-------------
OBWÓD HOMELSKI
Miasta:
-Buda-Koszelewo (Буда-Кашалёва/Буда-Кошелёво) -> Buda Koszelewska (Буда Кашалёўская/Буда Кошелёвская) [poprawka hist.]
-Kalinkowicze (Калінкавічы/Калинковичи) -> Kalenkowicze (Каленкавічы/Коленковичи) [poprawka hist. (zm. 1926?)]
-Swietłogorsk (Светлагорск/Светлогорск) -> Szaciłki (Шацілкі/Шатилки) [zm. 1961/zmiana dotyczy też st. kol. Swietłogorsk na Berezynie]
-Chojniki (Хойнікі/Хойники) -> Chojniki (Хвойнікі/Хойники) [poprawka hist. (tylko biał.)/postać prawidłowa dla biał., używana jeszcze w latach 80. XX w. (Rapanowicz)]
Części miast:
-Czapajewo (Чапаева/Чапаево), m. Homel -> Daczny (Дачны/Дачный) [dekom./wg starych planów Homla, dawniej znajdowało się tu osiedle dacz]
-Czerwony Październik (Чырвоны Кастрычнік/Красный Октябрь), m. Homel -> Owczarnia (Аўчарня/Овчарня) [dekom./objekt (góra?) zaznaczany w tej okolicy na starych mapach]
-Czerwony Majak (Чырвоны Маяк/Красный Маяк), m. Homel -> Nowe Romanowicze (Новыя Раманавічы/Новые Романовичи) [dekom./st. kol. Romanowicze i poblizka wieś]
-Majska (Майская), m. Mozyrz -> Łapcie (Лапці/Лапти) [zm. 1964]
-Swietocz (Светач/Светоч), m. Szaciłki -> Kakal (Какаль) [zm. 1964]
-Czerwona Niwa (Чырвоная Ніва/Красная Нива), m. Chojniki -> Lichternia (Ліхтэрня/Лихтерня) [zm. 1930]
-Czerwony Brzeg (Чырвоны Бераг/Красный Берег), m. Czeczersk -> Biały Brzeg (Белы Бераг/Белый Берег) [ludowe]
Rejon oktiabrski (> rudobielski):
-os. m. Oktiabrski (Акцябрскі/Октябрьский) -> Rudobiełka (Рудабелка/Рудобелка) [zm. 1929/dawniej wsie Rudobiełka al. Stara Niwa (późn. sowchoz Oktiabr), Karpiłówka, Rudnia i Popówka]
-agr. Krasna Słoboda (Красная Слабада/Красная Слобода) -> Germanowa Słoboda (Германава Слабада/Германова Слобода) - s/s krasnosłobodzki (germanosłobodzki) [zm. 1929]
-agr. Razswiet (Рассвет) -> Kaczaj-Błoto (Качай-Балота/Качай-Болото) - s/s protaski [zm. 1962]
-os. i st. kol. Bumażkowo (Бумажкова/Бумажково) -> Zalesie (Залессе/Залесье) - s/s oktiabrski (rudobielski) [zm. 1955/połączyć ze wsią Zalesie/Tichon Bumażkow - partyzant, bohater WOW]
-os. Rabkor (Рабкор) -> Sierebrońska (Серабранская/Серебронская) - s/s oktiabrski (rudobielski) [dekom./kan. Kanawa Sierebrońska]
-wieś Zub-Buda (Зуб-Буда) -> Zubarewicka Buda (Зубарэвіцкая Буда/Зубаревичская Буда) - s/s protaski [poprawka hist.; ludowe]
Rejon brahiński:
-os. Kaliniński (Калінінскі/Калининский) -> Prosmycki (Просмыцкі/Просмыцкий) - s/s czemierycki [zm. 1934]
-os. Leniniec (Ленінец/Ленинец) -> Jasienie (Ясяні/Ясени) - s/s mołożyński [zm. 1937]
-os. Lenińsk (Ленінск/Ленинск) -> Nowomołożyn (Новамалажын/Новомоложин) - s/s mołożyński [dekom./dawn. folwark ad Mołożyn]
-os. Leniński (Ленінскі/Ленинский) -> Hreblański (Грэбленскі/Гребленский) - s/s czemierycki [dekom./sąsiednia wieś Nowa Hrebla]
-os. Nowy Puć (Новы Пуць/Новый Путь) -> Nowy Szlach (Новы Шлях/Новый Путь) - s/s uhłowski [derusyf./tylko biał.]
-wieś Aleksiejewka (Аляксееўка/Алексеевка) -> Ciućki (Цюцькі/Тютьки) - s/s mołożyński [zm. 1913/często też Nowa Aleksiejewka, Nowo-Aleksiejewka]
-wieś Kirowo (Кірава/Кирово) -> Łukojedy (Лукаеды/Лукоеды) - s/s komaryński [zm. 1939]
-wieś Krasne (Краснае/Красное) -> Folwark Jołcza (Фальварак-Ёлча/Фольварок-Иолча) - s/s nowojołczański [zm. lata 20-30 XX w.]
-wieś Telman (Тэльман/Тельман) -> Horodziszcze (Гарадзішча/Городище) - s/s malejski [zm. 1934]
Rejon budzki:
-agr. Oktiabr (Акцябр/Октябрь) -> Popówka (Папоўка/Поповка) - s/s oktiabrski (popowski) [zm. 1919/w latach 1919-31 Trockie (Trockoje); 1931-61: Stalino]
-agr. Komunar (Камунар/Коммунар) -> Berezyna (Беразіна/Березино) - s/s komunarski [dekom./uroczysko (dawna wieś) w pobliżu]
-os. Otczajanny (Атчаянны/Отчаянный) -> Otczajanny (Адчаяны/Отчаянный) - s/s morozowicki [poprawka jęz./tylko biał.]
-os. Jezioro-Pojma (Возера-Пойма/Озеро-Пойма) -> Pojma (Пойма) - s/s koszelewski [niepewne/człon "Oziero" wydaje się ahistoryczny, brak go na starych mapach i spisach - po co go dodano?]
-os. Internacjonał (Інтэрнацыянал/Интернационал) -> Czeremcha (Чаромха/Черёмуха) - s/s hubicki [dekom./rzeka]
-os. Kowalewo (Кавалёва/Ковалёво) -> Antoncewo (Антонцава/Антонцево) - s/s morozowicki [zm. 1932/za Rapanowiczem, brak potwierdzenia w materjale kart.]
-os. Komintern (Камінтэрн/Коминтерн) -> Kanalny (Канальны/Канальный) - s/s szerocki [dekom./os znajduje się pośród kanałów meljoracyjnych]
-os. Komsomolsk (Камсамольск/Комсомольск) -> Kolsk (Кольск) - s/s czebotowicki [dekom./poblizkie jez. Kolskie]
-os. Krasnobudzki (Краснабудскі/Краснобудский) -> Jozkowo (Ёзкава/Ёзково) - s/s czebotowicki [ludowe]
-os. Krasna Płoszczadź (Красная Плошчадзь/Красная Площадь) -> Kładki (Кладкі/Кладки) - s/s krywski [ludowe]
-os. Leniński (Ленінскі/Ленинский) -> Kuźnia (Кузня) - s/s czebotowicki [dekom./dawniej była tu kuźnia]
-os. Nowe Życie (Новае Жыццё/Новая Жизнь) -> Dubieńsk (Дубенск) - s/s hubicki [zm. 1930]
-os. Pierszomajski (Першамайскі/Первомайский) -> Borek (Барок/Борок) - s/s lipnicki [dekom./nieist. sąsiedni przysiółek]
-os. Sowiet (Савет/Совет) -> Iwolka (Іволька/Иволька) - s/s krywski [dekom./rzeka]
-os. Swietły (Светлы/Светлый) -> Biały Morg (Белы Морг/Белый Морг) - s/s hubicki [zm. 1975]
-os. Czerwone Znamia (Чырвонае Знамя/Красное Знамя) -> Nowy Rudzieniec (Новы Рудзянец/Новый Руденец) - s/s uziański [dekom./docelowo przyłączyć do wsi Rudzieniec]
-os. Czerwony Oktiabr (Чырвоны Акцябр/Красный Октябрь) -> Czerepowskie (Чэрапаўскія/Череповские) - s/s oktiabrski (popowski) [zm. 1924]
-os. Czerwony Horodek (Чырвоны Гарадок/Красный Городок) -> Koszelewski Horodek (Кашалёўскі Гарадок/Кошелёвский Городок) - s/s koszelewski [dekom.]
