Polskie Forum Językowe

Językotwórstwo (conlanging) i światy => Conlangi: a priori => Wątek zaczęty przez: Canis w Grudzień 07, 2011, 21:29:16

Tytuł: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 07, 2011, 21:29:16
Ahtialański, mój główny conlang, od strony teoretycznej; temat dla osób już wiedzących co nieco o języku ahtialańskim. Tych, którzy nie wiedzą o nim nic, kieruję do innego tematu (http://jezykotw.webd.pl/f/index.php?topic=156.0), który go omawia od strony praktycznej i który zamierzam kontynuować w pierwszym wolnym terminie.

Jak wiecie, w ahtialańskim zmiany zachodzą błyskawicznie i tylko częściowo mam nad tym kontrolę. Najpierw omówię, co się ostatnio zadziało, a potem wyjaśnię dlaczego właściwie w aylláwai zmiany zachodzą aż tak anarchicznie.



Pierwsza rzecz to koniugacja czasownika. Próby ulepienia z aylláwai języka fleksyjnego zakończyły się absolutną porażką, moja dusza sprzeciwiła się woli i napotkałem gigantyczny opór przy stosowaniu nowych form, które rzekomo były poprawne. Przy starciu tych dwóch tendencji - nowe zmiany plus opór starych nawyków - powstała trochę inna konstrukcja i szereg wariantów, które - można powiedzieć - skrystalizowały się w to, co dziś jest nazywane nowoahtialańskim.

Ahtialański ma cztery koniugacje, jedna podstawowa, i reszta różniąca się drobiazgami.

Bezokolicznik: yurtavst (mówić), poniżej podałem liczbę pojedynczą, potem mnogą:
1. Yurtaŝ | Yurtastı
2. Yurtari | Yurtawsë
3. Yurtađi | Yurtarlı

Doskonale przyjęły się formy pierwszej i trzeciej osoby liczby pojedynczej (-aŝ, -ađi), a także, w zniekształconej formie, ale też trzeciej osoby liczby mnogiej (-rlı), która może przyjmować przeróżne formy, np. -rgı (interferencja z językiem aswa). Druga osoba w sumie również się przyjęła.

Za to pierwsza i druga osoba liczby mnogiej kompletnie się nie przyjęły. Formy yurtastı, yurtawsë zostaną niedługo kompletnie usunięte z opisów, ponieważ po prostu nie są używane:
Nana yurtavst sar li! Mówimy do nich! (zaimek +cząstka aktywująca czasownik osobowy +czasownik w bezokoliczniku)
Skana yurtavst okõs. Mówicie za cicho. (tak samo)

Zdarzało się też, że mieszałem formy -ri oraz -đi, była szansa na ich zamianę, ale kompletnie losowo ustabilizowało się to na prawidłowych miejscach i już jest raczej utrwalone.


Pytanie: dlaczego ahtialański jest taki niestabilny?
    Ahtialański jest prowadzony skrajnie deskryptywnie. Najmniejsze zwątpienie co do słówka, dźwięku czy formy potrafi się rozhuśtać do rozmiarów przekształcających język, czego następstwem jest zmiana, która następnie musi utrzymać się przez jakiś czas, ustabilizować się, wyprzeć starsze formy, a następnie jeszcze zostać zaakceptowaną w oficjalnych pracach. Zazwyczaj taki proces trwa od trzech do sześciu miesięcy. Zdarzają się fale retro, kiedy nadanie cesze charakteru "oficjalnego" samo w sobie powoduje bunt i powrót do dawnych form.
    Przede wszystkim jednak ahtialański jako conlang jest od zawsze budowany inaczej, niż robią to miejscowi conlangerzy. Normalnie sprawa ma się tak: pojawia się pomysł, tworzony jest inwentarz dźwięków i ortografia, potem skuwane są reguły gramatyczne, a potem dorabiane słownictwo; po czym produkt pokazuje się na forum i przechodzi do następnego. Dla mnie to jest niesamowicie absurdalne podejście. Podstawą języka ahtialańskiego, podczas jego budowania, jest leksyka. Fonetyka, ortografia, a w szczególności gramatyka i składnia, są jej uniżonymi niewolnikami i nie są tworzone odgórnie. Stąd tak długotrwały proces klarowania się fonetyki (2003 ~ 2008), a gramatyka nadal nie jest kompletna. Biorę kartkę, mówię: mam dość, chcę coś opisać, chcę coś stworzyć, chcę coś przetłumaczyć, to tworzę. Na bieżąco. Konstrukcje gramatyczne. Na przeszkodzie staje mi nieraz pamięć. Szukam w słowniku słówek, których nie pamiętam, ale nie na siłę, czasem mi się nie chce - stąd wiele słów ma synonimy. Jeśli chcę wyrazić jakąś specyficzną myśl, która powraca jak bumerang, tworzę jej morfologię i mam nową regułę gramatyczną. Jest ona oficjalna nie wtedy, gdy ją wpiszę do artykułu na wiki, ale wtedy, kiedy ją zapamiętam.

