Na początek chciałbym powiedzieć, że to będzie kurs chorwackiego wyłącznie na poziomie surwiwalowym, taki język chorwiwalowy :D Ponadto kurs będzie porwadzony w taki sposób, żeby mógł się z niego uczyć nawet ktoś, kto nie zna terminologii (i IPA)
Jak powszechnie wiadomo, chorwacki jest sub-językiem języka serbochorwackoczarnogórskobośniackohercegowińskiego. Lingwiści mówiąc o odrębności chorwackiego od serbskiego powołują się na różnice, które w polszczyźnie byłyby uznane po prostu za regionalizmy ("zračna luka" vs "aerodrom" etc.)
Co się tyczy wymowy- prawie wszystko jest tak-jak-po-polsku, i dodatkowo:
č- jak polskie /cz/
ž- jak polskie /ż/
đ- jak polskie /dź/
š- jak polskie /sz/
dž- jak polskie /dż/
v- jak polsie /w/
nj- jak polskie /ń/
lj- miękkie /l/
W języku chorwackim- jak na porządny język słowiański przystało- wyróżniamy trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki.
Niemal wszystkie słowa zakończone na spółgłoskę są rodzaju męskiego. Te, które kończą się (w mianowniku) na –a zawsze będą rodzaju żeńskiego, a te z końcówką –o lub –e są rodzaju nijakiego.
Oczywiście nie może być tak nudno, bo niektóre słowa kończące się na spółgłoskę są rodzaju żeńskiego (na przykład riječ- słowo).
Chorwacki dysponuje 7 przypadkami, identycznymi z polskimi. Odpowiadają kolejno na pytania:
Mianownik- tko? što?
Dopełniacz- koga? čega?
Celownik- komu? čemu?
Biernik- koga? što?
Narzędnik- (s)kim? (s)čim?
Miejscownik- (o)komu? (o)čemu?
Wołacz- no, wiadomo
Żeby na początek nie było za ciężko, to odmianą się zajmiemy w następnej lekcji, co?
Zwroty podstawowe:
Tak- da
Nie- ne
Proszę- molim
Dziękuję- hvala!
Dziękuję bardzo- hvala lijepa
Bardzo chętnie- vrlo rado
Nie ma za co- nema na čemu
Co proszę?- molim?
Zgadzam się- pristajem
W porządku- u redu
Przepraszam- oprostite
Dosyć- dosta
Na pomoc- u pomoć
Kto?- tko?
Co?- što?
Który?- koji?
Która?- koja?
Które?- koje?
Gdzie?- gdje?
Gdzie jest?- gdje je?
Dlaczego- zašto?
Z jakiego powodu?- zbog čega?
Jak?- kako?
Ile?- koliko?
Jak długo?- koliko dugo?
Kiedy?- kada?
O której godzinie?- u koliko sati?
Chciałbym...- htio bih...
Chciałabym...- htjela bih...
Proszę o komentarze, pytania etc.
A, zapomniałem dodać, że kurs jest dedykowany upotrzebicielowi Noqa :P
Podoba mi się :D
Jeszcze do zwrotów mógłbyś dodać grzeczne Dzień dobry i cześć. ( Dzień dobry to chyba było Dobar Den czy jakoś tak : D )
A tak to czekam na resztę :D
Cytat
Dzień dobry to chyba było Dobar Den czy jakoś tak : D
Blisko jesteś: Dobar dan ;-)
Hvala! 我要更!可是我感觉感谢!
@MR:To tko nie jest czasem potocznie wymawiane ko? Bo tak się zapisuje w serbskim.
Czy molim ma zakres użycia tak szeroki jak proszę w polskim? (wybacz, ale jestem przewrażliwiony na punkcie tego słowa i nic mię bardziej nie wnerwia w słownikach/rozmówkach niż ogólnie napisane proszę - bxlagh bez żadnego komentarza a. przykładu użycia).
Tak, molim ma dokładnie takie zastosowanie jak w polskim. Zarówno kiedy kogoś o coś prosisz, jak i w odpowiedzi na hvala.
@Mścisław Ruthenia - jest OK :-)
Cytat: pittmirg w Marzec 12, 2012, 08:35:48
@MR:To tko nie jest czasem potocznie wymawiane ko? Bo tak się zapisuje w serbskim.
Czy molim ma zakres użycia tak szeroki jak proszę w polskim? (wybacz, ale jestem przewrażliwiony na punkcie tego słowa i nic mię bardziej nie wnerwia w słownikach/rozmówkach niż ogólnie napisane proszę - bxlagh bez żadnego komentarza a. przykładu użycia).
