No, może kogoś pokusi o zrobienie zadań? Jutro lekcja z Perfektu.

Hmm...

IMHO zamiast dawania całkiem innych końcówek w odmianie, lepiej było po prostu powiedzieć, że bezokolicznikowe -en jest usuwane, a na jego miejsce wstawiane jest -te i normalne końcówki odmiany (z wyjątkiem 1. os. l. poj.). Nie trzeba by było wtedy dawać oddzielnej odmiany dla nieregularnych

Rozwiązanie me:

Spoiler

lassen (niereg.) - ließ
ich ließ
du ließest (przed tym -st powinno być chyba to "e", nie?)
er/sie/es ließ
wir ließen
ihr ließet (choć teraz "e" przed -t wydaje mi się... niepoprawne. "ließt" brzmi według mnie lepiej.)
sie/Sie ließen

reden - redete
ich redete
du redetest
er/sie/es redete
wir redeten
ihr redetet
sie/Sie redeten

machen - machte
ich machte
du machtest
er/sie/es machte
wir machten
ihr machtet
sie/Sie machten

können (niereg.) - konnte
ich konnte
du konntest
er/sie/es konnte
wir konnten
ihr konntet
sie/Sie konnten

nehmen (niereg.) - nahm
ich nahm
du nahmst ("h" w środku słowa się chyba nie czyta? "namst" brzmi lepiej)
er/sie/es nahm
wir nahmen
ihr nahmt
sie/Sie nahmen

öffnen - öffnete
ich öffnete
du öffnetest
er/sie/es öffnete
wir öffneten
ihr öffnetet
sie/Sie öffneten

[Zamknij]

Gut?

No cóż, można to tak wytłumaczyć, ale ja zawsze uczyłem się tym sposobem, który został podany przeze mnie i jest mi po prostu wygodniej podać to w takiej formie, tym bardziej, że końcówka bezokolicznika to nie zawsze -en.

Spoiler

lassen - poza 2 os. lm. dobrze, bo poprawna forma to ließt - ließet to forma trybu przypuszczającego. Jeżeli chodzi o dylemat między ließest i ließt w drugiej osobie liczby pojedynczej, to obie formy są poprawne - upodobnienie końcówki drugiej osoby do rdzenia jest tutaj opcjonalne.

reden - prawidłowo.

können - prawidłowo. Należy pamiętać, żeby nie dawać tutaj przegłosu nad "o", bo wtedy powstanie nam forma trybu przypuszczającego.

nehmen - prawidłowo. Tak, tego "h" się tam nie czyta, wydłuża ono jednak poprzedzającą samogłoskę - popularny błąd wśród Polaków, którzy zbitkę "eh" wymawiają jako [ej].

öffnen - prawidłowo.

[Zamknij]

Czekam na więcej rozwiązań!

Cytat: elslovako w Marzec 29, 2015, 12:55:24
Die Junge sehen sich einen Krimi an. (Chłopcy oglądają film kryminalny).

Die Jungs. Taki drobiazg, ale poza tym dobra robota

Hej Leute. Braucham waszego hilfa.
W związku z tym, że vielleicht na wakacjach fahrnę do deutschlandów na kurs dla kleryków, to przydałby mi się jakiś programik, der będzie przystępnym, nieonlajnowym słownikiem dojczsko-polskim i polsko-dojczskim.
Gibt es coś takiego?

Słownik polsko-niemiecki od Ponsa, vielleicht? Można jeszcze w ramach ostateczności posługiwać się Google Tłumaczem, w nowej aktualizacji można pobierać słowniki offline.

Tłumacz na telefon Depl, który posiada duży korpus leksykalny, podaje liczbę mnogą, słowa, korpus tekstów dla słówek. I póki co, choć niemiecki mam na studiach, zawiódł mię ino raz.

Szkoda, że nikogo więcej nie pokusiło o zrobienie zadań, ale trudno, jedziemy dalej.

