Narzecze wysokopolskie

Zaczęty przez Feles, Wrzesień 17, 2011, 14:10:35

Poprzedni wątek - Następny wątek

Wercyngetoryks

Native speaker - rodzimomówca
ChWDChRL
  •  

poloniok

#1156
A co z przedmiotami?

Historia - dzieje (zob. czes. "dějiny")

Fizyka - siłozbyt (?) (zob. arch. czes. "silozpyt")

Chemia - łączba (zob. czes. "lučba")

Matematyka - licznia (mój pomysł)

Geografia - ziemiopis (zob. czes. "zeměpis")

Astronomia - gwiezdarstwo (zob. czes. "hvězdářství")

Wychowanie Fizyczne - ciałowiedźba (?) (zob. słowieński "telovadba")

Muzyka - gędźba (st. pol. słowo)

Plastyka - iskuśstwo (?) (zob. ros. "искусство")
  •  

Obcy

#1157
Ach, ten piękny czeski nacjonalizm :)

Tylko znowu muszę poprawić Twoje błędy słowotwórcze:
Fizyka - prędzej: siłobadanie albo po prostu siłoznawstwo (w polskim nie było i nie ma słowa *spyt w tym znaczeniu)
Astronomia - gwieździarstwo (po radopolsku też: gwiaździarstwo)
Wychowanie Fizyczne - prędzej: ciałoćwiczba (rdzeń *vad- ma inne znaczenie w polszczyźnie)
Plastyka - skustwo (bez i-, bo polski nie zna przyimka *is, i raczej z redukcją, patrz: żelaźstwo > żelastwo)
  •  

poloniok

Cytat*spyt

Znaczy że taka korzeń egzystuje? Bo nie umiałem znaleźć dowód na to (dlatego pytajnik)



  •  

Obcy

Korzeń *spyt dziś funkcjonuje jako nazwisko Spyt i człon od imion: Spycisława, Spycimira.
  •  

poloniok

A w sumie to znaczyło *spyt "badanie"?
  •  

Obcy

W czeszczyźnie i słowacczyźnie owszem, porównaj jazykozpyt / jazykospyt.

poloniok

Ach tak tylko pytanko: Jak na przyszłość wiedzieć jaka korzeń nie jest wymarła w Polskim? Bo na przykład słyszałem że wysokopolskie slowa jak krzno (futro) czy szar (barwa) używają dla Polskiego już wymarłe korzenia.
  •  

Obcy

#1163
Trudno powiedzieć, akurat to to mi się z nazwiskiem skojarzyło, to wiedziałem, ale najlepiej używać jakichś słowników. Wujek Google na pewno zapoda jakieś propozycje.

BTW trudno powiedzieć, że jakiś korzeń jest całkowicie wymarły (ewentualnie można powiedzieć, że jest nieproduktywny lub nieużywany samodzielnie), bo najczęściej nazwy własne typu imiona, nazwy miejscowości ukrywają w sobie jakieś stare korzenie. Do tego też należy uwzględnić ewentualne przesuwki semantyczne.

A co do "krzna" to taka ciekawostka, że od tego (okrężną drogą, przez łacinę i niemczyznę) się wywodzi nasze słowo "kuśnierz" :)
  •  

poloniok

To znaczy, że używanie np. "Niejęsyć" dla "Pelikan" jest nie dozwolone tutaj?
  •  

Dynozaur

Tutaj nie ma jakichś twardych reguł... ale nie widzę powodu, żeby takich rzeczy zakazywać.

Niejęsyć to bardzo fajna nazwa, zresztą.
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

poloniok

Albo gardzina dla bohater  :-)
  •  

Τόλας

Cytat: poloniok w Kwiecień 06, 2017, 20:49:23
Albo gardzina dla bohater  :-)
No, w średniowieczu był wiciądz. Słowo pochodzenia gockiego, ale z czasów jednego języka Słowian, więc się nadawa.
  •  

poloniok

Bardzo ładne słowo! Teraz tylko pytanie co więcej "popularne" było: gardzina czy wiciądz?
  •  

Obcy

#1169
Cytat: poloniok w Kwiecień 07, 2017, 01:11:57
Bardzo ładne słowo! Teraz tylko pytanie co więcej "popularne" było: gardzina czy wiciądz?

W sumie formacja *vitędzь (która wprost nawiązuje do Wikingów) jest dość popularna w słowiańskich (słoweń. vitez, serbochor. vitez, ros. ви́тязь, słowac. víťaz) i znaczy "zwycięzca", "rycerz", "bohater". Dzisiaj jest obecna w zdeformowanej formie w słowie zwycięzca, a także w rusycyzmie witeź. Z kolei formacje z rdzeniem *gъrdъ mimo większej popularności w słowiańskich bardziej odwołują się do "dumy" (tak jak w czeskim i słowackim, dlatego hrdina tam lepiej pasuje), czasem i "arogancji", "pychy" i "zuchwałości", jak w języku polskim. Dlatego dla polszczyzny zdecydowanie bezpieczniejsza będzie forma wiciądz.
  •