Polskie Forum Językowe

Językotwórstwo (conlanging) i światy => Conlangi: a priori => Wątek zaczęty przez: Pluur w Listopad 07, 2012, 17:50:42

Tytuł: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 07, 2012, 17:50:42
Witam wszystkich!

Ten język zamierzam opisać tak jak należy, i pracować nad nim sumiennie, oraz (co bardzo ważne) ukończyć go w zadowalający sposób. To parę słów na wstęp ;)

No to teraz wstęp, ale inny, czyli
SŁÓW KILKA O JĘZYKU

Język w założeniu ma być ciekawy (przynajmniej dla mnie), acz nie do końca niebanalny :P. Ogólnie rzecz biorąc nie wiedziałem do jakiego działu wrzucić ten temat, bowiem język ma i cechy języków naturalnych, jak i tych moich własnych (na pewno większość słownictwa). Ma być to język fleksyjno-aglutynacyjny (z nastawieniem na to pierwsze) [to może się jeszcze zmienić, są to info wstępne!]. Na chwilę obecną powiem, iż język będzie [na 100%] logiczny trójwartościowy. Rzeczownik odmienia się przez przypadki (mianownik, dopełniacz, biernik, celownik, ablatyw, miejscownik [więcej o ich użyciu w odpowiednim czasie], i liczby [pojedyńcza, podwójna, mnoga]; rozważam wprowadzenia klas (na pewno będzie coś na kształt ożywioności (z dwoma rodzajami) i nieożywioności (bez rodzajów)). Przymiotnik będzie musiał tworzyć związek zgody z określanym przez niego rzeczownikiem, i będzie miał 6 stopni (TAK, 6); może też przymiotniki ożywione (hmmm. nie wiem może). Ponad to przymiotniki i rzeczowniki ożywione będą odmieniać się przez osoby [o czym też wspomnie jak nadejdzie na to czas]. Liczebniki myślę, że troszkę (te wymyślone przeze mnie) ściągnę z letmańskiego, będą odmieniać się przez przypadki i liczby (ale tutaj jeszcze się nie zastanawiałem zbytnio nad tym). Apropo czasowników to również nie myślałem nad tym, jednak mam już pewien zarys tegoż. Na pewno będą rozbudowane czasy przeszłe, ponad to będzie czas teraźniejszy, 2 przyszłe i nieokreślony. Z trybami za wiele się nie pobawię (chyba, że coś wyszukam ciekawego), o innych częściach, prócz licz i osób (przez które, raczej będą się odmieniać czasowniki), i wielokrotności i jednokrotności które będą. Inne części mowy i ciekawostki i wiadomości z czasem będą.

Teraz wrzucę jeszcze spis dźwięków wraz z zapisem i MAF-em (IPA-ą) [kolejność: zapis-IPA, jest to już kolejność alfabetyczna]:
A,a - /a/
Ä, ä - /ä/
Æ, æ - /æ/
B, b - /b/
D, d - /d/
Ð, ð - /ð/
E, e - /ɛ/
Ě, ě - /e/
Ê, ê - /ə/
F,f - /f/
G, g - /g/
H, h - /x/
I, i - /i/
Î, î - /ɨ/
J, j - /j/
K, k - /k/
L, l - /l/
M, m - /m/
N, n - /n/
O, o - /ɔ/
Ø, ø - /œ/
P, p - /p/
R, r - /ɾ/
S, s - /s/
Š, š - /ʃ/
T, t - /t/
Þ, þ - /θ/
U, u - /u/
Û, û - /ʉ/
V, v - /v/
W, w - /w/
Y, y - /y/
Z, z - /z/
Ž, ž - /ʒ/

Oraz dwu- i trójznaki:
Ch, ch - /χ/
Dj, dj - /ɟ/
Tj, tj - /c/
Gj, gj - /ʝ/
Kj, kj - /ç/
Lj, lj - /ʎ/
Nj, nj - /ɲ/
Lh, lh - /ɫ/
Rr, rr - /r/
Dz, dz - /ʣ/
Ts, ts - /ʦ/
Dž, dž - /ʤ/
Tš, tš - /ʧ/

PS - Nie jest to ostateczna forma ortografii, będę o tym jeszcze myśleć.

