Pytania o etymologie w językach różnych

[dziablonk]

A co piszą o kormútiť?

[Wercyngetoryks]

Ze wcześniejszego *kolmútiť < *kolomútiť, a przedtem jeszcze z psł. *kolomǫtiti.

[dziablonk]

Hm... trochę dziwna ta zmiana (kol- > kor-);  czy nie wpływ czasownika zarmútiť 'zasmucić' (w sumie też ciekawy)? 

EDIT: Tak mi przyszło do głowy, że czeski Olomouc (pol. Ołomuniec z niem. Olomunz) może pochodzić od pierwotnego *Kolomǫt-jь, z opuszczeniem nagłosowego k-.

[Siemoród]

Hm... trochę dziwna ta zmiana (kol- > kor-);  czy nie wpływ czasownika zarmútiť 'zasmucić' (w sumie też ciekawy)? 

EDIT: Tak mi przyszło do głowy, że czeski Olomouc (pol. Ołomuniec z niem. Olomunz) może pochodzić od pierwotnego *Kolomǫt-jь, z opuszczeniem nagłosowego k-.

I niby co by miało tę zmianę spowodować? Nie możesz po prostu wziąć paru słów o podobnym brzmieniu i uznawać ich za powiązane etymologicznie xD

Ta nazwa miejscowa faktycznie jest dziwna, ale niezmiennie od pierwszego poświadczenia w 1055 roku ma brzmienie Olomúc, a po czeskiej dyftongizacji ú – Olomouc, od XIII wieku dochodzi protetyczne H-. Forma polska też jest ciekawa, wygląda na rozkład nosówki (coś jak szczęka > szczena), ale nie wiem na ile jest stara.

Jakkolwiek nazwa jest zagadkowa (i najpewniej pochodzi od nazwy osobowej), to w Ołomunieckiem jest sporo nazw miejscowych z podobnym sufiksem – Bolelouc, Chořelouc (dziś Chořelice), Seloutky. Takie zagęszczenie każe chyba sądzić, że imiona osobowe na *-lǫtъ (o ile od nich w ogóle te nazwy miejscowe pochodzą, bo są i dziwniejsze teorje xD) nie były zbyt rozpowszechnione i były raczej charakterystyczne dla Moraw.

Swoją drogą skąd ta niemiecka nazwa Olomunz? Tradycyjną nazwą jest Olmütz, a Olomunz (który pewnie występował w jakiś zapisach, nie kwestjonuję tego) wygląda na nazwę wziętą z polskiego, bo zanik nosówek w czeskim miał miejsce zbyt wcześnie. Nawet na Łużycach (gdzie, jak się przypuszcza, nosówki zanikły w X-XI wieku, czyli conajmniej o wiek później niż w czeskim) występuje niewiele zapisów niemieckich odzwierciedlających nosówki, które zresztą i tak są zastępowane przez zapisy bez nosowości (np. Welintin jeszcze w XIII w., dziś Wilthen, głuż. Wjelećin, po polsku byłby to Wielęcin).

[dziablonk]

co by miało tę zmianę spowodować?

Być może zanik nagłosowego k- pochodzi ze złożenia przyimkowego kъ Kolomǫtji > kъ Olomǫtji?

to w Ołomunieckiem jest sporo nazw miejscowych z podobnym sufiksem – Bolelouc, Chořelouc (dziś Chořelice), Seloutky. Takie zagęszczenie każe chyba sądzić, że imiona osobowe na *-lǫtъ (o ile od nich w ogóle te nazwy miejscowe pochodzą, bo są i dziwniejsze teorje xD) nie były zbyt rozpowszechnione i były raczej charakterystyczne dla Moraw.

Takie zagęszczenie nazw kładę na karb odmiennej fonologii morawskiej, natomiast nazwy z -louc, wg mnie pochodzą od imion osobowych zakończonych na *-lutъ 'srogi, gniewny' (por. stpol. Bolelut, Zbylut).
 Od razu w tym miejscu zaznaczę, że co do mojej hipotezy z *Kolomǫt-jь, to końcówka -jь nie musi oznaczać od razu nazwy dzierżawczej:  nazwę odnoszę raczej do położenia Ołomuńca, tj. miejsca przeprawy (brodu) na przecięciu szlaków handlowych (Praga-Kraków, Bratysława-Wrocław) przez rzekę Morawę, którą "koła mącą".

Swoją drogą skąd ta niemiecka nazwa Olomunz? Tradycyjną nazwą jest Olmütz,

A od kiedy ta tradycja? Z roku 1208 łaciński zapis Robertus episcopatus holomuncensis*. Potem idą i inne zapisy: 1235 in Olomuncz, 1257 in Olomunz, 1287 in Olomunc, 1386 de Olomuncz, 1390 zu Olomuncz. Jeszcze z Węgier z 1389 r.: Olomuncz, urbs Moraviae; w Annałach Długosza raz Olomunyecz, raz Olomuncz.
(*podobno istnieje postać Olomuncensis z 1148 r., ale nijak nie mogę potwierdzić) 

bo zanik nosówek w czeskim miał miejsce zbyt wcześnie.

Profesor Lehr-Spławiński szacował zupełny zanik nosówek w czeszczyźnie na przełom XI / XII w. Jeśli do tego czasu utrwaliła się postać łacińska Olomuncensis (a biskupstwo ołomunieckie niektórzy przypuszczają już na II poł. X w.!), niewykluczone, że to ona stała się podstawą wersji niemieckiej, potem polskiej.