Ano, potocznie Ko? Tko?
Izvoli! Izvolite! ( here you are)
Zgadzam się - Pristajem / Slažem se ( jeśli chodzi o opinię)
kiedy kogoś nie usłyszymy - Molim? / Słucham?
Jeśli chodzi o Hvala to jest Dziękuję. Również Hvala ti ( wzmacniać)
trochę zaawansowane - Hvale vrijedan - praiseworthy - jak po polsku? Godny chwalenia?
Cytat: patka chorwatka w Marzec 12, 2012, 22:10:50
@Mścisław Ruthenia - jest OK :-)
Cytat: pittmirg w Marzec 12, 2012, 08:35:48
@MR:To tko nie jest czasem potocznie wymawiane ko? Bo tak się zapisuje w serbskim.
Czy molim ma zakres użycia tak szeroki jak proszę w polskim? (wybacz, ale jestem przewrażliwiony na punkcie tego słowa i nic mię bardziej nie wnerwia w słownikach/rozmówkach niż ogólnie napisane proszę - bxlagh bez żadnego komentarza a. przykładu użycia).
Ano, potocznie Ko? Tko?
Izvoli! Izvolite! ( here you are)
Zgadzam się - Pristajem / Slažem se ( jeśli chodzi o opinię)
kiedy kogoś nie usłyszymy - Molim? / Słucham?
Jeśli chodzi o Hvala to jest Dziękuję. Również Hvala ti ( wzmacniać)
trochę zaawansowane - Hvale vrijedan - praiseworthy - jak po polsku? Godny chwalenia?
Chwalebny a. godny pochwały.
Aż musiałem se sprawdzić to
vrijedan w słowniku etymo, bo przestraszyłem się, że to może mieć coś wspólnego z wrednością lub wrzodami.
Cytat
jest OK :-)
Hvala :D
A, właśnie. Z moich obserwacji z okolic Mostaru i Medziugoria wynika, że w tamtych stronach nie ma zbytniej różnicy pomiędzy "č" a "ć" oraz "đ" a "dž". Może po prostu jestem głuchy, ale tylko niektórzy mówili z rozróżnieniem.
Cytat: Mścisław Ruthenia w Marzec 12, 2012, 22:37:09
Cytat
jest OK :-)
Hvala :D
A, właśnie. Z moich obserwacji z okolic Mostaru i Medziugoria wynika, że w tamtych stronach nie ma zbytniej różnicy pomiędzy "č" a "ć" oraz "đ" a "dž". Może po prostu jestem głuchy, ale tylko niektórzy mówili z rozróżnieniem.
Nie, mam to samo wrażenie. Sama w rozmowie nie zwracam na to uwagi. Sprawa "č" i "ć" też zależy od regionu. To samo z "đ" a "dž". Tylko akcent, uwaga, jest zawsze inny. :-) I jesteśmy na niego wrażliwi ( tak uważam).
Cytat: pittmirg w Marzec 12, 2012, 22:33:42
Chwalebny a. godny pochwały.
Aż musiałem se sprawdzić to vrijedan w słowniku etymo, bo przestraszyłem się, że to może mieć coś wspólnego z wrednością lub wrzodami.
no, uwaga też z dosadan.
Lekcyja 2
W liczbie pojedynczej rzeczowniki rodzaju męskiego dzielą się na ożywione i nieożywione (różnica w bierniku). To rozróżnienie nie dotyczy rzeczowników rodzaju żeńskiego i nijakiego.
Rzeczowniki ożywione mają tę samą formę w drugim i czwartym przypadku, a nieożywione w pierwszym i czwartym przypadku.
Deklinacja na przykładzie rzeczowników pekar- piekarz oraz dan- dzień.
l.poj.
M pekar dan
D pekara dana
C pekaru danu
B pekara dan
N pekarom danom
M pekaru danu
W pekare! dane!
l.mn.
M pekari dani
D pekara dana
C pekarima danima
B pekare dane
N pekarima danima
M pekarima danima
W pekari! dani!
Co się tyczy akcentu- pada na tę sylabę, na którą padał w pierwszym przypadku.
Większość rzeczowników jednosylabowych zakończonych na spółgłoskę otrzymuje w liczbie mnogiej końcówkę –ov (zakończone na spółgłoskę twardą) lub –ev (zakończone na spółgłoskę miękką), np.:
Krov-> krovovi
Muž-> muževi
Ponadto rzeczowniki zakończone na spółgłoski miękkie, czyli č đ š ž ć dž j lj nj w narzędniku mają końcówkę –em zamiast –om.