Teraz jeszcze troszkę o języku, z innej beczki, czyli:
HISTORIA JĘZYKA
Wyróżnia się 3 główne etapy rozwoju języka;
a) pre-(...)*
b) staro-(...)*
c) średnio-(...)*
d) nowo-(...)*
Poszczególne etapy odróżnia głównie słownictwo, a w dalszych częściach: wymowa, akcentowanie, zanik samogłosek długich, uproszczenia gramatyki (głównie wyrzucenie nieregularności, acz nie tak do końca) etc. Język ten jest używany przez mieszkańców pewnej słonecznej (w lato) i zimnej (w zimę) wyspy, gdzieś nieopodal Europy. Niektóre podobieństwa mówią o jego indoeuropejskim pochodzeniu, jednak większość badaczy (...)* wyznaje tezę iż jest to 'narośl' na byłym nieindoeuropejskim języku (świadczy o tym przede wszystkim słownictwo) z większymi, lub mniejszymi wpływami języków europejskich (głównie skandynawskie, ugro-fińskie i zachodniosłowiańskie). Wpływy te pojawiały się już na początku epoki średnio-(...), gdzie widać duże zmiany w koniugacji przymiotników (ograniczenie odmiany przez czasy i tryby), a później zmiany w słowotwórstwie i ogólnie w słowospisie.

Przejście (powolne) do gramatyki, czyli
AKCENT DYNAMICZNY I ILOCZASOWY

Ogólnie rzecz biorąc język ten ma dwa akcenty: dynamiczny (jak w polskim, mocniejsza siła wymowy akcentowanej samogłoski), oraz iloczasowy (akcentowana samogłoska jest wymawiana dłużej). Akcent dynamiczny nie jest zaznaczany, gdyż
a) albo pada na pierwszą sylabę/samogłoskę (inicjalny)
b) albo pada na ostatnią sylabę/samogłoskę (oksytoniczny)
c) czasami pada na sylabę/samogłoskę w środku (zależy)
Ten akcent trzeba się nauczyć kaj pada.
Inaczej jest w przypadku akcentu iloczasowego, ponieważ zawsze jest zaznaczany poprzez dodanie i/e po akcentowanej samogłosce; [samogłoska nieakcentowana - samogłoska akcentowana iloczasowo]
a - ai
ǎ - ǎi
æ - æi
e - ei
ě - ěi
ê - êi
o - oi
ø - øi
u - ui
û - ûi
ale
i - ie
î - îe
y - ye
Akcent iloczasowy może być w każdej pozycji, i jest zawsze zaznaczany!

* - jeszcze nie mam fajnej nazwy na język
Gramatyki więcej, łącznie z objaśnieniami, końcówkami etc. + słówka za niedługo ;)
Przypomni się mi coś to uzupełnię.

Proszę oceniać konstruktywnie!
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: zabojad w Listopad 08, 2012, 21:28:21
Naprawdę jesteś w stanie rozróżnić [a] i [ä]?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Listopad 08, 2012, 21:39:40
A ty nie?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 08, 2012, 22:56:35
Cytat: zabojad w Listopad 08, 2012, 21:28:21
Naprawdę jesteś w stanie rozróżnić [a] i [ä]?

Potrafię. A co niby nie da się?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Listopad 08, 2012, 23:17:03
Da się, oczywiście, że się da, chociaż nie kojarzę żadnego języka, w którym stałyby w opozycji.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 09, 2012, 20:24:37
A co tak ogólnie uważacie o języku, może uda mi się dzisiej jeszcze łopublikować coś wincyj, ale ni wim
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Aureliusz Chmielewski w Listopad 09, 2012, 20:54:26
Trójznaki nie podobają mi się. Generalnie nic ciekawego. (generalnie sam nie tworzę ciekawych conlangów, dlatego ich nie publikuję) Dawaj trochę słówek, pokaż jaki charakter ma język, bo z tego co opublikowałeś za dużo nie można powiedzieć.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 09, 2012, 21:01:13
No wiem, mi tyż się nie podobają, na razie są tym czasowe. A dalsze publikacje już za niedługo, słówka będą, może jakiś tekst nawet.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 09, 2012, 22:22:39
Daj coś więcej ;) //btw. - z małopolski jesteś?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 09, 2012, 22:24:14
Ni, bowiem czemuż miołbych być z Małopolski?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 10, 2012, 20:34:33
łopublikować ;)
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Listopad 10, 2012, 20:51:09
Toż przecie niewiele jest gwar polskich, w których w ogóle nie występuje labializacja (i co ciekawe, większości z nich używa(ło) się na Śląsku)! Nawiasem mówiąc, raczej nie polecam zapisu przez "ło", dużo stosowniejsze jest tu "uo", względnie "ò".
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 10, 2012, 21:56:41
No w sumie racja, chociaż słowackie ô wydaje mi się sensowniejsze, ale jak kto woli. Teraz jeszcze zwróciłem uwagę na wincyj, które w małopolsce (chyba) nie występuje, jak coś to wiency.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Listopad 10, 2012, 22:02:55
CytatNo w sumie racja, chociaż słowackie ô wydaje mi się sensowniejsze, ale jak kto woli. Teraz jeszcze zwróciłem uwagę na wincyj, które w małopolsce (chyba) nie występuje, jak coś to wiency.
Oj, występuje, występuje, Małopolska to tak szeroki obszar, że zresztą musi wystąpić. Ogólnie, przednia nosówka w otoczeniu palatalnym ma tendencję do jeszcze mocniejszego uprzedniania się, a najbardziej sztandarowym tego przykładem jest wszechobecne "pińć".
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 10, 2012, 22:17:45
Ja spotykam się zwykle właśnie z ę -> en, ale, kto wie. Co do pińć - racja chociaż ja właśnie z pienć zwykle się spotykam i sam też tak mówię. Małopolska duża, ale tego ię -> i raczej nie lokalizowałbym tam. Zresztą w przypadku więcej ->winyj, zgodnie z pięć > pińć, być wińcyj.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Listopad 10, 2012, 22:25:24
CytatZresztą w przypadku więcej ->winyj, zgodnie z pięć > pińć, być wińcyj.
Niekoniecznie! Palatalne otoczenie wpływa tylko na wysokość samogłoski, co do komponentu nosowego, to on po prostu dostosowuje się do otoczenia spółgłoskowego, jak ma przed sobą zębowo-dziąsłową, to się udziąślawia, jak ma przed sobą palatalną, to jest palatalny - ale to zupełnie osobna sprawa.