To, co napisałem, jest ważne i więcej na dziś nie ma co pisać. Do następnego.


Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: jasnysfinks w Grudzień 11, 2011, 10:48:38
Cytat: Canis w Grudzień 07, 2011, 21:29:16




    Ahtialański jest prowadzony skrajnie deskryptywnie. Najmniejsze zwątpienie co do słówka, dźwięku czy formy potrafi się rozhuśtać do rozmiarów przekształcających język, czego następstwem jest zmiana, która następnie musi utrzymać się przez jakiś czas, ustabilizować się, wyprzeć starsze formy, a następnie jeszcze zostać zaakceptowaną w oficjalnych pracach. Zazwyczaj taki proces trwa od trzech do sześciu miesięcy. Zdarzają się fale retro, kiedy nadanie cesze charakteru "oficjalnego" samo w sobie powoduje bunt i powrót do dawnych form.

Z uczeniem się własnego konlangu nie jest inaczej niż nauką natlangu, więc jeżeli chcesz opanować swój konlang na poziomie C2 to nie powinieneś doprowadzać do tego że jedna zmiana pociąga za sobą następne, chyba, że ci na aż takiej umiejętności nie zależy. AHTIALANSKI TO NAJNIESTABILNIEJSZY KONLANG NA FORUM
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 11:17:01
Cytat: jasnysfinks w Grudzień 11, 2011, 10:48:38
Cytat: Canis w Grudzień 07, 2011, 21:29:16




    Ahtialański jest prowadzony skrajnie deskryptywnie. Najmniejsze zwątpienie co do słówka, dźwięku czy formy potrafi się rozhuśtać do rozmiarów przekształcających język, czego następstwem jest zmiana, która następnie musi utrzymać się przez jakiś czas, ustabilizować się, wyprzeć starsze formy, a następnie jeszcze zostać zaakceptowaną w oficjalnych pracach. Zazwyczaj taki proces trwa od trzech do sześciu miesięcy. Zdarzają się fale retro, kiedy nadanie cesze charakteru "oficjalnego" samo w sobie powoduje bunt i powrót do dawnych form.

Z uczeniem się własnego konlangu nie jest inaczej niż nauką natlangu, więc jeżeli chcesz opanować swój konlang na poziomie C2 to nie powinieneś doprowadzać do tego że jedna zmiana pociąga za sobą następne, chyba, że ci na aż takiej umiejętności nie zależy. AHTIALANSKI TO NAJNIESTABILNIEJSZY KONLANG NA FORUM
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Grudzień 11, 2011, 11:21:35
Najgorsze jest to, że on ma rację...
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 11, 2011, 11:32:46
Śmiechłem. Ale sfinks ma rację. Trza mu to oddać. Szkoda tylko, że sam lepiej nie robi.

