Polskie Forum Językowe

Taki język, którym się od pewnego czasu zajmuję. Ma kilka ciekawych cech, którymi zajmę się w następnych postach.

Długo kształtował się zbiór głosek. Na początku wyłoniły się spółgłoski tylne, tj. /g k q/, którym trzeba poświęcić trochę uwagi.
W przeciwieństwie do polskiego, pakejańskie /g/ wymawia się bezdźwięcznie, jednak jest to dźwięk słaby, lekki - [ɡ̥~k͉].
/k/ jest znacznie silniejsze, nierzadko wymawiane z przydechem - [k~kʰ].
/q/ to głoska najsilniejsza i tym samym najbrzydsza (najmniej spokojna). Zawsze wymawiana uwularnie i z przydechem - [qʰ].
Później dodano również [χ].

Chciałem mieć również wiele przedniojęzykowych, m.in. [tʲ], [ts], [ʃ].

Ostatecznie fonologia ukształtowała się tak:

Spółgłoski
/b p d t dʲ tʲ ɡ̥ k qʰ/
<b p d t dh th g k q>

/v f ts s tʃ ʃ χ/
<v f c s ch sh x>

/m n r l/
<m n r l>

Jedna uwaga - końcowe /r/ jest obecne tylko jako końcówka 1. os. i wymawiane [r̥~s̺] (dziąsłowa apikalna bezdźwięczna drżąca/szczelinowa). W pozostałych pozycjach to raczej uderzeniowe [ɾ].

Samogłoski

/a e i iː o u uː/
<a e i í o u ú>

Krótkie /i u/ stają się niesylabiczne w otoczeniu innych samogłosek. Długie /iː uː/ zawsze są sylabiczne. Przykład: ieíe /je.iː.e/

/i iː/ są wymawiane [ɨ ɨː] po spółgłoskach /ts s r/.

Sylaby

Maksymalny wariant sylaby to (C)(i/u)V(i/u/S)(C), gdzie S - płynna/sonorant, tzn.
· dopuszczone są zbitki spółgłoskowe {m n r l} + spółgłoska na końcu sylaby
· oraz samogłoski mogą mieć {j w} przed oraz po sobie.

Zapis ma noobowy.

Będziesz go gdzieś dodawał, do 'kiegoś conworldu?

Zapis był bardziej nubski, gdy miałem "ó" dla [uː].

Paikes to język kultury uznającej za najwyższe dobro Święty Spokój. :P

Aha, przymiotniki odmieniają się jak rzeczowniki, jednak najczęściej (z rzeczownikiem) używa się ich nieodmienionych:
uemok - na ciepłym
uem rúkok - na ciepłym słońcu

Cała odmiana zawiera osiem przypadków; mimo wszystko deklinacja bardziej przypomina tę z języków ugrofińskich niż indoeuropejskich.

Mianownik (-, -s)

Dopełniacz (-a, -) - pełni również funkcję biernika oraz jest używany z poimkami.

Cząstkownik (-/a/m) - partytyw; wymagany przez niektóre czasowniki, np. składować, sypać, wylewać, a również życzyć - stąd druga funkcja przypadku, funkcja życząca, obecna w zwrotach takich, jak Galim! (Dobroci!), Cilim! (Życzliwości!).

Inessyw-Illatyw (-ek) - wyraża bycie w czymś, przemieszczanie się w coś; potocznie nazywany miejscownikiem.

Elatyw (-ert) - wyraża wychodzenie z (wnętrza) czegoś; rzadko używany.

Adessyw-Allatyw (-ok) - wyraża bycie na czymś, przemieszczanie się na coś; nazywany również celownikiem.

Ablatyw (-ort) - wyraża odchodzenie od czegoś; rzadko używany.

Instruktyw (-/a/nk) - wyraża sposób lub narzędzie. Czasem nazywany miejscownikiem.

Istnieje kilka typów deklinacji - w zależności od zakończenia słowa: I - spółgłoskowa, II - samogłoskowa, III - długosamogłoskowa:
I gal - dobry; II des - światło; III naí - ciemny.

M.	gal	des	naí
D.	gala	de	naí
C.	galam	dem	naím
I.	galek	diek	naíek
E.	galert	diert	naíert
A.	galok	diok	naíok
Ab.	galort	diort	naíort
Ins.	galank	denk	naínk

Aha, zakończone na /w j/ odmieniają się odmianą trzecią, np. beu - beu - beum tak jak naí - naí - naím ....

Jaka panuje ortografia?

Kijowa.