-os. Czerwony Kurhan (Чырвоны Курган/Красный Курган) -> Sołone (Саланое/Солоное) - s/s czebotowicki [ludowe]
-os. Czerwony Łużek (Чырвоны Лужок/Красный Лужок) -> Swaszyn (Свашын/Свашин) - s/s krywski [ludowe]
-os. Czerwony Swiet (Чырвоны Свет/Красный Свет) -> Stasino (Стасіно/Стасино) - s/s husiewicki [dekom./nieist. chutor w okolicy]
-os. Czerwony Ściah (Чырвоны Сцяг/Красное Знамя) -> Rogowy (Рагавы/Роговой) - s/s morozowicki [ludowe, ponowione od poblizkiej (zlikwidowanej lub przyłączonej) osady]
-wieś Zorka (Зорка/Зорька) -> Samujłów (Самуйлаў/Самуйлов) - s/s mikołajewski [zm. 1930]
-wieś Zielona (Зялёная/Зелёная) -> Żezlenka (Жэзленка/Жезленка) - s/s czebotowicki [zm. 1964]
-wieś Kalinino (Калініна/Калинино) -> Siemionówka (Сямёнаўка/Семёновка) - s/s uziański [zm. 1924/dot. też st. kol. Kaliniński]
-wieś Lenino (Леніна/Ленино) -> Powiślica (Павісліца/Повислица) - s/s oktiabrski (popowski) [dekom./nieist. wieś w okolicy]
Rejon wietecki:
-os. Krasny Pachar (Красны Пахар/Красный Пахарь) -> Oratajski (Аратайскі/Пахарский) - s/s daniłowicki [dekom./"w stylu ukraińskim", nie znalazłem lepszego rozwiązania]
-os. Ninel (Нінэль/Нинель) -> Moszczony (Машчоны/Мощёны) - s/s świeciłowicki [dekom. (Lenin od tylca)/nieist. wieś w pobliżu]
-os. Pierszomajski (Першамайскі/Первомайский) -> Ostrów (Востраў/Остров) - s/s daniłowicki [dekom./poblizka nieist. wieś Siny Ostrów/do 1937 r. osiedle im. Bucharina]
-os. Proletarski (Пралетарскі/Пролетарский) -> Łuhińce (Лугінцы/Лугинцы) - s/s daniłowicki [dekom./przyłączona wieś]
-os. Chruszczowka (Хрушчоўка/Хрущёвка) -> Żórawka (Жураўка/Журавка) - s/s daniłowicki [dekom. (sprawdzić, czy na pewno od Chruszczowa)/nieist. folwark w okolicy]
-wieś Niekrasowo (Някрасава/Некрасово) -> Chłusy (Хлусы) - s/s świeciłowicki [zm. 1938]
-wieś Pobieda (Пабеда/Победа) -> Szełuchówka (Шалухоўка/Шелуховка) - s/s wielkoniemecki [zm. 1937]
-wieś Polanówka (Палянаўка/Поляновка) -> Krysin (Крысін/Крысин) - s/s cholecki [zm. 1964]
Rejon homelski:
-os. m. Bolszewik (Бальшавік/Большевик) -> Lazurny (Лазурны/Лазурный) [dekom./stacja kol. Lazurna]
-agr. Miczurińska (Мічурынская/Мичуринская) -> Brylowo (Брылёва/Брилёво) - s/s krasieński [ludowe (przeniesione od przyłączonych do Homla wsi)]
-agr. Urickie (Урыцкае/Урицкое) -> Krupiec (Крупец) - s/s uricki (krupiecki) [zm. 1925]
-os. Wostok (Васток/Восток) -> Wzchód (Усход/Восток) - s/s pryborski [derusyf./tylko biał.]
-os. Iljicz (Ільіч/Ильич) -> Klonki (Клёнкі/Клёнки) - s/s ułukowski [ludowe]
-os. Kalinino (Калініна/Калинино) -> Kalinówka (Калінаўка/Калиновка) - s/s pokolubicki [tak na przedwojennych mapach]
-os. Kalinino (Калініна/Калинино) -> Klimowsk (Клімаўск/Климовск) - s/s tereszkowicki [dawn. folwark Klimowski, potem sowchoz Klimowsk]
-os. Krasne Sieliszcze (Краснае Селішча/Красное Селище) -> Sieliscze (Селішча/Селище) - s/s ziabrowski [dekom.]
-os. Krasny Bohatyr (Красны Багатыр/Красный Богатырь) -> Titeńki (Ціцянкі/Титенки) - s/s krasieński [dekom./nieistniejąca wieś w okolicy (włączona do Homla)]
-os. Krasny Majak (Красны Маяк/Красный Маяк) -> Majak (Маяк) - s/s pokolubicki [ludowe]
-os. Niekrasow (Някрасаў/Некрасов) -> Hraziuczka (Гразючка/Грязючка) - s/s szarpiłowski [zm. 1938]
-os. Papanin (Папанін/Папанин) -> Zaskar (Заскар) - s/s rudzieński [zm. lata 30 XX w.?, n. Zaskar do dziś u ludu (nowa nazwa na cześć polarnika Iwana Papanina)]
-os. Pionier (Піянер/Пионер) -> Stancjoński (Станцыёнскі/Станционский) - s/s pryborski [ludowe]
-os. Proletarij (Пралетарый/Пролетарий) -> Pryhorodny (Прыгарадны/Пригородный) - s/s krasieński [dekom./od położenia na przedmieściach Homla, nie miałem lepszego pomysłu]
-os. Putiewodna Zwiezda (Пуцяводная Звязда/Путеводная Звезда) -> Klin (Клін/Клин) - s/s szarpiłowski [zm. 1938]
-os. Ściah Pracy (Сцяг Працы/Знамя Труда) -> Obrezy (Абрэзы/Обрезы) - s/s ułukowski [ludowe]
-os. Czerwony Majak (Чырвоны Маяк/Красный Маяк) -> Górka (Горка) - s/s urycki (krupiecki) [dekom./na terenie os. znajduje się wzniesienie o wys. 135,3 m]
-os. Jubilejny (Юбілейны/Юбилейный) -> Carem (Царэм/Царем) - s/s ułukowski [zm. 1969/potrzebne wyjaśnienia co do tej nazwy (czy to nie jakiś skrótowiec?)]
-wieś Południowa (Паўднёвая/Южная) -> Niechociajewka (Нехацяеўка/Нехотяевка) - s/s azdeliński [zm. 1964]
-wieś Razswietna (Рассветная) -> Kobylanka (Кабылянка/Кобылянка) - s/s bolszewicki (lazurnieński) [zm. 1964]
-wieś Czkałowo (Чкалава/Чкалово) -> Żerebna (Жаробная/Жерёбная) - s/s bobowicki [zm. 1939]
Rejon dobruski:
-agr. Krugowiec-Kalinino (Кругавец-Калініна/Круговец-Калинино) -> Krugowiec (Кругавец/Круговец) - s/s krugowiecki [zm. 1920]
-agr. Lenino (Леніна/Ленино) -> Popówka (Папоўка/Поповка) - s/s leniński (popowski) [zm. 1922]
-agr. Czerwony Partyzan (Чырвоны Партызан/Красный Партизан) -> Płutówka (Плутоўка/Плутовка) - s/s leniński (popowski) [zm. 1938]
-os. Antonow (Антонаў/Антонов) -> Syrnik (Сырнік/Сырник) - s/s ucki [zm. 1938]
-os. Lebiediowka (Лебядзёўка/Лебедёвка) -> Seefeld (Зэфельд/Зефельд) - s/s piererostowski [zm. 1934]
-os. Lenindar (Леніндар/Лениндар) -> Mogiły (Магілы/Могилы) - s/s leniński (popowski) [dekom./od n. terenowej "Francuzkie Mogiły", określającej znajdujące się na terenie wsi stare kurhany]
-os. Nadieżda (Надзежда/Надежда) -> Borek (Барок/Борок) - s/s iwacki [zm. 1934]
-os. Nowe Życie (Новае Жыццё/Новая Жизнь) -> Królówka (Кралёўка/Кролёвка) - s/s piererostowski [ludowe]
-os. Nowy Mir (Новы Мір/Новый Мир) -> Chalukówka (Халюкаўка/Холюковка) - s/s piererostowski [ludowe]
-os. Pierszomajski (Першамайскі/Первомайский) -> Nagórny (Нагорны/Нагорный) - s/s nosowicki [dekom./osiedle znajduje się na wzniesieniu o wys. 152 m]
-os. Razswiet (Рассвет) -> Choropuć (Харапуць/Хоропуть) - s/s razswiecki (choropucki)
-os. Czerwony Alos (Чырвоны Алёс/Красный Алёс) -> Alos (Алёс) - s/s terechowski [zm. 1964? (wg Rapanowicza, z mat. kartograf. wynikałoby, że wcześniej)]
-os. Czerwony Październik (Чырвоны Кастрычнік/Красный Октябрь) -> Chociejewka (Хацееўка/Хотеевка) - s/s nosowicki [zm. 1938]
-os. Czerwony Kurhan (Чырвоны Курган/Красный Курган) -> Roszcza (Рошча/Роща) - s/s piererostowski [ludowe]
-wieś Żguno-Buda (Жгуна-Буда/Жгуно-Буда) -> Żguńska Buda (Жгунская Буда) - s/s żguński [poprawka hist.]
