Język liwiński - działy I. - III. i teksty po liwińsku
O alfabecie:
Spoiler
1. Alfabet
1.1. Samogłoski wg. kolejności alfabetycznej:
a, e, i, y, o, u
1.2. Spółgłoski, które występują również w języku polskim wg kolejności alfabetycznej:
b, c, d, f, g, h, j, k, l, ł, m, n, p, r, s, t, w, z, ż
1.3. Spółgłoski nie występujące w języku polskim wg kolejności alfabetycznej:
á, č, é, y', ň, ò, ø, š, v, ž
1.4 Wymowa głosek niewystępujących w języku polskim (proszę o przeczytanie tak, jakbyście czytali w języku polskim):Jednoliteroweá - /ia/
č - /cʏ/
é - /ie/
y' - /ji/ (/jia/ /jie/ /jiłu/)
ň - /nʏ/
ò - /ło/
ø - /łu/
š - /sʏ/
v - /fł/ (/fła/ /fłe/ /fłu/)
ž - /zʏ/
Zasady pisowni:
Spoiler
2. Pisownia w języku liwińskim
Podstawowe zasady pisowniI zasada: Zmiękczenie proste czyli: Spółgłoska + Zmiękczenie + Samogłoska np. nia, nie, nio, niu zmieniamy na zmiękczenie twarde proste, czyli: Spółgłoska + Zmiękczenie twarde "y" + Samogłoska np. nya, nye, nøu. Wymiany: Nia - Nya, Nie - Nye, Nio, Niu - Nyøu.
II zasada: Jeśli słowo zaczyna się od zmiękczenia typowego lub posikującego to do niego po nim dodajemy zmiękczenie twarde. Np. I - Iy, J - Jy (tylko na początku wyrazu).
III zasada: Jeśli w kombinacji [spółgłoska (albo inna głoska) + zmiękczenie + samogłoska] jest "O", "U" (w polskim) to wymieniamy to na "Øu". Ma to również miejsce bez zmiękczenia.
IV zasada: Jeśli słowo rozpoczynałoby się w języku polskim na "W" to zmieniamy na "V".
Reszta zasad pisowniDotyczące znaków suchych alfabetycznych:I zasada: Jeśli na końcu wyrazu (w polskim) byłoby "c", "z", "n", "s" to zamiast tych znaków wstawiamy "č", "ž", "ň", "š", jeśli w wyrazie uprzednio wykorzystano zmiękczenie twarde. W przeciwnym wypadku zostaje ten pierwszy zestaw liter.
II zasada: Jeśli na początku wyrazu chcemy wymienić "c", "s" na "č", "š" to warunkiem, który taki wyraz musi spełnić to by "m" lub "w" było bezpośrednio to pierwszej literze.
III zasada: Na początku wyrazu głoski "ž" i "ň" jeśli mają istnieć muszą być częścią zmiękczenia prostego twardego.
Dotyczące znaków permanentnie twardych:Po głoskach ("p", "k", "t", "v", "r", "m", "n", i "d") na początku wyrazu w przypadku występowania "o" i "u" bez dodawania zmiękczenia twardego zmieniamy na "øu".
Jeśli spółgłoską, która ma zostać użyta do wszelkiego zmiękczenia bezpośredniego ma być głoska permanentnie twarda to usuwa się wszelkie zmiękczenie bezpośrednie z sylaby. Wyjątki : "øu" i "ż".
Dotycząca "k" i "h":Po "k" i "h" na początku wyrazu stawiamy "m".
Dotyczące "á", "é" i "ò":I Zasada: Mogą zastępować bezwarunkowo "a", "e" lub "o", jeśli ma to miejsce w pierwszej literze wyrazu.
II Zasada: "é" występuje w ramach końcówki "-né" w rzeczownikach odczasownikowych.
"Słownik Wojny"
Spoiler
"Słownik Wojny"
Słownik całościowy Powitania i Pożegnania oraz zwroty grzecznościowe Pawo - Cześć, Pato - Żegnaj, Dzyeň døubrni (żme) - Dzień dobry, Døu vedzenya - Do widzienia, Prosznalłe - Prośba (nie jako rzeczownik!), Dzyenkija - Podziękowanie (nie jako rzeczownik!), Pżeprnyøusznłe - Przepraszam, Byjakija - Cześć, Vetoszna - Witam, Syemana - Siema.
Krótkie zwroty (spuścizna po staroliwińskim) (zworty gramatycznie przestarzałe!)Ne - Nie, Tyek - Tak, Włazga - Właśnie, Chyeba - Chyba, Neda - Odmawiam, O szta - O (dowolne słowo), Możala - Może, Maj - Moje, mój, Twaye - Twoje, twój, Tżyeba - Trzeba, Alby - Albo, Øustrawyescye - Oczywiście, Tyeż - Też, Blyagłe - Błagam, Spadyebłeszh - Spadaj, Pżeżne - Przecież, Øuważne - Uwaga, Czyema - Czemu, Pøu szta? - Po co?
