer

Po okresie poszukiwań i dociekań przebudowałem system czasów prostych w dialektach lęskich. Kiedy zajmę się fałszowaniem historii, przemyślę jeszcze sprawę jabłonkowania w lęszczyźnie, bo trochę mnie mierzi, a z drugiej strony - warto by język miał coś konsekwentnie własnego - sam nie wiem.

Czas przeszły (aoryst)
1. sg.:
- m., n.: tematy samogłoskowe - skrócone i -а́x, inne - -ex, np. зна́х < *znalъ x *znaxъ, несэх, viʒ́áx, могэх
- f.: -ax, np. знах < *zna(l)a x *znaxъ, несах, viʒ́ax, могах
- dla zaniku -l- w rodzaju żeńskim i mnożynie: por. kaszubskie postaci krótkiego czasu przeszłego dla rodzaju żeńskiego
- tematy samogłoskowe są skracane

2. sg.
- m., n.: -áś, -éś, np. зна́сь < *znalъ (je)sь x zna, несэ́сь, viʒ́áś, могэ́сь
- f.: -aś, np. знась < *zna(l)a (je)sь x zna, несась, viʒ́aś, могах

3. sg.
- m., n.: -á/-э, np. зна́ < *zna, несэ, viʒ́á, могэ
- f.: -a, np. зна < *zna(l)a x zna, неса, viʒ́a, мога


1. pl.: -(é)śmy, np. знасьмі < *zna(l)i (je)smъ my, несэ́сьмі, viʒ́aśmy, могэ́сьмі  (pochylenie przez analogię do 2.sg. i sąsiedztwo palatalne)
2. pl.: -(é)śće, np. znaśće < *zna(l)i (je)ste, ńeséśće, viʒ́aśće, mogéśće
3. pl.: -(é)xą́, np. знахѫ́ < *zna(l)i x znaxǫ, несэ́хѫ́, viʒ́axą́, могэ́хѫ́ (pochylenie przez analogię)

Dialektalny czas przyszły prosty - jest archaizmem z epoki bałtosłowiańskiej zachowanym wyłącznie w niektórych gwarach dialektu gduńskiego; gwary wykazują stosunkowo duże zróżnicowanie postaci tego czasu, ale nie stanowi on raczej recesywnej cechy gwarowej.

Zresztą w słowiańszczyźnie zachował się relikt imiesłowu przyszłego: byšęšteje (~lit. būsianti), który wskazuje, że postaci takie mają rację bytu.

Zestaw końcówek futurum prostego:
1. sg.: -jšę < jь-šę (oboczna postać cz. przyszłego byti z tematem jь-) < PIE. *-Hés-m ~ por. lit. -siu
2. sg.: -jś < jь-sь < PIE. *-Hés-s ~por. lit. -si
3. sg.: -jx < jь-xъ < PIE. *-Hés-t ~por. lit. -s
1. pl.: -jśmy < jь-sme < PIE. *-(H)s-mé ~por. lit. -sime
2. pl.: -jśće < jь-ste < PIE. *-(He)s-té ~por. lit. -site
3. pl.: -jšex (/j/ per analogiam, /š/ - uniknięcie mazurzenia czy analogia z aorystem?) < sъxъ (z tematu s-) < PIE. *(H)s-ér? ~ por. lit. -s
np. ńeśejšę `będę niósł`, ńeśejś `będziesz niósł`, ńeśejx `będzie niósł`, ńeśejśmy `będziemy nieśli`, ńeśejśće `będziecie nieśli`, ńeśejšex `będą nieśli` - w niektórych gwarach też archaiczne, zanikające postaci: ńeššę, ńeseśḿe, ńesex (3. pl.). Z okolic Stanisławowa pochodzi więc piosenka ludowa: Пили, пьем, письмі, / Що не здурисьмі.
Skrzydła miłości, mocy, o wielki, Twardy Jerze,
Rozpostrzyj ponad nami, ogrzej i przyjmij nas. -Mrkalj, Palinodia o twardym jerze
***
VIVAT CAROLVS GVSTAVVS REX POLONIÆ
  •