Porównanie języków sztucznych

Zaczęty przez Henryk Pruthenia, Marzec 16, 2019, 01:18:56

Poprzedni wątek - Następny wątek

Henryk Pruthenia

Cytat: Kazimierz w Maj 23, 2020, 11:13:01
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
czy przejścia z przymkniętych do przymkniętych (germańskie?)
???
Półprzymkniętych, poprawiłem.

Cytat: Yenzor w Maj 23, 2020, 12:24:44
Cytat: Henryk Pruthenia w Maj 23, 2020, 10:30:48
To i ja wiem, ale o takiej realizacji nie świadczy. A dane z polskiego, rosyjskiego i białoruskiego (gdzie *y to samogłoska centralna) i ukraińskiego i łużyckich (gdzie jest bardziej przednia) w ogóle nie poświadcza wymowy tylnej w jakimkolwiek bliższym etapie języka. Dodatkowo samogłoski długie tylne mają raczej tendencję do przesunięcia do przednich (romańskie, celtyckie), czy przejścia z przymkniętych do przymkniętych (germańskie?), niż do stracenia zaokrąglenia.
Jeśli dobrze rozumiem, szło to wg ciebie raczej jakoś tak: /u/ > /ʉ/ > /ɨ/? No ok, nie wykluczyłbym  Ale to też gdybanie. I akurat to, że w większości języków słowiańskich (nawet nie wszystkich, bo rusiński) kontynuanty *y są dziś bardziej lub mniej przednie to żaden argument. Tak samo fakt, że /u/ często przesuwa się do przodu bez utraty zaokrąglenia (ten akurat proces zaszedł też w moim pomorskim, podobnie jak w niektórych gwarach kaszubskich) sam w sobie o niczym nie świadczy. Kontrprzykładem zdaje się np. japoński, gdzie /u/ jest płaskie - choć pytanie, jaka jest jego etymologia.
Tak, u: > ʉ:/ɨ:. Bez żadnego /ɯ:/ po drodze, inaczej rozsunięcie się /u/ oraz /u:/ poprzez centralizację drugiego.

Dyne synchronii wskazują raczej na taką tendencję rozjeżdżania się głosek, nie bez powodu dźwięk /ɯ/ jest bardzo rzadki, gdy takie /ɨ/~/ə/ nie jest takie rzadkie nawet wśród PIElangów.

Co do japońskiego, temu dźwiękowi towarzyszą inne jeszcze procesa w wymowie, to nie jest po prostu /ɯ/.

Oczywiście, nie sprawdzimy tego w żaden sposób, jak było. Po drodze mógł w sumie być ejektyw z przydechem, a i tak byś tego nie sprawdził. Co do argumentu z rusińskim - zasady rekonstrukcji każą sugerować się bardziej argumentami ilościowymi i zwartości dialektalnej (u wszystkich słowiańskich kontynuanty *y za jego wyjątkiem to albo samogłoski centralne, albo przednie), dodatkowo rusiński nie jest w centrum pierwotnej praojczyzny Słowian, co kazałoby sugerować, że tylne /ɯ/ przeszło by dość późno jednocześnie u północnosłowiańskich i południowosłowiańskich w formy bardziej przednie, a tylko w rusińskim zostało /ɯ/. Pewniej to po prostu lokalna zmiana. Zgodnie z brzytwą Ockhama raczej sugerowałoby się to pierwsze.

Co nie przeszkadza oczywiście temu, by na jakimś przed wspólno-prasłowiańskim etapie rzeczywiście było jakieś /ɯ:/, choć ja osobiście w to nie wierzę.

Yenzor

Ok, możliwe. Na polskiej Wikipedii jest podana wersja z /ɯ/, ale moży być błędna. W sumie spoko, utwierdza mnie, że warto było zmieszać z /i/.
  •  

Humankind

Mój zestaw romański

Spoiler

Acavi

ja - yu
ty - tu
on - u
my - nu
wy - vu
kto - qi
co - qo
wszystko – dortus
dużo – mulé
mało – puqé
jeden - on
dwa - du
trzy - teá
cztery - qatru
pięć  saqu
szcześć - suiz
siedem - sit
osiem - oito
dziewięć - nobe
dziesięć - deát
sto - sont
kobieta – oima
mężczyzna – rroimu
człowiek – apioru
dziecko – infeìs
matka - matr
ojciec - patr
syn - vabaí
rodzina - familia
król - reê
pan - sener
imię - nomei
Bóg - Doiz
zwierzę - ánimal
ryba - stí
ptak - sazí
pies - caiz
jajo - ovu
róg - curnu
drzewo - arbura
las - sêlvaru
owoc - leá
ziarno - semeá
liść – foíl
korzeń - raiz
kwiat - flur
trawa - êrvaru
głowa – kheian
ucho - auriq
oko - oku
nos - naz
usta - us
ząb - dentz
język - lig
stopa - poáz
ręka - vanz
serce - goian
mięso - qarne
krew - sáogre
kość - iús
pić - beber
widzieć - vir
słyszeć - aodirar
wiedzieć - soer
spać - dormer
żyć - viver
przyjść - vier
leżeć – s'yaser
siedzieć - senter
stać - istar
dać - danar
ciągnąć - trarrar
mówić - dezir
śpiewać - khantar
Słońce - Soi
księżyc - lun
gwiazda - everta
woda - ácoa
deszcz - pliv
rzeka - koazá
jezioro - liq
morze - maôré
sól – sol
kamień - toén
ziemia - terra
chmura - nubla
mgła - nebla
niebo - seìl
wiatr - vot
śnieg - nif
lód - glaz
dym - fyum
ogień - berz
droga - erreta
góra - mot
noc - nef
dzień - dita
rok - neru
złoto - áoru
srebro - grambertu
wojna - goírr
dom - khaz
rzecz - qosa
port - purt
pole - gus
wielki - igardo
ciężki – rr'regro
biały - nayrrano
czarny - sanyo
pełny - pleno
nowy - nevo
stary - veqo
dobry - bono
zły - mauo
prosty - reto
suchy - seqo
poprawny - cureto
nie - rre
z - acón
z - di
w - a
i - et

