Polskie Forum Językowe

Witam w kursie wschodniej odmiany języka ormiańskiego (tej używanej w Armenii). Na wstępie powiem, że sam na razie uczę się ormiańskiego (i to dopiero od 8 miesięcy...), ale posiadam wiedzę i materiały,
które pozwalają na opisanie podstaw.


Język ormiański posiada własny alfabet, składający się z 39 liter. Interpunkcja także jest specjalna (dzisiaj omówię tylko trzy podstawowe znaki).
Fonologia nie powinna sprawiać większych trudności. :D

*Forma z spółgłoską w nawiasie występuje tylko na początku wyrazu. Istnieją od tego odstępstwa, ale będę o nich pisał w kolejnych lekcjach.

Akcent pada najczęściej na ostatnią sylabę wyrazu. W pewnych przypadkach może padać także na przedostatnią i pierwszą.

Niekiedy obok siebie może się pojawić trzy, cztery, pięć a nawet sześć spółgłosek. Wówczas między niektórymi z nich pojawia się szwa [ə]. W takich przypadkach będę również zapisywał wymowę w IPA, gdyż miejsca, w których pojawia się szwa są na ogół przypadkowe. Kiedy w wyraz kończy się właśnie taką zbitką, to akcent pada na przedostatnią sylabę wyrazu.

Interpunkcja (podstawowe zasady):
- Zdania ormiańskie kończą się zawsze dwukropkiem :
- Przecinek wygląda identycznie, jak polski i ma to samo zastosowanie ,
- Funkcję naszego dwukropka pełni kropka .

Zadanie
Zamień zapis polski na ormiański:
Szun (pies) - ____
Ajbuben (alfabet) - ____
Kow (krowa) - ____
Katu (kot) - ____
Lehastan (Polska) - ____
Hajastan (Armenia) - ____
Dzi* (koń) - ____
Jerevan (Erywań) - ____
Warszawa (Warszwa) - ____

Odpowiedzi:

Spoiler

Szun (pies) - Շուն
Ajbuben (alfabet) - Այբուբեն
Kow (krowa) - Կօվ
Katu (kot) - Կատու
Lehastan (Polska) - Լեհաստան
Hajastan (Armenia) - Հայաստան
Dzi* (koń) - Ձի
Jerevan (Erywań) - Երեևան
Warszawa (Warszwa) - Վարշավա[/i]

[Zamknij]

*,,i" nie zmiękcza spółgłosek

Wieczorem dodam podstawę każdego zdania: odmiana ,,być", zaimki osobowe i wskazujące, oraz zadawanie pytań. :)

No to czekamy!
Fajnie będzie się czegoś konkretniejszego dowiedzieć na temat tego języka, i zobaczyć go w akcji! :)

Ormiański zawsze mnie intrygował. Ciekawe zjawisko pośród masy języków Kaukazu. Czy będą też jakieś smaczki?

Witam w drugiej lekcji wschodniej odmiany języka ormiańskiego. :D W tej części opiszę odmianę czasownika ,,być" oraz budowę zdań.

---

Zastosowanie czasownika ,,być" jest takie same jak w polskim. Podobnie jak w innych językach indoeuropejskich, ormiański czasownik «լինել» (limel) odmienia się całkowicie nieregularnie. Jest to czasownik występujący w każdym ormiańskim zdaniu w m.in. czasie teraźniejszym, gdyż pełni funkcję czasownika posiłkowego.


UWAGA! Odmiana ,,być" jest wyjątkiem w wymowie. Mimo zapisu przez «ե» na początku, litera jest odczytywana jako ,,e", a nie jako ,,je"!

Ormiański szyk zdania jest swobodny. Dominuje w nim jednak kolejność (S)OV i (S)VO. Przykładowe zdanie:
(Դու) հայ ես։ ([du] haj es) - Jesteś Ormianinem.

Słownictwo:
Հայ (haj) - Ormianin
Լեհ (leh) - Polak
Րուս (rus) - Rosjanin
Մայրիկ (majrik) - matka
Հայր - (hajr) ojciec
և (jew) - i
Մարդ (mard) - człowiek (l.mn. նարդիկ [mardik])
Կին (kin) - kobieta (l.mn. կանայկ [kanajk'])

Zadanie
Przetłumacz na ormiański:
Wskazówka: Liczbę mnogą tworzymy końcówką -եր (-er) przy rzeczownikach jednosylabowych i -ներ (-ner) przy wielosylabowych

Jestem Polakiem. - ______
Oni są ojcami. - ______
Jesteście Ormianami. - ______
Matka jest Rosjanką, a ojciec jest Ormianinem.  - ______
One są kobietami. - ______
Jesteśmy ludźmi. - ______
Jesteś koniem. - ______

Spoiler

Jestem Polakiem. - Ես լեհ եմ։ (jes leh em)
Oni są ojcami. - Նրանք հայրեր են։ (nrank' hajrer en)
Jesteście Ormianami. - Հայեր ենք։ (hajer enk')
Matka jest Rosjanką, a ojciec jest Ormianinem.  - Մայրիկ րուս է և հայր հայ է։ (majrik rus e jew hajr haj e)
One są kobietami. - Նրանք կանայք են։ (nrank' kanajk' en)
Jesteśmy ludźmi. - Մարդիկ ենք։ (mardik enk')
Jesteś koniem. - Դու ձի ես։ (du dzi es)

[Zamknij]

Temat zaimków jest na tyle rozbudowany w ormiańskim, że będę to opisywał później. Dzisiaj już nie starczyło czasu.