-wieś Znamia (Знамя) -> Byki (Быкі/Быки) - s/s kuźminicki [zm. 1964]
Rejon jelski:
-wieś Kalinowa (Калінавая/Калиновая) -> Wołcze (Воўчае/Волчье) - s/s koczyszczański [zm. 1964]
-wieś Róża Luksemburg (Роза Люксембург) -> Oleska (Алеская/Олеская) - s/s dobryński [zm. 1919]
-wieś Uljanowka (Ульянаўка/Ульяновка) -> Mytwa (Мытва) - s/s młynecki [dekom./rzeka]
Rejon żłobiński:
-agr. Kirowo (Кірава/Кирово) -> Święte (Святое) - s/s kirowski (święcki) [zm. 1939]
-agr. Majskie (Майскае/Майское) -> Szepiłowo (Шапілава/Шепилово) - s/s majski (szepiłowski) [zm. 1924]
-os. Wesoły (Вясёлы/Весёлый) -> Rożki (Ражкі/Рожки) - s/s malewicki [na starych mapach i do dziś u ludu]
-os. Sowiecki (Савецкі/Советский) -> Ameryka (Амерыка/Америка) - s/s starorudzieński [zm. 1964]
-os. Czerwona Górka (Чырвоная Горка/Красная Горка) -> Krasna Górka (Красная Горка) - s/s łucki [poprawka hist./nazwa przedrewolucyjna, wypaczona]
-wieś Odrodzenie (Адраджэнне/Возрождение) -> Ostermańsk (Астэрманск/Остерманск) - s/s paporocieński [zm. 1968/w okr. sowieckim: Ersztermaj, co jest ideol. wypaczeniem ("1 Maj" w jidysz)]
-wieś Oktiabr (Акцябр/Октябрь) -> Popki (Папкі/Попки) - s/s oktiabrski (popecki) [zm. 1936/we okresie wczesnosowieckim: Bucharino]
-wieś Otruby (Атрубы/Отрубы) -> Otruby (Адрубы/Отрубы) - s/s nowomarkowicki [poprawka jęz./tylko biał.]
-wieś Grabsk (Грабск) -> Grafskie Chutory (Графскія Хутары/Графские Хутора) - s/s oktiabrski (popecki) [zm. 1932]
-wieś Krasna Słoboda (Красная Слабада/Красная Слобода) -> Carskie (Царскае/Царское) - s/s krasnobrzezki [zm. lata 20 XX w./w okresie wczesnosowieckim: Zielona Słoboda]
Rejon żytkowicki:
-os. Czerwone (Чырвонае/Червоное) -> Kniaziewka (Князеўка/Князевка) - s/s czerwoński [dekom./nazwa od jez. Czerwonego, które przed rewolucją nazywało się Kniaź]
-os. Czerwona Zorka (Чырвоная Зорка/Красная Зорька) -> Czysta Łuża (Чыстая Лужа/Чистая Лужа) - s/s rudzieński [dekom./dawny folwark w pobliżu (może ten sam objekt?)]
-wieś Znamienka (Знаменка) -> Ślepce (Слепцы) - s/s ozierański [zm. 1958]
-wieś Jowicze (Іёвічы/Иовичи) -> Jowicze (Ёвічы/Иовичи) - s/s milewicki [poprawka jęz./ludowe; analogicznie jak Miory, Jodcza]
Rejon kalinkowicki (> kalenkowicki):
-wieś Awangard (Авангард) -> Łuzki (Лузкі/Лузки) - s/s domanowicki [do roku 1937: Komuna; n. Łuzki wcześniejsza lub oboczna (wg przedrewol. map był to dwór ad Domanowicze)]
-wieś Denisowicze (Дзенісовічы/Денисовичи) -> Błudzim (Блудзім/Блудим) - s/s domanowicki [zm. 1965]
-wieś Kazańsk (Казанск) -> Kurydzicze (Курыдзічы/Куридичи) - s/s kozłowicki [zm. 1920]
-wieś Lenino (Леніна/Ленино) -> Wielkie Wodowicze (Вялікія Вадовічы/Большие Водовичи) - s/s jurewicki [dekom./włączona wieś (os. Lenina wyodrębniło się z Wodowicz)]
-wieś Mironienki (Міроненкі/Мироненки) -> Mnohowiersz (Мнагаверш/Многоверш) - s/s lipowski [zm. 1965/Józef A. Mironienko - bohater WOW]
-wieś Nikonowo (Ніканава/Никоново) -> Ryłowicze (Рылавічы/Рыловичи) - s/s ozarycki [zm. 1965/Andrzej G. Nikonow - podpółkownik Armji Czerwonej, bohater WOW]
-wieś Turcewicze (Турцэвічы/Турцевичи) -> Kołbasicze (Каўбасічы/Колбасичи) - s/s horbowicki [zm. 1965/Mikołaj Turcewicz - uczestnik WOW, pochodzący z tej wioski]
-wieś Czerwona Słobódka (Чырвоная Слабодка/Красная Слободка) -> Biełkowszczyzna (Белкаўшчына/Белковщина) - s/s ozarycki [ludowe]
Rejon kormiański:
-os. Wozniesiensk (Вазнясенск/Вознесенск) -> Wilejski Horodek (Вілейскі Гарадок/Вилейский Городок) - s/s litwinowicki [dekom. (Mikołaj Wozniesienski - sowiecki polityk)/od n. terenowej Horodek (grodzisko obok wsi), człon Wilejski (od rz. Wilejka) dla rozr. od innej wsi Horodek w pobliżu]
-os. Prawda (Праўда/Правда) -> Rozowy (Розавы/Розовый) - s/s borowobudzki [dekom./dawne osiedle w okolicy (przyłączone do Kołosowa)]
-wieś Oktiabriowo (Акцяброва/Октябрёво) -> Bycz (Быч/Бычь) - s/s litwinowicki [zm. 1964]
-wieś Dobrycz (Добрыч/Добрич) -> Nowy Młyn (Новы Млын/Новый Млын) - s/s wornowski [zm. 1963]
-wieś Dubrawino (Дубравіна/Дубравино) -> Kobylicze (Кабылічы/Кобыличи) - s/s litwinowicki [zm. 1964]
-wieś Trud (Труд) -> Osieckie (Асецкае/Осецкое) - s/s koroćkowski [zm. 1963]
Rejon lelczycki:
-agr. Udarne (Ударнае/Ударное) -> Osmalennik (Асмаленік/Осмаленник) - s/s udarnieński (osmalennicki) [zm. 1964]
-os. Czapajewski (Чапаеўскі/Чапаевский) -> Łaźniszcze (Лазнішча/Лазнище) - s/s bujnowicki [do 1969: Bieriestianyj Zawod (pot. Bierzawod), n. Łaźniszcze ludowa]
-wieś Dzierżyńsk (Дзяржынск/Дзержинск) -> Radziłowicze (Радзілавічы/Радзиловичи) - s/s dzierżyński (radziłowicki) [zm. 1931/także Radziwiłłowicze]
-wieś Krasnobierieżje (Краснабярэжжа/Краснобережье) -> Złodzin (Злодзін/Злодин) - s/s udarnieński (osmalennicki) [zm. 1964]
-wieś Mirne (Мірнае/Мирное) -> Mogilne (Магільнае/Могильное) - s/s bujnowicki [zm. 1964]
-wieś Nowe Polesie (Новае Палессе/Новое Полесье) -> Korostyń (Каросцін/Коростин) - s/s udarnieński (osmalennicki) [zm. 1964]
-wieś Pobiedne (Пабеднае/Победное) -> Podwarek (Падварак/Подварок) - s/s lelczycki [zm. 1964/do 1964 urzędowo: Stary Folwark, Podworek to forma ludowa]
-wieś Pierwomajsk (Первамайск/Первомайск) -> Zasunie (Засунне/Засунье) - s/s bujnowicki [zm. 1931]
Rejon łojewski:
-wieś Nowokuznieczna (Новакузнечная/Новокузнечная) -> Szyja (Шыя/Шея) - s/s ruczajowski [zm. 1938]
-wieś Pierwomajsk (Первамайск/Первомайск) -> Popówka (Папоўка/Поповка) - s/s stradubski [zm. 1938]
-wieś Rudnia Kamieniewa (Рудня Каменева) -> Popowska Rudnia (Папоўская Рудня/Поповская Рудня) - s/s stradubski [zm. 1924]
Rejon mozyrski:
-wieś Górna (Горная) -> Kaplica (Капліца/Каплица) - s/s barbarowski [zm. 1964]
Rejon narowelski:
-agr. Kirow (Кіраў/Киров) -> Mochojedy (Махаеды/Мохоеды) - s/s kirowski (muohojedzki) [zm. 1939]
-os. Czerwony Ostrów (Чырвоны Востраў/Красный Остров) -> Orłów (Арлоў/Орлов) - s/s hołowczycki [tak na przedwoj. mapie]
-os. Czerwony Promień (Чырвоны Прамень/Красный Луч) -> Postaryń (Пастарынь/Постарынь) - s/s hołowczycki [ludowe]
-wieś Gruszewka (Грушаўка/Грушевка) -> Warszawa (Варшава) - s/s wierbowicki [ludowe]
-wieś Dzierżyńsk (Дзяржынск/Дзержинск) -> Swietock (Святоцк) - s/s kirowski (mochojedzki) [zm. 1939]
-wieś Kalinicze (Калінічы/Калиничи) -> Knurówka (Кныроўка/Кныровка) - s/s narowelski [zm. 1964]
-wieś Pobieda (Пабеда/Победа) -> Pieremoha (Перамога/Победа) - s/s hołowczycki [derusyf./tylko biał.]
