Językotwórstwo (conlanging) i światy > Conlangi: a posteriori
Twardowski
Hapana Mtu:
--- Cytat: spitygniew w Wrzesień 06, 2011, 16:21:46 ---
--- Cytuj ---redukcja pzrzypadków (do 4 może 5)
--- Koniec cytatu ---
Ja bym tam zrobił przeciwnie, tzn. może jakiś oryginalne by zniknęły, za to twardogłowi zapożyczyli by nowe casi od ludów ałtajskich (jak Osetyńczycy czy Tocharczycy).
--- Koniec cytatu ---
I jak moi Leukończycy. Tylko nie mam ochoty robić drugi raz tego samego, więc tym razem pójdę inną drogą.
--- Cytat: Kwadracik w Wrzesień 08, 2011, 15:55:29 ---Jednym z niekiedy postulowanych "uniwersałów" lingwistycznym jest niewystępowanie języków mających jednocześnie rodzaje i klasyfikatory, jako że to pierwsze pochodzi zwykle na drodze (długiego) rozwoju od tego drugiego (choć z szybkiego zerknięcia na angielską Wikipedię można wyciągnąć wniosek, że bengalski ma jedno i drugie).
--- Koniec cytatu ---
Nieźle, udało mi się przebić uniwersał. W twardowskim do rzeczowników ma być przypisany rodzaj - męski lub żeński. Ponadto będzie się mówiło "zwierzę pies", "wyprowadzam zwierzę psa", "ziarno*/rzecz pieniądze", "płacę ziarnem/rzeczą pieniędzmi" - tutaj granica nie koniecznie musi być ostra. Może klasyfikator nie jest najtrafniejszą nazwą. Kwantyfikator?
Ok, a teraz przywitajmy trzy bardzo ważne słówka.
iimti (często pisane jako iinti, tak też wymawiane) - pochodzi od osobowej formy imat'', oznacza bycie, istnienie.
nexti - po etymologii kognat rosyjskiego niet, oznacza brak, nieistnienie.
-(j)aa, -(j)ee - pochodzi od jest'', które uległo silnej redukcji (frekwencja), a następnie zaczęło się sufigować, podlegając też harmonii.
Odpowiedniki polskich zdań z mieć/nie mieć tworzy się na zasadzie posiadacz w celowniku + rzecz posiadana + iimti/nexti.
maa siinoe pheenci iimti - mam ziarno pieniądze
maa siinoe pheenci nexti - nie mam ziarna pieniędzy
Zdania z byciem mają schemat podmiot z mianowniku + orzecznik + sufiks być.
(ja)sy isweri khotyjaa - jestem zwierzęciem kotem
Przeczenie odbywa się słowem ne przed orzeczeniem.
sy ne isweri khotyjaa - nie jestem zwierzęciem kotem
Te same odpowiedniki kolegów Bycia i Miecia** stanowią też jedną ze składowych czasu teraźniejszego i przeszłego.
Czas przeszły tworzą imiesłowy czasu przeszłego (męskie zakończone na li, ly, żeńskie la, le) + sufiksalne bycie. Podmiot jest w mianowniku, dopełnienie w bierniku. Np.
sy (ixtany) iszlaxy czulyjaa - czułem (stan) strach, bałem się - tu "czucie strachu" jest zwartą całością (bać się), "strach" służy raczej za imienny modyfikator czasownika, niż za samodzielny rzeczownik, stąd nie wymaga klasyfikatora; zarazem dopełnienie jest nieokreślone, więc używa nieokreślonego biernika równego mianownikowi
sy ixtana iszlaxa czulyjaa - czułem ten stan strach - tak wyglądałoby zdanie wyżej, gdyby chodziło o jakiś konkretny "okaz" strachu; biernik ma formę określoną
Czas teraźniejszy tworzy się podobnie od zdań na "mieć", tyle że w roli obiektu posiadanego pojawia się rzeczownik odczasownikowy zakończony na na/ne lub rzadziej na to/toe, łącząc się z obiektem czynności w dopełniaczu. Np.
maa (ixtana) iszlaxa czuto iimti - mam poczucie (stanu) strachu, boję się
*klasyfikator rzeczy małych występujących w dużej ilość, etymologicznie pochodzi od z'rno "ziarno"
**w podstawówce pani na j.polskim opowiadała nam o Byciu i Mieciu jako dwóch chłopcach z różną postawą życiową - idealiście i materialiście
Nawigacja
Idź do wersji pełnej