No to najpierw te cechy skandynawskich języków. Jeśli chodzi o fonetykę,
angielska Wikipedia dość dobrze prezentuje podstawowe różnice w dźwiękach, które pozwoliły na jasne zdefiniowanie północnej podgrupy, ale trzeba pamiętać, że od średniowiecza minęło trochę czasu i część z tych zmian została zatarta lub cofnięta przez wpływy zewnętrzne, albo dalsze zmiany ostatecznie i tak doprowadziły do podobnych rezultatów, co w grupie zachodniej.
We fleksji czasownika i rzeczownika obserwujemy dokładnie te same procesy, przez które przeszedł angielski, tylko w przypadku czasownika nieco szybciej (końcówki -er/-ar, formalnie kognaty angielskiego 3.os. -s, zaczęły rozprzestrzeniać się po wszystkich formach osobowych czasu teraźniejszego jeszcze w XII wieku), a rzeczownika - nieco wolniej (reliktowe formy z celownikiem są obecne szczególnie w norweskim i szwedzkim). Specyficzne dla staronordyjskiego zmiany samogłosek w temacie czasownika zachowują jednak tylko języki wyspiarskie i niektóre dialekty norweskie. W piśmie na kontynencie oddaje je tylko nynorsk, tylko w przypadku czasowników mocnych (
å kome -
kjem a nie *
komar,
å fare -
fer a nie *
farar,
å gje -
gjev a nie *
gjer). Wszystkie skandynawskie języki zachowują też podział na odmianę mocną i słabą w przypadku przymiotników, przy czym część końcówek słabych została podmieniona przez mocno zredukowane formy zaimków wskazujących, które potem doklejono do słowa.
Jeśli chodzi o składnię, w zdaniu prostym oznajmującym obowiązuje V
2. Czasownik zawsze zostaje na składniowym drugim miejscu:
Eg kjøpte meg ei ny jakke. (nn) - "Kupiłem sobie nową kurtkę."
Gustav har åkt till Jönköping. (sv) - "Gustaw pojechał do J."
I går var vi saman på kino. (nn) - "Wczoraj byliśmy razem w kinie."
Bollen sparkade jag. (sv) - "To ja kopnąłem piłkę."
Inaczej niż w niemieckim, a podobnie jak w angielskim, elementy form peryfrastycznych zostają koło siebie, ewentualnie mogą być rozdzielone negacją.
Gustav har inte åkt till Jönköping. a nie *
Gustav har inte till Jönköping åkt.W zdaniu złożonym szyk może być przestawny w zdaniu nadrzędnym, jeśli zdanie podrzędne jest z przodu:
Hvis du kommer, lager jeg mat. (bm) - "Jeśli zamierzasz przyjść, zrobię coś do jedzenia."
Faller lövet ner på marken, är det nog höst (sv) - "Jeśli liście spadają na ziemię, najpewniej jest jesień."
(tutaj ciekawostka: powszechne jest pominięcie słówek wprowadzających warunek
hvis,
om,
dersom itd. i zastosowanie zamiast nich inwersji, jak powyżej).
Jeśli natomiast zdanie podrzędne jest z tyłu, szyk zdania nadrzędnego pozostaje bez zmian, natomiast okolicznik wskakuje na drugie miejsce za podmiotem w zdaniu podrzędnym:
Jeg lager ikke mat om du ikke kommer. (bm) - "Nie będę robić nic do jedzenia, jeśli nie zamierzasz przyjść."
Ni kan ha rast om ni värkligen behöver det. (sv) - "Możecie odpocząć, jeśli naprawdę tego potrzebujecie."
Generalnie różnice między tymi językami są głównie formalne, a nie strukturalne, przy czym można zaobserwować dwie grupy: szwedzki i norweskie dialekty północne i zachodnie, z nieco bardziej rozbudowaną odmianą czasownika, oraz duński i południowo-wschodnie dialekty norweskie, z nieco mniej rozbudowaną. Islandzki i sztucznie doarchaizowany farerski oczywiście z tego schematu wypadają.
Co do nauczania w szkołach, komponent językowy w ramach zajęć odpowiadających naszemu
językowi polskiemu jest znacznie bardziej rozbudowany i rozciągnięty w czasie. Uczniowie dostają trochę wiedzy z zakresu historii języka, uczą się o podobieństwach i różnicach między poszczególnymi językami skandynawskimi, poznają
false friends i dostają ogólne informacje nt. tego, jak mówić, żeby być zrozumianym za bliską granicą. Taki program trwa do końca obowiązkowej edukacji, a w przypadku wyboru studiów skandynawistyczntych jest kontynuowany w formie pogłębionych kursów typu compare and contrast w miejsce lektoratu w tradycyjnym rozumieniu.