Sellskei

ja - ye
ty - tu
on - ei
my - nus
wy - vus
kto - ci
co - ca
wszystko – tur
dużo – meitada
mało – pocada
jeden - ein
dwa - du
trzy - tiat
cztery - cait
pięć – saic
sześć - seiz
siedem - sit
osiem - eita
dziewięć – nova
dziesięć – di'at
sto – sont
kobieta – feim
mężczyzna – omm
człowiek – appyera
dziecko – inf'eis
matka - mein
ojciec - pan
syn - vabi
rodzina - fammi
król - rei
pan - sen
imię - nomei
Bóg – De'u
zwierzę - anima
ryba – sti
ptak - saze
pies - ceiz
jajo – ùevo
róg - curnei
drzewo - aribra
las - seilva
owoc - frula
ziarno - seimya
liść – fùil
korzeń - rayz
kwiat - flur
trawa - herva
głowa – caveha
ucho - aùric
oko - ucu
nos - nas
usta - us
ząb - deyts
język - leic
stopa - pùa
ręka - vays
serce - goyan
mięso - carnei
krew - saùgrei
kość - yus
pić - bevre
widzieć - vùar
słyszeć - aùdrar
wiedzieć - sùer
spać - doymre
żyć - vivre
przyjść - verir
leżeć – yasre
siedzieć - seyter
stać - istar
dać - deir
ciągnąć - trahar
mówić - dezir
śpiewać - cantar
Słońce - Soy
księżyc - lun
gwiazda - esveirta
woda - acùa
deszcz - pleif
rzeka - cùasa
jezioro - leic
morze – mar'e
sól – soyl
kamień - tùen
ziemia - teha
chmura - nubla
mgła - neibla
niebo - seyl
wiatr - vot
śnieg - neyf
lód - glas
dym - fyum
ogień - birs
droga - eheta
góra - moyt
noc - neif
dzień - dita
rok - ner
złoto - aùru
srebro - grambeyra
wojna - gùih
dom - cas
rzecz - coza
port - pùirt
pole - gus
wielki - eigardsei
ciężki – hregresei
biały - nahransei
czarny - sansei
pełny - plensi
nowy - nevsei
stary - vecsei
dobry - benn
zły - maù
prosty - rettsei
suchy - seicsei
poprawny - curtsei
nie - ne
z – a've
z - dei
w - a
i - es

Pazón

ja - eg
ty - tŏa
on - hįel
my - nohį
wy - vohį
kto - kŏe
co - co
wszystko – tŭt
dużo – dumultóhįt
mało – pukóhįt
jeden - ahį
dwa - dohįs
trzy - tres
cztery - katr
pięć – sahįk
sześć - sis
siedem - set
osiem - ohįt
dziewięć – nov
dziesięć – dehįs
sto – shįento
kobieta – fam
mężczyzna – om
człowiek – humó
dziecko – anfŏaj
matka - mŭtr
ojciec - pŭtr
syn - filvú
rodzina - famihįa
król - reŏ
pan - sihįj
imię - nome
Bóg – Dhįŭ
zwierzę - aním
ryba – pŏac
ptak - aví
pies - kaj
jajo – evo
róg - korĥ
drzewo - ĕrbréj
las - sivla
owoc - fruhįthįa
ziarno - semhįa
liść – fohįa
korzeń - rehįón
kwiat - flir
trawa - ĥervre
głowa – kabés
ucho - aŏrikrŭ
oko - okŭ
nos - nasáhį
usta - ŭc
ząb - det
język - lanag
stopa - pesa
ręka - mahįsa
serce - korajón
mięso - kaĥne
krew - saŏgŏa
kość - ŭs
pić - bĕvrér
widzieć - ŭvŏér
słyszeć - ŭdrér
wiedzieć - sŭndrér
spać – durmér
żyć – vivrár
przyjść - vŭltár
leżeć – jazerse
siedzieć - senterse
stać - estár
dać - ŭvrár
ciągnąć – traĥár
mówić - desér
śpiewać - kantár
Słońce - Sohį
księżyc - lun
gwiazda - ĕvért
woda - akŏa
deszcz - plif
rzeka - kaŏsá
jezioro - lik
morze – mauré
sól – sol
kamień - tŏen
ziemia - teĥa
chmura - nuvla
mgła - nebla
niebo - sil
wiatr - vot
śnieg - nif
lód - glŭs
dym - fŭm
ogień - birs
droga - ĕĥeta
góra - mohįt
noc - nohįthįa
dzień - dihįa
rok - nerŭ
złoto - aŏrŭ
srebro - grambĕrt
wojna - giĥ
dom - kaz
rzecz - kosa
port - pŭrt
pole - gus
wielki - egardón
ciężki – ĥregrón
biały - nahįĥanón
czarny - sanón
pełny - plenón
nowy - nevón
stary - vekón
dobry - bon
zły - mon
prosty - rĕtón
suchy - sekón
poprawny - kurĕtón
nie - ne
z – cohį
z - di
w - ehį
i - e
[Zamknij]
  •