NAZEWNICTWO - JĘZYK POLSKI, ROSYJSKI, ANGIELSKI

    Ktoś kiedyś przetłumaczył za mnie nazwę Ahtialii na język rosyjski w następujący sposób: Aгтъяля. To było oczywiście lata temu, osoba, która to zrobiła, dziś jest totalnie niewinna. Mniejsza o to, kto to za mnie zrobił; mniejsza o autora - skupmy się na rzeczy...
    А́гтъяля Ahtjaľa ['axt.jəlʲə]: akcent jest zaznaczony poprawnie. Rosjanie mają akcent dowolny, więc to problemu nie stanowi. Bez sensu jednak jest to г, i jeszcze bardziej bez sensu ten twardy znak - raz, że tu nie ma rozdzielenia; dwa, że w tym miejscu twardy znak jest niezgodny z regułami ortografii rosyjskiej.
     Ja proponuję Ахтялия. No tak, tylko co tam robi to "li"?

     W językach słowiańskich nazwa brzmi "Ahtialia", z tym dziwnym "i". W innych językach, np. w angielskim, mamy "Ahtiala". To jak z tym jest w końcu?
     Endonim to "Aŝtiala", "Qırkai Aŝtiala", "İtnov Aŝtiala". Pomińmy "ŝ", ono jest nowe i powstało z fonemu /h/ w zbitkach "ht" - uznajmy, że tam jest "h" /h/. I z tego zapisu czerpiemy zapożyczenia dla języków niesłowiańskich. Ale skoro tam jest "-la", to czemu "Ahtialia"? Może zwróćmy uwagę na to, czym jest ahtialańskie "l". W tym słowie odpowiada ono fonemowi /ɮ/, która odstaje od kardynalnej głoski, jaką ten symbol w IPA oznacza. Feles niegdyś słysząc ten dźwięk, zapisał go w następujący sposób: [ʎ͡ʑ]. Sprawa jasna.
    Problem zostaje jeden: czemu Ahtialia, ale ahtialański? Tego wyjaśnić nie umiem. Po prostu się tak utrwaliło.

Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 11:54:44
Jak jest Ahtialia po ahtialańsku?
Bo [h], to jest zawsze г, rzadko bywa inaczej (хулиган, хинди to chyba takie wyjątki), więc г musi być. Więc mogło by być, całkowicie niebrzmiące:Агтьяла, lub bardziej zeslawizowane (unormalnione) Агтьялия
Z drugiej strony, te [akt-] jest duszące, więc Ахтьяла и Ахтьялия miały by rację bytu. Zależy jak słyszeć.
Ja sam bym lobbował i lobbuję za Агтьялия
Спасибо за внимание.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 11, 2011, 13:52:25
CytatА́гтъяля Ahtjaľa ['axt.jəlʲə]: akcent jest zaznaczony poprawnie. Rosjanie mają akcent dowolny, więc to problemu nie stanowi. Bez sensu jednak jest to г, i jeszcze bardziej bez sensu ten twardy znak - raz, że tu nie ma rozdzielenia; dwa, że w tym miejscu twardy znak jest niezgodny z regułami ortografii rosyjskiej.
Mógłbyś napisać więcej o tym?
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 20:48:07
Znak twardy jest dozwolony tylko w miejscach etymologicznych, więc nigdy w zapożyczeniach. A co do znaku г - tu się nie zgodzę, bo [h] это всегда «г», a nie jakieś heretyckie х.
Wiem, wymowa, ale zasady zasadami!
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 11, 2011, 21:10:30
Cytat: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 20:48:07
Znak twardy jest dozwolony tylko w miejscach etymologicznych, więc nigdy w zapożyczeniach. A co do znaku г - tu się nie zgodzę, bo [h] это всегда «г», a nie jakieś heretyckie х.
Wiem, wymowa, ale zasady zasadami!
A poza tym twardy nie jest przypadkiem dopuszczony tylko po przedrostkach, i to rodzimych?

