Etymologie w polskim

Zaczęty przez Ojapierdolę, Sierpień 22, 2011, 01:02:55

Poprzedni wątek - Następny wątek

Silmethúlë

Bardzo podoba mi się pewna koncepcja Grzegorza Jagodzińskiego i jakiegoś tam innego pana, którego nie pomnę (i nie jestem multi Viléna), o mniej więcej takim powstaniu słowiańskości:

Najpierw Rzymianie nałapali sobie niewolników, którzy nosili imiona typu Miroslavŭ, Stanislavŭ, Bornislavŭ..., sami, jak to Rzymianie, mieli problem z wymawianiem grupy spółgłoskowej -sl-, więc przerabiali ją na swoje -scl-, a do tego dodali typową końcówkę mianownika -us i mówili do tychże niewolników Mirosclavus, Stanisclavus, Bornisclavus... A po jakimś czasie samą końcówką -sclavus zaczęli nazywać zbiorowo wszystkich niewolników pochodzących z tego narodu o śmiesznych imionach. Naród ów przejął to słowo, znów je po swojemu modyfikując, jako swój etnonim. Rzymianie z kolei w końcu rozciągnęli znaczenie słowa sclavus na wszystkich niewolników.

Jakkolwiek pomysł ten jest bardzo niepotwierdzony i zapewne nieprawdziwy, ale, jak napisałem, mi się jakoś ta idea podoba, i mi pasuje.
  •  

Noqa

No dobra, ale jakaś bardziej wiarygodna od reszty?
Sclavus chyba raczej od Słowian

Silmethule: czyli w sumie też skłanianie się do koncepcji, że bierze się to od "slova" (skoro od niego wzięła się sława i dalej końcówki imion)?
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •  

varpho :Ɔ(X)И4M:

jakoś chyba z tym też niektórzy wiążą etymologię Serbów [serve].
K̥elHä wet̥ei ʕaK̥un kähla k̥aλai palhʌ-k̥ʌ na wetä
śa da ʔa-k̥ʌ ʔeja ʔälä ja-k̥o pele t̥uba wete
Ѫ=♥ | Я←Ѧ
  •  

Vilène

Cytat: Silmethúlë w Lipiec 22, 2012, 22:29:22
Najpierw Rzymianie nałapali sobie niewolników, którzy nosili imiona typu Miroslavŭ, Stanislavŭ, Bornislavŭ..., sami, jak to Rzymianie, mieli problem z wymawianiem grupy spółgłoskowej -sl-, więc przerabiali ją na swoje -scl-, a do tego dodali typową końcówkę mianownika -us i mówili do tychże niewolników Mirosclavus, Stanisclavus, Bornisclavus... A po jakimś czasie samą końcówką -sclavus zaczęli nazywać zbiorowo wszystkich niewolników pochodzących z tego narodu o śmiesznych imionach. Naród ów przejął to słowo, znów je po swojemu modyfikując, jako swój etnonim.
Aha, i najpierw to -c- wpadło, a potem z jakichś niewyjaśnionych powodów, znowu wypadło (pewnie Słowianie przejęli po jakichś Ariach tradycje językoznawcze, i zrozumieli etymologię słowa sclavus i że scl- pochodzi od sl-)...

Jak dla mnie, najbardziej przekonywająca teoria to taka, że początkowo to słowo oznaczało ,,słowni", czy coś podobnego, i tyle. Zasada Ockhama, biczyz...
  •  

spitygniew

Wiem, ze mnie teraz porąbiecie, ale dla mnie najbardziej przekonująca jest etymologia Brücknera...
P.S. To prawda.
  •  

Noqa

Sorry, ale czy aby Bruckner nie twierdzi, że słowo to przyszło od "sclavus" (nie wiedzieć czemu tracąc spółgłoskę ze środka), zaś "sclavus" pochodzi od "Słowian"?
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •  

Dynozaur

Nie, Brü twierdzi, że Słowianie byli "słowni", w przeciwieństwie do "niemych" Niemców.

