Polskie Forum Językowe

Językoznawstwo => Polszczyzna => Wątek zaczęty przez: Noqa w Styczeń 16, 2012, 23:26:25

Tytuł: Liczba podwójna
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Styczeń 16, 2012, 23:26:25
Witajcie,

Jestem zachwycony tym forum i pomyślałem, że będziecie potrafili mi odpowiedzieć.
Jak wyglądały w staropolszczyźnie końcówki liczby podwójnej? (Rozumiem, że to mogło się zmieniać - chodzi mi o okres, gdy liczba podwójna była w rozkwicie).

Tu znalazłem odrobinę informacji o koniugacji, ale to dość szczątkowe. (http://www.gwarypolskie.uw.edu.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=178)
Poza tym trafiłem gdzieś na deklinację (nie mogę znaleźć już tego, ale mam spisane) - po jednej dla każdego rodzaju, podejrzewam, że to niekompletne.

Wiecie może jak te końcówki wyglądały? Chciałbym poeksperymentować z wprowadzeniem tego do swojego języka.

(I z góry przepraszam, jeśli używam niepoprawnych terminów, itd.; interesuję się językoznastwem, ale wciąż niewiele o tym wiem)
Tytuł: Odp: Liczba podwójna
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Styczeń 17, 2012, 14:37:15
Nie ma sprawy.

Rodzaj męzki (dwa małe psy):
Mn/W - dwa mała psa
D/Ms - dwu mału psu
C/N - dwiema* małyma psoma

Z biernikiem męzkim było chyba tak samo, jak i w liczbie mnogiej - dla osobowych (wirylnych) - równy z dopełniaczem, dla męzkich nieosobowych - równy z mianownikiem.

*Forma "dwoma" jest wtórna, nie wiem kiedy zaczęła się pojawiać.

Rodzaj żeński (dwie małe ręce):
Mn/B/W - dwie mali ręce
D/Ms - dwu mału ręku
C/N - dwiema małyma rękama*

*Rękoma - wtórna forma.

Rodzaj nijaki (dwa małe okna):
Mn/B/W - dwie mali oknie
D/Ms - dwu mału oknu
C/N - dwiema małyma oknoma

Żeńskie i nijakie miękkotematowe miały w Mn/B/W liczby podwójnej końcówkę -i zamiast -e (np. dwie ziemi).

Zaimki osobowe:
1 os. l.pd. - Mn - wa, D/B/Ms - naju, C/N - nama
2 os. l.pd. - Mn - wy, D/B/Ms - waju, C/N - wama
3. os. l.pd. r.m. - Mn - ona, B - ja? D/Ms - ju, C/N - ima
3 os. l.pd. r.ż/r.n. - Mn - onie?, B - ji?, D/Ms - ju, C/N - ima

Czasowniki (być / iść):
Czas teraźniejszy:
1 os. l.pd. - wa jeswa* / wa idziewa
2 os. l.pd. - wy jesta* / wy idzieta
3 os. l.pd. - ona jesta* / ona idzieta

*Gdyby liczba podwójna przeżyła do dzisiejszych czasów, trzeba by spodziewać się form "jesteśwa", "jesteśta".

Czas przeszły:
r. męzki - była(-swa/-sta), szła(-swa/-sta)
r. żeński i nijaki - byle(-swa/-sta), szle(-swa/-sta)

Tryb rozkazujący:
Idźwa, idźta

I to by były najważniejsze formy...
Tytuł: Odp: Liczba podwójna
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Styczeń 17, 2012, 14:57:17
Cytat
Jestem zachwycony tym forum
Ja też :)

Cytat
I z góry przepraszam, jeśli używam niepoprawnych terminów
E... odkąd zobaczyłem tę wypowiedź http://jezykotw.webd.pl/f/index.php?topic=15.msg9628#msg9628 już nic mnie nie zdziwi :D
Tytuł: Odp: Liczba podwójna
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Styczeń 17, 2012, 17:12:03
Wielkie dzięki, Dynozaurze. Błogosławiona niech będzie twoja mądrość.

A co z czasem przyszły?
Domyślam się, że można formować przez przyrostki: idziewa-pójdziewa; pijeta-wypijeta, ale co z być? Istniała jakaś forma? A jeśli nie to jak mogłaby wyglądać?

Poćwiczę i postaram się okazyjnie wciskać do życia codziennego, zobaczymy, co z tego wyjdzie. W razie wątpliwości z jakimiś zmianami tematów, ipt. będę się dopytywał.
Tytuł: Odp: Liczba podwójna
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Styczeń 17, 2012, 17:18:02
Wszystko logicznie i regularnie:

Będziewa iść / Będziewa szła(M)/szle(F)
Będzieta iść / Będzieta szła(M)/szle(F)
Tytuł: Odp: Liczba podwójna
Wiadomość wysłana przez: Wedyowisz w Luty 03, 2012, 12:10:35
Trochę o zaimkach i końcówkach dualnych było na starym forum. (http://www.conlanger.fora.pl/lingwistyka,5/pytania-dotyczace-jezyka-polskiego,816-1065.html#74481)