Ahtialański ma wahanie /h/~/x/. Etymologicznie to jest [``x]. W "ahtiala" fonem /h/ był raczej realizowany jako [``x], na co wskazują i moje starsze transkrypcje tego słowa, i fakt, że [xt] przeszło ze szczelinowej welarnej w bidentalną welaryzowaną "ŝt". Z uwagi właśnie na to, choć sprawa jest skomplikowana, jednak poparłbym wariant Ахтялия...
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 21:31:59
Tak, tylko po przedrostkach.
съесть etc.
Hmmm. To Ахтьялия b mogła być.
Bo kiedy widziałem /h/, myślałem [h]... :P
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 11, 2011, 22:03:56
A wyjaśnij mi jeszcze skąd ten uporczywy miękki znak? Nie może być тя?
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 22:20:26
Zapisz mi nazwę Ahtiali po ahtialańsku w IPA.
Inaczej nie wiem nic.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 11, 2011, 22:33:24
Qırkai Aŝtiala: ['q͡ʜɨrqaji 'ah̪͆ˠtʲia'ɮʲa]. Odnosimy się do starszej wersji, więc ['axtʲia'ɮʲa]. [a] oczywiście oznacza [ä].
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 11, 2011, 22:35:32
A adiunkt, adiutant itp. to sabaka?!
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Grudzień 11, 2011, 22:42:27
Cytat: Fēlēs w Grudzień 11, 2011, 22:35:32
A adiunkt, adiutant itp. to sabaka?!
Tutaj też twardy znak jest po przedrostku... :P
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 22:49:15
['q͡ʜɨrqaji 'ah̪͆ˠtʲia'ɮʲa] - Агтиялия ~ Агтиялиждя ~Агтьялия
['axtʲia'ɮʲa] - Ахтиялия ~ Ахтиялиждя ~Ахтьялия
Tak to brzmi na rosyjskie ucho.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 11, 2011, 23:19:02
Cytat: Ⓐ Vilén w Grudzień 11, 2011, 22:42:27
Cytat: Fēlēs w Grudzień 11, 2011, 22:35:32
A adiunkt, adiutant itp. to sabaka?!
Tutaj też twardy znak jest po przedrostku... :P
Takim zupełnie rodzimym i wcale nie zapożyczonym, skądże. ;)
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 23:22:41
Więc musiało zostać to wrzucone w język dość wcześnie po prostu. Tu nie chodzi o to, że to muszą być rodzime, chodzi o to, że to muszą być słowa znane w czasach, gdy jery znaczyły o kapinkę więcej (czytaj: dawniej).
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 11, 2011, 23:24:54
A i tak w obcych nazwach twiordyj znak może wystąpić praktycznie wszędzie.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Grudzień 11, 2011, 23:31:09
Przykłady?
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Toivo w Grudzień 12, 2011, 19:08:01
Cytat: Canis w Grudzień 11, 2011, 11:32:46
    А́гтъяля Ahtjaľa ['axt.jəlʲə]: akcent jest zaznaczony poprawnie. Rosjanie mają akcent dowolny, więc to problemu nie stanowi.
Akcent na "g"? Tak mi się wyświetla. Aż tak dowolny chyba nie jest ;)
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 12, 2011, 22:14:02
Cytat: Toivo w Grudzień 12, 2011, 19:08:01
Cytat: Canis w Grudzień 11, 2011, 11:32:46
    А́гтъяля Ahtjaľa ['axt.jəlʲə]: akcent jest zaznaczony poprawnie. Rosjanie mają akcent dowolny, więc to problemu nie stanowi.
Akcent na "g"? Tak mi się wyświetla. Aż tak dowolny chyba nie jest ;)
Źle Ci się wyświetla. Czyżby Windows? Akcent jest na "A".
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Grudzień 12, 2011, 22:15:44
Ubuntu, też mam akcent na g. Po prostu forum korzysta ze zjebanego fontu.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 12, 2011, 22:18:24
Linux Mint 12 here. Używam domyślnych czcionek i mam:
(http://img710.imageshack.us/img710/2654/zrzutekranu201112122217.png)
Jak coś.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Fanael w Grudzień 12, 2011, 22:54:23
Cytat: Silmethúlë w Grudzień 12, 2011, 22:15:44
Ubuntu, też mam akcent na g. Po prostu forum korzysta ze zjebanego fontu.
Nie, to ty masz starą, zabugowaną wersję tego fontu; u mnie wyświetla poprawnie.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Toivo w Grudzień 13, 2011, 21:33:54
Cytat: Canis w Grudzień 07, 2011, 21:29:16
    Ahtialański jest prowadzony skrajnie deskryptywnie. Najmniejsze zwątpienie co do słówka, dźwięku czy formy potrafi się rozhuśtać do rozmiarów przekształcających język, czego następstwem jest zmiana, która następnie musi utrzymać się przez jakiś czas, ustabilizować się, wyprzeć starsze formy, a następnie jeszcze zostać zaakceptowaną w oficjalnych pracach. Zazwyczaj taki proces trwa od trzech do sześciu miesięcy. Zdarzają się fale retro, kiedy nadanie cesze charakteru "oficjalnego" samo w sobie powoduje bunt i powrót do dawnych form.
Mniej więcej tak samo rozwijany jest mój Ver[e?]ńelma, tylko że ja często powstrzymuję się od publikacji dopóki nie wydaje mi się przez dłuższy czas, że mam stabilną wersję. Ale również tworzę go od 2008 i jedyne co jest w miarę pewne, to fonologia i większość zmian fonetycznych stworzona w te wakacje. Morfologii po 3,5 roku jeszcze się nie doczekał.