Koš-> košem
Konj-> konjem
Oprócz tego spółgłoski k, g i h zmieniają się
-przed /e/ kolejno w č ž š
-przed /i/ w c z s
Spółgłoski c z s przed /e/ przechodzą kolejno w č ž š
Junak- junače- junaci
Stric- striče- stričevi
Knez- kneže- kneževi
Rzeczowniki rodzaju męskiego zakończone na –a odmieniają się wg. deklinacji żeńskiej.
Przywitania/pożegnania
Dzień dobry (rano)- dobro jutro
Dzień dobry- dobar dan
Dobry wieczór- dobra večer
Cześć- bog/bok
Przepraszam, jak ma Pan/Pani na imię- Kako vam je ime, molim Vas?
Jak się nazywasz?- Kako se zovesz?
Nazywam się- Zovem se
Jak się masz?- Kako ste? Kako je?
Pan- gospodin
Pani- gospođa
Do widzenia- Doviđenja
Do szybkiego zobaczenia- Do skorog viđenja
Do jutra- do sutra
Dobranoc- Laku noć
Na razie- Zbogom
Szczęśliwej podróży- sretan put
uwagi :
Kako se zoveš? Zovem se Jelena
Jak się nazywasz? Kako se prezivaš? Koje ti je prezime?
Prezime - Nazwisko
Ime- Imię
Do widzenia- Do viđenja
Razem! Doviđenja
Do szybkiego zobaczenia- Do skoro viđenja
Do skoroG viđenja - bardzo oficjalne
Vidimo se uskoro! Vidimo se ubrzo!
Na razie- Zbogom
Zbogom jest takie bardzo arch. albo nacechowane - to znaczy Goodbye forever :)
lepiej : Vidimo se neki drugi put! albo tylko Vidimo se!
I jak konsekwentny jest ten paradygmat deklinacji - to się stosuje do zdecydowanej większości rzeczowników? (Ten to był tylko męski? Żeński czy nijaki tego nie przypominają?)
Dobrze jakbyś większy nacisk postawił na jakieś różne wariacje zdań - tak chyba najnaturalniej przychodzi.
No to jest męski tylko.
Ok, będą zdania :D Nie wiem jak mi wyjdzie ich układanie (sam się pewnie przy tym dużo nauczę). Nie jestem jakoś specjalnie dobry w chorwackim. Bez porównania lepiej idzie mi ukraiński :P
Proponuję też, żebyś przed publikowaniem kolejnej części konsultował się z chorwacją. Mam nadzieję, że się na to zgodzi i pomoże :), a wtedy będziesz miał od razu pewność, że to, co wysyłasz, trzyma jakiś poziom.
I, żeby się upewnić, że można w to, co jest napisane, wierzyć, nie będzie trzeba czekać aż ona to skomentuje w poście niżej :P.
A przy okazji sobie sprawdziłem na wiki - I jednak tych klas jest trochę więcej (http://en.wikipedia.org/wiki/Serbo-Croatian_grammar)...
Choć wyglądają przynajmniej dość logicznie.
Cytat: Silmethúlë w Marzec 13, 2012, 00:58:12
Proponuję też, żebyś przed publikowaniem kolejnej części konsultował się z chorwacją. Mam nadzieję, że się na to zgodzi i pomoże :), a wtedy będziesz miał od razu pewność, że to, co wysyłasz, trzyma jakiś poziom.
I, żeby się upewnić, że można w to, co jest napisane, wierzyć, nie będzie trzeba czekać aż ona to skomentuje w poście niżej :P.
Dobrze, zgadzam się :-)
Cytat: Noqa w Marzec 13, 2012, 07:58:37
A przy okazji sobie sprawdziłem na wiki - I jednak tych klas jest trochę więcej (http://en.wikipedia.org/wiki/Serbo-Croatian_grammar)...
Choć wyglądają przynajmniej dość logicznie.
Bo to jest wzięte w tabele to wszystko co ja podałem w formie "przed samogłoską /v/ spółgłoska c przechodzi w x" etc.
Aha :) Czyli trochę na wyrost wymyślili te inne klasy. To mnie całkiem cieszy.
Cytat: Noqa w Marzec 13, 2012, 20:56:47
Aha :) Czyli trochę na wyrost wymyślili te inne klasy. To mnie całkiem cieszy.
Noqa, dla mnie jesteś trochę kontradyktorny, najpierw chcesz taki survival, potem mówisz, że chcesz kontekst, a na końcu zajmujesz się za dużo tablicami. Jeśli chcesz, to mogę zrobić upload na chomik czy coś z jednej gramatyki chorwackiej deklinacje. To możesz sobie liczyć, co dobrze a co nie tak. Pytanie brzmi, jaki poziom chcesz osiągnąć?