Dzisiaj zapoznamy się z czasami Perfekt i Plusquamperfekt, tym samym skończymy już naszą zabawę z wyrażaniem przeszłości. Radzę koniecznie powtórzyć poprzednią lekcję dotyczącą Präteritum, bo formy tego czasu będą nam niezbędne na następną lekcję – o Konjunktivach. No więc, lecimy!

Perfekt jest czasem złożonym, tak jak Plusquamperfekt, czasy przyszłe oraz inne konstrukcje, np. strona bierna. Oznacza to, że muszą wystąpić przynajmniej dwa charakterystyczne elementy dla danego zagadnienia gramatycznego w zdaniu. Zanim weźmiemy się za Perfekt i Plusquamperfekt, musimy wiedzieć, jak tworzy się imiesłów Perfektu od czasowników regularnych.

1. Weź temat czasownika.
2. Dodaj końcówkę -t (dla czasowników z tematami kończącymi się na -t, -d, -tm, -chn, -fnn końcówkę -et).
3. Legendarny już przedrostek ge- rządzi się ściśle określonymi prawami:
- dodajemy go na początku imiesłowów czasowników jednoczłonowych, np. kaufen – gekauft, atmen – geatmet.
- nie dodajemy go, jeżeli czasownik w bezokoliczniku posiada końcówkę -ieren, np. studieren – studiert, spazieren – spaziert
- jeżeli czasownik jest złożony rozdzielnie, ge- trafia ZA przyrostek, np. festmachen – festgemacht, abholen – abgeholt
- jeżeli czasownik posiada przedrostek nierozdzielny (czyli m.in. be-, ge-, emp-, ent-, er-, miss-, ver-, zer- itd.), imiesłów nie otrzymuje ge-, np. bearbaiten – bearbeitet, erklären – erklärt.

Zasady dodawnia ge- dla czasowników złożonych rozdzielnie i nierozdzielnie obowiązują także dla czasowników nieregularnych! (np. entstehen – enstanden, ale teilnehmen – teilgenommen).

Czasowniki nieregularne w imiesłowie Perfektu mają końcówkę -en, poza tzw. czasownikami mieszanymi – podczas powstawania imiesłowów zachodzą w nich zmiany w temacie, ale odmieniają się tak, jak czasowniki regularne.

Więc jak wygląda konstrukcja zdania w Perfekcie?

podmiot + odmienione haben/sein + reszta zdania + imiesłów

Tak, imiesłów znajduje się zawsze na końcu wyrazu, jest tylko jeden wyjątek – kiedy wymagany jest szyk końcowy, wtedy to też haben/sein ląduje tuż za imiesłowem. Na przykładzie:

Ich habe das nicht verstanden.
..., weil ich das nicht verstanden habe.
..., deswegen habe ich das nicht verstanden.

Kiedy używamy haben, a kiedy sein? Pierwszą, najważniejszą rzeczą jest to, że w zdaniu przechodnim zawsze wystąpi haben. Sein wystąpi wtedy, kiedy mamy do czynienia z ruchem, zmianą stanu oraz z czasownikami sein, werden i bleiben. W Austrii dodatkowo z sein łączy się stehen, sitzen, liegen, hängen i stecken, gdzie w Niemczech użyjemy haben. Po prostu zapamiętajcie, że haben występuje częściej i to zazwyczaj użycie sein jako słówka posiłkowego jest odpowiednio oznaczane.

Wir sind per Anhalter gefahren. – Jechaliśmy autostopem.
Womit haben Sie sich beschäftigt? - Czym się Pan/Pani zajmował(a)?
Er hat drei Jahre in einem Studentenwohnheim gewohnt. - On przez trzy lata mieszkał w akademiku.
Ihr seid zu spät gekommen. - Przyszliście za późno.

