Polskie Forum Językowe

Witam!

Mam pytanie: Jakie zmiany fonetyczne dotyczyły język polski? Takie że np. Rz się kiedyś wymawiało jako [r̝], jakie by były inne przykłady (patrząc na samogłoski i na spółgłoski)?

Dzięki!

Klik (https://lmgtfy.com/?q=historia+j%C4%99zyka+polskiego)

No dobra, tak dużo też nie ma

A jak było z intonacją? Nie chodzi mi o intonacje jaka wpada na pierwszą sylabę słowa, jednak o intonacje ruchomą, taką jaka była w języku proto-słowiańskim.

Cytat: poloniok w Grudzień 12, 2016, 19:53:12
No dobra, tak dużo też nie ma

A jak było z intonacją? Nie chodzi mi o intonacje jaka wpada na pierwszą sylabę słowa, jednak o intonacje ruchomą, taką jaka była w języku proto-słowiańskim.

Nie wiemy i nigdy się nie dowiemy... Akcent ruchomy wymarł już za czasów pierwszych zabytków języka polskiego, gdzie - zdaje się - jedynym pośrednim dowodem jego istnienia była dwoistość końcówek rozkaźnika (zerowa, -i). Owszem, (północno)kaszubski ma jeszcze akcent swobodny i częściowo ruchomy, ale działa on na innej zasadzie niż we wschodniosłowiańskich czy prasłowiańskim.

CytatNie wiemy i nigdy się nie dowiemy...

A czemuż by nie? Wnikliwa analiza historyczno-porównawcza i filologiczna istniejących źródeł może powiedzieć coś więcej. Oczywiście, że bezpośrednich dowodów nie będzie, bo i nie ma notacji akcentu w źródłach, ale pośrednich można szukać większej liczby.

CytatOwszem, (północno)kaszubski ma jeszcze akcent swobodny i częściowo ruchomy, ale działa on na innej zasadzie niż we wschodniosłowiańskich czy prasłowiańskim.

Tyle że trzeba zaznaczyć, że ten akcent wywodzi się od prasłowiańskiego - nie jest arbitralnym wynalazkiem, lecz akcentem prasłowiańskim poddanym likwidacji tonów, przesuwce (przesuwkom) i serii uogólnień. O czym można poczytać u Lehra-Spławińskiego, jeśli ktoś się odważy - ja się jeszcze nie odważyłem.

Cytat: Towarzysz Mauzer w Grudzień 13, 2016, 15:05:13
Tyle że trzeba zaznaczyć, że ten akcent wywodzi się od prasłowiańskiego - nie jest arbitralnym wynalazkiem, lecz akcentem prasłowiańskim poddanym likwidacji tonów, przesuwce (przesuwkom) i serii uogólnień. O czym można poczytać u Lehra-Spławińskiego, jeśli ktoś się odważy - ja się jeszcze nie odważyłem.

Gdzie są dokładnie opisane w internecie te mechanizmy (najlepiej z jakimś wywodem z prasłowiańskiego)? Na pewno w okolicy nie znajdę odpowiedniej literatury.

https://archive.org/details/pracepolska01pols
Wiadomo, że od tego czasu nasza wiedza o akcencie pie. i psł. się mocno poszerzyła, miejscami zweryfikowała, mamy teorię paradygmatów, która sporo upraszcza, ale przejrzeć warto.

Oczywiście polski iloczas/pochylenie po części odzwierciedla prasł. akcent (ztcp, Dybo postulował różne warianty prasł. akcentuacji fundamentalne dla poszczególnych polskich dialektów (!), ale nie wczytywałem się).

CytatOczywiście polski iloczas/pochylenie po części odzwierciedla prasł. akcent (ztcp, Dybo postulował różne warianty prasł. akcentuacji fundamentalne dla poszczególnych polskich dialektów (!), ale nie wczytywałem się).

Znaczy że nie więcej intonacja by była "On wczoråj nié widziåł króla"?

To bardziej skomplikowane, nie jest to takie proste że wzdłużona samogłoska stoi w miejscu dawnego akcentu. Np. ręka miała krótką nosówkę w staropolskim (zatem obecnie samogłoskę przednią), bo słowo należało do prasł. paradygmatu c (i miało cyrkumfleks na tej sylabie w bierniku), a łąka miała długą nosówkę w tym samym miejscu (a zatem obecnie samogłoskę tylną) jako rzeczownik należący do prasł. paradygmatu b (akcent na końcówce fleksyjnej).