Cytat: patka chorwatka w Marzec 13, 2012, 21:05:22
Cytat: Noqa w Marzec 13, 2012, 20:56:47
Aha :) Czyli trochę na wyrost wymyślili te inne klasy. To mnie całkiem cieszy.
Noqa, dla mnie jesteś trochę kontradyktorny, najpierw chcesz taki survival, potem mówisz, że chcesz kontekst, a na końcu zajmujesz się za dużo tablicami. Jeśli chcesz, to mogę zrobić upload na chomik czy coś z jednej gramatyki chorwackiej deklinacje. To możesz sobie liczyć, co dobrze a co nie tak. Pytanie brzmi, jaki poziom chcesz osiągnąć?
Trochę racji w tym jest. Jak chcesz jechać tylko na chwilę, to nie musisz govoriti na nie-wiadomo-jakim-poziomie.
Ja z moją szczątkową znajomością gramatyki i wkutymi zwrotami byłem w stanie załatwić sobie wszystko co chciałem. Począwszy od kupna pamiątek, przez jedzenie na pytaniu o WC skończywszy :P
Byłby prosty język, gdyby nie te tony...
Swoją drogą, co z aorystami/imperfektami? Ja słyszałem, że aoryst jeszcze jakoś się trzyma, ale imperfekt to już zimny trup. Chociaż pewnie sporo zależy od regjonu, gwary.
Tony? o.O
Wiesz Dynek, nie wiem jak się mają insze czasy. W moim jakże prostym opisie gramatyki jest ten standardowy przeszły.
Bo ja chce survival - ale nie może nie tylko taki, że się dowiem, gdzie toaleta, bo do tego żadna nauka potrzebna nie jest, ale raczej umieć powiedzieć coś prostego ciekawego i mieć jakąś przyjemność z obcowania z językiem.
Nie wiem co masz na myśli pisząc o kontekście; a na tablice spojrzałem tylko dlatego, że Mścisław zaczął od deklinacji no to typowym noqowym zwyczajem musiałem to sobie rozwinąć :P Ale to było raczej tak dla własnej wiadomości, nie po to, żeby umieć odmieniać słowa typu "ksiądz" ;-)
Cytat
umieć powiedzieć coś prostego ciekawego
Weźże to rozwiń. Chyba mi nie powiesz, że z survivalowym zasobem słownictwa chcesz gadać o wojnie w Jużnej-sławii albo o innych rzeczach :P
Myślałem, że słowo "survivalowy" jest dla wszystkich zrozumiałe o.O
Jeśli chodzi o kontekst to napisałeś tak :
Cytat: Noqa w Marzec 13, 2012, 00:12:00
Dobrze jakbyś większy nacisk postawił na jakieś różne wariacje zdań - tak chyba najnaturalniej przychodzi.
czy różne wariacje zdań nie są kontekstem? co są według ciebie różne wariacje zdań?
o uwaga z słowem ksiądz - może przyda się w Ch. Mogę napisać taki artykuł : Jak być idealnym turystą w Chorwacji.
Svećenik? (teraz z pamięci piszę, nie jestem pewny czy tak)
Co do wariacji- dużo zależy od tego czy to będą wariacje z powtórzeniami czy bez powtórzeń :P
Cytat: Mścisław Ruthenia w Marzec 13, 2012, 22:02:27
Svećenik? (teraz z pamięci piszę, nie jestem pewny czy tak)
Co do wariacji- dużo zależy od tego czy to będą wariacje z powtórzeniami czy bez powtórzeń :P
Svećenik, tak. Niby musi być idealne w trakcie pisania, na surowo, chyba nie?
Źle napisałem; survival + zdolność wydukania takich rzeczy jak "Chciałbym umieć lepiej mówić po chorwacku" :P
Przez wariacje zdań mam np.
Mówię po chorwacku.
Nie mówię po chorwacku.
Będę mówił po chorwacku.
Chciałbym mówić po chorwacku.
Chciałbym lepiej mówić po chorwacku.
Chciałbym lepiej mówić po chorwacku, który jest bardzo ładnym językiem.
Chciałbym lepiej mówić w języku, w którym wy mówicie.
Itp. Tak jest najłatwiej się zorientować, co się kiedy dzieje. Choć może przesadzam i tu nie ma żadnej filozofii - chiński mi skrzywił postrzeganie. Nie widzę, co ma z tym wspólnego kontekst.