Rejon petrykowski:
-os. Iljicz (Ільіч/Ильич) -> Batrak-Budy (Батрак-Буды) - s/s petrykowski [zm. 1964]
-os. Sławińsk (Славінск/Славинск) -> Dwór Doroszewicze (Двор Дарашэвічы/Двор Дорошевичи) - s/s hołubicki [zm. lata 20 XX w./nie mylić ze wsią Sławińsk]
-wieś Krasna Górka (Красная Горка) -> Dwór Lewandowskiego (Двор Левандоўскага/Двор Левандовского) - s/s czeluszczowicki [zm. 1932]
-wieś Młot (Молат/Молот) -> Ślęzaki Wielkie (Вялікія Слянзакі/Большие Слензаки) - s/s laskowicki [dekom. (sierp i młot)/dawny majątek Ślęzaki, włączony do Bryniewa]
-wieś Polesie (Палессе/Полесье) -> Podkonopliszcze (Падканаплішча/Подконоплище) - s/s babunicki [zm. 1964]
-wieś Pierszomaj (Першамай/Первомай) -> Horowacha (Гараваха/Гороваха) - s/s petrykowski [zm. 1964]
-wieś Sosnowiec (Саснавец/Сосновец) -> Monastyr (Манастыр/Монастырь) - s/s babunicki [zm. 1964]
-wieś Sierp (Серп) -> Ślęzaki Małe (Малыя Слянзакі/Малые Слензаки) - s/s laskowicki [dekom./jak przy wsi Młot]
Rejon rohaczewski:
-os. Iljicz (Ільіч/Ильич) -> Stanowe (Станавае/Становое) - s/s zwoniecki [dekom./jezioro, nad którym leży os.]
-os. Leniński (Ленінскі/Ленинский) -> Osinowica (Асінавіца/Осиновица) - s/s bołocieński [dekom./sąsiednie os. Osinówka]
-os. Łukjanówka (Лук’янаўка/Лукьяновка) -> Łukjanów Róg (Лук’янаў Рог/Лукьянов Рог) - s/s dworzecki [zm. 1934]
-os. Pachar (Пахар/Пахарь) -> Folwark Chatownia (Фальварак-Хатоўня/Фольварок-Хатовня) - s/s żurawicki
-wieś Mirna (Мірная/Мирная) -> Romanówka (Раманаўка/Романовка) - s/s stołpieński [zm. 1977]
-wieś Partyzany (Партызаны/Партизаны) -> Siporówka (Сіпораўка/Сипоровка) - s/s dowski [zm. 1964]
-wieś Pieriedowa (Перадавая/Передовая) -> Zaścianek Dubrowa (Засценак Дубрава/Застенок Дуброва) - s/s pobołowski [zm. 1964]
-wieś Romanówka (Раманаўка/Романовка) -> Chapany (Хапаны) - s/s zapolski [zm. 1937]
-wieś Roszczyno (Рошчына/Рощино) -> Kusoczek (Кусочак/Кусочек) - s/s dowski [zm. 1964]
Rejon rzeczycki:
-agr. Komsomolsk (Камсамольск/Комсомольск) -> Dziurdziew (Дзюрдзеў/Дюрдев) - s/s komsomolski (dziurdziewski) [zm. 1935]
-os. Wozniesiensk (Вазнясенск/Вознесенск) -> Wilcza (Воўчая/Волчья) - s/s chołmiecki [dekom. (Mikołaj Wozniesienski)/góra położona na płn-zach. od osiedla]
-os. Zaria Swobody (Зара Свабоды/Заря Свободы) -> Szczytów (Шчытоў/Щитов) - s/s wyszomierski [ludowe]
-os. Kalinin (Калінін/Калинин) -> Cieszów (Цяшоў/Тешов) - s/s zaspiański [dekom./nieist. folwark w pobliżu]
-os. Polesie (Палессе/Полесье) -> Popówki (Папоўкі/Поповки) - s/s barszczowski [zm. 1938]
-os. Czerwona Słoboda (Чырвоная Слабада/Красная Слобода) -> Odwiernica (Адверніца/Отверница) - s/s barszczowski [zm. 1925]
-os. Czerwony Październik (Чырвоны Кастрычнік/Красный Октябрь) -> Krapiwno (Крапіўна/Крапивно) - s/s białobłocki [dekom./rzeka Krapiwnia i jez. Krapiwne]
-wieś Oktiabr (Акцябр/Октябрь) -> Zadzierejewka (Задзярэеўка/Задереевка) - s/s komsomolski (dziurdziewski) [zm. 1962]
-wieś Wołodarsk (Валадарск/Володарск) -> Hawienowicze (Гавенавічы/Гавеновичи) - s/s głybowski [zm. 1935]
-wieś Honczarówka (Ганчароўка/Гончаровка) -> Honczarów Podział (Ганчароў Падзел/Гончаров Подел) - s/s wyszomierski [zm. 1973]
-wieś Kirowo (Кірава/Кирово) -> Mała Żmurówka (Малая Жмураўка/Малая Жмуровка) - s/s żmurowski [dekom./poblizka wieś Żmurówka]
-wieś Łunaczarsk (Луначарск) -> Brygidów (Брыгідоў/Бригидов) - s/s zaspiański [dekom./dawny folwark na miejscu wsi]
-wieś Pierwszy Maja (Першае Мая/Первое Мая) -> Pohulanka (Пагулянка/Погулянка) - s/s głybowski [zm. 1938]
-wieś Pierszomajsk (Першамайск/Первомайск) -> Święte (Святое) - s/s komsomolski (dziurdziewski) [zm. 1934]
-wieś Pierszomajsk (Першамайск/Первомайск) -> Kobylewo (Кабылева/Кобылево) - s/s korowatycki [zm. 1939]
-wieś Razswiet (Рассвет) -> Kuranie (Курані/Курани) - s/s zaszczebski [zm. 1936]
-wieś Czerwona Kwietka (Чырвоная Кветка/Червоная Кветка) -> Nowa Wietka (Новая Ветка) - s/s sołtanowski [za przedwoj. mapami]
Rejon swietłogorski (> szacilski):
-agr. Polesie (Палессе/Полесье) -> Kobylszczyzna (Кабыльшчына/Кобыльщина) - s/s dawidowski [zm. 1939]
-wieś Hamza (Гамза) -> Siemak (Сямак/Семак) - s/s mikołajowski (kadaski) [zm. 1925]
-wieś Kastrycznik (Кастрычнік/Костричник) -> Nowa Kozłówka (Новая Казлоўка/Новая Козловка) - s/s parycki [dekom./docelowo przyłączyć do agr. Kozłówka, miejscowości są de facto złączone]
-wieś Mikołajówka (Мікалаеўка/Николаевка) -> Kadasz (Кадаш) - s/s mikołajowski (kadaski) [zm. 1925?/n. Mikołajówka mogła powstać jeszcze za cara, jednak jest nieludowa]
-wieś Michajłówka (Міхайлаўка/Михайловка) -> Połaszów (Полашаў/Полашев) - s/s mikołajowski (kadaski) [zm. 1921]
-wieś Proswiet (Прасвет/Просвет) -> Jewtuszkowicze (Яўтушкавічы/Евтушковичи) - s/s dawidowski [zm. 1926]
-wieś Czkałowo (Чкалава/Чкалово) -> Kakujewicze (Какуевічы/Кокуевичи) - s/s ostaszkowicki [zm. 1939]
Rejon chojnicki:
-os. Kastrycznik (Кастрычнік/Октябрь) -> Popowszczyzna (Папоўшчына/Поповщина) - s/s posielicki [zm. 1920]
-wieś Wić (Віць/Вить) -> Gnojew (Гноеў/Гноев) - s/s borysowszczyźniański [zm. 1964]
-wieś Grieczychino (Грачыхіна/Гречихино) -> Bogusławiec (Багуславец/Богуславец) - s/s oleksicki [zm. 1977/Nikita A. Grieczychin - krasnoarmiejec, bohater WOW]
-wieś Marchlewsk (Мархлеўск/Мархлевск) -> Listwińska Słoboda (Лісцвінская Слабада/Листвинская Слобода) - s/s posielicki [zm. 1925]
-wieś Partyzańska (Партызанская/Партизанская) -> Awramowska (Аўрамаўская/Авраамовская) - s/s wielkoborski [zm. 1964]
-wieś Słobożanka (Слабажанка/Слобожанка) -> Kniażyca (Княжыца/Княжица) - s/s oleksicki [zm. 1964]
Rejon czeczerski:
-agr. Wozniesienski (Вазнясенскі/Вознесенский) -> Annopol (Аннаполле/Аннополье) - s/s leniński [dekom. (Nikołaj Wozniesieński)/dawne mapy zaznaczają w tej okolicy folwark Annopolski (może ten sam objekt?)]