Taki "antagonizm" brzmi całkiem przekonująco, jak dla mnie.
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

hellas113

W Słowniku Psycholingwistycznym jest w sumie podobna teoria:


Słowianie – prawdopodobnie od cząstki ,,sław" występującej
w większości imion słowiańskich, np. Władysław, Bolesław itp.
Cudzoziemcom wchodzącym w związki gościnności ze Słowia-
nami lub słuchającym Słowian odnoszących się do siebie
po imieniu, musiał utkwić ów powtarzający się motyw ,,sław",
który wzięli za nazwę charakterystyczną całego ludu (stąd w językach zachodnich nazwa ,,Słowianie" występuje z literą ,,a", tak
jak to pisał Mickiewicz - czyli ,,Sławianie").

Co przeszło później u nas w "Słowianie".
  •  

Wedyowisz

#203
Mnie ciekawi, czy w rumuńskim sclav to neologizm z XIX wieku, bo jest też slawizm rob. Dexonline nic nie wspomina o żadnej pożyczce z innych romańskich ("din lat. sclavus. Cf. fr. esclave").



Swoją drogą, słowo rumîni było dawniej bliskie znaczeniu "chłopi pańszczyźniani", a wołoscy bojarzy tak bynajmniej o sobie nie mówili, dopiero później słowo oczyszczono z pejoratywnego charakteru na fali rzymomanii (i co za tym idzie upowszechniła się niezbyt etymologicznie regularna postać romîn).
Cytat
ROMẤN, -Ă, români, -e, s. m. și f., adj. I. S. m. și f. 1. Persoană care aparține populației de bază a României sau este originară din România. 2. (Pop.) Țăran. ♦ Bărbat, soț. ♦ Om (în general), bărbat. 3. (În forma rumân) Denumire dată, în evul mediu, în Țara Românească, țăranilor dependenți de stăpânii feudali; iobag, vecin.

CytatW Słowniku Psycholingwistycznym jest w sumie podobna teoria:

O nie, znowu.

Co do Sławian, ostatnio jadłem obiad w lokalu pod szyldem "Sławianka

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Czy klechda jest związana jakoś ze śląskim czasownikiem klachać? Wydaje mi się prawdopodobne.
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Henryk Pruthenia

Cytat: hellas113 w Lipiec 25, 2012, 00:00:37
W Słowniku Psycholingwistycznym jest w sumie podobna teoria:
Według mnie, obok nazizmu oraz komunizmu, prawo powinno zakazać jeszcze propagowanie słownika psycholingwistycznego.
Amiń.

varpho :Ɔ(X)И4M:

Cytat: Henryk Pruthenia w Lipiec 29, 2012, 20:16:18
Według mnie, obok nazizmu oraz komunizmu, prawo powinno zakazać jeszcze propagowanie słownika psycholingwistycznego.
Amiń.

oj tam. trzeba po prostu mieć świadomość, że to przynależy do pewnego innego działu i wszystko gra.
K̥elHä wet̥ei ʕaK̥un kähla k̥aλai palhʌ-k̥ʌ na wetä
śa da ʔa-k̥ʌ ʔeja ʔälä ja-k̥o pele t̥uba wete
Ѫ=♥ | Я←Ѧ
  •  

Noqa

Skąd się wzięło "przeze", kuriozalna forma łącząca się tylko z "mnie". (A u Pogusia i Dynka jeszcze pewnie z 11 innymi)
At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •  

Vilène

Cytat: Noqa w Lipiec 29, 2012, 21:35:22
Skąd się wzięło "przeze", kuriozalna forma łącząca się tylko z "mnie". (A u Pogusia i Dynka jeszcze pewnie z 11 innymi)
Z wokalizacji mocnego jeru przed słabym.
  •  

Noqa

At him he yelled and yelped, tackling with taunting and dauntings; he tied and tacked him tightly and tautly, and killed him and quelled him and quenched him.
  •  

Todsmer

Z zaimków chyba tylko w mьně był jer jako pierwsza samogłoska.
  •