Zaciekawiło mnie to o tym artykule - akurat o Chorwację słabo zahaczę (bardziej Czarnogóra), ale pewnie nie będzie się to tak bardzo różnić.
Ksiądz tylko dałem jako przykład słowa, z którym przeciętny uczący się powinien dać sobie spokój. Sporo nerwów straciłby na te wszystkie zamiany w "księdza", "księże", "księża", "księżoma" czy jak to się tam odmienia.
Svećenik i swjaszczennyk byli pomocni przy tworzeniu lechickawej formy "świeszczennik" :D
Noqa, nauczysz się wszystkiego, bo to i ja umiem powiedzieć po samonauce. Trochę cierpliwości, wszystko będzie :P
Jeśli się nie mylę, to "Ja htio bih bolije govoriti" tylko nie wiem jak jest "po chorwacku" :P
Ja bym na Twoim miejscy opracował sobie taki mały niezbędnik gramatyczny. Jak będę miał czas po 22 maja (koniec matur) to Ci mogę zrobić :P
Mówię po chorwacku. Govorim hrvatski.
Nie mówię po chorwacku. Ne govorim hrvatski.
Będę mówił po chorwacku. Govorit ću hrvatski.
Chciałbym mówić po chorwacku. Htio bi govorit hrvatski.
Chciałbym lepiej mówić po chorwacku. Htio bi ljepše/ bolje govorit hrvatski.
Chciałbym lepiej mówić po chorwacku, który jest bardzo ładnym językiem. Htio bi ljepše / bolje govorit hrvatski, jer je to lijep jezik.
Chciałbym lepiej mówić w języku, w którym wy mówicie. Htio bi ljepše govorit jezikom, kojim vi govorite.
Jakoś przypomina na sztuczne enycyklopedyczne zdania.
Cytat
Govorit ću hrvatski.
A "Ću govoriti hrvatski" nie jest obocznością?
jer- piękne słówko, które mi psuło rozumeinie jednej piosenki ("... jer ja nisam, gdje je meni mjesto...") i musiałem aż w słowniku sprawdzać.
No spoko, myślę, że po paru lekcjach będzie lepiej. Po prostu na razie nie wiem czego się spodziewać. A myślę, że nie ma sensu pakować zbyt dużo materiału wkuwanego, póki i tak nie umiem (hipotetyczny czytelnik tego kursu nie umie :P) jeszcze skonstruować takich zdań, gdzie by mu to wszystko było potrzebne.
A tak przy przypadkach: jak się ich zakresy pokrywają z polskimi?
Cytat
A myślę, że nie ma sensu pakować zbyt dużo materiału wkuwanego
A ja uważam że to ma sens. Jeśli masz dość inteligencji, to będziesz w stanie sobie poprzekształcać zwroty podług gramatyki, zależnie od kontekstu.
Jeśli wkujesz najpotrzebniejsze zwroty na pamięć, to zaczniesz się nimi posługiwać odruchowo, nie będziesz się błaźnić zastanawiając się jaka ma być końcówka w "do widzenia" :P
Cytat
A tak przy przypadkach: jak się ich zakresy pokrywają z polskimi?
Jeśli się nie mylę, to chyba 99% (no, chyba że rekcja czasownikowa wydziwia albo cóś)
Cytat: Mścisław Ruthenia w Marzec 13, 2012, 22:43:53
A "Ću govoriti hrvatski" nie jest obocznością?
jer- piękne słówko, które mi psuło rozumeinie jednej piosenki ("... jer ja nisam, gdje je meni mjesto...") i musiałem aż w słowniku sprawdzać.
Nie, szyk nie jest okey :) jer, arch. jerBo :) pol. BO
CytatA tak przy przypadkach: jak się ich zakresy pokrywają z polskimi?
EDIT : plural to jest uprozszcony - D;L;I mają te same formy.
Cytat
Nie, szyk nie jest okey :)
Nie? :<
Cytat: Mścisław Ruthenia w Marzec 13, 2012, 23:05:44
Cytat
Nie, szyk nie jest okey :)
Nie? :<
ću govorit hrvatski- jako wypowiedź odrębna nie jest okey. Musi być - albo zaimek, albo "prilog" typu:
Kad ću više naučit govorit taj hrvatski?
Ja ću govorit hrvatski preko ljeta.
Dzieeeęki :D
Cytat: Dynozaur w Marzec 13, 2012, 21:44:39
Byłby prosty język, gdyby nie te tony...
Swoją drogą, co z aorystami/imperfektami? Ja słyszałem, że aoryst jeszcze jakoś się trzyma, ale imperfekt to już zimny trup. Chociaż pewnie sporo zależy od regjonu, gwary.