-agr. Otor (Отар/Отор) -> Wotor (Вотар/Вотор) - s/s wotorski [poprawka hist./nagłosowe W- odpowiada fonetyce biał. (lud mówi tak do dziś), również na przedrewolucyjnych mapach ros. Wotor]
-os. Bezbożnik (Бязбожнік/Безбожник) -> Międzyrzecze (Міжрэчча/Междуречье) - s/s poleski [dekom./os. znajduje się pomiędzy rzekami Pokoć i Kołpita, w podobnej odległości do jednej i drugiej]
-os. Wozchod (Васход/Восход) -> Maszaryna (Машарына/Машарина) - s/s wotorski [ludowe (wg Dawiednika r. żeński), forma ros. niepewna]
-os. Dzierżyński (Дзяржынскі/Дзержинский) -> Biesin (Бесін/Бесин) - s/s nisimkowicki [dekom./strumień, zaznaczany w tej okolicy na starych mapach (dziś może wyschły), forma biał. do zbadania]
-os. Kalinino (Калініна/Калинино) -> Piesczana (Пясчаная/Песчаная) - s/s poleski [zm. 1924]
-os. Komunar (Камунар/Коммунар) -> Pokocka (Покацкая/Покотская) - s/s poleski [dekom./poblizkie uroczysko i rzeka Pokoć]
-os. Nowa Wioska (Новая Вёска/Новая Деревня) -> Podjewmienie (Пад’яўменне/Подъевменье) - s/s poleski [zm. 1924]
-os. Pieriedowik (Перадавік/Передовик) -> Zapokocie (Запокацце/Запокотье) - s/s nisimkowicki [dekom./rzeka Pokoć]
-os. Pierszomajski (Першамайскі/Первомайский) -> Czarny Las (Чорны Лес/Чёрный Лес) - s/s merkułowicki [dekom./dawny folwark w okolicy]
-os. Jedinstwo (Ядзінства/Единство) -> Adzinstwo (Адзінства/Единство) - s/s wotorski [derusyf./tylko biał.]
-wieś Oktiabr (Акцябр/Октябрь) -> Chutor (Хутар/Хутор) - s/s wotorski [dekom./miejs. założona na początku XX wieku jako chutor]
-wieś Drużbicze (Дружбічы/Дружбичи) -> Mokreń (Макрэнь/Мокрень) - s/s rowkowicki [zm. 1964]
-wieś Krasny Dworzec (Красны Дварэц/Дворец) -> Dworzec (Дварэц/Дворец) - s/s wotorski [ludowe]
-wieś Progres (Прагрэс/Прогресс) -> Górki (Горкі/Горки) - s/s merkułowicki [niepewne]
-------------
OBWÓD MOHYLEWSKI
Miasta:
-Kirowsk (Кіраўск/Кировск) -> Kaczerycze (Качэрычы/Кочеричи) [zm. 1934/obecne miasto utworzone w 1955 r. z połączenia os. Kirowsk (d. Kaczerycze), wsi Kirowo (d. Starce) i Starosiele]
-Sławhorod (Слаўгарад/Славгород) -> Propojsk (Прапойск/Пропойск) [zm. 1945]
Części miast:
-Sławhorodzka Szosa (Слаўгарадская Шаша/Славгородское Шоссе), m. Mohylew -> Propojska Szosa (Прапойская Шаша/Пропойское Шоссе) [konsekwencja zmiany Sławhorod > Propojsk]
-Sowiecki (Савецкі/Советский), m. Osipowicze -> Zachodni (Заходні/Западный) [dekom./od położenia geogr. względem centrum Osipowicz]
-st. kol. Pogodino (Пагодзіна/Погодино), m. Horki -> Hory-Horki (Горы-Горкі/Горы-Горки) [zm. 1925/w latach 1925-36: Białoruskie Horki; S.D. Pogodin - miejscowy komisarz, brał aktywny udział w ustanowieniu władzy rad w Horkach]
-Komunary (Камунары/Коммунары), m. Kościukowicze -> Stacja Kościukowicze (Станцыя Касцюковічы/Станция Костюковичи) [zm. 1923/nazwa st. kol. i osiedla - w odniesieniu do samej stacji, człon "Stacja" można pomijać jako oczywisty]
Rejon osipowicki:
-agr. Krasne (Краснае/Красное) -> Kosie (Кассё/Косьё) - s/s świsłocki
-agr. Lipień (Ліпень/Липень) -> Chołuje (Халуі/Холуи) - s/s lipieński (chołujski) [zm. 1920]
-wieś Oktiabr (Акцябр/Октябрь) -> Piesczanka (Пясчанка/Песчанка) - s/s wiazki [dekom./dawna oboczna nazwa sąsiedniej wioski Bułgary]
-wieś Znamienka (Знаменка) -> Kobylanka (Кабылянка/Кобылянка) - s/s lipieński (chołujski) [zm. 1964]
-wieś Lenino (Леніна/Ленино) -> Dubrowka (Дуброўка/Дубровка) - s/s wiazki [dekom./przyłączona wieś]
-wieś Ruczej (Ручэй/Ручей) -> Celanka (Цалянка/Целянка) - s/s łapicki [niepewne]
-wieś Uljanówka (Ульянаўка/Ульяновка) -> Kołhanka (Каўганка/Колганка) - s/s dorohanowski [dekom./nieistniejąca wieś w pobliżu, ponadto jest do nawiązanie do poblizkiego agr. Kołhary]
-wieś Jagodne (Ягаднае/Ягодное) -> Draczewo (Драчава/Драчево) - s/s protasiewicki [zm. 1964]
Rejon bobrujski:
-agr. Lenino (Леніна/Ленино) -> Durynicze II (Дурынічы 2/Дуриничи 2) - s/s syczkowski [zm. 1924/numer dla rozróżnienia od obecnej wsi Iziumowo (które dawniej dzieliły tę samą nazwę)]
-os. Daczne (Дачнае/Дачное) -> Karczma (Карчма/Корчма) - s/s hłuski [zm. 1964]
-os. Krasna Zaria (Красная Зара/Красная Заря) -> Nowy Dziewczyn (Новы Дзеўчын/Новый Девчин) - s/s hłuski [dekom./poblizka wieś Dziewczyn (zlikwidowana w 2011 roku)]
-os. Lekkerta (Лекерта/Леккерта) -> Kurhanie (Курганне/Курганье) - s/s słobodzki [dekom. (Hirsz Lekkert - żydowski rewolucjonista)/w okolicy znajdują się starożytne kurhany]
-os. Lenina (Леніна/Ленина) -> Leśny (Лясны/Лесной) - s/s horbacewicki [dekom./od położenia geogr., brak lepszego pomysłu]
-os. Proletarski (Пралетарскі/Пролетарский) -> Ciemny Las (Цёмны Лес/Тёмный Лес) - s/s ciełuski [dekom./poblizki las]
-os. Jubilejny (Юбілейны/Юбилейный) -> Kisielewicze (Кісялевічы/Киселевичи) - s/s słobodzki
-wieś Oktiabr (Акцябр/Октябрь) -> Janin (Янін/Янин) - s/s kowalski
-wieś Oriechowo (Арэхава/Орехово) -> Piszczaki (Пішчакі/Пищаки) - s/s słobodzki [zm. 1964]
-wieś Bieriezowicze (Бярэзавічы/Березовичи) -> Werezowicze (Вярэзавічы/Верезовичи) - s/s słobodzki [poprawka hist./niepewne]
-wieś Wiśniówka (Вішнёўка/Вишнёвка) -> Kobylicze (Кабылічы/Кобыличи) - s/s wiśniowski (kobylicki) [zm. 1937]
-wieś Iziumowo (Ізюмава/Изюмово) -> Durynicze I (Дурынічы 1/Дуриничи 1) - s/s syczkowski [zm. 1964/M. A. Iziumow - uczestnik WOW, który padł w okolicy; numer dla rozróżnienia (p. wyżej agr. Lenino)]
-wieś Kalinówka (Калінаўка/Калиновка) -> Nowostarce (Новастарцы/Новостарцы) - s/s horbacewicki
-wieś Kalinino (Калініна/Калинино) -> Syczkówka (Сычкаўка/Сычковка) - s/s syczkowski [dekom./poblizka duża wieś Syczkowo, z której ta miejscowość się wyodrębniła]
-wieś Krasnowicze (Красновічы/Красновичи) -> Wołcza Jama (Воўчая Яма/Волчья Яма) - s/s hłuski [zm. 1964]
-wieś Lenińce (Ленінцы/Ленинцы) -> Nowy Ogorod (Новы Агарод/Новый Огород) - s/s hłuski [dekom./dawna miejscowość w pobliżu]
-wieś Sosnowa (Сасновая/Сосновая) -> Koty (Каты/Коты) - s/s syczkowski [zm. 1964]
-wieś Jurjewo (Юр’ева/Юрьево) -> Żerebce (Жарабцы/Жеребцы) - s/s kowalski [zm. 1964]
Rejon bychowski:
-agr. Krasna Słoboda (Красная Слабада/Красная Слобода) -> Uźniki (Узнікі/Узники) - s/s krasnosłobodzki (uźnicki) [zm. 1939]