Chcecie coś bardziej sztamprofesjonalnego, to łapcie:

/b p d t dʲ tʲ ɡ̥ k qʰ/
<b p d t ď ť g k q>

/v f ts s tʃ ʃ χ/
<v f c s č š h>

/m n r l/
<m n r l>

/a e i~j iː o u~w uː/
<a e i-y í o u-w ú>

Ach, to. Nie zauważyłem, że wziąłeś je razem w jeden nawias ostry :D To jakiś starszy conlang?

Nie, całkiem nowy, tylko w "starym" stylu.

Taka osobliwa ortografia lepiej mi odpowiada.

Pisałem już w paikesie tu (http://www.conlanger.fora.pl/tlumaczenia,4/napis-na-piescieniu-wp,1336-15.html#79791) i tu (http://www.conlanger.fora.pl/tlumaczenia,4/tak-i-nie,15-120.html#80067) [edit] i tu (http://www.conlanger.fora.pl/tlumaczenia,4/byc-albo-nie-byc-oto-jest-pytanie,753-60.html#80071).

A jasnego za jego osobliwe ortografie znienawidziliście... Ech.

Wiesz, jak kopiuje się po kawałku cudze konlangi i próbuje złożyć z nich działającą całość, to nic dziwnego, że nie wychodzi. ;)
A to było celowe spolsko-litewszczenie.

No to teraz poczyniłem pewne modyfikacje.

Henryk ma trochę racji.
Ale tak to już jest, jeśli komuś się przyklei łatkę ;-)

Kolejna cecha - przy dosyć rozbudowanej deklinacji nie występuje odmiana przez liczby.


Każdy rzeczownik domyślnie jest pojedynczy określony. W różnych kontekstach może wyrażać liczbę mnogą określoną. Inne możliwości wyrażane są proklitykami.
· shú - (ów) język
· adag - (ów) dom
· iaq - (ów) cień

Atlissa ú beu adagek. Cili beu.
W domu są dwaj bracia. Ci bracia są życzliwi.


Dla liczby pojedynczej nieokreślonej używa się określenia i (jeden). Przed samogłoskami jest wymawiane niesylabicznie - jako /j/. Przed i zlewa się w í długie:
· i shú - (jakiś/jeden) język
· i adag - (jakiś/jeden) dom
· íaq - (jakiś/jeden) cień

Atlissa ú beu adagek. Cili i beu.
W domu są dwaj bracia. Któryś z braci jest życzliwy.


Dla liczby mnogiej (nieokreślonej) używa się wyrazu te, t przed samogłoską:
te shú - języki
t adag - domy
t iaq - cienie

W podobny sposób używa się pozostałych liczebników:
ú shú - dwa języki
sí adag - trzy domy
er iaq - cztery cienie


Mimo wszystko są to składniowo odrębne wyrazy:
íaq - pewien cień
i lam iaq - pewien mały cień

Odpowiedni wyraz może zostać zastąpiony przez sam liczebnik. W przypadku liczby pojedynczej/mnogiej określonej występuje zaimek lú (on/ona/ono/oni/one):

Cili i beu. - Jeden brat jest życzliwy.
Cili i. - Jeden jest życzliwy.

Cili ú beu. - Dwaj bracia są życzliwi.
Cili ú. - Dwaj są życzliwi.

Cili te beu. - (Jacyś) bracia są życzliwi.
Cili te. - (Jacyś) ludzie / (jakieś) osoby są życzliwe.

Cili beu. - (Ów) brat jest życzliwy. / (Owi) bracia są życzliwi.
Cili lú. - On jest życzliwy. / Oni są życzliwi.

Warto zaznaczyć, że w takiej sytuacji liczebnik "przejmuje" końcówkę deklinacji:

Mataptar i qarapok. - Wędrowałem (jakimś) stepem.
Mataptar iok. - Wędrowałem jednym.

Mataptar te qarapok. - Wędrowałem (jakimiś) stepami.
Mataptar tiok. - Wędrowałem wieloma.

Inna uwaga dotyczy sytuacji, gdy liczebnik określa podmiot zdania - liczebnik może wówczas wędrować przed czasownik:

Agosta t ekim. - Przybyli mężczyźni.
T agosta ekim. - jw.

Atlissa te gim. - Są (tu) ludzie.
T atlissa gim. - jw.

Jest to obowiązkowe przy mnogich formach 1. i 2. osoby:

Enassar. - Rządzę. (*)
T enassar. - Rządzimy.

Gossa u. - Widzisz. (**)
Te gossa u. - Widzicie.