Cytat: Canis w Grudzień 12, 2011, 22:14:02
Czyżby Windows?
Wypluj te słowa.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 22, 2011, 12:35:55
Cytat: Toivo w Grudzień 13, 2011, 21:33:54
Cytat: Canis w Grudzień 07, 2011, 21:29:16
    Ahtialański jest prowadzony skrajnie deskryptywnie. Najmniejsze zwątpienie co do słówka, dźwięku czy formy potrafi się rozhuśtać do rozmiarów przekształcających język, czego następstwem jest zmiana, która następnie musi utrzymać się przez jakiś czas, ustabilizować się, wyprzeć starsze formy, a następnie jeszcze zostać zaakceptowaną w oficjalnych pracach. Zazwyczaj taki proces trwa od trzech do sześciu miesięcy. Zdarzają się fale retro, kiedy nadanie cesze charakteru "oficjalnego" samo w sobie powoduje bunt i powrót do dawnych form.
Mniej więcej tak samo rozwijany jest mój Ver[e?]ńelma, tylko że ja często powstrzymuję się od publikacji dopóki nie wydaje mi się przez dłuższy czas, że mam stabilną wersję. Ale również tworzę go od 2008 i jedyne co jest w miarę pewne, to fonologia i większość zmian fonetycznych stworzona w te wakacje. Morfologii po 3,5 roku jeszcze się nie doczekał.
O, to ciekawe! Tak się najfajniej tworzy conlangi xD

-------------
Niewielka uwaga: w zbitkach "gr", jak w słowach "granti", "gruder", "grakd", wymawiamy nie [ʢr], bo to trudne, tylko [ʀ̠ː].
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Grudzień 26, 2011, 22:20:51
Canisie Ventisco, czy wszystkie artykuły o języku ahtialańskim na wiki są w miarę aktualne?
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Feles w Grudzień 26, 2011, 22:25:14
A co, Włodzimierzu Iljiczu Uljanowie, chciałbyś wskrzesić alaktedzki?
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Grudzień 26, 2011, 22:35:33
Cytat: Fēlēs w Grudzień 26, 2011, 22:25:14
A co, Włodzimierzu Iljiczu Uljanowie, chciałbyś wskrzesić alaktedzki?
Exactly.

http://jezykotw.webd.pl/wiki/Język_alastydzki (http://jezykotw.webd.pl/wiki/J%C4%99zyk_alastydzki)
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Grudzień 27, 2011, 07:10:35
Cytat: Ⓐ Vilén w Grudzień 26, 2011, 22:20:51
Canisie Ventisco, czy wszystkie artykuły o języku ahtialańskim na wiki są w miarę aktualne?
Najbardziej aktualne znajdziesz w łamanej angielszczyźnie na angielskim conlangerze (http://conlang.wikia.com/wiki/Ahtialan_language).

