słowiańskie

[Siemoród]

Dziękuję za odpowiedź Mam jednak kolejne pytania:
1. Dlaczego przedimki takie jak jьz i bez zapisuje się bez jera w wygłosie? Czy go tam faktycznie nie było? Czy to był jakiś poważny wyjątek od zasady sylaby otwartej?

2. Jeśli tak, to polskie beze mnie czy ze szkoły to analogizacja do sъ i innych przedimków, tak?

3. Skąd ros. Npl города, дома?

4*. Czego nie rozumiem w przejściach psłw. > srb.? Przykładowo po úmъ można by się spodziewać ȕm, tymczasem mamy ȗm. Podobnie pь̀sъ > pȁs; pьsã > psȁ, chociaż spodziewalibyśmy się psâ. Serbski też sobie poanalogizował czy to ja nie rozumiem jego akcentuacji?

5. Trochę poza ligą - dobrze rozumiem, że Ѡѡ stawiano tam, gdzie ładnie wyglądała?

6. Jak zapisywano w łacince (jeśli kiedykolwiek zapisano)/jak brzmiały w zapożyczeniach słabe jery przed ich zanikiem? Najbardziej mi chodzi o te w środku słowa, nie w wygłosie. Bo ъ to chyba nie było po prostu ǔ, a coś bliższego szwie (przynajmniej w późniejszem okresie).

* - możliwe jest jednak, że pochrzaniły mi się oznaczenia akcentów...

[Wedyowisz]

4*. Czego nie rozumiem w przejściach psłw. > srb.? Przykładowo po úmъ można by się spodziewać ȕm, tymczasem mamy ȗm. Podobnie pь̀sъ > pȁs; pьsã > psȁ, chociaż spodziewalibyśmy się psâ. Serbski też sobie poanalogizował czy to ja nie rozumiem jego akcentuacji?

Mmm, a to neoakut się skraca w sztokawskim? Szt. akcent toniczny jest wtórny, wskazuje na prasł. miejsce akcentu (rosnący => przed prasł., opadający => w tym samym miejscu). *pьsa̍ nie daje **pьsȃ bo wygłosowa samogłoska w tej końcówce wcześnie się skróciła. Ślady długości w wygłosowych samogłoskach koincydują z grubsza z końcówkami akcentowanymi w par. akc. c (a Gsg o-tematów do nich nie należy).

* - możliwe jest jednak, że pochrzaniły mi się oznaczenia akcentów...

Z oznaczeniami akcentów w bałtosłowiańskich, w tym w prasłowiańskim u różnych autorów jest bajzel niesamowity, każdemu się to chyba kiedyś troiło w oczach.

[Obcy]

1. To jest bez jera, bo przyimki i przedrostki stanowiły proklitykę w stosunku do wyrazu następującego (patrz też ros. ná goru), więc tu pomijano prawo otwartej sylaby.

2. Raczej tak, chociaż w przypadku "bez" w kontekście "beze mnie" często rekonstruuje się jer i wtedy już wszystko gra – jer mocny ulega wokalizacji.

3. Mnie się zdaje, że z liczby podwójnej.

4. pьsã? Tam powinien być neoakut, ale skrócony, bo paradygmat b – wszystko ok. Słoweński też potwierdza: pès – psà.

[Siemoród]

Jeśli na wcześniejsze pytania odpowiedzi niet - mam jeszcze jedno:
Co można uznać za przodka kiedy, када, когда?
1. kъgъda (-y)
2. kogъda (-y)
3. kъda (-y)
Wszystkie z powyższych powinna dać pierwsza forma, ale z drugiej strony podaje się kognaty bez tego g, jakoby ros. когда miałoby być wtórne.

[Todsmer]

Boryś pisze, że *kъg(ъ)dy / *kъg(ъ)da / *kog(ъ)da (jakaś starożytna PIE alternacja? chyba tu ъ - o już w scsie było).

W dawnej polszczyźnie mieliśmy kiegdy.

[Obcy]

Kocham za to czeszczyznę! Szkoda, że w polskim analogiczna sytuacja by się "posypała"

[Siemoród]

Interesujący Ciekawy fakt na dziś

O ile polacy mają tendencyę do afrykatyzacyi zbitek tš > čš > č, o tyle Rosyanie mają skłonność do ich robijania. Przykładowo trzeba wielu Polaków wymówi jako [čšeba], [č^šeba] lub nawet [čeba]. Z kolei jeden z niewielu wyrazów z wyraźnie twardym ч w rosyjskiem - лучший - wymawiają oni* jako лутший - [łutšyj] w mojej transkrypcyi ad hoc.