*) Zaimek pierwszej osoby -r [s̺] pełni funkcję sufiksu. Tworzy jednak pełne formy zależne w deklinacji:

M. -r; ri/rí (emfatyczne)
D. re
C. rem
I. riek
E. riert
Ad. riok
Ab. riort
Ins. renk

**) Zaimek drugiej osoby u po samogłoskach jest wymawiany niesylabicznie - [w].

Przed państwem pismo pajkeskie:

(http://img821.imageshack.us/img821/770/26paikes1.png)
krój drukowany, dwuelementowy, bezszeryfowy

(http://img7.imageshack.us/img7/6932/90paikes3.png)
pismo odręczne

Kształt litery "g" w piśmie odręcznym zależy od litery następnej - zwykle ma formę greckiej γ, jednak przed α ι η υ ω ma formę zbliżoną do litery drukowanej.

Znaki diakrytyczne :O

Nom, to fakt.
Ale pismo, które powstało dla jakiegoś języka nie powinno mieć znaków diakrytycznych, chyba, że najpierw powstały szkoły lingwistyczne, które pokazały, co jest czym... Dziwne to to dla mnie.
A te c - ch to w ogóle.
Po prostu zerżnięcie z łacinki. Bo dh, to jeszcze może...
Ale ładne dla oka.
Gimp?

Fajnie, że napisane w taki cyrylicowaty sposób.

Cytat: Henryk Pruthenia w Wrzesień 25, 2011, 22:06:37
Nom, to fakt.
Ale pismo, które powstało dla jakiegoś języka nie powinno mieć znaków diakrytycznych, chyba, że najpierw powstały szkoły lingwistyczne, które pokazały, co jest czym... Dziwne to to dla mnie.
A te c - ch to w ogóle.
Po prostu zerżnięcie z łacinki. Bo dh, to jeszcze może...

Hebrajski ma swoje dagesze i kropkę nad szin. Choć to może późniejszy wynalazek.

Hmm... Może pierwotna wersja tego pisma, wiedziona przez domateońskich kupców, nie rozróżniała tych dźwięków?

Może w kolejnej aktualizacji wyprowadzę znaki dla ch, sh z fenickich tsade, szin... Może

CytatAle ładne dla oka.
Gimp?

Kugelschreiber.

Spoiler

Tak, to ironia.

[Zamknij]

Cytat: Fēlēs w Wrzesień 25, 2011, 22:35:01
Kugelschreiber.

Spoiler

Tak, to ironia.

[Zamknij]

Chryste :P

No, może mi się rzuciło na oczy to c i ch, ale jest ok.

To jeszcze coś o gramatyce.

----

Mair cúiana. - Chcę ten tort/ te torty.
Mair i cúiana. - Chcę jeden tort.

A jeśli nie chcemy całego, tylko część?

Jak wiemy, paikes ma osobny przypadek dla partytywu. Jednak ma on znaczenie bardzo dużej ilości i zdanie
Mair cúianam. - Chcę tortu.

brzmi raczej jak wypowiedziane przez łakomczucha.

W paikesie występują dwa kolejne liczebniki - nieokreślone - mogące mieć podobną funkcję:

Mair pú cúiana. - Chcę trochę tortu. Tylko kawałeczek.

Przed samogłoską pú ma formę niesylabiczną - pu.
Formą bardziej grzeczną jest poi (forma oboczna: pi), dawniej oznaczające jeszcze mniejszą ilość, obecnie bardziej "uśrednione"; używane w prośbach.

Mair poi cúiana. - Poproszę kawałek tortu.

W paikeskim nie ma odpowiednika słowa proszę w takich zwrotach. Możemy natomiast powiedzieć:

Pi uan feíki, elionar. - (Proszę o) drugą szansę, błagam.

Kilka rzeczy wartych uwagi w tym zdaniu:
· Paikes jest dosyć "egocentryczny", jeśli chodzi o użycie osób, i często zastępuje zwroty na "ty" (np. daj, weź) formami pierwszej osoby (np. chcę, mam).

· Zwrot prośby mamy rozłożony na dwie części. Dzieje się tak ze względu na wymóg równowagi w zdaniu. Gdybyśmy zaczęli od elionar pi ..., zabrzmiałoby to trochę śmiesznie i nie na temat.

· Liczebnik porządkowy uan (drugi), utworzony w nieregularny sposób. Regularnie tworzy się je dodając -n(a) do liczebnika głównego, np.
1. i - in
4. er - ern
5. ek - ekna
itd.
istnieją jednak dwa wyjątki:
2. ú - uan
3. sí - shan

Litery sh ch w formie drukowanej i pisanej:
(http://img600.imageshack.us/img600/2230/24paikes6.png)
Litera sh zajmuje teraz 15. pozycję, między n a o.
Litera ch zajmuje teraz 18. pozycję, między p a q.