Cytat: Pluur w Sierpień 06, 2017, 15:45:31
Ormiański zawsze mnie intrygował. Ciekawe zjawisko pośród masy języków Kaukazu. Czy będą też jakieś smaczki?

Myślę, że aglutynacyjna natura rzeczownika w języku indoeuropejskim nie należy do najczęstrzych. :p

CytatՀայ - Ormianin
Լեհ - Polak
Րուս - Rosjanin
Մայրիկ - matka
Հայր - ojciec
և - i
Մարդ - człowiek (l.mn. նարդիկ)
Կին - kobieta (l.mn. կանայկ)

Można prosić jednak z transkrypcją?

CytatTemat zaimków jest na tyle rozbudowany w ormiańskim, że będę to opisywał później. Dzisiaj już nie starczyło czasu.

CytatMyślę, że aglutynacyjna natura rzeczownika w języku indoeuropejskim nie należy do najczęstrzych. :p

Chętnie poczekamy!

Oj, przydałaby się transkrypcja, i to chyba zawsze, bo większość i tak musi się przyzwyczaić do zapisu, a reszta chce zobaczyć, jak ten język wygląda :)

Cytat: Pluur w Sierpień 06, 2017, 21:29:18

CytatՀայ - Ormianin
Լեհ - Polak
Րուս - Rosjanin
Մայրիկ - matka
Հայր - ojciec
և - i
Մարդ - człowiek (l.mn. նարդիկ)
Կին - kobieta (l.mn. կանայկ)

Można prosić jednak z transkrypcj

Bardzo proszę. :)

Dziękuję!

Następna lekcja jutro, ew. pojutrze.
Będziecie mogli po niej tworzyć już proste zdania w czasie teraźniejszym.

W trzecim materiale na temat języka ormiańskiego omówię całą budowę czasu teraźniejszego, obiecane na drugą lekcję zaimki wskazujące i pytające, a także określoność - bardzo ważną część języka ormiańskiego. Przepraszam też za mocne poślizgnięcie z czasem, ale w międzyczasie wszystko mi się usunęło...

---

Język ormiański wyróżnia dwa czasy teraźniejsze, oba bardzo zbliżone do siebie w budowie. Najważniejszym jest czas teraźniejszy prosty, czyli najzwyczajniejszy w świecie czas teraźniejszy. Do stworzenia najkrótszego możliwego zdania w tym czasie będziemy potrzebować dwóch wyrazów - teraźniejszej formy bezokolicznika (jest na szczęście tylko jedna) i odmienionego czasownika posiłkowego ,,być" (jego odmiana jest zawarta w drugiej lekcji).


Końcówki bezokolicznika są dwie, a w czasie teraźniejszym istnieje tylko jedna koniugacja ^{_{(tak naprawdę jest nieco inaczej, ale o tym się dowiecie przy czasach przeszłych ;D)}}. Końcówkami tymi są -ել (-el) (np. տանել [tanel] - robić) oraz -ալ (-al) (np. առնալ [ar'nal] - kupować, brać), jest jeszcze do tego bardzo rzadka końcówka -ուլ (-ul), ale przykładu jak na razie żadnego nie poznałem. Aby utworzyć formę teraźniejszą trzeba zamienić końcówkę bezokolicznika na -ում (-um). Istnieje od tego archaiczny wyjątek, w bardzo niewielkiej ilości czasowników dodaje się końcówkę -իս (-is) bezpośrednio do bezokolicznika. Czasownik posiłkowy może znajdować się w naprawdę dowolnej pozycji w zdaniu, jednakże najbezpieczniej będzie go stawiać za (ewentualnie przed) czasownikiem.
Przykładowa odmiana:


   [th]Odmiana regularna - տանել (tanel) - robić | [/th]
   [th]Odmiana regularna - առնալ (ar'nal) - kupować, brać | [/th]
   [th]Odmiana nieregularna - տալ (tal) - dawać[/th]
[/tr]
[tr]
   [td](ես) տանում եմ
(jes) tanum em[/td]
   [td](ես) առնում եմ
(jes) ar'num em[/td]
   [td](ես) տալիս եմ
(jes) talis em[/td]
[/tr]
[tr]
   [td](դու) տանում ես
(du) tanum es[/td]
   [td](դու) առնում ես
(du) ar'num es[/td]
   [td](դու) տալիս ես
(du) talis es[/td]
[/tr]
[tr]
   [td](նա) տանում է
(na) tanum e[/td]
   [td](նա) առնում է
(na) ar'num e[/td]
   [td](նա) տալիս է
(na) talis e[/td]
[/tr]
[tr]
   [td](մենք) տանում ենք
(menk') tanum enk'[/td]
   [td](մենք) առնում ենք
(menk') ar'num enk'[/td]
   [td](մենք) տալիս ենք
(menk') talis enk'[/td]
[/tr]
[tr]
   [td](դուք) տանում էք
(duk') tanum ek'[/td]
   [td](դուք) առնում էք
(duk') ar'num ek'[/td]
   [td](դուք) տալիս էք
(duk') talis ek'[/td]
[/tr]
[tr]
   [td](նրանք) տանում են
(nrank') tanum en[/td]
   [td](նրանք) առնում են
(nrank') ar'num en[/td]
   [td](նրանք) տալիս են
(nrank') talis en[/td]
[/tr]
[/table]


