Bardzo-wysoko-polski

[Todsmer]

Nie wiem, czy to do końca odpowiedni wątek, ale jednak piszę.

Zabieram się do zrobienia "prawdziwego" wysokopolskiego (nie tylko słownictwo). Za wzór chcę sobie postawić najwcześniejszą wystarczająco znaną formę języka polskiego, czyli język "Kazań świętokrzyskich". I teraz do rzeczy: czy ktoś by chciał mi w tej "rekonstrucji" pomóc?

[CookieMonster93]

Myślę, że warto by to umieścić w innym wątku. Ja się nie podejmę tego, zbyt mała wiedza o słowiańskich...

[Noqa]

Czy projekt miałby polegać na wyjściu od tego najstarszego "zaświadczonego" polskiego i ewoluowanie go aż do czasów dzisiejszych zakładając brak wpływów znikąd więcej?

Bo wielu jest tu wersji, czym wysokopolski ma być.

[Todsmer]

Czy projekt miałby polegać na wyjściu od tego najstarszego "zaświadczonego" polskiego i ewoluowanie go aż do czasów dzisiejszych zakładając brak wpływów znikąd więcej?

Tak i nie

Chcę stworzyć archaiczny język polski. Oczywiście pewne zmiany trzebaby wprowadzić, ale ogólnie chciałbym zachowania większości form gramatycznych z tego okresu (bo wysokopolski). Więc większośc pracy to byłaby rekonstrukcja ówczesnej polszczyzny do takiego stopnia, żeby się dało jej swobodnie używać. No i dorabianie nowych słów, ale w sumie lepiej by się tu ograniczyć czasowo (np do XIX wieku włącznie), bo potem jest to walka z wiatrakami (i widać jakie potworki wychodzą).

(…) Ja się nie podejmę tego, zbyt mała wiedza o słowiańskich...

Dobra okazja, żeby się czegoś nauczyć Zresztą ja też nie mam jakiejś dużej wiedzy na ten temat.

[Mścisław Bożydar]

Dynka poproś o pomoc.
A przydać Ci się może Klemensiewicz i jego Historia Języka Polskiego.

[Todsmer]

Czekam na dostawę właśnie

[Dynozaur]

Kiedyś myślałem o języku "Nawysszepolskim" - obok oczyszczonego słownictwa również ustarzona gramatyka.

Klemensiewicza mam, z tym że w domu. Dobry jest, aczkolwiek miejscami czegoś mu brakuje.

Mogą być pewne problemy z ustaleniem fonologji (kwestje samogłosek miękkich, iloczas też czasami może sprawić problem it.p.). No i odwieczny naukowy problem staropolszczyzny - akcent...

Przyjąłbym zasadę również żeby za mocno nie "protoslawizować". W sensie, jeśli ślady jakiejś cechy nie zachowały się w żadnych staropolskich zabytkach (np. jakieś aorysty asygmatyczne, supina, niemianownikowe krótkie formy przymiotnika czy też długie formy bez kontrakcji), to ich nie wprowadzać. Rekonstrukcje mają służyć jedynie łataniu dziur.

[Todsmer]

Mogą być pewne problemy z ustaleniem fonologji (kwestje samogłosek miękkich, iloczas też czasami może sprawić problem it.p.). No i odwieczny naukowy problem staropolszczyzny - akcent...

Myślę, że do fonologii można podejść nieco luźniej. Chociaż jeśli chodzi o mnie, iloczas powinien zostać. Co do akcentu, nie wiem. Może spróbować podeprzeć sie kaszubskim?

Przyjąłbym zasadę również żeby za mocno nie "protoslawizować". W sensie, jeśli ślady jakiejś cechy nie zachowały się w żadnych staropolskich zabytkach (np. jakieś aorysty asygmatyczne, supina, niemianownikowe krótkie formy przymiotnika czy też długie formy bez kontrakcji), to ich nie wprowadzać. Rekonstrukcje mają służyć jedynie łataniu dziur.

Myślę, że możnaby się tutaj oprzeć na innych zachodniosłowiańskich - jeśli jakaś archaiczna cecha występuje/występowała w którymś z tych języków, można założyć, że istniała też we wczesnej polszczyźnie.

Czytam obecnie historię polskiego Lehra-Spławińskiego, no ale to stara książka, z pewnością jest dość przestarzała (ale za podaje wiele zabytków w oryginalnej pisowni).

[Henryk Pruthenia]

Ja właśnie téż coś takiego tworzę, ale będzie to się różniło znacznie mniéj od polskiego, głównie zapisém, trochę historją. Będzie miało także mniéj zapożyczeń, w szczególności z niemieckiego, czy francuskiego (ten pierwszy jest dużo mniéj ważny, a drugi nie istnieje). Téż różnice w morfologji (czemu nie kry - krwi. żyć - żywię?) oraz akcent ruchomy. Czasami myślę o jakiechś bardziéj dzikiech zmianach (strasznie się mnie podoba przegłos czeski....).

[Todsmer]

Właśnie zabrałem się za ten projekt, myślę żeby zacząć od słownictwa, więc przeglądam powoli Kazania świętokrzyskie i wypisuję wszystkie słowa, i robię coś na kształt słownika. Można go znaleźć tutaj. Na razie jest słowo podstawowe, a w nawiasach formy znalezione w tekście. Ominąłem na razie formy czasownika „być” oraz (chyba większość) form zaimków trzeciej osoby, myślę że dla zaimków możnaby zrobić osobną kategorię.

Na razie ogarnąłem jedno kazanie, zobaczymy jak z czasem będę miał jeśli chodzi o pozostałe. W każdym razie prosiłbym o poprawki, jeśli coś mi się popieprzyło.

[Wedyowisz]

Nie mam za bardzo czasu, żeby to całe przeskanować, ale rzuciło mi się w oczy: pwać, nie żadne plwać = ufać, por. pewny; zaznaczasz iloczas w przypadku ę/ą ale już nie w przypadku o/ó itd. — oryginał nie czyni takiego rozróżnienia również w nosówkach (wszędzie <ѻ>). Może ściągnij sobie transliterację oryginalnego tekstu opublikowaną w Chrestomatii staropolskiej, gdzieś powinna być dostępna na internecie.

[Todsmer]

pwać, nie żadne plwać = ufać, por. pewny;

OK, dzięki.

zaznaczasz iloczas w przypadku ę/ą ale już nie w przypadku o/ó itd. — oryginał nie czyni takiego rozróżnienia również w nosówkach (wszędzie <ѻ>).

A no tak, używałem jakiejś transkrypcji z wikiźródeł, zgadza się raczej z fragmentami podanymi w przypisach do Klemensiewicza, to użyłem.

Może ściągnij sobie transliterację oryginalnego tekstu opublikowaną w Chrestomatii staropolskiej, gdzieś powinna być dostępna na internecie.

A warto toto kupić? Bo się nad tym zastanawiałem.

[Serpentinius]

Proszę o wysokopolskie słówko na dziś.

[Todsmer]

Nie ten temat, tutaj rekonstrukcja

[Wedyowisz]

A warto toto kupić? Bo się nad tym zastanawiałem.

Książka porządna, zależy na ile chcesz z niej korzystać... Nie trzeba pracować z tekstami „uwspółcześnionymi” czy odcyfrowywać ze zdjęć. Ja tam bym poprzestał na odkserowaniu interesujących mię fragmentów z biblioteki.