Słownik właściwy Lyewyena - Liwina, Polyaska - Polska, Trewola - Wolność, Swoboda, Krwawola - Wojna, Søuyøuz - Sojusz, Pelkye - Pokój, Naroda - Naród, Hmolyade - Człowiek, Zgosznala - Zgoda, Ataż - Atak, Øubrona - Obrona, Kmohac - Kochać, Žyemya - Ziemia, Vrøug - Wróg, Vulkye - Walka, Brøun - Broń, Myecz - Miecz, Vucznya - Włócznia, Ok - Łuk, Stolyasz - Stolica, Krazyak (-ye) - Krzak (-i), Drewnyøu - Drewno, Kyamyeň - Kamień, Glyena - Glina, Vapyeň - Wapień, Blyaha - Blacha, Żelyazyøu - Żelazo, Styal - Stal, Baya, Bazya - Baza, Kmyøupyalna - Kopalnia, Kyaneč - Koniec, Pøuszta - Początek, Rebelya - Rebelia, Rewyøuløucya - Rewolucja, Iyemgłaza - Inwazja, Grøut - Grot, Pretni (-żem, -żme) - Szybko, Prędko, Sztøuprnyeżna - Szturm, Krewla - Krew, Syerpč - Sierp, Flyaga - Flaga, Gyerwa - Sojusznik, Jyazganya - Zaufanie, Jyanol - Pan, Panne - Pani
Kolory Ňyebyese - Niebieski, Czyérwyenne - Czerwony, Żøu"te - Żółty, Réżyenne - Różowy, Pstre - Szary, Czyérne - Czarny, Byele - Biały, Žyelyenne - Zielony, Pøurnyaczne - Pomarańczowy, Pøurpne - Fioletowy, Cyemne - Ciemny, Jyasne - Jasny, Blyade - Blady, Øustré - Ostry (kolor)
Długie zwroty Krwawola Hmolyadij! - Wojna człowieku!
Maya žyemya! - Moja ziemia!
Ňya tøu sye (ne) zgosznalłe - Na to się (nie) zgadzam
Jyażem trya? - Jakim cudem?
Otynyesz sparsaya? - Jak ty to robisz?
(zwrot przestarzały) Jyażem (tye) iyemmyennłesz? - Jak masz na imię?
Jyażem (tye) ňyazyewłesz? - Jak się nazywasz?
Dzye (tye) kwaterżnłesz? - Gdzie mieszkasz?
Hmolyadij, tye żem sye zdusznałesz neh! - Człowieku, zamknij się!
Pżeżne mye żem jyøuż vetosznalmył sye - Przecież my się już witaliśmy
Modlitwa Pańska "Ojcze nasz"
Spoiler
Jyanolij ňyaszn, ktòrżem jyest v ňyebøuj,
Šwłeszh sye v iyemøuj twaje,
Hmodzłeszh krelyestwe twaye,
Błec vøulya twaya,
Jyakżme v ňyebøuj, jyakżme ňya žyemkye,
Hmlyebye ňyasznye vszemdømye dałeszh ňyam dzyeš,
é ňyapłeszh ňyam ňyaszno grłehye
Jyakżem mye żem ňyapmy ňyaszni venorabyøum
é ne vøudłeszh ňyas ňya pøugrłehemé,
al ňyas žyebawłeszh øut zlye
Ámyeň.
Różnice w koniugacji i deklinacji języka liwińskiego od polskiego i ogólne informacje
Spoiler
O 5 "fundamentalnych" częściach mowy
Spoiler
Uważa się, że w języku liwińskim są "podstawowe" części mowy, bez których nie można by było zapisać prostych składni. Te części to:
- Rzeczownik
- Przymiotnik
- Zaimek
- Określnik
- Czasownik
Trzy pierwsze zaliczamy do tzw. grupy podmiotowej. W większości przypadków wyróżnia ją deklinacja i możliwość bycia głównym podmiotem zdania. Jednakże deklinacja posiada kilka różnic względem polszczyzny:
- W języku liwińskim nie występują oboczności tematu.
- Jest jeden wzór deklinacji, ale chciałbym to zmienić robiąc z tego trzy, dzieląc w ten sposób deklinację rzeczownika, by była zależna od żywotności omawianego w zdaniu podmiotu.
- Wprowadzam liczbę podwójną dla rzeczowników.
- Każdy podmiot ma inną ilość przypadków, rzeczownik ma osiem (siedem powszechnie używanych), przymiotnik cztery, a zaimek dwa.