Skoro wiemy już (prawie?) wszystko o odmianie czasownika, to teraz można przejść do budowy zdania. Dajmy przykładowe ,,Mysz je ser." W ormiańskim jest to bardzo proste – biernik istnieje tylko w teorii, ale w praktyce jest identyczny do mianownika (podobnie jest z dopełniaczem udającym celownik...), związku z tym wystarczy nam informacja o tym, jak mówimy na ,,mysz", ,,ser" i bezokolicznik od ,,jeść". Mysz to մուկ (muk), ser to պանիր (panir), a jeść to ուտել (utel). Zdanie ,,Mysz je ser." będzie wyglądało więc (w zależności od szyku) tak: Մուկ պանիր ուտում է: (muk panir utum e) lub Մուկ ուտում է պանիր: (muk utum e panir).

---

Każde ormiańskie zdanie kończy się dwukropkiem (:), więc aby powstało pytanie musi dojść do pewnych zmian wewnątrz zdania. Jeśli jest to zdanie z zaimkiem pytającym, to stawiamy kółko (՞) nad ostatnią samogłoską w tym zaimku, np. Ի՞նչ մա է: (imcz' ma e? [w wersji pisanej to kółko jest nad samogłoską, nie przy niej, jak tutaj]) - co to jest?. Jeśli takowego nie mamy, to kółko pojawia się nad ostatnią samogłoską czasownika posiłkowego. Nie zdziwmy się jednak, jeśli w jakimś tekście ormiańskim (np. w komentarzach pod filmikiem na YT lub jakimś forum) zobaczymy znak zapytania. Zwłaszcza dlatego, że Ormianie w Internecie na ogół (o ile w ogóle użyją ormiańskiego, bo potrafią nawet między sobą po rosyjsku pisać... :/) używają transliteracji ormiańskich liter.  Wracając do zaimków, najważniejsze to: ինչ (imcz') - co?, ով (vow) - kto? i ուր (ur) - gdzie?. O kolejnych będę pisał przy okazji poznawania przypadków.

---

Język ormiański, podobnie jak bułgarski i macedoński wyróżnia aż trzy typy zaimków wskazujących: znajdujący się blisko mówiącego - այս (ajs), blisko odbiorcy - այդ (ajd) lub z dala od rozmówców - այն  (ajn). Np. Այս մուկը պանիր ուտում է: (ajs mukë* panir utum e) - ta mysz je ser *o tym w temacie o określoności ;), Այդ մուկը պանիր ուտում է՞: (ajd mukë panir utum e?) - czy tamta [obok ciebie] mysz je ser?, Այն մուկը պանիր ուտում է: (ajn mukë panir utum e) - tamta mysz je ser.

---

Rodzajniki (o ile w ogóle można to tak nazwać) występują jedynie w formie określonej i są tylko dwa (ormiański rzeczownik ma tylko jeden rodzaj, rzadkość, jak na języki indoeuropejskie). Są to końcówki: -ը (-ë) - stawiamy za wyrazem kończącym się spółgłoską i -ն (-n) - stawiamy za wyrazem kończącym się samogłoską lub jeżeli następne słowo w zdaniu zaczyna się na samogłoskę. Dosyć proste.

---

Źródła
Mając podstawowe informacje nt. gramatyki możemy teraz przejść do poszerzania słownictwa. Odmianę i znaczenie czasowników możemy zgłębiać w koniugatorze, jaki znalazłem na chyba jedynej polskiej stronie o języku ormiańskim - http://ma6.free.fr/ (http://ma6.free.fr/). Po wejściu zmieńcie odmianę na wschodnioormiańską (domyślna jest zachodnia) i wywalcie tę ohydną transkrypcję. W wyszukiwarce możemy spokojnie wpisać nazwę szukanego czasownika po angielsku (fuj...), a następnie pokaże nam się bezokolicznik i odmiana w wszystkich czasach (na razie interesuje nas tylko pierwsza tabelka). Jeśli chodzi o ogólne słownictwo, to najlepszym słownikiem będzie http://www.nayiri.com/search?l=en&dt=en_hy (http://www.nayiri.com/search?l=en&dt=en_hy) (też niestety w najobrzydliwszym języku europejskim...). Używając właśnie tych linków możecie rozwiązać zadania. Do pisania ormiańską klawiaturą polecam http://www.lexilogos.com/keyboard/armenian.htm (http://www.lexilogos.com/keyboard/armenian.htm)

Zadanie
Korzystając z źródeł i informacji z lekcji przetłumacz na ormiański:

Gdzie jest tamten stół?
Oglądamy film.
Psy piją tę wodę.
Śpię.
Kim jest tamten [obok ciebie] człowiek?
Co niesiecie?
Myję samochody.
Tamci ludzie budują dom.
Pracujesz?
Patrzysz na tego [obok ciebie] kota?
Gdzie chcecie zrobić obiad?
Gotujemy zupę.
Pies lubi piłkę.
Gdzie jest Armenia?
Co robisz?