-os. Kalinin (Калінін/Калинин) -> Kontora (Кантора/Контора) - s/s nowobychowski
-os. Kalinino (Калініна/Калинино) -> Obideń (Абідзень/Обидень) - s/s nowobychowski
-os. Komsomolski (Камсамольскі/Комсомольский) -> Bajdak (Байдак) - s/s łudczycki [zm. 1950]
-os. Lenino (Леніна/Ленино) -> Stary Folwark (Стары Фальварак/Старый Фольварок) - s/s nowobychowski [zm. 1935]
-os. Pokrowski (Пакроўскі/Покровский) -> Terezpol (Церазполе/Терезполе) - s/s nowobychowski
-os. Raboczy (Рабочы/Рабочий) -> Kruhły Les (Круглы Лес/Круглый Лес) - s/s nowobychowski
-wieś Wostoczne (Васточнае/Восточное) -> Jazwy (Язвы) - s/s czarnoborski [zm. 1964]
-wieś Krasny Osowiec (Красны Асавец/Красный Осовец) -> Cerkiewny Osowiec (Царкоўны Асавец/Церковный Осовец) - s/s śledziucki [zm. 1925]
-wieś Lenino (Леніна/Ленино) -> Mszate Bołoto (Мшатае Балота/Мшатое Болото) - s/s nowobychowski [dekom./przyłączona miejscowość]
-wieś Nowy Świat (Новы Свет/Новый Свет) -> Nowe Uźniki (Новыя Узнікі/Новые Узники) - s/s krasnosłobodzki (uźnicki) [zm. 1949]
-wieś Pierwoje Maja (Первае Мая/Первое Мая) -> Skałuby (Скалубы) - s/s nowobychowski [dekom./dawny chutor w pobliżu]
-wieś Proletarij (Пралетарый/Пролетарий) -> Chołopieja (Халапея/Холопея) - s/s obidowicki
-wieś Frunze (Фрунзе) -> Rajmundów (Раймандоў/Раймондов) - s/s czarnoborski [zm. 1939]
-wieś Czerwona Białoruś (Чырвоная Беларусь/Красная Беларусь) -> Abisynja (Абісінія/Абиссиния) - s/s jamieński [dekom./przyłączone osiedle]
Rejon białynicki:
-os. Osnowny (Асноўны/Основной) -> Ptuszaki (Птушакі/Птушаки) - s/s lebiedziański [ludowe]
-os. Wozrożdienie (Вазраждзенне/Возрождение) -> Jamniszcze (Ямнішча/Ямнище) - s/s lebiedziański [ludowe]
-os. Kalinina (Калініна/Калинина) -> Lado (Ляда/Лядо) - s/s hołowczyński [dekom./poblizka wieś Stare Lado (dziś nieistniejąca), wg Rapanowicza przed 1961 Kalinówka, ale materjał kart. nie potwierdza]
-os. Krasna Zorka (Красная Зорка/Красная Зорька) -> Marczanok (Марчанок/Марченок) - s/s lebiedziański [ludowe/forma ros. niepewna, potrzebne wyjaśnienia]
-os. Leniński (Ленінскі/Ленинский) -> Ciechciński (Цяхцінскі/Техтинский) - s/s ciechciński [dekom./od poblizkiej dużej wsi Ciechcin, sąsiednia wieś Osmołówka była też znana jako Posiołek (osiedle) Ciechciński]
-os. Czerwony Sad (Чырвоны Сад/Червонный Сад) -> Trusiłówka (Трусілаўка/Трусиловка) - s/s lebiedziański [ludowe]
-wieś Oktiabrin (Акцябрын/Октябрин) -> Cerkowiszcze (Царковішча/Церковище) - s/s łańkowski [zm. 1964]
-wieś Osman-Kasajewo (Асман-Касаева/Осман-Касаево) -> Siermiażenka (Сярмяжанка/Сермяженка) - s/s ciechciński [zm. 1964/Osman Kasajew - major Armji Czerwonej, uczestnik WOW]
-wieś Otwiernica (Атверніца/Отверница) -> Otwiernica (Адверніца/Отверница) - s/s łańkowski [poprawka jęz./tylko biał.]
-wieś Wostok (Васток/Восток) -> Blewka (Блёўка/Блёвка) - s/s wiszowski [zm. 1964]
-wieś Kalinówka (Каліноўка/Калиновка) -> Cerkowiszcze (Царковішча/Церковище) - s/s ciechciński [zm. 1922]
-wieś Krasny Pachar (Красны Пахар/Красный Пахарь) -> Nowy Trylesin (Новы Трылесін/Новый Трилесин) - s/s hołowczyński [dekom./poblizkie wsi Mały i Wielki Trylesin]
-wieś Majsk (Майск) -> Pupsa (Пупса) - s/s moszczanicki [zm. 1964]
Rejon hłuski:
-agr. Zajelica (Заеліца/Заелица) -> Straże (Стражы/Стражи) - s/s sławkowicki [niepewne/tak na starych mapach i u ludu, ale być może to po prostu stara oboczność]
-os. Dzierżyński (Дзяржынскі/Дзержинский) -> Chutoriany (Хутараны/Хуторяны) - s/s katecki [dekom./os. zał. w latach 20. XX w. przez przesiedleńców z chutorów]
-os. Kirowskie (Кіраўскае/Кировское) -> Dzikie (Дзікае/Дикое) - s/s kozłowicki [zm. 1961]
-wieś Amur (Амур) -> Szumiatycze (Шумяцічы/Шумятичи) - s/s sławkowicki [zm. 1964]
-wieś Kastrycznik (Кастрычнік/Костричник) -> Bieżyca (Бежыца/Бежица) - s/s kozłowicki [dekom./poblizka rzeka]
-wieś Nowoandriejewka (Новаандрэеўка/Ново-Андреевка) -> Adelsdorf (Адэльсдорф/Адельсдорф) - s/s sławkowicki [zm. lata 20-30 XX w./istniała też forma skrócona Adel (Адэль), zapewne ludowa]
-wieś Ściah (Сцяг/Стяг) -> Zahrebelje (Заграбелле/Загребелье) - s/s sławkowicki [zm. 1967]
-wieś Czapajewo (Чапаева/Чапаево) -> Załozie (Залоззе/Залозье) - s/s sławkowicki [dekom./dawne chutory w okolicy]
Rejon horecki:
-agr. Lenino (Леніна/Ленино) -> Romanowo (Раманава/Романово) - s/s leniński (romanowski) [zm. 1918/tak, to jest "to" Lenino od bitwy w 1943 r., która nota bene nie zajmuje żadnego specjalnego miejsca w propagandzie sowieckiej/białoruskiej]
-wieś Wiśnia (Вішня/Вишня) -> Pijańkowo (П’янькава/Пьяньково) - s/s rekciański [zm. 1959]
-wieś Drużna (Дружная) -> Korowiak (Каравяк/Коровяк) - s/s leniński (romanowski) [zm. 1964]
-wieś Kościuszkowo (Касцюшкава/Костюшково) -> Tryhubowo (Трыгубава/Тригубово) - s/s leniński (romanowski) [zm. 1969/obecna nazwa na cześć 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki, która brała udział w bitwie pod Leninem (Romanowem) w 1943 r.]
-wieś Mała Korolówka (Малая Каралёўка/Малая Королёвка) -> Wołkołaki (Ваўкалакі/Волколаки) - s/s parszyński [zm. 1937/w związku z tym, można zabrać wiosce Wielka Korolówka pierwszy człon, który staje się zbyteczny]
-wieś Pobiedna (Пабедная/Победная) -> Połzuchy (Палзухі/Ползухи) - s/s leniński (romanowski) [zm. 1964]
-wieś Safonowo (Сафонава/Сафоново) -> Puziki (Пузікі/Пузики) - s/s leniński (romanowski) [zm. 1964]
Rejon drybiński:
-os. Leniński (Ленінскі/Ленинский) -> Nowa Hołołobówka (Новая Галалобаўка/Новая Гололобовка) - s/s michiejewski [dekom./poblizka wieś Hołołobówka, os. było jej pierwotnie podporządkowane]
-wieś Komuna (Камуна/Коммуна) -> Nowe Uhły (Новыя Вуглы/Новые Углы) - s/s czerniewski [dekom./dawniej majątek Uhły/docelowo przyłączyć do wsi Uhły]
-wieś Pierwomajsk (Первамайск/Первомайск) -> Hospody (Гасподы/Господы) - s/s pierwomajski (hospodzki) [zm. 1939]
-wieś Sołnieczna (Сонечная/Солнечная) -> Czartowszczyzna (Чартоўшчына/Чертовщина) - s/s pierwomajski (hospodzki) [zm. 1969]
Rejon kościukowicki:
-os. Woroszyłowo (Варашылава/Ворошилово) -> Mikołajów (Мікалаеў/Николаев) - s/s białodubrowski [zm. 1935]
-os. Proletarij (Пралетарый/Пролетарий) -> Kułygi (Кулыгі/Кулыги) - s/s demidowicki [zm. 1975?]