- Przymiotnik jako jedyny na razie jest częścią mowy o kilku wzorach koniugacji zależnych od rodzaju rzeczownika.
- Przypadki działają nieco inaczej niż w języku polskim. Mamy część górną deklinacji, wspólną dla wszystkich (to dwa przypadki, czyli mianownik i przypadek odwoławczy) i dolną, czyli przypadki przyimkowe. Cały czas są w tej sprawie prowadzone prace, by w końcu to ustandaryzować.
Określnik jest uznawany za ważną część mowy. Określa tzw. bytność, czyli niejako czy coś jest realne czy mityczne (wtedy nie dajemy określnika) oraz czy coś jest osobą lub nie jest osobą. Wtedy dajemy odpowiedni określnik. W języku są dwa takie:
- żem (używany w odpowiednich częściach mowy mówiąc o tym, że chodzi o osobę)
- żme (używany w odpowiednich częściach mowy mówiąc o tym, że nie chodzi o osobę)
Właściwie w tym momencie określnika będziemy używać tylko do zaimków w mianowniku.
Czasownik to jak wiemy część mowy określająca czynność. W języku liwińskim jest tak samo ważna do tworzenia zdań jak podmiot główny. Posiada koniugację, która jest w miarę rozległa. W tym, co nazywam "III działem" jest jedynie mowa o koniugacji czasu złożonego strony czynnej bez jednoczasowników rodzajowych i nierodzajowych. Różnic w koniugacji i czasowników od języka polskiego jest kilka:
- Koniugacja jest niejako stopniowana. Mamy cztery tzw. tablice koniugacji i każda jest przypisana tzw. intencji, czyli ilości informacji, które mamy o czynności i możemy je opisać za pomocą czasownika. W pierwszych trzech tablicach koniugacji kolejność informacji, którą możemy przekazać jest dość sztywna. IV tablica pozwala już na bardziej elastyczne przekazywanie informacji, jednak czasowniki pierwszej i drugiej intencji mają w tym przypadku inne końcówki.
- Koniugacja obejmuje również rodzaje, których są 3 (lub 4 przy trójczasownikach trybowo rodzajowych) i dotyczą większości czasowników.
- Nie ma leksykalnych aspektów czasownika. Przyjmuje się, że czasy złożone to aspekt niedokonany, a perfekcyjny to dokonany, jednak jeszcze nie różnic, które mogłyby symbolizować dany aspekt.
- Wszystkie tryby czasownika mają trzy czasy, czyli przeszły, teraźniejszy i przyszły.
- Tryb rozkazujący ma trzy formy Formalne, czyli rozwinięty i nierozwinięty koniugacji i nieformalny w postaci wykrzyknika. Wtedy nie ma koniugacji i się w ogóle nie odmienia, ponieważ jak wiemy, wykrzyknik jest częścią mowy nieodmienną.
- Istnieje czas prosty, który służy do określenia sytuacji, o której mało wiemy, a na pewno czasu wydarzenia.
- Imiesłowy są formalnie używane tylko wtedy, gdy używany strony biernej. W innym przypadku nie występują w języku.
- Oficjalnie w języku jest tylko jeden wzór koniugacji, choć niektóre litery w ostatnich sylabach przy czasownikach, niebędące końcówką wynikającą z koniugacji, ukształtowały się mowie tak, jakby były innym wzorem niż formalny.
Rzeczownik
Spoiler
Przymiotnik
Spoiler
Zaimek
Spoiler
Czasownik
Spoiler
Czym są fazy edukacyjne?
Takie umowne, wymyślone przeze mnie stopnie kształcenia językowego, jeśli chodzi o zagadnienia niezwiązane z leksyką. I etap to informacje ogólne, II. to tryby, składnie i nieelementarne części mowy, a III. to fonetyka (stworzyłem synkretyczny system, jednak cały czas podzielony na dwie części). Jeśli leksyka zostanie dobrze rozwinięta to zacznę próbować wdrażać ją do "systemu".
Dobra, pogonię samego siebie, ale najpierw:
- przytulę alfabet fonetyczny, by było mnie lepiej zrozumieć,
- przygotuję te przykłady, chciałbym, by jeszcze ukazywały rąbek gramatyki,
- dostosować autorski system do IPA.
Coś jeszcze? Jak ktoś może to proszę o dodanie czegoś do tej listy. Serdecznie dziękuję :)
Informacje ogólne o języku. Tak wiem, że nie zastosowałem jeszcze poprawek wynikających z IPA, ale myślę, że jest to napisane tak jasno, że zostanie przez was zrozumiane.
Z niektórymi głoskami niestety jest tak, że nie mogę ich całkowicie podporządkować IPA, ponieważ czasem to są spółgłoski złożone ze spółgłosek. Niektóre jednak da się i w miarę możliwości zmodyfikuję wymowę na tą bardziej profesjonalną.