Czy istnieją jakiekolwiek różnice między mianownikiem a biernikiem?

Cytat: Henryk Pruthenia w Sierpień 14, 2017, 09:02:10
Czy istnieją jakiekolwiek różnice między mianownikiem a biernikiem?

W wymowie i w zapisie nie ma żadnych. Odróżnia się je z kontekstu. Przypadek zanikł i zarówno w ormiańskiem zachodnim, jak i wschodnim.

Mocniej to będzie odczuwalne, kiedy wyrażenie ,,piłka psa" okaże się być w celowniku i tłumaczy się dosłownie jako ,,piłka psu".
Zresztą celownik jest bardzo trudnym przypadkiem, bo jego zastosowanie bardzo często nie tłumaczy się na polski (czy jakikolwiek inny język). O tym w 5. lekcji.

No ciekawe, tym bardziej, że nie za dużo informacji jest o tym języku w internetach (w porównaniu do innych...)

Cytat(o ile w ogóle użyją ormiańskiego, bo potrafią nawet między sobą po rosyjsku pisać... :/)

Zmora terenów postradzieckich chyba. Swoją drogą ile procent Ormian mówi między sobą (w domu) po ormiańsku?

Mam prośbę (nie wiem jak inni czytelnicy), ale drogi Úlfurinnie! Mógłbyś nie wrzucać tekstów w całości w kursywie?

Cytat: Pluur w Sierpień 14, 2017, 17:50:43
No ciekawe, tym bardziej, że nie za dużo informacji jest o tym języku w internetach (w porównaniu do innych...)

Cytat(o ile w ogóle użyją ormiańskiego, bo potrafią nawet między sobą po rosyjsku pisać... :/)

Zmora terenów postradzieckich chyba. Swoją drogą ile procent Ormian mówi między sobą (w domu) po ormiańsku?

Mam prośbę (nie wiem jak inni czytelnicy), ale drogi Úlfurinnie! Mógłbyś nie wrzucać tekstów w całości w kursywie?

W domu pewnie dużo częściej używają ormiańskiego, ale w Internecie niestety nie (Gruzini mają podobnie, ale o ich języku jest dużo więcej w sieci).
Co zaś się tyczy kursywy, to nie wiem, co z tym mam. XD Wywalę to.

Dzisiaj wieczorem będzie kolejna lekcja.

Mimo, że głównym tematem miał być celownik, to stwierdziłem, że zasługuje on na oddzielny temat, gdyż jest to bardzo skomplikowany przypadek. Po za wyżej wspomnianymi przymiotnikami i spójnikami będzie dzisiaj również trochę o zwrotach grzecznościowych oraz aglutynacyjności rzeczowników.

---

Przymiotnik jest bardzo prostym i krótkim tematem. Nie odmienia się przez liczby, przypadki i rodzaje (które w ogóle nie istnieją w ormiańskim). Deklinacja go dotyka tylko w słowotwórstwie przy nominalizacji_{, ale nie mam zielonego pojęcia na czym to polega}. Ich stopniowanie jest pozbawione wyjątków.


Stopniowanie odbywa się bez żadnych nieregularności. Aby utworzyć stopień wyższy wystarczy przed przymiotnikiem dać ավելի (aweli), np.: ավելի հին գիրք (aweli hin girk') - starsza książka, ավելի մեծ տուն (aweli mec tun) - większy dom, ավելի նոր ավտոմեքենա (aweli nor awtomek'ena) - nowszy samochód. Stopień najwyższy jest równie prosty - tworzymy go za pomocą prefiksu ամենա- (amena-), np.: ամենահին գիրքը (amenahin girk'ë) - najstarsza książka, ամենամեծ տունը (amenamec tunë) - największy dom, ամենանոր ավտոմեքենան (amenanor awtomek'enan) - najnowszy samochód. W stopniu najwyższym opisywany rzeczownik jest zawsze określony.


Porównywanie jest proste, jak stopniowanie. Wystarczy między porównywanymi rzeczownikami umieścić քան (k'an), np.:

• Լեհաստան ավելի մեծ քան Հայաստան է: (lehastan aweli mec k'an hajastan e) - Polska jest większa od Armenii,
• Ինքնաթիռ ավելի արագ քան ավտոմեքենա է: (ink'nat'irr aweli arag k'an awtomek'ena e) - Samolot jest szybszy od samochodu, [/i]
• Կովեր ավենա լաւ քան ձիեր են: (kower awena lav k'an dzier en) - Krowy są lepsze od koni.[/i]

Porównywać można również skróconą formą, jednakże do tego potrzebny jest ablatyw, dlatego tę metodę omówię kiedy indziej.

---

Przykłady:

• իսկ (isk) - ale, a: Այս ճերմակ հաւն է, իսկ այս դեղին բադն է: (ajs czermak havn e isk ajs der'in badn e) - To jest biała kura, a to żółta kaczka.
• և/ու (ew/u) - i: Խնձորներ ու տանձեր ուտել հավնում եմ: (chëndzorner u tandzer utel hawnum em) - Lubię jeść jabłka i gruszki.
• այլ (ajl) - ale: Միշտ հաց գնում ենք, այլ այսօր քաքար գնում ենք: (miszt hac' gnum enk', ajl ajsoor k'ak'ar gnum enk') - Zawsze kupujemy chleb, ale dzisiaj kupujemy ciasto.
• այլև (ajlew) - także: Թռչում թռչել կարող* է, այլև սիրուն է: (t'ërrdzum t'ërrdzel karor' e, ajlew sirum e) - Ptak umie latać, a także jest ładny. *Bardzo ciekawa nieregularność :]
• կամ (kam) - czy, lub: Կեանք կա՞մ մահ: (keank' kam mah?) - Życie czy śmierć?
• որովհետև (orowhetew) - ponieważ: Գիրքեր կարդում եք, որովհետև հավնում եք: (girk'er kardum ek', orowhetew hawnum ek') - Czytacie książki, bo lubicie.
  