-wieś Wiazowiec (Вязавец/Вязовец) -> Kisielówka (Кісялёўка/Киселёвка) - s/s proletarski (cerkowiski) [zm. 1938]
-wieś Iwanówka (Іванаўка/Ивановка) -> Mizyrycze (Мізірычы/Мизиричи) - s/s nowosamatewicki [zm. 1935]
-wieś Krasna Zaria (Красная Зара/Красная Заря) -> Horbowickie (Гарбавіцкае/Горбовичское) - s/s białodubrowski [na międzywoj. mapach os. Horbowicki, n. od poblizkiej, niegdyś dużej wsi Horbowicze (wysiedlonej z powodu Czarnobyla)]
-wieś Krasna Zaria (Красная Зара/Красная Заря) -> Polanka (Палянка/Полянка) - s/s proletarski (cerkowiski) [dekom./przed IIWŚ wsie Krasna Polana i Nowa Zaria]
-wieś Krasna Zwiezda (Красная Звязда/Красная Звезда) -> Kowszówka (Каўшоўка/Ковшовка) - s/s demidowicki [zm. 1951?/za Rapanowiczem, materjał kartograficzny sugerowałby, że nazwa obecna istniała przed IIWŚ]
-wieś Krasna Słoboda (Красная Слабада/Красная Слобода) -> Hibały (Гібалы/Гибалы) - s/s zabyczański [zm. 1947]
-wieś Pierwoje Maja (Первае Мая/Первое Мая) -> Filjał (Філіял/Филиал) - s/s demidowicki [zm. 1941]
-wieś Proletarskie (Пралетарскае/Пролетарское) -> Cerkowiszcze (Царковішча/Церковище) - s/s proletarski (cerkowiski) [zm. 1917]
-wieś Proletarska Komuna (Пралетарская Камуна/Пролетарская Коммуна) -> Felixberg (Фелізберг/Фелизберг) - s/s proletarski (cerkowiski) [zm. 1919]
-wieś Ruczej (Ручэй/Ручей) -> Kuprejewka (Купрэеўка/Купреевка) - s/s demidowicki [zm. 1941/za Rapanowiczem]
Rejon kirowski (> kaczerycki):
-wieś Wozniesiensk (Вазнясенск/Вознесенск) -> Krutohorje (Крутагор’е/Крутогорье) - s/s dobosieński [dekom. (wieś powstała w latach 20 XX w., więc prawdopodobnie od M. Wozniesienskiego, nie od religji)/dawne os. Kruta Hora w sąsiedztwie]
-wieś Prożektor (Пражэктар/Прожектор) -> Folwark Dobrocin (Фальварак-Даброцін/Фольварок-Добротин) - s/s dobosieński [do 1969 r. osiedla Otradny i Pokrowski (za Rapanowiczem), przed wojną folwark Dobrocin (obok leży w. Dobrocin)]
Rejon klimowicki:
-wieś Fiedotówka (Фядотаўка/Федотовка) -> Słobódka (Слабодка/Слободка) - s/s rodzieński [zm. 1946]
Rejon kliczewski:
-os. Hończański (Ганчанскі/Гончанский) -> Hury (Гуры) - s/s dołżańki [zm. 1969]
-wieś Oktiabrsk (Акцябрск/Октябрьск) -> Kobylanka (Кабылянка/Кобылянка) - s/s kołbiecki [zm. 1964]
-wieś Wiśniówka (Вішнёўка/Вишнёвка) -> Uszywiec (Ушывец/Ушивец) - s/s bacewicki [zm. 1938]
-wieś Krasny Las (Красны Лес/Красный Лес) -> Hiżhajłowo (Гіжгайлава/Гижгайлово) - s/s kołbiecki [zm. lata 30 XX w.]
-wieś Malinowe (Малінавае/Малиновое) -> Jazwy (Язвы) - s/s potocki [zm. 1964]
-wieś Pobieda (Пабеда/Победа) -> Pieremoha (Перамога/Победа) - s/s bacewicki [derusyf./Dawiednik notuje niby oboczną n. Asipowiczy, ale to prawdopodobnie błąd - pomylono Pobiedy]
-wieś Czerwona Niwa (Чырвоная Ніва/Червоная Нива) -> Zajakubie (Заякуб’е/Заякубье) - s/s bacewicki [ze starych map; prawdop. ten sam objekt; na mapie wczesnosowieckiej os. Czerwiakow (prawdop. od nazw. Aleksandra Czerwiakowa - przywódcy BSSR)]
Rejon krasnopolski:
-agr. Lenino (Леніна/Ленино) -> Gnilica (Гніліца/Гнилица) - s/s horski [zm. 1967]
-os. Kaliniński (Калінінскі/Калининский) -> Janowska Buda (Яноўская Буда/Яновская Буда) - s/s janowski [dekom./poblizki agr. Janówka + nieistniejąca wieś Buda w pobliżu]
-os. Niekrasow (Някрасаў/Некрасов) -> Chołmy (Халмы/Холмы) - s/s horski [ludowe]
-os. Pieriedowy (Перадавы/Передовой) -> Zalasek (Залясок/Залесок) - s/s janowski [zm. 1976]
-wieś Pobieda (Пабеда/Победа) -> Swierbiłówka (Свярбілаўка/Свербиловка) - s/s mchinicki [zm. lata 20. XX w.]
Rejon kruhelski:
-agr. Rakuszewo (Ракушава/Ракушево) -> Lichinicze (Ліхінічы/Лихиничи) - s/s kruhelski [zm. 1967/nowa nazwa na cześć jakiejś miejscowej rodziny, która organizowała tutaj życie w czasach wczesnobolszewickich]
-os. Wostoczny (Васточны/Восточный) -> Wzchodni (Усходні/Восточный) - s/s kruhelski [derusyf./tylko biał.]
-wieś Krasino (Красіна/Красино) -> Kipiacze (Кіпячы/Кипячи) - s/s fiłatowski [zm. 1948]
-wieś Niekrasowo (Някрасава/Некрасово) -> Carewsk (Царэўск/Царевск) - s/s fiłatowski [zm. 1964]
-wieś Proletarij (Пралетарый/Пролетарий) -> Drucka (Друцкая) - s/s kruhelski [dekom./rz. Druć]
-wieś Piata Hodowina (Пятая Гадавіна/Пятая Годовщина) -> Chochłówka (Хахлоўка/Хохловка) - s/s kruhelski [dekom. (5-ta rocznica Rewolucji)/przyłączony chutor]
-wieś Sławianka (Славянка) -> Ohłobla (Аглобля/Оглобля) - s/s zaprudzki [zm. 1964]
-wieś Jasne Utro (Яснае Вутра/Ясное Утро) -> Jasna Ranica (Ясная Раніца/Ясное Утро) - s/s kruhelski [derusyf./tylko biał.]
Rejon krzyczewski:
-agr. Krasna Buda (Красная Буда) -> Żydowa Buda (Жыдава Буда/Жидова Буда) - s/s krasnobudzki (żydobudzki) [zm. 1935]
-os. Uzki (Вузкі/Узкий) -> Szczerbacze (Шчарбачы/Щербачи) - s/s molatycki [ludowe]
-os. Krasny Bór (Красны Бор/Красный Бор) -> Ledziesznia (Лядзешня/Ледешня) - s/s krasnobudzki (żydobudzki) [niepewne]
-wieś Iwanówka (Іванаўка/Ивановка) -> Świna (Свіная/Свиная) - s/s łobkowicki [zm. 1919]
-wieś Kolektywny Trud (Калектыўны Труд/Коллективный Труд) -> Bohońsk (Багонск/Богонск) - s/s krasnobudzki (żydobudzki) [dekom./poblizka n. terenowa (leśne uroczysko)]
-wieś Kalinino (Калініна/Калинино) -> Zadobrość (Задабрасць/Задобрость) - s/s kościuszkowicki [zm. 1938]
-wieś Mirna (Мірная/Мирная) -> Hłupiki (Глупікі/Глупики) - s/s molatycki [zm. 1964]
-wieś Nowiki (Новікі/Новики) -> Bałwanówka (Балванаўка/Болвановка) - s/s kościuszkowicki [zm. 1964]
Rejon mohylewski:
-os. Dniepr (Днепр) -> Dniepr (Дняпро/Днепр) - s/s połykowicki [derusyf./tylko biał.]
-os. Jużny Żabin (Южны Жабін/Южный Жабин) -> Żabin II (Жабін 2/Жабин 2) - s/s wendorozki [derusyf./nie ma już Żabina Północnego (Siewiernego), a inny poblizki Żabin znajduje się na południe od Żabina "Jużnego", więc zamiast tłumaczyć dookr. "Jużny" jako "Paudniowy" lepiej zastąpić je innym]
-wieś Wozrożdienie (Вазраждзенне/Возрождение) -> Majątek Horodziszcze (Маёнтак Гарадзішча/Имение Городище) - s/s siemukacki
-wieś Kalinowa (Калінавая/Калиновая) -> Trebuchy (Трыбухі/Требухи) - s/s połykowicki [zm. 1964]
-wieś Komintern (Камінтэрн/Коминтерн) -> Mieżhorje (Міжгор’е/Межгорье) - s/s połykowicki [dekom./nieistniejąca wieś w okolicy]
-wieś Krasna Słoboda (Красная Слабада/Красная Слобода) -> Słobódka (Слабодка/Слободка) - s/s wendorozki [dekom.]