Może to po prostu zestawienia kilku głosek, a nie jedna głoska?
Ale dokładnie o co chodzi, że zestawienia głosek?
No kilka głosek, a nie jedna. Mimo, że wewnątrzjęzykowo są traktowane jako jeden fonem i zapisywane jedną literą.
Albo po prostu jeden znak dla grupy fonemów jak np. w łacinie x /ks/.
Muszę wam podziękować! Właśnie dzięki wam jeszcze bardziej rozwinąłem język. Mianowicie chodzi o fonemy. Te (na razie) ewoluowały we wzorce proste, uprzednie i postępowe. O i troszeczkę ten mój system fonetyczny zbliżyłem do IPA.
Ależ nazewnictwo!
Ciekaw jeśm, coże ono znaczy!
Proste - podstawa określająca charakter fonemu jest w środku między spółgłoską, a samogłoską.
Uprzednie - podstawa fonemu jest na początku fonemu.
Postępowe - podstawa fonemu jest na końcu fonemu.
Wyróżniamy jeszcze fonemy miękkie, twarde i permanentnie twarde.
Podstawą fonemu miękkiego jest "y'" (używam apostrofa, by odróżnić od zwykłego Y, ponieważ apostrof jest znakiem zmiękczenia, w języku liwińskim oczywiście)
Podstawą fonemu twardego jest już samogłoska (lub "øu") występująca w fonemie
Podstawą fonemu permanentnie twardego jest "ł"
Głoskami tworzącymi fonemy są jeszcze a, e i øu, które są oznaczone jako "samogłoski" (øu nie jest samogłoską)
Takie układy fonemów dotyczą tylko:
b, c, d, f, g, h, k, l, m, n, p, s, t, w, z
Jeśli ktoś poprosi o schematy to mogę podać.
Osobiście ja nie potrzebuję schematów, bowiem używamy całkowicie różnych terminologii, a przykładów i ich zapisu fonetycznego.
Chcecie dział 3. i 4.? Mogę go zapisać. Od 6. działu moim zdaniem się rozpocznie rozwalanie głów, ponieważ tam jest koniugacja level 2.
Matiok, na dziś wolałbym się dowiedzieć, jak zapisuje się słowo np. ręka, noga, mózg, ściana, oraz też jak je wymówić. A mam tu na myśli albo zapis w IPA, albo po prostu nagranie wymowy (i nie mów, że nie masz mikrofonu, współcześnie nawet żelazko ma mikrofon i podłączenie do internetu :P).
Nie powiem, że nie mam mikrofonu, bo mam mikrofon. Natomiast gdzie takie nagranie mam zaaranżować?
Może nie to, co chciałeś, ale jednak jest coś. :)
Dobrze by było, żebyś oprócz tych wyrazów wyraźnie przedstawił, od jakich konkretnie wyrazów pochodzą i jakie zmiany przeszły od stanu wyjściowegi do ostatecznego. Im więcej takich wyrazów i im bardziej zróżnicowanych, tym lepiej.
:-\ I ja mam pamiętać dokładną ewolucję tego? To znaczy trochę tego pamiętam, ale to... Aj! Trochę roboty. Poza tym trzeba to uzupełnić, by nowe słownictwo też napłynęło, a ono też mogło trochę ewoluować (pewnie szczególnie po 27 maja 2018 roku i 8-10 lutego 2018 roku).
Wydaję mi się jednak, że genezy nie będą problemem. :-)
Myślę, że tzw. "Áraczm" rozjaśni wymowę. Tylko ja się pytam, gdzie to przeczytać/udostępnić wam to?
Podaj dziesięć losowych słów po polsku, wraz z nim liwińskimi odpowiednikami. Nagraj je i możesz dać plik mp3/czy co tam masz jako załącznik do postu. Odsłuchamy, i zapiszemy w IPA.
Może być?
Ale z tymi załącznikami jest problem, że "Katalog załączników jest pełny" i nie mogę nic wysłać.
Tu (https://megawrzuta.pl/) wrzuć.
No i podaj zapis tych słów.
Cytat: Matiok_ w Marzec 13, 2019, 22:21:52
:-\ I ja mam pamiętać dokładną ewolucję tego?
Etymologię. Na przykład polskie
mleko pochodzi od psł.
*melko, obecna forma jest wynikiem takich a takich procesów fonetycznych (w tym przypadku przestawki), a
mąż pochodzi od
*mǫžь, a po drodze był zanik jerów, wzdłużenie zastępcze i pochylenie nosówki.
Nagrałem tekst i z nim zdałem sobie sprawę, że język liwiński jest trudny do wymówienia (podczas nagrywania zrobiłem kilka zacięć i kalk językowych). Boję się, że będzie on niezrozumiały w ogóle.
