Narzecze wysokopolskie

[Wedyowisz]

Planet, ni planet karłowatych chyba nie było, zatem dodaję:
Merkury - ?

W sumie też pasuje Weles... Tylko że postać fonetyczna ‹Weles› jest nieprawdopodobna na obszarze (przed)polskim.

Mars - Łada

Raczej Łado (=pan młody, on, także prawdopodobnie młody bóg w kontekście mitologicznym) jak już (chociaż słowiańskich bogów czy też imion bogów o konotacjach wojennych jest akurat dość sporo, do wyboru do koloru).

Jowisz - Jesza, Perun (Pierun? Piorun?)

Jak po wysokopolsku to Piorun. Ja obecnie skłonny jestem widzieć w Jaszu/Jeszy zdrobnienie od Jarowita (czy podobnego teonimu). Dyskutowaliśmy o tym na forum jakiś czas temu.

Starałem się dobierać tak, aby słowiańscy bogowie odpowiadali rzymskim, ale nie zawsze się tak da. Swoją drogą Słowianie bóstwa wiązali bardziej z gwiazdozbiorami niż planetami, stąd trzech planet nie potrafię nazwać.

Ano, też ze Słońcem, z Księżycem, więc nieraz trochę niezręcznie łączyć jeszcze z planetami.

[poloniok]

Mam pytanie: A jakie słowo by wpadło na "flaszka"/"butelka"?

"Flaszka" ma oczywiście etymologię germańską, a "butelka" romańską.

Paru myśli w tym przypadku o czeskim słowie "láhev" (jaki polski ekwiwalent by był "łagiew"), co niestety ma też etymologie germańską (staroniemiecki "Lägel" lub "Legel").

Mam pomysł "płynnica" (dla mnie to ma rdzeń staropolski) albo "napełnica"/"pełnica"/"napełń" (bo flaszka to coś co się napełnia).

Sam bym powiedział, że "napełń" by była najlepszą opcją (ze względu na to, że to słowo używane w codziennym życiu, jest koniecznie, że musi mieć mało sylab)

[Henryk Pruthenia]

E, jak mówisz takie dość słowo jak lodówka, czy zamrażarka, to ilość trzech sylab nie przeszkadza. A forma napełń, brzmi strasznie nie intuicyjnie.
Może pelń (jak pieśń?)

[poloniok]

Może pelń (jak pieśń?)

Już lepiej brzmi!

E, jak mówisz takie dość słowo jak lodówka, czy zamrażarka, to ilość trzech sylab nie przeszkadza.

Ale też słowo "lodówka"/... nie jest często użyte jak słowo "flaszka", znaczy, że myślenie o maksymalnie dwóch sylab jest warte.

A forma napełń, brzmi strasznie nie intuicyjnie.

Mimo tego, że "pełń" lepiej brzmi, pytam się tylko, czy mogliśmy zrezygnować od (potrzebnego?) przedrostku "na"

[Obcy]

Mam pytanie: A jakie słowo by wpadło na "flaszka"/"butelka"?

"Flaszka" ma oczywiście etymologię germańską, a "butelka" romańską.

Paru myśli w tym przypadku o czeskim słowie "láhev" (jaki polski ekwiwalent by był "łagiew"), co niestety ma też etymologie germańską (staroniemiecki "Lägel" lub "Legel").

Mam pomysł "płynnica" (dla mnie to ma rdzeń staropolski) albo "napełnica"/"pełnica"/"napełń" (bo flaszka to coś co się napełnia).

Sam bym powiedział, że "napełń" by była najlepszą opcją (ze względu na to, że to słowo używane w codziennym życiu, jest koniecznie, że musi mieć mało sylab)

Słoweńcy na szklaną butelkę mają "szkielnicę", z kolei "płynnica" chyba jest trochę za ogólna, bo może też chodzić np. o karton, słoik lub worek. "Napełnica" jest nawet spoko, a "napełń" jest jakieś dziwne, bo trudno mi znaleźć analogicznie zbudowane nazwy pojemników.

[poloniok]

Słoweńcy na szklaną butelkę mają "szkielnicę", z kolei "płynnica" chyba jest trochę za ogólna, bo może też chodzić np. o karton, słoik lub worek.