Ortografię w większości przypadków można porównać do polskiej.

---

• ողջույն (or'dżujm) - cześć
• Ինչպե՞ս ես։ (incz'pes es?) - co u ciebie?
• Ինչպե՞ս եք։ (indzpes ek'?) - co u Pana/Pani/Państwa?
• բարև (barew) - witam/dzień dobry (nieformalne)
• բարև ձեզ (barew dzez) - witam/dzień dobry (formalnie)
• մերսի (meror) - dziękuję (nieformalnie)
• շնորհակալություն (sznorhakalut'jun) - dziękuję (formalnie)
• առայժմ (arrajżëm) - pa, do widzenia, cześć (nieformalnie)
• ցտեսություն (c'tesut'jum) - do widzenia (formalnie)

Zwroty te możemy jeszcze uzupełnić słowami գէշ (desz) - źle, լավ (law) - dobrze, շատ (szat) - bardzo.

---

Tutaj pojawiają się pierwsze elementy aglutynacyjności rzeczownika w ormiańskim. Aby utworzyć formę określoną dla rzeczownika w l.mn. musimy dodać dwie końcówki, najpierw tę od liczby, potem tej od określoności np.:

• ավտոմեքենաները (awtomek'enanerë) - (te) samochody
• կովերը (kowerë) - (te) krowy

Przypomnę, liczbę mnogą tworzymy dodając -եր do rzeczowników jednosylabowych i -ներ do wielosylabowych. Istnieją od tego bardzo nieliczne wyjątki. Określoność jest opisana w lekcji 3.
Później doczepiać się będą m.in. przypadki.

Zadanie
Korzystając z pomocy z lekcji 3. przetłumacz na ormiański:

Mały, biały pies biega. -
Piszę książkę, a ty ją czyatsz. -
Dzień dobry, Pan gotuje? -
Cześć, idziemy do kina*?  -
Oni piją zimną wodę i jedzą gorącą zupę. -
Tamten samolot leci do Warszawy. -
Łabędź jest najpiękniejszym ptakiem. -
Te winogrona są mniejsze od tamtych. -
Mała mysz goni wielkiego słonia. -
Gdzie jest najnowszy telewizor? -

*W ormiańskim wyrażamy to mianowniko-biernikiem

Cytatajs czermak havn e isk ajs der'in badn e

Mi te zdanie jidyszem trochę zalatuje :D

CytatPrzymiotnik jest bardzo prostym i krótkim tematem. Nie odmienia się przez liczby, przypadki i rodzaje (...).

CytatPrzypomnę, liczbę mnogą tworzymy dodając -եր do rzeczowników jednosylabowych i -ներ do wielosylabowych. Istnieją od tego bardzo nieliczne wyjątki.

Myślałem, że ormiański jest trudniejszym konlangiem językiem.  Przynajmniej póki co wydaje się taki... prosty(?).

Cytat: Pluur link=topic=1978.msg78489#msg78489

CytatPrzymiotnik jest bardzo prostym i krótkim tematem. Nie odmienia się przez liczby, przypadki i rodzaje (...).

CytatPrzypomnę, liczbę mnogą tworzymy dodając -եր do rzeczowników jednosylabowych i -ներ do wielosylabowych. Istnieją od tego bardzo nieliczne wyjątki.

Myślałem, że ormiański jest trudniejszym konlangiem językiem.  Przynajmniej póki co wydaje się taki... prosty(?).

Z ormiańskim jest trochę, jak z angielskim. :p W prostych zdaniach i podstawach jest prosty, w dodatku ma niewiele nieregularnych czasowników (chyba najmniej w IE, chociaż nie wiem, jak jest z indoirańskimi), ale później robi się bardzo skomplikowamy. Zabawa się zacznie przy deklinacji, bo zastosowanie przypadków jest czasami naprawdę losowe. Po za tym dosłowny sens bardziej skomplikowanych zdań jest tak nieindoeuropejski, że czasami zastanawiam się, na jakiej podstawie (oprócz leksykalnej) to trafiło do tej rodziny, głównie przez istnienie ablatywu. Z szykiem zdania też jest trochę pokracznie, bo niby jest SOV/SVO, ale to jest trochę, jak z polskimi ,,i" i ,,a", tylko bardziej zawile (sam jeszcze tego nie ogarniam).
Nie wiem, może mam takie odczucia, bo nie ma żadnych przystępnych źródeł, używam tylko słownika internetowego i bardzo obszernego pdf'a (ponad 700 stron dla osoby, która angielski zna na poziomie B1+...) z całą(!) gramatyką ormiańską. W dodatku bardzo trudno mi zweryfikować swoją wiedzę, gdyż mogę ją tylko oprzeć na skomplikowanych przykładach zawartych w owym pdf'ie i ormiańskiej Wikipedii.