Pomysł wskrzeszenia alaktedzkiego jest fajny. Tylko wyjdź coś poza ideologię języka, opisz fonologię i gramę :p
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Vilène w Grudzień 27, 2011, 14:07:33
Cytat: Canis w Grudzień 27, 2011, 07:10:35
Najbardziej aktualne znajdziesz w łamanej angielszczyźnie na angielskim conlangerze (http://conlang.wikia.com/wiki/Ahtialan_language).
> angielskim

Surādikā.

Cytat
Pomysł wskrzeszenia alaktedzkiego jest fajny. Tylko wyjdź coś poza ideologię języka, opisz fonologię i gramę :p
No właśnie zaraz się biorę za porządkowanie tego twojego systemu fonologicznego...
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Luty 02, 2012, 17:19:28
Mam prośbę. Czy ktoś umiałby mi ułożyć jakąś fajną cyrylicę dla ahtialańskiego, najlepiej tak, by obejmowała znaki jakiejś istniejącej (tzn. by używać jednego układu klawiatury)?
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Luty 11, 2012, 10:45:17
UWAGA: zatwierdzono dużą zmianę w gramatyce.

Mamy dwa sposoby wyrażenia myśli "skąd" oraz "dokąd", czyli to, co wyrażają przypadki znane jako chyba allatyw i ablatyw.

Sar ceue - do miasta.
Ŝir ceue - z miasta.

Przyimki sar i ŝir miały wszystko wyrażać.. Jaja polegają na tym, że od BARDZO dawna, praktycznie od początku istnienia przyimków sar i sir (potem: ŝir), jeden z nich skrajnie dominuje nad drugim i przejmuje obydwa znaczenia, o ile w dziełach opisowych ahtialańskiego znajdziecie wyraźne rozgraniczenie: sar "do", ŝir "od", to w praktycznie jakiejkolwiek literaturze (w tym w liryce) znajdziecie sar w obydwu znaczeniach, np.:
Bãs sar ibu. "Siła z pewności."
İrvar axa şan sar kaidap. "Mój kolega przyszedł z domu."
Wamine hat ampi beypás, ízi sar lacedëp. "Bezpieczeństwo to ważne szczęście, które przychodzi ze szkoły.

Jedyne, co zauważyłem, to to, że sar kompletnie nie współgra z abstrakcyjnymi pojęciami typu "wyobraźnia", "miłość", "zasady moralne", choć już działa ze słowem "siła", jeśli jest w znaczeniu "siła fizyczna" lub "wojskowa" (sar bãs), a nie w znaczeniu "siła ducha" (ŝir fy).

Skrajnie się zlała semantyka "od" i "do" przy słowie sar, poza wspomnianym wyjątkiem. Na bazie tego powstało mi coś, czego kompletnie nie planowałem, użyłem czegoś nowego przez przypadek, który jakoś półświadomie mi się zapamiętał i zacząłem go powtarzać. Powstał taki system:
Kaida. Dom.
Sar kaidã. Do domu.
Sar kaidai. Z domu.

Laced. Szkoła.
Sar laceda. Do szkoły.
Sar lacedi. Ze szkoły.

Bãs. Siła.
Sar bãsa. Wzmacniając siłę; ku potędze.
Sar bãŝi. Przez siłę.