Pozostaje jeszcze jedna kwestia – Perfekt z modalnymi. Jeżeli w zdaniu w czasie teraźniejszym użyjemy czasownika modalnego i innego czasownika, wtedy takie zdanie przyjmie w czasie następującą konstrukcję:

podmiot + habe/hast/hat/haben/habt + reszta zdania + czasownik zwykły + czasownik modalny

Er hat nich gehen dürfen. - On nie mógł (nie miał pozwolenia) iść.
Sie haben das nicht machen wollen, weil sie sehr müde waren. - Nie chcieli tego robić, bo byli zmęczeni.

Zanim weźmiemy się za Plusquamperfekt, proste ćwiczenia.

1. Utwórz formę czasu Perfekt dla odpowiednich czasowników, biorąc pod uwagę odpowiednią osobę:

schreiben – ihr xxx (niereg.)
bezahlen – ich xxx
einziehen – sie xxx (niereg., utwórz dla liczby poj. i mn.)
gehören – es xxx

2. Wstaw odpowiednią formę czasu Perfekt w podanych zdaniach. Jeżeli jesteś w stanie, podaj tłumaczenie:

Wo lange xxx ihr uns xxx? (suchen)
xxx du dich schon xxx? (sich kämmen)
Wir xxx um 7 Uhr xxx. (beginnen, niereg.)
Ich xxx nicht xxx xxx. (können, schlafen)

A więc teraz – Plusquamperfekt, czyli czas zaprzeszły. Pojawia się on, gdy występują dwie czynności w przeszłości, a jedna z nich była wcześniej wykonana od drugiej. Łączy się zarówno z Perfektem, jak i z Präteritum.

Tworzy się go tak samo, jak czas Perfekt, z jedną różnicą – sein zmienia się w waren, a haben w hatten (oczywiście odmienione odpowiednio przez osoby):

podmiot + war/warst/waren/wart lub hatte/hattest/hatten/hattet + reszta zdania + imiesłów

Przykłady:
Meine Freundin bestand die Prufüng nicht. Sie hatte zu wenig gelernt. - Moja przyjaciółka nie zdała egzaminu. Uczyła się za mało.
Der Mann hat nicht einschlafen können. Er hatte früher drei Tassen Kaffee getrunken. - Mężczyzna nie mógł zasnąć. Wcześniej wypił trzy filiżanki kawy.

I ostatnie ćwiczenie dotyczące Plusquamperfekt:

3. Uzupełnij odpowiednie formy czasu Plusquamperfekt. Jeżeli jesteś w stanie, podaj tłumaczenie:

Wir xxx die Altstadt xxx. Dann gingen wir in unser Hotel zurück. (besuchen)
Das Kind konnte nicht einschlafen, weil es zu viel xxx xxx. (essen, niereg.)
Als ich Bein xxx xxx, habe ich einige Tage im Krankenhaus bleiben müssen. (brechen, niereg.)

I naprawdę, róbcie te zadania, bo wtedy jestem w stanie zobaczyć, czy przypadkiem nie prowadzę kursu za szybko/za wolno, czy nie muszę czegoś powtórzyć i takie tam bzdety.

Po prostu w Plusquamperfekt czasowniki posiłkowe haben/sein nie są w czasie teraźniejszym Präsens, tylko w przeszłym Präteritum/Imperfekt

Danke schön! Ja tylko jeszcze raz dziękuję za dodawanie lekcji i nadmienię, że zadań nie będę robić, bo jestem gdzieś w B2. ^^ Jednakowoż brat usilnie się opiera germanizacji, więc chwytam się wszystkich materiałów, żeby mu to jakoś wytłumaczyć (sama nic bym nie wymyśliła, bo korepetytorka ze mnie marna).

Szkolne podstawy. Warto odświerzyć.

Dzisiaj - tryby przypuszczające, dokładniej Konjunktiv II oraz Konditionalis. Oprócz tego istnieje także Konjunktiv I, który jest stosowany w mowie zależnej oraz Konjunktiv Plusquamperfekt, służący do wyrażania przeszłości, który omówię innym razem.