#EDIT: Nagle los mi dał dobry podręcznik (niestety po angielsku) do ormiańskiego na pdf'ie! :D Ten cały celownik w takim razie przełoże na kiedy indziej, teraz mam coś znacznie lepszego.

CytatZ ormiańskim jest trochę, jak z angielskim. :p (...)

Też tak chciałem porównać, ale uznałem, że będzie to zbyt dużą ujmą dla języka z tak ładnym pismem ;) Zawsze myślałem, że ormiański to ma powaloną gramatykę, porównywalną do słowiańskich.

Cytatże czasami zastanawiam się, na jakiej podstawie (oprócz leksykalnej) to trafiło do tej rodziny

Historia.

CytatTen cały celownik w takim razie przełoże na kiedy indziej, teraz mam coś znacznie lepszego.

Czekamy!

Tutaj (https://drive.google.com/drive/folders/0B9QDHej9UGAdcDhWVEllMzJBSEk) są też jakieś materiały do ormiańskiego w zakładce Indo-European > Other.

Faktycznie, porównywanie ormiańskiego z tym paskudztwem, jakim jest angielski było przegięciem.
Tak przy okazji, to ten alfabet do jakiegoś conlangu pasowałby. :D

Cytat: Úlfurinn w Sierpień 21, 2017, 21:23:04
Faktycznie, porównywanie ormiańskiego z tym paskudztwem, jakim jest angielski było przegięciem.
Tak przy okazji, to ten alfabet do jakiegoś conlangu pasowałby. :D

W ogóle patrząc po tej dawce gramatyki to taki konlang jest. Chętnie bym też poczytał o gruzińskim.

O gruzińskim jest sporo w Internecie. Z tego co czytałem, ma on dosyć trudne podstawy, nie wiem, jak z resztą. Po za tym Gruzini używają spółgłosek ejektywnych (angielska wikipedia twierdzi, że w Erywaniu używają ich Ormianie XD), nie potrafię za Chiny tego wymówić.

Cytat: Úlfurinn w Sierpień 21, 2017, 22:54:01
O gruzińskim jest sporo w Internecie. Z tego co czytałem, ma on dosyć trudne podstawy, nie wiem, jak z resztą. Po za tym Gruzini używają spółgłosek ejektywnych (angielska wikipedia twierdzi, że w Erywaniu używają ich Ormianie XD), nie potrafię za Chiny tego wymówić.

Hm po polsku też? E spółgłoski ejektywne są fajne, przyjazne i łatwe (posłuchaj (https://en.wikipedia.org/wiki/Ejective_consonant) nagrań na wiki). To ormiański ma je, czy nie?

Po polsku jest niewiele, ale chyba najwięcej z wszystkich języków w tamtym regionie. Ormiański ich nie ma.

Związku z tym, że o podstawach gramatyki rozpisałem się w poprzednich lekcjach, to teraz przejdę do słownictwa i stosowania wszystkiego z poprzednich tematów w zdaniach. Przy okazji pokażę odręczne pismo ormiańskie.

---

Jedyne, co należy tu dopowiedzieć, to reguła ortograficzna, zgodnie z którą nazwy mieszkańców państw piszemy małą literą.


   [th]Państwo[/th]
   [th]Nazwa państwa[/th]
   [th]Mieszkaniec[/th]
   [th]Mieszkanka[/th]
   [th]Nazwa języka[/th]
   [th]Przymiotnik[/th]
[/tr]

