Polskie Forum Językowe

Językoznawstwo => Języki naturalne => Wątek zaczęty przez: Todsmer w Sierpień 08, 2017, 21:56:01

Tytuł: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Sierpień 08, 2017, 21:56:01
Dobra, chyba takiego wątku tu brakuje - jest przecie słowiańskie.

Czy znany jest jakikolwiek powód vowel breaking w skandynawskich? Jakaś inna zmiana fonetyczna, jakiś akcent, wpływ substratu, itd? Bo nie wystąpiło to wtedy w innych germańskich, musiał być więc jakiś powód, że wystąpiło to tylko tam. Oczywiście dopuszczam powód bo tak, bardzo częsty przecież, ale może jednak jest znany jakiś powód tego?
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Sierpień 09, 2017, 00:02:16
Po polsku to zjawisko nazywa się frakturą. A powodu nie ma, toteż i zmiana nie była przeprowadzona na całym obszarze językowym: jest nieznana większości dialektów norweskich ani na Islandii. Hipotezą jest duża siła wkładana w wymówienie tego /e/, w konsekwencji prowadząca do czegoś w rodzaju samogłoski "średnio długiej", rozbitej ostatecznie na dyftong w wyniku osobliwej izolacji w systemie fonetycznym.
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Todsmer w Sierpień 09, 2017, 19:58:59
Ok, dzięki.
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Lukas w Październik 20, 2017, 19:40:37
Dotyczy to wszak języków germańskich, więc pytam tu. Chciałbym się dowiedzieć czy w  językach skandynawskich istnieją jakiekolwiek slawizmy zwłaszcza leksykalne. Jeśli tak, proszę o przykłady
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Październik 21, 2017, 13:02:10
Tak co do słowiańskich związków ze skandynawskimi, to natrafiłem na ciekawy pidżyn rosyjsko-norweski zwany Russenorsk (https://en.wikipedia.org/wiki/Russenorsk).
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Silmethúlë w Październik 21, 2017, 13:25:05
Russenorsk? Biorąc pod uwagę, że słowo Ruś pierwotnie oznaczało Szwedów (https://en.wiktionary.org/wiki/%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%8C#Old_East_Slavic), to dość zabawne... ;-)
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Widsið w Październik 21, 2017, 13:45:10
Cytat: Lukas w Październik 20, 2017, 19:40:37
Dotyczy to wszak języków germańskich, więc pytam tu. Chciałbym się dowiedzieć czy w  językach skandynawskich istnieją jakiekolwiek slawizmy zwłaszcza leksykalne. Jeśli tak, proszę o przykłady
Parę imion: Gustav < pl. Gościsław; Svante(polk) < *Svętopъlkъ, Valdemar < ps. *Voldiměrъ; Vanda < pl. Wanda
Słownictwo związane z kontaktami z Rusią: humle < ps. *xъmelь, tolk < ps. *tъlkъ, torg < *tъrgъ
Nowsze zapożyczenia, głównie opisujące rosyjskie realia (te w zasadzie wyłącznie w szw.): desjatin < r. десятина, halvimperial < r. полуимпериал (półkalka), ispravnik < r. исправник, kompromat < r. компромат, telega < телега, tsar < r. царь, zemstvo < r. земство
Inne: jurte/jurta < r. юрта, pistol < cz. píšťala, robot < cz. robota, vampyr < sch. vampir.
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: SchwarzVogel w Październik 22, 2017, 11:49:05
Jest pram

https://no.wikipedia.org/wiki/Pram

z jakiegoś zachodniosłowiańskiego zapewne.

I lodje

https://no.wikipedia.org/wiki/Lodje

Ze staroruskiego ladja albo jakiegoś północnego łodzia

W dawnym nordyckim było  taparøx oznaczające oczywiście jakiś topór.

Jeśli coś sobie jeszcze przypomnę to dopiszę.
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Obcy w Marzec 20, 2018, 20:49:57
Jest i to całkiem sporo resztek deklinacji w niderlandzkim... Kilkanaście najciekawszych przykładów (w nawiasie najbliższy odpowiednik niemiecki, nie zawsze mający to samo znaczenie):
inderdaad (in der Tat) - rzeczywiście
op den duur (auf die Dauer) - na dłuższą metę
in den beginne was het woord (im Anfang war das Wort) - na początku było słowo
ter wereld komen (zur Welt kommen) - przyjść na świat
ter wille van ... (um ... willen) - ze względu na
terzijde staan (zur Seite stehen) - wspomagać
luitenant-ter-zee (Leutnant zur See) - porucznik marynarki
ter harte nemen (zum Herzen nehmen) - wziąć do serca
ter plekke (an Ort und Stelle) - na miejscu
ten dele (zum Teil) - po części
ten slotte (zum Schluss) - na koniec
ten voordele van ... (zu ... Gunsten) - na korzyść
heer des huizes (der Herr des Hauses) - pan domu
dag des Heren (der Tag des Herrn) - dzień Pana
de tand des tijds (der Zahn der Zeit) - ząb czasu
's morgens (morgens) - rano
in groten getale (in großen Mengen) - w dużej liczbie
te goeder trouw (im guten Glauben) - w dobrej wierze
te zijner tijd (zu seiner Zeit) - w swoim czasie
van ganser harte (von ganzem Herzen) - z całego serca
onder ede (unter Eid) - pod przysięgą
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Kazimierz w Wrzesień 29, 2018, 15:19:25
Dlaczego po niemiecku w nagłosie pisze się schw i schm ale już sp albo sk? Czy sw i sm itp. występują w tym miejscu w jakichś rodzimych słowach?
Tytuł: Odp: Germańskie
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 29, 2018, 15:45:43
Jest to zwykła niekonsekwenacja w zapisie, bowiem zmiana fonetyczna zaszła jednocześnie przed zwartymi, jak i aonornymi.
Więcej tutaj:
https://en.m.wikipedia.org/wiki/High_German_consonant_shift#Other_changes

Ale widać, że z zasady przed zwartymi nie pisze się /sch/.