Co do nosówek w Małopolsce, ta mapka (http://www.dialektologia.uw.edu.pl/index.php?l1=leksykon&lid=691) mówi, że zwężenie jest obce Kieleckiemu i Pogórzu, ale Krakowskie, Góralszczyzna i Radomskie je znają. A sytuacja jest jeszcze bardziej skomplikowana, bo oprócz gwar dwunosówkowych, są jeszcze małopolskie jednonosówkowe, gdzie pewnie było jeszcze inaczej, ale zbyt mało się na tym znam, by móc coś opowiedzieć.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 10, 2012, 22:37:14
To może jeszcze takie pytanie o te jednonosówkowe - czy ta druga nosowa nigdy w nich nie zaistniała, czy może zanikła bardzo wcześnie, wcześniej niż na innych obszarach? Co do przestawionych tam często i ciężko - niestety nie znam IPA na tyle, żeby móc przedstawić swoją wymowę, ale byłoby to coś w stylu czeŋ:sto i cieŋ:szko.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Listopad 11, 2012, 00:15:20
CytatTo może jeszcze takie pytanie o te jednonosówkowe - czy ta druga nosowa nigdy w nich nie zaistniała, czy może zanikła bardzo wcześnie, wcześniej niż na innych obszarach?
Być może to po temu, żem umęczon tygodniem, ale nie rozumiem chronologii, którą sugerujesz pytaniem. Tak czy siak, na razie abstrahujemy od wszystkich późniejszych desynchronizacji i denazalizacji nosówek. En arche były dwie słowiańskie nosówki, które - zdaje się - na całym obszarze zachodniolechickim spłynęły w jedno ã. To stan, który dzielą wszystkie dialekty polskie. Następnie, jak wiemy, w rozwoju języka literackiego był etap, kiedy funkcjonowało õ i ã, z których to ostatnie dziwacznie przeszło w ę. Jak już sobie doczytałem tutaj (http://rcin.org.pl/dlibra/docmetadata?id=2143&from=&dirids=1&ver_id=&lp=2&QI=), gwary jednonosówkowe dzieliły ten pierwszy etap z literacką polszczyzną, tzn. jedno jedyne õ uzyskały już z õ i ã, nie zaś słowiańskiego õ i ę.

Co do swej wymowy, to z tego, jak ją opisujesz, wygląda na dosyć typową wymowę tych głosek, czyż nie?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 11, 2012, 16:49:50
Tak, tak, dosyć typowa. Chronologia już nie ważna, grunt, że odpowiedź jest. To chyba na tyle, z tematu o gwarach, można znowu czekać na kolejną porcję informacji o Języku.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 11, 2012, 21:49:40
Cytat: Drukarz w Listopad 11, 2012, 16:49:50
(...) można znowu czekać na kolejną porcję informacji o Języku.