   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   

(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/am.png)	Հայաստան (hajastan)	հայ (haj)	հայուհի (hajuhi)	հայերեն (hajeren)	հայկական (hajkakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/pl.png)	Լեհաստան (lehastan)	լեհ (leh)	լեհուհի (lehuhi)	լեհերեն (leheren)	լեհական (lehakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/de.png)	Գերմանիա (germania)	գերմանացի (germanac'i)	գերմանուհի (germanuhi)	գերմաներեն (germaneren)	գերմանական (germanakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/hu.png)	Հունգարիա (hungaria)	հունգարացի (hungarac'i)	հունգարուհի (hungaruhi)	հունգարերեն (hungareren)	հունգարական (hungarakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/ru.png)	Ռուսաստան (r'usastan)	ռուս (r'us)	ռուս (r'us)	ռուսերեն (r'useren)	ռուսական (r'usakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/fr.png)	Ֆրանսիա (fransia)	ֆրանսիացի (fransiac'i)	ֆրանսուհի (fransuhi)	ֆրանսերեն (franseren)	ֆրանսիական (fransiakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/cn.png)	Չինաստան (cz'inastan)	չինացի (cz'inac'i)	չինուհի (cz'inuhi)	չինարեն (cz'inaren)	չինական (cz'inakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/jp.png)	Ծապոնիա (czaponia)	ծապոնացի (czaponac'i)	ծապոնուհի (czaponuhi)	ծապոներեն (czaponeren)	ծապոնական (czaponakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/ua.png)	Ուկրաինա (ukraina)	ուկրաինացի (ukrainac'i)	ուկրաինուհի (ukrainuhi)	ուկրաիներեն (ukraineren)	ուկրաինական (ukrainakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/ge.png)	Վրաստան (wrastan)	վրացի (wrac'i)	վրացուհի (wrac'uhi)	վրացերեն (wrac'eren)	վրաց (wrac')
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/tr.png)	Թուրքիա (t'urk'ia)	թուրք (t'urk')	թրքուհի (t'ërk'uhi)	թուրքերեն (t'urk'eren)	թուրք (t'urk')
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/ir.png)	Պարսկաստան (parskastan)	պարսիկ (parsik)	պարսկուհի (parskuhi)	պարսեներ (parsener)	պարսկական (parskakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/az.png)	Ադրբեջան (adrëbedżan)	ադրբեջանցի (adrëbedżanc'i)	ադրբեջանուհի (adrëbedżanuhi)	ադրբեջաներեն (adrëbedżaneren)	ադրբեջանական (adrëbedżanakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/es.png)	Իսպանիա (ispania)	իսպանացի (ispanac'i)	իսպանուհի (ispanuhi)	իսպաներեն (ispaneren)	իսպանական (ispanakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/it.png)	Իտալիա (italia)	իտալացի (italiac'i)	իտալուհի (italuhi)	իտալերեն (italeren)	իտալական (italakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/gr.png)	Հունաստան (hunastan)	հույն (hujn)	հույն (hujn)	հունարեն (hunaren)	հույն (hujn)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/cz.png)	Չեխիա (cz'echia)	չեխ (cz'ech)	չեխ (cz'ech)	չեխերեն (cz'echeren)	չեխական (cz'echakan)
(http://jezykotw.webd.pl/f/Themes/default/images/flags/ro.png)	Ռումինիա (r'uminia)	ռումինացի (r'uminac'i)	ռումինուհի (r'uminuhi)	ռումիներեն (r'umineren)	ռումինական (r'uminakan)

---

1 - մեկ (mek)
2 - երկու (jerku)
3 - երեք (jerek')
4 - չորս (cz'ois)
5 - հինք (hink')
6 - վեց (wec')
7 - յոթ (jot')
8 - ութ (ut')
9 - կնն (knën)
10 - տասն (tasën)
11 - տասնմեկ (tasnëmek)
12 - տասներկու (tasnerku)
13 - տասներեք (tasnerek')
...
20 - քսան (k'san)
21 - քսանմեկ (k'sanmek)
22 - քսաներկու (k'sanerku)
23 - քսաներեք (k'sanerek')
...
30 - երեսուն (jeresun)
40 - քառասուն (k'ar'asun)
50 - հիսուն (hisun)
60 - վաթսուն (wat'sun)
70 - յոթանասուն (jot'anasun)
80 - ութսուն (ut'sun)
90 - իննսուն (inënsun)
100 - հարյուր (harjur)
101 - հարյուր մեկ (harjur mek)
200 -  երկու հարյուր (jerku harjur)
...
1 000 - հազար (hazar)
736 582 - յոթ հարյուր հիսունվաթ հազար հինք հարյուր ութսուն երկո
1 000 000 - մեկ միլիոն (mek milion)

---

Spoiler

(https://zapodaj.net/images/16b44a90420cf.jpg)
Dla porównania pismo, na którym się początkowo wzorowałem. https://www.youtube.com/watch?v=4xFdd0uIamc (https://www.youtube.com/watch?v=4xFdd0uIamc)

[Zamknij]

---

Հայաստանը փոկքր երկիր է և երեկու միլիոն բնակիչ ուտի: Հայերը հայական այբուբենն օգտագործում են: Այս այբուբեն երեսունութ տառեր ունի: Ամենակարեւոր հայկական լեռն Արարատ է:
Armenia jest małym państwem i ma 2 000 000 obywateli. Ormianie używają pisma ormiańskiego. Ten alfabet ma 38 liter. Najważniejszą ormiańską górą jest Ararat.
_{Dobra, jednak pobieżnie omówię deklinację w nast. lekcji, bo nie da się tak czegoś sensownego złożyć.}

CytatBędzie, jak ktoś mi wyjaśni, dlaczego wpisawszy ,,width=400'' w odpowiednie miejsce nie widzę zdjęcia...

Zapomniałeś : w URL-u

Fajnie zrobiona lekcja :)))

Cytat: Maorycy w Sierpień 27, 2017, 12:59:48

CytatBędzie, jak ktoś mi wyjaśni, dlaczego wpisawszy ,,width=400'' w odpowiednie miejsce nie widzę zdjęcia...

Zapomniałeś : w URL-u

Dzięki. :D
Teraz już można oglądać pismo odręczne w lekcji.

Cytat: Henryk Pruthenia w Sierpień 27, 2017, 13:18:51
Fajnie zrobiona lekcja :)))

To bardzo dobrze, że się podoba, bo miałem do niej pewne wątpliwości.


Moja 100. wiadomość. :D

Dzisiaj kolejna lekcja języka ormiańskiego.
Jeśli macie jakieś propozycje, co do słownictwa, to piszcie.

Jak jest po ormiańsku źdźbło?

Chyba ցօղում (c'ōr'um).

Dzisiaj trochę o najbardziej porypanym przypadku w ormiańskim, a do tego trochę słownictwa.