Mûall. Wyobraźnia.
Sar mûall. Do wyobraźni.
Ŝir mûall. = Ŝir mûal. Z wyobraźni.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Luty 11, 2012, 12:01:36
Dokonałem też masowej aktualizacji słownika ahtialańskiego (http://jezykotw.webd.pl/wiki/S%C5%82ownik:Ahtiala%C5%84ski). Nadal są pewnie potknięcia, ale mimo wszystko powinien być już użyteczny.
Tytuł: Odp: Ahtialański (aylláwai) - od strony opisowej
Wiadomość wysłana przez: Canis w Luty 13, 2012, 12:00:22
Czasy
Jak to wygląda z czasami w czasowniku ahtialańskim?


Czas teraźniejszy nieokreślony (present general)
Czas teraźniejszy ustawiczny (present repetitive)
Czas teraźniejszy synchroniczny (present synchronic)
Czas teraźniejszy ze wskazaniem na cel (present causal)
Czas przeszły dokonany (past perfective)
Czas przeszły nieokreślony (past imperfective)
Czas przyszły (future)

Przez osoby odmieniają się tylko regularne czasowniki czasu teraźniejszego nieokreślonego.



Dwie grupy czasowników: regularne i nieregularne. Te drugie stanowią na oko nie więcej niż 20% procent całości czasowników, charakteryzują się brakiem końcówki -vst [wst], typowej dla wszystkich czasowników regularnych.
Zarívst - czasownik regularny "próbować" (IV koniugacja, ta z akcentem na "i")
Çante - czasownik nieregularny "leżeć"



Zarívst. Çante.
Zariao. - próbuję. Varna çante. - leżę.
Zariari. - próbujesz. Zariađía. - ona próbuje. Nana zarívst. Skana zarívst.  - Próbujemy. Próbujecie. Zariarlı. - Próbują.
Luna çante. - leżysz. Kana çante. - ona leży. Nana çante. Skana çante. - Leżymy. Leżycie. Lla na çante. - One leżą.


Zarivstart. - Próbował.
Şag· ke zarivstart acren kae? "Po co on próbował jej dziękować?"
Çante art. - Leżał.
Ke çante art sen granti sis. "Leżał na wielkiej polanie."


Zarivstaran. - Spróbował.
Var jartant  zarivstaran ízi sar torokai. "Spróbowałem żywy zejść z wulkanu."
Çante aran. - Położyć się.
Nûmyo silla çante aran ođe varëp sen atkunt pilikya. "Piękna dziewczyna położyła się obok mnie w tym ważnym miejscu."


Zarivstãk. - Spróbuje.
Luri tirk zarivstãk klavst taleneya. "Ten człowiek będzie próbował kopiować te księgi."
Çante-ãk. - Będzie leżał.
Se pomki talenı çante-ãk ŝin tãr. "A nowe książki będą leżeć w środku."


Zarivst. - Próbować.
Zariŝ ízi sar kaidã. "Próbuję dojść do domu".
Çante. - Leżeć.
Varna çante teker se ne faikeŝ ízi. "Leżę (sobie) tutaj i nie chce mi się iść."


Zarivstoyd. - Próbować, bo się to robi.
Ratta yu Sisıfos hat ke çtã tirke ket|avstoyd tuigere sar fñottu. "Karą Syzyfa jest to, że i dziś próbuje wnieść kamień na szczyt góry."
Çante-oyd. - Leżeć, bo się od tego jest.
- Ket|avstãk talenyaı sar piliki. - Ne·! Li nya çante-oyd. "- Zabiorę te książki stamtąd. - Nie! One tam mają leżeć."


Zarivstaãn. - Próbując...
Axaya se var zarivstaãn ízi fawıntaûvst tuiger. "Mój przyjaciel i ja próbowaliśmy iść, szlifując kamień."
Çante-aãn. - Leżąc...
Var çante-aãn şurkunsuŝ yzae. "Leżąc, obmyślałem plan."


Zarivstellen. - Próbuję, by...
Zarivstellen ízi, var nya sonu. "Próbuję iść, aby się dobrze czuć."
Çante-ellen. - Leżę, by...
Çante-ellen ne kırnavst. "Leżę, żeby się nie zmęczyć."