No to trza by trosze zaczekać, gdyż chcę pozmieniać ten język, dokończyć gramatykę itd. No i najważniejsze - TEKSTY!
Na pewno będą zmiany w dźwiękach i gramatyce ogólnie też. Poczekacie - zobaczycie  :-P


PS: i będzie bardziej inspirowany naturalnymi, szczególnie. A! Zobaczycie!
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Listopad 14, 2012, 09:34:51
Cytat: Towarzysz Mauzer w Listopad 10, 2012, 22:02:55
Oj, występuje, występuje, Małopolska to tak szeroki obszar, że zresztą musi wystąpić. Ogólnie, przednia nosówka w otoczeniu palatalnym ma tendencję do jeszcze mocniejszego uprzedniania się, a najbardziej sztandarowym tego przykładem jest wszechobecne "pińć".

A to nie jest przypadkiem efekt pochylenia samogłoski przed spółgłoską nosową? pięć > pieńć¹ > piéńć > pińć?



¹ Sam tak mówię.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Feles w Listopad 14, 2012, 14:55:02
Ja tam mówię piéńć, przez [e] (albo nawet [ɪ]), ale już np. dwadziścia, z czystym [i].
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 14, 2012, 16:24:02
A propo języka, mam nadzieję, że lubujecie języki fleksyjne?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: CookieMonster93 w Listopad 14, 2012, 16:33:41
Cytat: Pluur w Listopad 14, 2012, 16:24:02
A propo języka, mam nadzieję, że lubujecie języki fleksyjne?

Tylko słowiańskie :-)
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 14, 2012, 16:34:53
:(
No cóż, trudno.

PS: A bałtyckie?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 14, 2012, 17:05:51
Bałtyckie? Tego chyba jeszcze nie było :P
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 14, 2012, 17:31:48
To znaczy?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Drukarz w Listopad 14, 2012, 17:57:48
Tzn. że jeszcze nie widziałem takiego conlangu. Czekam na więcej informacji o języku (nazwij go wreszcie jakoś :P)
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Listopad 14, 2012, 18:48:46
Cytat: CookieMonster93 w Listopad 14, 2012, 16:33:41
Cytat: Pluur w Listopad 14, 2012, 16:24:02
A propo języka, mam nadzieję, że lubujecie języki fleksyjne?

Tylko słowiańskie :-)

Uch, nie każ mu robić słowiańskiego, nalegam.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 14, 2012, 18:59:26
Słowiański to nie będzie na 100%, ew. minimalne inspiracje, po żyjecie zobaczycie
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Listopad 14, 2012, 19:20:14
Feleskja jest fajna; o ile coś się w niej dzieje innego niż doklejania niemal identycznych końcówek.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Listopad 14, 2012, 19:34:28
CytatA to nie jest przypadkiem efekt pochylenia samogłoski przed spółgłoską nosową? pięć > pieńć¹ > piéńć > pińć?
Zależy, czy pochylenie rozumiesz jako zjawisko synchroniczne, czy diachroniczne. Diachronicznie pochylenia tam nie będzie, bo historycznie żadnej spółgłoski nosowej w staropolszczyźnie tam nie było, a wygłosowe /ć/ jest bezdźwięczne - warunków niet; możemy tylko powiedzieć, że samogłoska ta upodobniła się pod względem wysokości do swego pochylonego odpowiednika z uwagi na otoczenie palatalne. Synchronicznie to dzielenie włosa na czworo nas nie zainteresuje.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 14, 2012, 19:38:36
Cytat: Noqa w Listopad 14, 2012, 19:20:14
Feleskja jest fajna; o ile coś się w niej dzieje innego niż doklejania niemal identycznych końcówek.

A co ma się dziać? Mógłbyś napisać? Abym to dał do języka
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Listopad 14, 2012, 19:41:28
No masz np. w polskim tak - jakieś nieregularności, różne paradygmaty zależne od otoczenia, historii czy semantyki, alternacje rdzenia, palatalizację, która jest jakby ukrytem fonemem.
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Pluur w Listopad 14, 2012, 19:43:41
Czyli zmiany na rdzeniu i kilka rodzajów deklinacji? JA?
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: Noqa w Listopad 14, 2012, 19:53:44
No. Byle tylko z jakimś sensem.

Ale to tylko moja opinia :)
Tytuł: Odp: Język
Wiadomość wysłana przez: zabojad w Listopad 17, 2012, 17:29:38
Cytat: Pluur w Listopad 08, 2012, 22:56:35
Cytat: zabojad w Listopad 08, 2012, 21:28:21
Naprawdę jesteś w stanie rozróżnić [a] i [ä]?

Potrafię. A co niby nie da się?
Udowodnij.
Że aż powołam się na autorytet hipstera fonetycznego: http://jezykotw.webd.pl/f/index.php?topic=579.msg22343#msg22343 (http://jezykotw.webd.pl/f/index.php?topic=579.msg22343#msg22343)