Jeśli czytałeś wiki, podany już link w tym wątku, napisano tam, że trzyma się w BIH. Z mego punku używania, powiem, że się używa tylko normalny perfekt ( radio sam), ale jeśli chcesz naprzykład oszczędzać na smsach to zamiast "radio sam", niby slangowo niektórzy piszą "radih" ( ( 8:5 ) znaków. Taka ekonomia językowa.
Cytat: patka chorwatka w Marzec 14, 2012, 13:36:48Jeśli czytałeś wiki, podany już link w tym wątku, napisano tam, że trzyma się w BIH. Z mego punku używania, powiem, że się używa tylko normalny perfekt ( radio sam), ale jeśli chcesz naprzykład oszczędzać na smsach to zamiast "radio sam", niby slangowo niektórzy piszą "radih" ( ( 8:5 ) znaków. Taka ekonomia językowa.
SMSowy slang ratuje przed śmiercią archaiczny czas? Me gusta!
PS: Błagam, nie kontynuujcie tej przepisywanej przez pokolenia ignorantów bujdy, jaką jest istnienie miejscownika w literackim serbochorwackim...
Cytat
PS: Błagam, nie kontynuujcie tej przepisywanej przez pokolenia ignorantów bujdy, jaką jest istnienie miejscownika w literackim serbochorwackim...
Uproszczono zostało w l.mn. ama /ima Jak to fajnie zostało w czakawskim -
ah forma w Mj jako polski, zero końcówka w dopełniaczu, akut, ślady liczby podwójnej. Wielki monstrum wszystko zjadł. A szczerze mówiąc, wydaje mi się, że nikt nie będzie odrzucił ten schemat.
Cytat: patka chorwatka w Marzec 14, 2012, 19:11:27Uproszczono zostało w l.mn. ama /ima Jak to fajnie zostało w czakawskim - ah forma w Mj jako polski, zero końcówka w dopełniaczu, akut, ślady liczby podwójnej. Wielki monstrum wszystko zjadł. A szczerze mówiąc, wydaje mi się, że nikt nie będzie odrzucił ten schemat.
Słoweński ma jeszcze fajniej - nie dość, że zachowuje wszystkie trzy przypadki, to jeszcze rozróżnia rodzaje: -om/-am, -i/-ami, -ih/-ah (tylko nie wiem, jak to jest w języku mówionym, tam podobno spora dyglosja panuje, jak i u Czechów).
Zero końcówka w dopełniaczu - dla wszystkich rodzajów? Czy męzkie mają -ov?
Ślady liczby podwójnej - jakie?
W ogóle, fajnie by było gdybyś gwarę, którą mówisz opisała. W ogóle, jak to jest z tymi gwarami u was? Ludzie raczej pielęgnują swoje gwary, czy częściej przechodzą na język literacki
który jest przecież serbski i zły?
Naprawdę, szkoda że się tak u was potoczyła historja z językiem. Bo tak naprawdę djalekt sztokawski jest najbardziej nieciekawy ze wszystkich.
CytatZero końcówka w dopełniaczu - dla wszystkich rodzajów? Czy męzkie mają -ov?
W standardzie sztokawskim - nigdy. W gwarach starosztokawskich - tak, ale tam w ogóle nie ma zniknienia miejscownika, za to nie pojawiły się tony.
CytatŚlady liczby podwójnej - jakie?
Mój lektor nazywa np. reliktom slovenskog duala dopełniacze mnożyny w rodzaju očiju, ušiju, prstiju, gostiju, kostiju (nie jest jeszcze dla mnie jasne, skąd ta końcówka w trzech ostatnich formach - Turcy ucinali rai po trzy palce, czy skąd ta kariera dwoiny?). Ale to niezbyt ciekawe, więc...
CytatW ogóle, fajnie by było gdybyś gwarę, którą mówisz opisała. W ogóle, jak to jest z tymi gwarami u was? Ludzie raczej pielęgnują swoje gwary, czy częściej przechodzą na język literacki?
...czekamy na pomoc niezadownej Patki Chorwatki :).
Cytat: Towarzysz Mauzer w Marzec 14, 2012, 22:17:22W standardzie sztokawskim - nigdy. W gwarach starosztokawskich - tak, ale tam w ogóle nie ma zniknienia miejscownika, za to nie pojawiły się tony.
Chodziło mi o czakawski djalekt Patki. Co do sztokawców, to dobrze wiem, że oni mają to swoje pokrętne "zemlja - zemalja".