-wieś Łatroszcza (Латрошча/Латроща) -> Łotewska Roszcza (Латышская Рошча/Латышская Роща) - s/s kadziński [poprawka hist.]
-wieś Fojno (Фойна/Фойно) -> Chwojno (Хвойна/Хвойно) - s/s mostecki [poprawka hist./tak jeszcze w spisie z 1983 r. i na starych mapach]
Rejon mścisławski:
-wieś Budionówka (Будзёнаўка/Будёновка) -> Myrki (Мыркі/Мырки) - s/s rakszyński [zm. 1941]
-wieś Worowskiego (Вароўскага/Воровского) -> Antopol (Антопаль/Антополь) - s/s krasnohorski (ryłowszczyźniański) [dekom./majątek, znajdujący się dawniej na miejscu tej wsi]
-wieś Zarzecze (Зарэчча/Заречье) -> Popowszczyzna (Папоўшчына/Поповщина) - s/s mazałowski [zm. 1941]
-wieś Krasna Horka (Красная Горка) -> Ryłowszczyzna (Рылаўшчына/Рыловщина) - s/s krasnohorski (ryłowszczyźniański) [zm. 1939]
-wieś Krasna Polana (Красная Паляна/Красная Поляна) -> Sluńkowszczyna (Слюнькаўшчына/Слюньковщина) - s/s kopacki [zm. 1950]
-wieś Krasny Bierieg (Красны Бераг/Красный Берег) -> Kurowicze (Куравічы/Куровичи) - s/s kopacki [zm. 1950]
-wieś Lutnia (Лютня) -> Rohajłowszczyzna (Рагайлаўшчына/Рогайловщина) - s/s kopacki [zm. 1978]
-wieś Majskie (Майскае/Майское) -> Biziuki (Бізюкі/Бизюки) - s/s mazałowski [zm. 1941]
-wieś Pobieda (Пабеда/Победа) -> Sapałowo (Сапалава/Сапалово) - s/s chodoski [zm. 1947]
-wieś Razswiet (Рассвет) -> Czortowo (Чортава/Чёртово) - s/s kopacki [zm. 1947]
-wieś Swierdłowo (Свярдлова/Свердлово) -> Mordołysowo (Мардалысава/Мордолысово) - s/s pocołtowski [zm. 1941]
Rejon sławhorodzki (> propojski):
-wieś Aleksandrówka II (Аляксандраўка 2/Александровка 2) -> Tołkaczówka (Таўкачоўка/Толкачёвка) - s/s hiżeński [ludowe i na przedrew. mapach]
-wieś Wozchod (Васход/Восход) -> Niemilnia (Нямільня/Немильня) - s/s kabinohorski
-wieś Krasny Wozchod (Красны Васход/Красный Восход) -> Nowe Szełomy (Новыя Шаламы/Новые Шеломы) - s/s waśkowicki [zm. 1964/także Szełomy I]
-wieś Lebiediowka (Лебядзёўка/Лебедёвка) -> Krzywa Słoboda (Крывая Слабада/Кривая Слобода) - s/s świeński [ludowe i na starych mapach]
Rejon chocimski:
-wieś Aleksandrowicze (Аляксандравічы/Александровичи) -> Terpiłówka (Цярпілаўка/Терпиловка) - s/s berezecki [zm. 1964]
-wieś Krasna Zaria (Красная Зара/Красная Заря) -> Słoboda (Слабада/Слобода) - s/s berezecki [ze starej mapy]
-wieś Nowa Żyzń (Новая Жызнь/Новая Жизнь) -> Nowe Życie (Новае Жыццё/Новая Жизнь) - s/s biesiedowicki [derusyf./tylko biał.]
-wieś Nowa Żyzń (Новая Жызнь/Новая Жизнь) -> Lahuszki (Лягушкі/Лягушки) - s/s zabiełyszyński [ludowe]
-wieś Nowy Puć (Новы Пуць/Новый Путь) -> Nowy Szlach (Новы Шлях/Новый Путь) - s/s berezecki [derusyf./tylko biał.]
-wieś Podleśna (Падлесная/Подлесная) -> Karawieniec (Каравенец/Карявенец) - s/s trościński [zm. 1964]
-wieś Rozkosz (Роскаш/Роскошь) -> Kruciele (Круцялі/Крутели) - s/s berezecki [zm. 1938]
Rejon czauski:
-wieś Nadieżda (Надзежда/Надежда) -> Nadzieja (Надзея/Надежда) - s/s kamieński [derusyf./tylko biał.]
Rejon czerykowski:
-os. Juny Pachar (Юны Пахар/Юный Пахарь) -> Chutor (Хутар/Хутор) - s/s sormowski
-wieś Jasna Zaria (Ясная Зара/Ясная Заря) -> Mokranka (Макранка/Мокрянка) - s/s wieremiejski [zm. 1938]
Rejon szkłowski:
-os. Krasny Łucz (Красны Луч/Красный Луч) -> Cegielnia (Цагельня) - s/s kamiennoławski [dekom./osiedle powstało wraz z budową tutejszej cegielni]
-------------
NAZWY WODNE I TERENOWE
(lista potencjalnie niekompletna - sugestje uzupełnień [zwłaszcza jeśli chodzi o objekta pomniejsze] mile widziane)
-rz. Bóbr (Бобр) -> Bóbr (Бабёр/Бобр) [poprawka jęz./tylko biał.]
-rz. Wilja (Вілія/Вилия) -> Wilja (Вялля/Вилия) [poprawka hist./tylko biał.]
-rz. Bug, urz. Zachodni Bug (Заходні Буг/Западный Буг) -> Bug (Буг) [derusyf./człon "zachodni" jest tutaj nie tylko rosjocentryczny, ale też wynika z nieprawidłowego nazywania Bohu "Jużnym Bugiem" (co spopularyzowało się w XX w.), co należy naprostować we wszystkich językach]
-rz. Dźwina, urz. Zachodnia Dźwina (Заходняя Дзвіна/Западная Двина) -> Dźwina (Дзвіна/Западная Двина) [derusyf./usunięcie rosjocentrycznego członu, nie mającego odniesienia dla geografji i tradycji Białorusi (w użyciu rosyjskojęzycznym może zostać)]
-rz. Czerwienka (Чэрвенка/Червенка) -> Ihumenka (Ігуменка/Игуменка) [zm. 1923/historyczna nazwa bywa używana i dziś]
-jez. Czerwone (воз. Чырвонае/оз. Червоное), obw. homelski -> jez. Kniaź (Князь-возера/Князь-озеро) [zm. 1932/dawniej też jez. Żyd]
-Dzierżyńska Góra (г. Дзяржынская/г. Дзержинская), obw. miński -> Święta Góra (г. Святая) [zm. 1958]
---------------------------------
Bibljografja i odnośniki:
-Wikipedja, przede wszystkiem białoruska ("narkomańska"), a także po części rosyjska, taraszkiewicka i polska (głównie jako lista nazw i pewna "baza wypadowa")
-Serwis
Radzima.net (jakkolwiek chuj im w dupę za ukrywanie części informacyj za paywallem - na ludziach szukających korzeni nie powinno się tak zarabiać!)
-Mapy z serwisu
Etomesto.ru (w tym także
Trójwiorstówka Szuberta)
-Mapy z serwisu
Mapster-«Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: нарматыўны даведнік», пад рэд. В. П. Лемцюговай. (pozycja zwana w tekscie "Dawiednikiem", 6 tomów,
dostępne tutaj)
-«Слоўнік назваў населеных пунктаў», Я. Рапановіч. (
tutaj dostępne cztery tomy, ale posiadam wszystkie sześć - jakby co, mogę wrzucić)
-«Гарады і вёскі Беларусі» (
tylko tomy dostępne tutaj - pozostałych nie mam)
-«Краткий топонимический словарь Белоруссии», В. Жучкевич, 1974 (a także spis nazw zmienionych, którego w PDFowej wersji dostępnej w internetach nie ma, ale za to jest
tutaj)
-«Топонимия Беларуси. Гомельская область. Лоевский район», А. Ф. Рогалев (
link)
-«ПЕРАЙМЕНАВАННІ НА КАРЦЕ ГРОДЗЕНШЧЫНЫ», Л.Л. Янушкевіч (
strony 101-106)
-«Тапаніміка населеных пунктаў Шчучыншчыны» (
cz. 1,
cz. 2)
-
Переименованные населённые пункты Белоруссии-Jak coś mi się jeszcze przypomni, to dodam.
No i to by było na razie na tyle - Do Siego AD 2021! Zapraszam do komentowania i pytań, oczywiście!