Lhēmnet (łm.
['ɫiːmnet]) jest językiem fleksyjnym o bardzo różnorodnych zmianach fonetycznych, które postaram się jak najdokładniej opisać. Zacznijmy może od samogłosek. Łymnicki na samym początku posiadał jedynie cztery samogłoski: a [a], e [ʲi], o [ɔ] oraz u [ʲy]. Jako iż akcent jest stały pod względem morfologicznym, wykształciło się z tych czterech samogłosek wiele innych. Najważniejsze jest, iż akcentowane samogłoski wydłużyły się (po tym można także rozpoznać sylabę akcentowaną), ale zatrzymały taką samą barwę, niemniej w sylabach nieakcentowanych samogłoski zachowywały się różnie, przede wszystkim głoska [ɔ] podzieliła się na [ɔ] i [ʊ], a głoska [ʲi] przeszła w [ʲi], [ʲe] bądź [ʲə].
Samogłoski Krótkie: | Przednie: | Centralne: | Tylne: |
Przymknięte: | [ʲi] i | [ʲy] u | [ʊ] ö |
Średnie: | [ʲe] e | [ʲə] ë | [ɔ] o |
Otwarte: | | [a] a | |
Akcentowana długa samogłoska [ʲiː] jest właściwie odpowiednikiem krótkiej samogłoski [ʲe], a nie [ʲi], to drugie występuje po spółgłoskach palatalnych, natomiast głoska [ʲə], która także pochodzi od [ʲiː], występuje po spółgłoskach dziąsłowych (ale nie zębowych!). Samogłoska [ʊ] pochodzi od [ɔː] i występuje tylko po spółgłoskach miękkopodniebiennych.
Samogłoski Długie: | Przednie: | Centralne: | Tylne: |
Przymknięte: | [ʲiː] ē | [ʲyː] ū | |
Średnie: | | | [ɔː] ō |
Otwarte: | | [aː] ā | |
Co do harmonii, jedyna zasada jaka się nią rządzi jest taka, iż sylaba z samogłoską przednią nie może się znajdować tuż koło sylaby z samogłoską tylną. Wyjątkiem jest głoska [ʲə], która z punktu widzenia owej harmonii nie jest głoską centralną, a przednią, bowiem pochodzi od [ʲiː].
Teraz spółgłoski, mam nadzieję, iż temat nieco ciekawszy. Zacznijmy może od podstawowych dziewięciu spółgłosek. Większość języków (tutaj jako przykład podam klasyczną grekę) posiada opozycję spółgłosek wargowe-koronalne-welarne. Łymnicki ma do tego także samogłoski palatalizowane (których nie należy uważać za zmiękczane), a poza tym prócz dźwięczności wyróżnia się także przydech spółgłosek bezdźwięcznych.
Stara Tabela Spółgłosek: | Wargowe: | Zębowe: | Palatalne: | Welarne: |
Bezdźwięczne: | [p] p | [t] t | [c] c | [k] k |
Przydechowe: | [pʰ] ph | [tʰ] th | [cʰ] ch | [kʰ] kh |
Dźwięczne: | [b] b | [d] d | [ɟ] z | [g] g |
Tak wyglądała opozycja spółgłosek plozyjnych w oryginalnym łymnickim, niemniej zaczęły się one zmieniać. Najważniejszą (i niemalże jedyną) jest to, iż spółgłoski dźwięczne całkowicie zmieniły się w dźwięczne szczelinówki. Prócz tego głoska [t] przed samogłoskami tylnymi realizowana jest jako [θ].
Nowa Tabela Spółgłosek: | Wargowe: | Zębowe: | Palatalne: | Welarne: |
Bezdźwięczne: | [p] p | [t~θ] t | [c] c | [k] k |
Przydechowe: | [pʰ] ph | [tʰ] th | [cʰ] ch | [kʰ] kh |
Dźwięczne: | [β] b | [ð] d | [ʝ] z | [ɣ] g |
Co do innych spółgłosek, bardzo unikalną cechą łymnickiego jest to, iż niegdyś wyróżniał on aż pięć głosek bocznych, [l], [ɮ], [ɫ], [ʎ] oraz [ɺ], niemniej ta ostatnia przeszła w [ɾ], a następnie w [r], dlatego dzisiaj nie jest już uznawana za głoskę boczną. A tak prezentuje się tabela głosek innych niż plozyjne (pominąłem jednak te szczelinówki, które wyewoluowały z plozyjnych):
Tabela Spółgłosek: | Wargowe: | Zębowe: | Dziąsłowe: | Palatalne: | Welarne: |
Nosowe: | [m] m | [n] n | | | |
Szczelinowe: | [ʋ] v | [ɮ] dl | [s] s [ʃ] x | | [x] h |
Afrykaty: | | | [ʦ] ts [ʧ] tx | | |
Aproksymanty: | | [l] l | [ɫ] lh | [ʎ] cl | |
Drżące: | | | [r] r | | |
I na dzisiaj to by było na tyle, następnym razem coś o gramatyce.