Rzecz się najwidoczniej do większej częstości tš i dž (jako trz i drz) w polskiem sprowadza.

*Nie wszyscy, конечно, ale czasami to słychać.

[Wedyowisz]

Ciekawostka: podobno kostrukcja wzią(ś)ć i [coś zrobić] istnieje też w języku rosyjskim

разг., в сочет. с союзом и или да и + гл. употребляется для выражения внезапного, неожиданного действия ◆ А медведь нашёл их, взял да и съел. Юрий Коваль, «Сиротская зима», 1980—1993 г. (цитата из Национального корпуса русского языка, см. Список литературы) ◆ Дама от этого отказывалась, говоря: "Нет, нет, меня не будет дома!" ― а Стёпа упорно настаивал на своём: "А я вот возьму да и приду!" М. А. Булгаков, «Мастер и Маргарита, часть 1», 1929-1940 г. (цитата из Национального корпуса русского языка, см. Список литературы) ◆ Его полюбила одна девушка, а он взял и продал её в публичный дом. М. А. Булгаков, «Мастер и Маргарита, часть 2», 1929-1940 г. (цитата из Национального корпуса русского языка, см. Список литературы)

[Siemoród]

Ciekawostka: podobno kostrukcja wzią(ś)ć i [coś zrobić] istnieje też w języku rosyjskim

разг., в сочет. с союзом и или да и + гл. употребляется для выражения внезапного, неожиданного действия ◆ А медведь нашёл их, взял да и съел. Юрий Коваль, «Сиротская зима», 1980—1993 г. (цитата из Национального корпуса русского языка, см. Список литературы) ◆ Дама от этого отказывалась, говоря: "Нет, нет, меня не будет дома!" ― а Стёпа упорно настаивал на своём: "А я вот возьму да и приду!" М. А. Булгаков, «Мастер и Маргарита, часть 1», 1929-1940 г. (цитата из Национального корпуса русского языка, см. Список литературы) ◆ Его полюбила одна девушка, а он взял и продал её в публичный дом. М. А. Булгаков, «Мастер и Маргарита, часть 2», 1929-1940 г. (цитата из Национального корпуса русского языка, см. Список литературы)

Nie podobno tylko na pewno. I to najczęściej w formie возьму и сделаю. Może rzadziej, niż w polskiem, ale czasami to słyszę.

Inna sprawa, że mamy to tu w literaturze, czego w polskiem chyba nie spotyka się.

[Wedyowisz]

Ros. ссать — ciekawe słowo pod względem rozwoju fonetycznego i jako false friend ssać, taki ,,czeskiego typu"

[Dynozaur]

Ros. ссать — ciekawe słowo pod względem rozwoju fonetycznego i jako false friend ssać, taki ,,czeskiego typu"

W ogóle, to słowo ma jakąś popierdoloną konjugację.

ссу / ссышь / ссытъ / ссымъ / ссыте / ссутъ

Serjo?! Co to ma być? Odmiana y-tematowa?

[Siemoród]

Ros. ссать — ciekawe słowo pod względem rozwoju fonetycznego i jako false friend ssać, taki ,,czeskiego typu"

W ogóle, to słowo ma jakąś popierdoloną konjugację.

ссу / ссышь / ссытъ / ссымъ / ссыте / ссутъ

Serjo?! Co to ma być? Odmiana y-tematowa?

A rozkaźnik - ссы...

Jak rozumiem:
сцу > ссу
сцишь (~сцышь)> ссышь
сцит (~сцыт)> ссыт
сци (~сцы)> ссы
Nieprawilny głagoł, tak.

[Wedyowisz]

*sьcati z wymianą a na i w cz. ter. było w sumie koniugacyjnie izolowane już w prasł. (drugi znany taki czasownik to *sъpati), rosyjski położył tylko wisienkę na torcie.

[Τόλας]

Tak Słoweńcy radzą sobie z diakrytykami, a tak Serbowie.

[Icefał]

Czy w białoruskim  samogłoski powstałe w wyniku redukcji brzmią tak samo jak "prawdziwe" głoski o tej samej barwie ? Czyli, czy ta ich pisownia fonetyczna jest w ten sposób uzasadniona? Chodzi mi głównie o to wszechobecne а.