第四課 // 第四课 // dì sì kè // Lekcja trzecia
4.1 Wprowadzenie do pīnyīnu
4.1.1 Samogłoski – część czwarta
4.1.2. Wymowa 一
4.2 Słownictwo
4.3 Gramatyka
4.3.1 Klasyfikatory
4.3.2 Pada deszcz
4.1 Wprowadzenie do pīnyīnu
4.1.1 Samogłoski – część czwarta
pīnyīn | wymowa |
wa* / -ua | [wa] |
wan* / -uan | [wan] |
wai* / -uai | [wai] |
wang* / -uang | [wɑŋ] |
wen* / -un | [wən] |
weng | 中: [wɤŋ] 台: [woŋ] |
wei* / -ui | [wei] |
wo* / -uo / -o** | [wɔ] |
wu* / -u | [u] |
* Taki zapis obowiązuje, gdy nie ma żadnej nagłosowej spółgłoski
** Po
b, p, m, fUWAGA: -un oraz -uan będą inaczej wymawiane po miękkich spółgłoskach (-> Lekcja 5)
4.1.2. Wymowa 一
Przed klasyfikatorem, który nie jest wymawiany na tonie opadającym (à), wymawiamy yì
一張紙 // 一张纸
yì zhāng zhǐ
jedna kartka
一門課 // 一门课
yì mén kè
jedna lekcja
一種蘋果 // 一种苹果
yì zhǒng píngguǒ
jeden rodzaj jabłka
一個人 // 一个人
yì ge rén
jeden człowiek
Przed klasyfikatorem na tonie opadającym zaś, wymawiamy yí
一道菜
yí dào cài
jedno danie
4.2 Słownictwo
Legenda:
繁體字 fántǐzì – znaki tradycyjne
简体字 jiǎntǐzì (czyt. jiántǐzì) – znaki uproszczone
台 tái – na Tajwanie
中 zhōng – w ChRL
Bardzo polecam stronę:
https://www.mdbg.net/chinese/dictionary do nauki pisania, jeśli klikniecie na wybrany znak, a potem na pędzel, możecie zobaczyć gifa z kolejnością kresek.
Nr | 繁體字 | 简体字 | pīnyīn | PL | Gramatyka |
1 | 一 | 一 | yī, yì, yí (-> 4.1.2) | 1 | liczebnik |
2 | 二 | 二 | èr | 2 | liczebnik |
3 | 三 | 三 | sān | 3 | liczebnik |
4 | 四 | 四 | sì | 4 | liczebnik |
5 | 五 | 五 | wǔ | 5 | liczebnik |
6 | 個 | 个 | ge | klasyfikator ogólny do rzeczowników bez innego klasyfikatora | klasyfikator |
7 | 門 | 门 | mén | 1. brama, drzwi 2. klasyfikator do języków i lekcji | 1. rzeczownik 2. klasyfikator |
8 | 道 | 道 | dào | 1. droga 2. klasyfikator do drzwi, ścian, pytań, rozkazów, dań (≠ 一道飯 !) | 1. rzeczownik 2. klasyfikator |
9 | 杯 | 杯 | bēi | klasyfikator: kubek / szklanka czegoś | klasyfikator |
10 | 本 | 本 | běn | 1. tom 2. klasyfikator do książek | 1. rzeczownik 2. klasyfikator |
11 | 兩 | 两 | liǎng | 2 (przed klasyfikatorem) | liczebnik |
12 | 上 | 上 | shàng | 1. wchodzić na 2. wsiadać do 3. zaczynać (pracę, szkołę) 4. poprzedni, zeszły 5. na (czymś) | 1. czasownik 2. czasownik 3. czasownik 4. przymiotnik 5. rzeczownik w roli poimka |
13 | 下 | 下 | xià | 1. schodzić z 2. wysiadać z 3. kończyć (pracę, szkołę) 4. następny, przyszły 5. pod (czymś) | 1. czasownik 2. czasownik 3. czasownik 4. przymiotnik 5. rzeczownik w roli poimka |
14 | 課 | 课 | kè | lekcja | rzeczownik |
14a | 上課 | 上课 | shàng kè | zaczynać lekcję, iść na lekcję | czasownik + rzeczownik |
14b | 下課 | 下课 | xià kè | kończyć lekcję | czasownik + rzeczownik |
14c | 課本 | 课本 | kèběn | podręcznik | rzeczownik |
15 | 班 | 班 | bān | 1. praca, zmiana w pracy, grupa 2. klasyfikator do grup | 1. rzeczownik 2. klasyfikator |
15a | 上班 | 上班 | shàng bān | zaczynać pracę, iść do pracy | czasownik + rzeczownik |
15b | 下班 | 下班 | xià bān | kończyć pracę | czasownik + rzeczownik |
16 | 雨 | 雨 | yǔ | deszcz | rzeczownik |
16a | 下雨 | 下雨 | xià yǔ | pada deszcz | czasownik + rzeczownik |
4.3 Gramatyka
4.3.1 Klasyfikatory
W języku putonghua liczymy obiekty za pomocą klasyfikatorów. Do jednego rzeczownika może pasować więcej niż tylko jeden klasyfikator. Niektóre rzeczowniki jednak same w sobie są też klasyfikatorami – np. 國 // 国 // guó // kraj. Takie rzeczowniki nie otrzymują klasyfikatora w ogóle.
Co więcej, 二 przed klasyfikatorem zastępowane jest poprzez 兩 // 两 // liǎng
兩本課本 // 两本课本
Liǎng běn kèběn // dwa podręczniki
4.3.2 Pada deszcz
W języku putonghua mogą czasem występować zdania bez podmiotu, przykładem tego jest właśnie 下雨 // xià yǔ // pada deszcz.
Możemy jednak powiedzieć też „Pogoda pada deszcz” – 天氣下雨 // 天气下雨 // Tiānqì xià yǔ.