To puść to tak czy siak
Ja przede wszystkiem to chciałbym zobaczyć, jak ten język wygląda, jaką ma morfologię i jakie słownictwo. Na razie nie wiem nic poza tem, że autor wykręca się(?) od nagrania tego języka i pisze tu w dzikiej terminologji o ,,etapach kształcenia języka" (z których wynika, że fonologję utworzono dopiero w ostatniej kolejności).
Cała termimologja, jakkolwiek długo przedstawiana nie ma najmniejszego sensu, bo jeszcze nie widziałem ani jednego przykładu. Czy prośba o chociażby minimalne przykłady języka to wiele?
Jest nagranie, ale będę musiał znaleźć kartkę, by to przepisać.
https://megawrzuta.pl/download/cbe9baff5e1b408018fd56c075622615.html
Podoba się - poszedł pochwalisz :)
Ogólnie brzmi jak polski z rosyjskimi elementami ale w sumie wychwyciłem tylko kilka słów.
Znalazłem tą kartkę!
To przepisz!
"Áraczm"
Jyanolye é Panne, mye żem vszelkom. Dzyeš jyest tyeň dyeň, v ktøurżem mye (v samczøuj tyelko jya żem) błedzyemy dzyeleč pżedon nasznij vrøugyøum. Øuni żem sła syelni é nestoszna maøe vpłew ňya tøu, szta mye żem rabyelcmy. Tøu żme jyest øumglyegarhya, á v szczegøuløuj "Pròáktyewna myekroøumglyegarhya". V samczøuj tøu żme ne meij syensye.
**Žyenaczna hmyeba... Ráczm, jya żem ne ve.**
Szerneżem jya sye bayłe, szta błedzye žye maoj klyasij. "Ázòt" błedzye žye nemi, nawa vehowanke... Nestoszna błedzye pyatøulogya, ne błedzye zás døubrniżem. Vszelkomżem é vszendom możnalaij błec bøuża.
Á žye versøuoj błedzye krwawola, jya żem tøu ve! "Ázòt" tyażme rabyelcaj. É øuna żem é jya żem é Jyaca, Przemke é jyeszcze ktòżem mye żem ne jyestyesmy trewolni. Pżez tyeżme twyer, ktøurżem jya ne cyerpłe!Jyest male, alżme tøu kłażeroij v vszlkøuj òrgyanye cyelye.
Vec, žye datoj dwa dysz jyedyenste grøudzyenye 2018 gøudye žyatrøuszneij sye øukres kònspyeracyøunyeznye v maøuj żyecøuj. Tøu żme jyest kmyaneč.
Dzyenkija.
Matyòk_
No fajnie, tylko tłumaczenie by się jednak przydało :)
"Áraczm"(Czyli artykuł, argument)
Panowie i Panie, my wszyscy. Dziś jest ten dzień, w którym my (w sumie tylko ja) będziemy działać przeciw naszym wrogom. Oni są silni i mają wpływ na to, co my robimy. To jest oligarchia, a w szczegółach "Proaktywna mikrooligarchia". W sumie to nie ma sensu.
**Znaczy chyba... Ja nie wiem.**
Szczerze ja się boję, co będzie z moją klasą. "Azot" będzie z nami, nowa wychowawczyni... Niestety będzie patologia, nie będzie zaś dobrze. Wszystko i wszędzie może być burza.
A z Weroniką będzie wojna ja to wiem! "Azot" taką zrobi I ona, i ja, i Jacek, Przemek, i jeszcze kto! My nie jesteśmy wolni. Przez ten twór, którego nie cierpię. Jest mały, ale to kuje we wszystkie organy ciała.
Więc z datą 21 grudnia 2018 roku zaczyna się okres konspiracjonizmu w moim życiu. To jest koniec.
Dziękuję.
Matiok_
To jakiś szyfr czy w trakcie tworzenia zażywałeś jakieś śmieszne substancje?
Powiedzmy, że jestem gówniakiem, kończącym VIII klasę, mającym złe zdanie o swojej grupie, do której go przydzielono. Jak cały czas uważasz, że coś brałem to nie martw się. Za dużo razy mi to mówili.
Czy są jakieś odstępstwa gramatyczne od polszczyzny, mie wynikające z przemoan głoskowych (szyfracji)?
Przetłumaczony tekst nie ma żadnych odstępstw gramatycznych od języka polskiego.
Jeśli chodzi o liwiński ja twierdzę, że tak.
A możesz podać jakieś przykłady tychże?
Trochę już tego dostałeś. Jak jeszcze chcesz tabelki z deklinacją i koniugacją to proszę mówić.
Ciągle czytam "język lićwiński" xD
E tam... Było gorzej z tymi nazwami.