Ale co z plastikowej? Może zdrobniale od "płynnica": płynniczka albo płynka

"Napełnica" jest nawet spoko, a "napełń" jest jakieś dziwne, bo trudno mi znaleźć analogicznie zbudowane nazwy pojemników.

Napełnica by była nawet spoko, myślę ale, że to słowo najlepiej by było używane w języku literackim. Bo przecież nie jeden pijok do durgiego powie "Daj napełnicę"  ;-)

Jak no to już coś takiego jak "Daj napełń"/"Daj pełń"

[Obcy]

Jak no to już coś takiego jak "Daj napełń"/"Daj pełń"

"Daj napełń" jest niestety wieloznaczne, ja bym zrozumiał, że chodzi o nalanie komuś napoju.

[Wedyowisz]

A łagiew (*lagy) się nie łapie do prasłowiańskiego? Wydaje się mieć regularne kontynuanty w zach., wsch. i płd.-słowiańskich. I temat na ū też sugeruje starość.

[poloniok]

"Daj napełń" jest niestety wieloznaczne, ja bym zrozumiał, że chodzi o nalanie komuś napoju.

Dobry argument! Niestety też atakuję on słowo "pełń" (od słowa pełnić, co w języku mówiącym by było zainterpretowanę jako "napełń")

"Napełnica" rzeczywiście dobry kandydat jest, ale chciałbym mieć te słowo krótkie... Jest okay dla języka literackiego, ale nie za bardzo dla mówiącego.

[Obcy]

A łagiew (*lagy) się nie łapie do prasłowiańskiego? Wydaje się mieć regularne kontynuanty w zach., wsch. i płd.-słowiańskich. I temat na ū też sugeruje starość.

Wikipedia wyraża te same wątpliwości:

W języku prasłowiańskim istniały również formy słowne lagy i lagъve określające takie naczynia. Fakt, że łagiew występuje w wielu językach słowiańskich, podważa panujące przekonanie, że słowo zapożyczone zostało z języka niemieckiego.

Poza tym właśnie ja też nie znam żadnego zapożyczenia, które kończy się na -ew i jest rodzaju żeńskiego. Wracając do butelki, widzi mi się też "stągiew", w końcu są jakieś podobieństwa stągwi do butelki.

BTW jak krótko i jednoznacznie zastąpić plastik? Tworzywo sztuczne jest za długim tworem.

[Noqa]

A bańka nie jest słowiańska?
Albo gąsiorek jako dużo mniejszy gąsior.

[Obcy]

A bańka nie jest słowiańska?

Nie za bardzo chyba słowiańska, bo od łacińskiego balneum, lecz z drugiej strony jest to zapożyczenie jeszcze prasłowiańskie ze względu na rozwinięte kontynuanty w językach potomnych.

[poloniok]

Ten pomysł jeszcze mam:

szkłopust (od niemieckiego "Hohlglas") (tylko dla flaszek szklanych)

Jednak mi się podoba pomysł żeby w polskim określić dwa rodzaje flaszek:

(1) szkielnica/szkłopust (na flaszki szklane)

(2) ?? (na flaszki plastykowe/aluminiowe/...)

Dla słowo (2) bym używał słowo "giętki", "giętnica"/"giętpust" może by pasowało...

[SchwarzVogel]

Bańkowski twierdzi że "łagiew" to wątpliwa pożyczka. Choć motywuje to też tylko, tym że ogólnosłowiańskie....

Podaje greckie lágȳnos jako możliwy kognat.

[poloniok]

Dobra te propozycje mamy:

(1) szkielnica (flaszki szklane)
(2) szkłopust (flaszki szklane)
(3) giętpust (flaszki giętkie)
(4) napełnica (ogólnie)


Miałbym jeszcze jedną ładnie brzmiącą propozycję:

nalew (niestety te słowo już używano w polskim, ale może jakoś da się z podstawy tego nowe zrobić)

Pomysł jest ten, że flaszka służy to nalewania picia do kubek/...

"Zmodifikowano" mogło te słowo brzmić "lewek" (problem należa na tym, że kojarzy się z lewakami i rurkowcami...  ;-D)