---

W ormiańskim celownik jest prawdopodobnie najtrudniejszym przypadkiem, przez to, że pochłania w siebie całe znaczenie celownika i dopełniacza, ale jeszcze do tego częściowo biernika. Do jego najważniejszych funkcji należą:

• Bycie dopełniaczem (zawsze jest wtedy nieokreślony);
• Wskazanie odbiorcy czynności (dopełnienie dalsze);
• Oznacza odbiorce przy czasownikach komunikacyjnych (np. widzieć, mówić);
• Zaznaczanie czasu (np. Wiosną jadę do Moskwy)

Po za tym znaczenie tego przypadka jest jeszcze szersze, łączy się on jeszcze z kilkoma czasownikami, ale nie mam wiedzy na takim poziomie. Więcej o celowniku. (https://vahagnakanch.files.wordpress.com/2011/04/modern-eastern-armenian.pdf)


Aby utworzyć celownik należy odmienić rzeczownik jedną z deklinacji. Mamy ich łącznie osiem, ale cztery dotyczą więcej niż kilku wyrazów:

• -i deklinacja jest najważniejsza i najbardziej produktywna z wszystkich. Dodaje do rzeczownika -ի (i) lub -յի (ji; przy rzeczownikach zakończonych na "a" i "o")
• -u deklinacja, należą do niej rzeczowniki zakończone na "i" (z wyjątkiem nazw dni tygodnia, nazw własnych nieormiańskiego pochodzenia i paru wyjątków); rzeczowniki մարդ (mard - człowiek), անուսին (amusin - mąż), անկողին (amkor'in - łóżko), սեր (ser - miłość) i Աստված (Astwac - Bóg) oraz rzeczowniki odczasownikowe. W celowniku wymienia ona końcowe -ի (-i) na -ու (-u)
• -an deklinacja, obejmuje ona wszystkie rzeczowniki zakończone na -um; nazwy pór roku; wszystkie jednosylabowe rzeczowniki, które w klasycznym ormiańskim kończyły się na -n (trochę, jak z deklinacją w SCS);wyraz մանուկ (manuk - dziecko). W tym wypadku końcówka -ում (-um) zmienia się w -ան (-an). Jeśli w ostatniej sylabie rzeczownika tej deklinacji jest ու (u), to przy odmiane ono zanika
• -wa deklinacja w zasadzie odnosi się tylko do rzeczowników oznaczających czas, dni tygodnia itd. (z wyjątkiem դար [dar - stulecie], րոպե [rope - minuta], վայրկյան [wajrkjan - sekunda] i երեկո [ereko - poranek]), ale przez nią odmienia się także kilka ormiańskich nazw własnych i słowo մահ (mah - śmierć). Do rzeczownika dodaje -վա (-wa)

Dodam jeszcze, że to obowiązuje tylko w liczbie pojedynczej. W liczbie mnogiej wszystko jest już aglutynacyjne i jednolite. :)
Jeszcze tylko tabelka i przechodzę do przykładów:
Przykłady:
Տղայի գնդակը: (tr'aji gndakë) - Piłka chłopca (dosł. chłopca piłka).
Պզտիկ կատուիկերին տեսնում եմ: (pztik katuikerin tesnum em) - Widzę małe kotki (dosł. małym kotkom widzę).

W ten magiczny sposób omówiliśmy prawie wszystko, co do rzeczownika można przylepić: rodzajnik, liczbę i przypadek (jeszcze zostały nam trzy). Przed nami jeszcze dzierżawczość.
Dodaje się je następująco:
podstawa+liczba mnoga+przypadek+określoność


A teraz coś ambitniejszego, dialog:

-Ողչույմ՝ Արտա՜կ: Ի՞նչ անում ես:
-Ողչու՜յմ: Լեգուները ստեղծում եմ: Ինչպե՞ս ես:
-Ոչինչ: Գիրքը կարգում եմ: Հանդիպել ուգում ե՞ս:
-Չունեմ յամանակվա: Վաղը:
-Լա՜վ: Վաղը հանղիպում ենք:

-Cześć, Artak! Co robisz?
-Cześć. Tworzę języki. Co u ciebie?
-Nic. Czytam książkę. Chcesz się spotkać?
-Nie mam czasu. Jutro.
-W porzątku. Jutro się spotykamy.


Zadanie:
Napisać jakiś krótki dialog, najlepiej z celownikiem (jak znajdę czas, to może zaraz dodam zaimki osobowe w tym przypadku).

Dzisiaj siódma lekcja.
Może po niej będzie można już napisać dłuższy tekst. :)

Do świąt zawieszam kurs, bo będzie trzeba go zrobić od początku.
Jest tu sporo błędów, zwłaszcza w transkrypcji, ale i w gramatyce też są źle wytłumaczone niektóre rzeczy. Sam zresztą musiałem wrócić do podstaw mojej nauki, bo i tam były pewne luki, dlatego zaprzestałem robienia tego samouczka.

Potem zacznę kurs od początku (będzie podobny do pierwowzoru, ale nie będzie miał tylu błędów, dlatego początkowo pojawi się sporo materiału). Niestety, nie mam za dużo czasu na szukanie w tych bardzo obszernych źródłach (hehe) informacji o języku, więc traktuję go jako nieobowiązkowy dodatek - codziennie ANKI, a nowe rzeczy tylko, jeśli znajdę czas. Po za tym może pojawi się temat o języku macedońskim. :)