Przepraszam was, ten język się za szybko rozwija, by go opisać końcowo. :)
Właśnie niedawno sobie zdałem sprawę, że w języku liwińskim raczej nie występuje palatalizacja.
Aha.
Tak w sumie to dalej nie wiem, jak wyglądają te zmiany i na jakiej zasadzie polegają. Wygląda to mi na przekodowanie języka, a nie język córkę. Mógłbyś nam podać jak na przykład brzmi słowo kot i dlaczego?
Brzmiałoby najprawdopodobniej "kmòt" (nie znam alfabetu fonetycznego, więc posłużę się alfabetem polskim) /kmłot/. Zbitka "km" powstała na drodze formowania się języka przenikając do mojej mowy liwińskiej, więc postanowiłem ją wprowadzić jako obowiązującą. Takie sytuacje przy tworzeniu się języka liwińskiego zdarzały się, pzykładem może tu być utworzenie zbitki "yé" czytaną jako /i/, która jest używana wewnątrz wyrazów czy też litera "ĕ", która kiedyś wyglądała, jak polskie "y", a wymowa to /y/. Ta zmiana wynikła z tego, że tylko litera "e" ulegała przekształceniu, które było odstępstwem, poza tym w pierwszym przykładzie było tak samo, że "e" było przekształcone na drodze języka mówionego.
Teraz litera "ò" /ło/. Pierwowzór tego fenomenu było utworzenie zasady, że na początku litera "o" miała być czytana jako /ło/. Dopiero potem powstała litera "ò" czytana jako /ło/. Jej zastosowanie się rozszerzyło i litera ta zaczęła wypierać zbitkę "øu".
Cała struktura ogólnie się opiera na polskim słowie. Nie oszukujmy się, język liwiński to w dużej większości, z braku laku, zbiór słów pochodzenia polskiego. Mam nadzieję, że to wytłumaczenie wystarczy.
A teraz odejdę od komputera i napiszę 1. ustawę krain bazowych w języku (szyfrze) alpańskim (i w jego systemie alfabetu). :/ *czeka mnie jeszcze pisanie w cyrylicy liwińskiej*
Jya żem vetosznalłe vas barci Jyanolye é Panne szewornyi! V žyasadøuj jyam małe velsztem vademyésce. Pyerwa tøu żme jyést tøu, éż v Lyewyenij Jyarěkøuj jyést nawe cěl. Jya żem zwałe jyéij Predøuwek. Tyeň cěl jyést ňyażłedekem é myéscøuwekem vrem. Drøużna żłecz: v kyancøuj jyést panyetalyezacya. Žye tyem vademyéscoj jyam jyésytem barci veselne. V žyasadøuj tøu żme bela vszelkom.
Žye vaszni slawoj!
Ta proponowana wersja:
Jia żem vetosznalłe vas barci Jianolie é Panne szewornji! V žjasadøuj jiam małe velsztem vademjésce. Pierwa tøu żme jiést tøu, éż v Liewienij Jiarěkøuj jiést nawe cěl. Jia żem zwałe jiéij Predøuwek. Tieň cěl jiést ňjażłedekem é mjéscøuwekem vrem. Drøużna żłecz: v kiancøuj jiést panietaliezačja. Žye tiem vademjéscoj jiam jiésytem barci veselne. V žjasadøuj tøu żme bela vszelkom.
Žje vaszni slawoj!
Można prosić o tłumaczenie?
Ogólnie to się zastanawiam nad usunięciem iłów (y), ponieważ wraz z zasadami nadawania palatalizacji można taki ruch już spokojnie wykonać. Wtedy zostaną one zastąpione przez "i" i "j" no i nadawanie wartości też będzie miało większy sens. Co o tym myślicie? Jako argument za daję to, że liwiński będzie wyglądać mniej jak szyfr, a bardziej jak rzeczywisty język słowiański.
EDIT:
Ogólnie to w tym krótkim piśmie po liwińsku to napisałem, że dałem nowy przypadek funkcyjny i ustandaryzowałem palatalizację.
Ehh... W tym języku przez te pół roku trochę się zmieniło; przede wszystkim chodzi o pisownię, którą potencjalnie czeka kolejna zmiana, która ma pisownię ostatecznie zespolić z zapisem znaków, które są używane w tej "fonetyce".
Jednak w tej odpowiedzi skupię się co zostało już zmienione w języku, a o czym tu nie było wcześniej mowy:
- Zniknęły sztucznie wprowadzone znaki, mające oznaczać zmiekczenie, czyli tak zwane iły (y). Zostały one zastąpione literami "i" i "j". Również z tą zmianą oficjalnie palatalizacja nie jest już unikana (zmiany w wymowie na przestrzeni lat spowodowały jednak, że palatalizacja jest dość rzadka i najczęściej występuje w fornie "ni-")
- Tak zwane głoski suche stały się kompletnie niepotrzebne i sztuczne. Ich rolę przejęła litera "j". Wymowę sylab z literą "j" w środku i przy takich literach, jak "c", "z", "s" i "n" (wiem, że w tym ostatnim nie ma polskiego odpowiednika) przedstawiają wyrazy, które kończą się na "-cja", "-sja", "-zja".