Cytat: Towarzysz Mauzer w Marzec 14, 2012, 22:17:22Mój lektor nazywa np. reliktom slovenskog duala dopełniacze mnożyny w rodzaju očiju, ušiju, prstiju, gostiju, kostiju (nie jest jeszcze dla mnie jasne, skąd ta końcówka w trzech ostatnich formach - Turcy ucinali rai po trzy palce, czy skąd ta kariera dwoiny?). Ale to niezbyt ciekawe, więc...
No, to faktycznie zastanawiające, zwłaszcza że w innych językach (nawet tych zachowujących dwoinę) te dopełniaczowe formy zanikały jako pierwsze. W słoweńskim, górnołużyckim, połabskim, pomorskim - dopełniacz dwoiny równy mnożynie (miejscownik również, oprócz łużyckiego, który zrobił z miejscownikiem mig a'la sztokawski). Natomiast dolnołużycki przeniósł u-tematowe -owu na wszystkie rzeczowniki (widać -owu i -ów tworzyły dublet).
Choć dobrze widzieć, że to dualne -u jeszcze się gdzieś jednak zachowało.
Kiedy kolejna lekcja?
Zbliża mi się kolokwium, więc jest to świetny czas, by zająć się nauką czegokolwiek innego niż materiału na kolosa :P
To ja się dopomnę:
Dopominam się!
Nisam imao vremena.
Mam już przez jakiś czas taki pomysł, żeby zrobić wącik takich rozmówek chorwacko polskich, krótkich rozmów kontekstowych, jakich zwrotów używać, jakich uniknąć. Umieściłam próbkę tutaj. Chciałabym poszerzać listę, więc temat jest otwarty.
Otóż przykład takich zwrotów grzecznościowych:
mówić Izvolite, kako Vam mogu pomoći?
nigdy Što izvoljevate ? bo to znaczy ironicznie - O co vam chodzi, co chcesz ode mnie.
Kiedy kogoś nieznajomego chcemy zapytać o coś mówimy : Oprostite, možete mi pomoć u .... Oprostite, možete mi reći gdje je ulica...
unikać Izvinite w znaczeniu Przepraszam, raczej użwać Ispričavam se...
Używać : Molim Vas, možete mi reći, molim Vas uputite me, molim Vas.
Podziękować : Hvala, Zahvaljujem, Uvelike zahvaljujem
Zgadzanie się : Da, tako je, naravno, svakako, dakako, rado, rado ću to napraviti
Zgadzanie się z przedrostkiem NE - ne mogu se ne složiti, nema nikakvog problema
Sama zauważyłam, że trudno potrafię powiedzieć po polsku,nawzajem, nie chodzi o to, że ten wyraz nie przyjęłam do swego rejestru językowego, po prostu w chorwackim językowy kontekst jest taki.
Sretne blagdane. Hvala i tebi!
i tebi, i Vama, etc, jest najczęstszym zwrotem językowym, plus
I Vama i Vašoj obitelji želim jednako.
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 25, 2012, 22:10:32
unikać Izvinite w znaczeniu Przepraszam, raczej użwać Ispričavam se...
Ideologia?
Cytat: lehoslav w Kwiecień 26, 2012, 11:08:32
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 25, 2012, 22:10:32
unikać Izvinite w znaczeniu Przepraszam, raczej użwać Ispričavam se...
Ideologia?
żadna ideologia, izvinite pochodzi od winy,ale przęcietny chorwat nie umiałbym powiedzieć skąd takie słowo, isprika natomiast jest czymś żywym. ( to moje podejście).
oprócz tego kojarzy się z izvinuti nogu. w wolaczu jest Izvini! co w mojej głowie szuka pytanie nie ZA co ale CO.
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 26, 2012, 19:14:00
izvinite pochodzi od winy,ale przęcietny chorwat nie umiałbym powiedzieć skąd takie słowo
To akurat bardzo słaby argument jest...
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 26, 2012, 19:14:00
oprócz tego kojarzy się z izvinuti nogu. w wolaczu jest Izvini! co w mojej głowie szuka pytanie nie ZA co ale CO.
To też.
Cytat: lehoslav w Kwiecień 26, 2012, 20:01:20
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 26, 2012, 19:14:00
izvinite pochodzi od winy,ale przęcietny chorwat nie umiałbym powiedzieć skąd takie słowo
To akurat bardzo słaby argument jest...
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 26, 2012, 19:14:00
oprócz tego kojarzy się z izvinuti nogu. w wolaczu jest Izvini! co w mojej głowie szuka pytanie nie ZA co ale CO.
To też.