Na początku Konditionalis/Würde-Form/Konjunktiv III, jak zwał, tak zwał, czyli najprostszy i w zdecydowanej części Niemiec najpopularniejszy sposób wyrażania przypuszczeń. Jego budowa jest prosta jak konstrukcja cepa:

Podmiot + odmienione würde + reszta zdania + czasownik w bezokoliczniku

Skąd to würde? Jest to czasownik werden, odmieniony w trybie Konjunktiv II, który zostanie zaprezentowany poniżej. Ze względu na to werden mogą pojawić się pewne skojarzenia ze stroną bierną, więc od razu ostrzegam - broń Boże nie wstawiać tutaj żadnego sein, wäre czy innych cudów. Po prostu odmienione würde.

Ich würde jetzt gehen, aber ich muss auf ihn warten. - Poszedłbym sobie, ale muszę na niego czekać.


Niestety, z nieznanych mi dokładniej przyczyn, nie utworzymy formy Konditionalisu od czasowników sein, haben, werden i wszystkich czasowników modalnych.

Więc co mam teraz zrobić, jeżeli muszę koniecznie powiedzieć mógłbym albo byłbym? Na ratunek przychodzi Konjunktiv II!

Tworzenie form tego trybu jest bardzo proste:

Dla czasowników słabych formy Konjunktivu II są identyczne z formami Präteritum i tak samo się odmieniają (dlatego też często stosuje się Konditionalis, żeby uniknąć nieporozumień).

Dla czasowników nieregularnych:
1. Używa się formy czasu Präteritum
2. Dodaje się końcówkę -e
3. Jeżeli w temacie czasownika występuje a, o, u - dostają przegłos
4. Odmieniają się tak samo, jak nieregularne czasowniki w czasie Präteritum

Czasownik w tym trybie trafia na miejsce orzeczenia i zachowuje się tak samo, jak normalny czasownik. W przeciwieństwie do Konditionalisu, każdy czasownik może zostać odmieniony przez ten tryb.

Oprócz przypuszczeń, Konjunktiv II jest często używany do wyrażania zdziwienia, próśb, czy po prostu jako forma grzecznościowa.

Könnten Sie mir sagen, wie Spät es ist? - Czy mógłby/mogłaby mi Pan(i) powiedzieć, która jest godzina?
Ich war sicher, sie täte das. - Byłem pewien, że to zrobiła.
Wenn es wärmer wäre, führen wir ans Meer. - Gdyby było cieplej, pojechalibyśmy nad morze. (To zdanie można również ułożyć Wäre es wärmer, führen...)

Jeżeli ktoś chętny na robienie zadań, to się zgłaszać, ale widzę, że chętnych raczej nie ma.

Tryby przypuszczające są w miarę proste i naprawdę warto się ich nauczyć, ponieważ Niemcy uwielbiają ich używać w najprostszych sytuacjach, również takich, kiedy nam nie przyszłoby do głowy ich użycie (tak samo jak ze stroną bierną).

Następna lekcja - strona bierna, tak sądzę.

Cytat: elslovako w Kwiecień 26, 2015, 17:30:52
Würden Sie mir es früher sagen, würde ich es schneller machen. - Gdyby powiedział(a)by mi Pan(i) wcześniej, zrobiłbym to szybciej.

To zdanie brzmi tak, jakby mowa była o czymś, co już się zdarzyło, więc powinno być "Hätten Sie es mir früher gesagt, hätte ich es schneller gemacht."

Racja, zostawię je sobie na Konjunktiv Plusquamperfekt.

Mówiłem, że zrobię lekcję o stronie biernej, ale to może innym razem, ponieważ dzisiaj postaram się podsumować wszystko, co udało mi się dowiedzieć na temat potocznego niemieckiego. Z doświadczenia wiem, że temat ten w szkołach omija się jeszcze bardziej niż w przypadku nauki angielskiego, więc nie zaprezentuję tutaj wszystkiego, co Niemcy uwielbiają skracać i zamieniać.