- Litery z odwróconym daszkiem na górze, to tak zwane "litery z funkcją specjalną". Chodzi o to, że jest to jakieś przekształcenie litery, ktore nie znajduje sie w takim modelu przekształceń samogłosek. Najpewniej ta kategoria będzie niedługo usuwana z języka pisanego.
- W języku pojawiło sie długie "o", które zapisujemy jako "o" z odwróconym daszkiem u góry (najpewniej niedługo bedzie to "o" z poziomą kreską u góry)
- Doszło do sformowania się (nareszcie) dwuczęściowej listy przypadków. Wcześniej przypadki (przyimkowe i funkcyjne) mieszały się kompetencjach. Teraz w języku są cztery przypadki "funkcyjne", czyli odpowiadające polskiemu mianownikowi, dopełniaczowi, celownikowi i nieco rozszerzonemu narzędnikowi (część kompetencji przechodzi z polskiego miejscownika, ponieważ przypadek w języku liwińskim odpowiada tylko na pytania "kim?", "czym?"). Przypadki przyimkowe to grupa przekształceń rzeczownika, które wynikają z występującego przed nim przyimka. Podstawowym przypadkiem tego typu jest 1. przypadek przyimkowy, który tradycyjnie jest stosowany po przyimku "ò", ale z biegiem czasu jego kompetencje się rozszerzyły. Ich rownież jest cztery. I wiem, że to drugie może nie być deklinacją, ale do aglutynacji też nie pasuje i to jest coś pomiędzy.
- Wołacz przestał być funkcjonującym przypadkiem (sytuacja z nim podobna jak na przykład w języku rosyjskim)
- Zaimki osobowe maja ustalone formy w odmianie przez przypadki,
- Końcówki w odmianie przez przypadki przymiotników i rzeczowników są różne (niektóre przymiotniki jednak są wyjąkami, wykształconymi nautralnie, a nie zachcianki)
- Końcówki w odmianie przez przypadki są zależne od zasad ortograficznych (czemu to zostało zrobione tak późno?!)
- Sformalizowanie stosowania odmiany, która nie określa rodzaju, jak i odpowiedniej formy wskazywania.
- Długie "o" może mieć przed sobą literę "j". Jest to zasadniczo poluzowanie jednej z tych zasad "fundamentalnych" ortografii, które nie są już aktualne.
- IV "fundamentalna" zasada ortografii zostaje usunięta, z powodu bezsensownego powodu jej występowania i charakteru szyfracji. Znaczy to, że wyrazy będą mogły się zaczynać od "w".
Mam nadzieję, że o niczym nie zapomniałem. Potem mogę zawsze powiedzieć o obecnych tendencjach języka do rozwoju, a wprowdzenie ich oficjalnie będzie wręcz rewolucją dla języka.
Graecum Livinicum est, nōn legitur.
W sumie mogłem się spodziewać takiej reakcji...
Powiedz proszę, co jest źle w opisie tego czy po prostu cały czas całokształt jest w odczuciu szyfrem? Zasadniczo w języku liwińskim co najmniej większość sztucznie nałożonych zasad w pisowni jest znoszona, co powoduje oddalenie się od formy szyfru.
Co do systemu fonetycznego to oczywiście nie ma przeciwwskazań, aby zapisać go fonetycznie w IPA, jednak nie zrobię tego w najbliższym czasie; myślę nad reformą gramatyki pod kątem czasowników. Stary system z czasownikami był strasznie zagmatwany i występowały w nim pojęcia, które przenikały sie z innymi itp. Dlatego jego reforma jest konieczna i mam na nią już pomysł.
Dziękuję z góry za odpowiedź na postawione pytanie.
CytatPowiedz proszę, co jest źle w opisie tego czy po prostu cały czas całokształt jest w odczuciu szyfrem? Zasadniczo w języku liwińskim co najmniej większość sztucznie nałożonych zasad w pisowni jest znoszona, co powoduje oddalenie się od formy szyfru.
Cały ten język wygląda jak polski przemielony przez jakieś dziwne procesa, np. to k > km, nie bardzo rozumiem, jak mogłoby do tego dojść w naturalny sposób, więc tak, wygląda jak szyfr. Opis też jest często trudny do zrozumienia przez używanie oryginalnych określeń, jak te "spółgłoski suche", jakieś "iły".