Słaby argument czy nie, większość młodszych ludzi mówi ispricavam se ( nie będę pisać tutaj połamane ang. sori),a temat jest napisany dla forumowiczów który chyba będą rozmawiać z ludźmi w Chorwacji, więc napisałam tak, jak mówię w Chorwacji. Czy ktoś będzie podróżował po Bałkanach, to wszystkie słowa tam znajdzie. Jeśli masz tak siłna potrzebę na argumentowanie, powiem jestem pokolenia 85 i tego słowa używam od postawówkę.
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 26, 2012, 20:40:31
Słaby argument czy nie, większość młodszych ludzi mówi ispricavam se [...] jestem pokolenia 85 i tego słowa używam od postawówki.
Wierzę.
Jak się język dostał x lat temu w łapy purystów, to mnie to wcale nie dziwi.
A mówicie też "munjovoz" na tramwaj? :-P
Cytat: lehoslav w Kwiecień 26, 2012, 21:12:13
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 26, 2012, 20:40:31
Słaby argument czy nie, większość młodszych ludzi mówi ispricavam se [...] jestem pokolenia 85 i tego słowa używam od postawówki.
Wierzę.
Jak się język dostał x lat temu w łapy purystów, to mnie to wcale nie dziwi.
A mówicie też "munjovoz" na tramwaj? :-P
czasami.
Munjovoz? Piorunowóz? Fajnie.
Nie rozumiem, co macie przeciwko puryzmowi.
Cytat: Dynozaur w Kwiecień 26, 2012, 23:53:14
Nie rozumiem, co macie przeciwko puryzmowi.
Ja zasadniczo nic przeciw niemu nie mam, on jest po prostu żałosny.
Według mnie chorwackiemu korpusowi brakuje dużo wyrazów i synonimów na te wyrazy. Powodem tego jest całkowicie unikanie słów dialektalnych czakawskich i kajkawskim w procesie kodifikowania języka chorwackiego. ( i tutaj nie można mówić o serbskochorwackim bo serbski nigdy nie miał tych dwóch dialektów). Więc jeśli chodzi o nowochorwacki ( nowosztokawski w Chorwacji) on jest zamknięty w ramach sztokawizmu. Co sztokawski ma do oferowania a jeszcze nam nie podarował? Neologizmy są całkowicie dobrą sprawą. I nie, nie chodzi mi o neologizmy purystów, ani żadnych tam elementów politycznych z okresu NDH. Moim zdaniem droga może być taka, szukać archaizmów do budowy, szukać neologizmów podanych przez purystów oraz sięgnąć do dialektów. Mi się ostatnio najwięcej podoba.
Cytat: lehoslav w Kwiecień 27, 2012, 00:41:15Ja zasadniczo nic przeciw niemu nie mam, on jest po prostu żałosny.
A Islandzczycy? U nich puryzm DZIAŁA. I nie wynika z żadnych zagrań politycznych, tylko z tego, że oni po prostu lubią nazywać rzeczy po swojemu (fakt, istnieje organizacja, która to kontroluje, ale przecież sama idea puryzmu w Islandji powstała oddolnie). I nie widzę nic w tym złego, przecież nikt nie powiedział, że słowo "tramwaj" musi NA CAŁYM ŚWIECIE brzmieć tak samo.
Cytat: patka chorwatka w Kwiecień 27, 2012, 17:25:31
Według mnie chorwackiemu korpusowi brakuje dużo wyrazów i synonimów na te wyrazy. Powodem tego jest całkowicie unikanie słów dialektalnych czakawskich i kajkawskim w procesie kodifikowania języka chorwackiego. ( i tutaj nie można mówić o serbskochorwackim bo serbski nigdy nie miał tych dwóch dialektów). Więc jeśli chodzi o nowochorwacki ( nowosztokawski w Chorwacji) on jest zamknięty w ramach sztokawizmu. Co sztokawski ma do oferowania a jeszcze nam nie podarował? Neologizmy są całkowicie dobrą sprawą. I nie, nie chodzi mi o neologizmy purystów, ani żadnych tam elementów politycznych z okresu NDH. Moim zdaniem droga może być taka, szukać archaizmów do budowy, szukać neologizmów podanych przez purystów oraz sięgnąć do dialektów. Mi się ostatnio najwięcej podoba.
Przydałaby się jakaś gramatyka porównawcza sztokawsko-kajkawsko-czakawska.
Chodzi mi głównie o morfologję, bo ona mnie najbardziej rajcuje.
A, Chorwacjo, miałaś mi (dawno temu i nieprawda) podrzucić coś na temat jakiegoś pseudodualu w jakimś djalekcie czakawskim. I chciałbym, by to było coś naukowego, a nie artykuł z Metapedji.