1. Skracanie form pierwszej osoby

Jak dobrze wiemy, w literackim standardzie niemieckiego wszystkie czasowniki (poza sein i modalnymi) w pierwszej osobie liczby pojedynczej otrzymują końcówkę -e. W mowie potocznej nie wymawia się jej:

ich mache - ich mach
ich habe - ich hab
ich tue - ich tu

Redukcja ta coraz śmielej przedziera się do języka bardziej oficjalnego, najczęściej w reklamach lub sloganach, gdzie brakujące -e jest zaznaczane przez apostrof (ich mach', ich hab', ich tu'). Wydaje się, że to przecież tylko jedna samogłoska, jednak ze zdania wypada wtedy cała sylaba, zmieniając nieco rytm. Można to zmienić jeszcze bardziej, stosując następną zasadę:

2. Skracanie es

Zero filozofii -es staje się 's, dołączanym do poprzedniego wyrazu.

ich mache es - ich mach es - ich mach's

Te zmiany sprawiają, że z pięcio-sylabowego zdania ich sa-ge es ihm zostają nam jedynie trzy sylaby - ich sag's ihm. To już jest wyczuwalna różnica.

3. Zanikanie Genitivu

Zazwyczaj to konstrukcja von + Dativ zastępuje Genitiv, również przyimki zazwyczaj łączące się z dopełniaczem, łączą się wtedy z Dativem. Wyjątkiem jest jednak statt/anstatt (zamiast), gdzie Genitiv zostaje nieruszony.

4. Skracanie rodzajników nieokreślonych

Zazwyczaj działa to na dwa możliwe sposoby. Przypomnijmy sobie wszystkie możliwe rodzajniki: ein, eine, eines, einer, einem, einen.

Pierwszy sposób to skrócenie każdego rodzajnika o początkowe "ei", przez co zostaje nam n, ne, nes, ner, nem, nen. Jest to wręcz obowiązkowy element potocznego języka pisanego, jednak trochę inaczej działa w języku mówionym. Otóż ein zazwyczaj pozostaje ein, natomiast einen i einem zmieniają się w ein' i ein'm. Podobne redukcje zachodzą również w przypadku zaimków dzierżawczych.

5. -ste

Takie innowacje pochodzą głównie z Hamburga. Polega to na tym, że początek pytań opartych na inwersji (czyli rzeczownik + zaimek) jest skracany do jednego słowa:

Hast du es schon gemacht? - Haste es schon gemacht? (możemy pójść nawet dalej, Haste's schon gemacht?)
Gehst du mal zum Bäcker? - Gehste ma(l) zum Bäcker?

Takie formy stosuje się również, jeżeli w zdaniu podrzędnym obowiązuje szyk przestawny:

Milch hast du nicht. - Milch haste nicht.

Istnieją również odpowiednie formy dla trzeciej osoby liczby mnogiej (zarówno dla czasu teraźniejszego, jak i przeszłego!)

Warum haste kein Brot gekauft? - Hamse nicht.

6. Odpowiadanie czasownikiem

A więc, ktoś się ciebie pyta Tuste du das?. Jak należy odpowiedzieć, żeby nie zabrzmieć jak nadęty użytkownik hochdeutscha?

Tu ich./Tu ich nicht.

Skąd jednak ten szyk przestawny? Wyobraźmy sobie nieistniejące "das" stojące na samym początku odpowiedzi (czyli Das tu ich./Das tu ich nicht.)

7. Zamienianie zaimków osobowych na rodzajniki określone

Czasami zamiast er mówi się der, a zamiast sie - die. Jednak nie należy tego nadużywać, ponieważ taka zamiana najczęściej wskazuje na nasz nieprzychylny stosunek do osoby, o której mówimy per der lub per die. Oczywiście takie rodzajniki w miejscach zaimków odmieniają się normalnie (czyli der, den, dem...).