Nie rozumiem też za bardzo o co z tym chodzi:
Cytat-Litery z odwróconym daszkiem na górze, to tak zwane "litery z funkcją specjalną". Chodzi o to, że jest to jakieś przekształcenie litery, ktore nie znajduje sie w takim modelu przekształceń samogłosek. Najpewniej ta kategoria będzie niedługo usuwana z języka pisanego.
W sensie, ten odwrócony daszek nie wpływał na wymowę, tylko był dla ozdoby w pisowni?
Tu też
Cytat- Długie "o" może mieć przed sobą literę "j". Jest to zasadniczo poluzowanie jednej z tych zasad "fundamentalnych" ortografii, które nie są już aktualne.
- IV "fundamentalna" zasada ortografii zostaje usunięta, z powodu bezsensownego powodu jej występowania i charakteru szyfracji. Znaczy to, że wyrazy będą mogły się zaczynać od "w".
Czyli to była tylko kwestja ortografji, a w wymowie te połączenia występowały?
CytatStary system z czasownikami był strasznie zagmatwany i występowały w nim pojęcia, które przenikały sie z innymi itp. Dlatego jego reforma jest konieczna i mam na nią już pomysł.
Popieram. No i generalnie wspaniale, że dalej rozwijasz ten język. Powodzenia w reformie :)
CytatCały ten język wygląda jak polski przemielony przez jakieś dziwne procesa, np. to k > km, nie bardzo rozumiem, jak mogłoby do tego dojść w naturalny sposób, więc tak, wygląda jak szyfr. Opis też jest często trudny do zrozumienia przez używanie oryginalnych określeń, jak te "spółgłoski suche", jakieś "iły".
Wiele zasad z przekształceniami zostało już usunięte z języka, przez co juz NIE istnieje przymus pisania np. wspomnianego "km" zamiast "k". Jednak to konkretne przekształcenie przyszło naturalnie i było zauważnalne już w bardzo wczesnym języku. Spółgłoski suche to też dość stary twór, który JEST polonizmem i nawet o tym pisałem tutaj. W starszych opisach z 2018 roku wykazuje się jeszcze ich odrębność, ale również zaznacza się ich niestabilność (litery te często zmieniały swą charakterystykę). Więc te litery fonetycznie niczym się nie różnią od zwykłych wariantów. Jeśli zdecyduję się i na reformę ortografii, to kategoria "głoski suche" na pewno wypadnie z języka. Co to "iłów" to jest to nazwa litery, którą zapisywało się jako "y", czyli to mityczne zmiękczenie. Tej litery i jej kategorii (zmiękczenie twarde) w języku już NIE ma. Teraz do zapisu zmiękczenia używa się "i", a "i", które nie zmiękcza zapisujemy, jako "j" (nie wiem jak w tej sytuacji by się "j").
CytatW sensie, ten odwrócony daszek nie wpływał na wymowę, tylko był dla ozdoby w pisowni?
Dla "č", "ň", "š" i "ž" zasadniczo tak, ale dla "ě" czy "ǒ" (ten daszek powinien być nad literą) juz nie. "ě" czytamy, jak polskie "y", a "ǒ" jest dłużej wymawianym wariantem "o".
CytatCzyli to była tylko kwestja ortografji, a w wymowie te połączenia występowały?
Jeśli dobrze zrozumiałem to w tej tablicy związków samogłosek z "ł" czy "i/j" rzeczywiście takie połączenia istnieją jak "io", "iu" itp., ale były nieużywane, a nawet w zasadzie blokowane przez te zasady ortografii. Co do zniesienia tej "IV zasady" to jest to zniesienie zakazu używania "w" na początku wyrazów, które obowiązywało przez ponad 3 lata i właściwie miał za cel tylko odróżnić go od języka polskiego, podobnie jak III zasada. Dlatego właśnie już przestały obowiązywać od jakiegoś czasu.
To może powiem o takiej jednej pewnej tendencji w języku liwińskim. Ponieważ iż jednak język ma jednego mówiącego, to można obserwować naturalne procesy ewolucji języka. Przez może około miesiąc do dwóch mam wrażenie, że w język ma tendencję do rozwijania iloczasu, jednak nie jestem pewny, bo ewolucja mogła po prostu trafić na bardziej uwypuklony akcent. Charakterystyka zjawiska jest taka, że na ogół w wyrazach jedno-, bądź dwusylabowych jedna z samogłosek ulega wydłużeniu wymowy i stąd to podejrzenie o ten kierunek rozwoju. Natomiast w wyrazach o większej ilości sylab takie zjawisko jest marginalne, co (jeśli nie chybię) chyba może wskazywać jednak na zmiany w akcencie czy coś w ten deseń.
Chętnie zapoznam się z opinią o tym zjawisku .