Wątpię, czy przedstawię tu konkretny projekt, bardziej chodzi mi o pomysł, być może ktoś bardziej rozeznany w slawistyce podejmie się kontynuacji, z chęcią pomysł odstąpię.
Ogółem chodzi mi o to, aby rozwiązać problem palatalizacji i najlepiej nie używać dwuznaków. Palatalizacja jest chyba największym problemem, jestem ciekawy, czy polubicie mój pomysł. Dla ułatwienia w zapisie fonemicznym będę używał standardowej polskiej ortografi (/szczaw/ zamiast /ʃt͡ʃaf/). Na pomysł wpadłem dzięki ortografii włoskiej, ale tutaj jest dużo radykalniej z uwagi na mnogość miękkich.
Przykładowe teksty
1)
Litwo, ojkỳzno moja, Ty jestés jak zdrowe,
Ile tę cenít treba tën týlko sę dowe
Kto tę stratil. Dǐs pęknósc twą w calëj ozdobe
Wiʒę i opisuję, bo tę̈sknę po tobe.
2)
Ojke náh, ktōrýs jest w nebe,
swę̌t sę imę Twoje,
prỳjdı (?) krōlestwo Twoje,
bą́d wola Twoja jako w nebe tak i na zemi.
Hleba (?) nahego powhednego daj nam disàj
i odpúsc nam nahe winy jako i my odpuhkàmy nahỳm winowajcom
i ne wōdı (?) nas na pokuhene, ale nas zbaw odë zlëgo,
Amën
3)
Ogōlem hodi mi o to, aby rozwą̀zát problem palatalizacji i najlepej ne ugỳwát dwuznakōw. Palatalizacja jest hyba najwękhỳm problemëm, jestëm tekawy, kỳ polubite mōj pomysl. Dla ulatwenà w zapise fonëmíknym bę̈dę̈ ugỳwal standardowëj polskej ortografi (/hkàw/ zamàst /ʃt͡ʃaf/).
Sęk w tym, że palatalizacja nie jest oznaczana na spółgłosce, ale na samogłosce.
Na początek napiszę, który grafem spółgłoski daje jaką palatalizację:
m n > /m' ń/
p b t d k g > /p' b' ć dź cz ż/
f w s z h > /f' w' ś ź sz/
r ł > /rz l/
Odrzucając zwykłe zmiękczenia, a zostawiając jedynie te dające zmianę brzmienia mamy:
t d k g > /ć dź cz ż/
s z h > /ś ź sz/
r ł > /rz l>
Uwagi:
- nie ma grafemu <ł>, dla /ł/ jest to /l/
- mimo, że /c/ i /dz/ są produktami palatalizacji, oznaczane są jak zwykłe spółgłoski <c> i <ʒ> oraz nie podlegają kolejnej palatalizacji w sąsiedztwie wywołujących ją samogłosek.
- /ó/ zapisujemy jako <ō>, gdyż <ó> jest już zarezerwowane dla czego innego.
- /ch/ i /h/ oddane są grafemem <h> (ten punkt do dyskusji)
Teraz jak oznaczamy palatalizację?
1) Palatalizację wsteczną oznacza się gravisem: <à ą̀ ò ù ỳ> ojkỳzna /ojczyzna/
- Samogłoski przednie /e ę i/ wywołują ją automatycznie: kedy /kiedy/, nebe /niebie/, meste /mieście/.
- Jeżeli te samogłoski nie wywołują palatalizacji, używamy dierezy <ï ë ę̈>: jestëm /jestem/
- De facto <gï kï dï sï zï hï> są miękkie, de scripto jednak nie.
2) Palatalizację postępową oznacza się akutem: <á ą́ é ę́ í ó ú ý>: týlko /tylko/, bą́d /bądź/
- <é ę́ í> wywołują tylko palatalizację postępową: jestés /jesteś/, nie /jeścieś/
3) Palatalizację w obu kierunkach (wsteczną i zarazem postępową) oznacza się haczykiem <ǎ ą̌ ě ę̌ ǐ ǒ ǔ y̌>: dǐs /dziś/
4) Palatalizacja dotyczy tylko bezpośrednio sąsiadującej spółgłoski: zjedli /zjedli/, nie /zjedźli/
- wyjątkiem są grupy <st> i <hk>, które traktowane są jak jedna spółgłoska: odpúsc /odpuść/, hkàw /szczaw/
5) Grafem <ı> jest użyty, kiedy nie da się oznaczyć w inny sposób palatalizacji danej spółgłoski na początku lub na końcu wyrazu; prỳjdı /przyjdź/, zıdıbło /źdźbło/ (do dyskusji)
Co o tym myślicie? Dajcie osobno komentarz do zapisu i do pomysłu.
Fuj
Uzasadnianie opinii nt. wrażeń estetycznych trochę mija się z celem, bo możesz przez pół godziny prowadzić dyskusję o tym, że np. brązowy to überkolor, po czym ktoś ci skwituje, że i tak mu się nie podoba ;)
Jak dla mnie nie stało to nawet obok praktycznego zapisu, bo może i zamiany h>sz i g>ż po dłuższym namyśle mają sens, ale musiałbym mieć naprawdę potężne zatwardzenie, żeby wpaść na coś takiego. No i te litery ą́, ą̀, ę́ i ę̈ - piśmienniczy koszmar.
Takie jest moje zdanie i raczej nieprędko się ono zmieni, bo uważam, że obecny sposób zapisywania polskiego może i ma wiele nielogiczności, jednak jest najbardziej praktyczny, estetyczny i w sumie nieskomplikowany.
Dziękuję za porządną opinię!
Cóż, ze względu na wymienione literki zapis na pewno dla komputerów praktyczny nie jest. Zaznaczę jednak, że nie jest to ortografia, która miałaby zastąpić obecny zapis i się rozpowszechnić, miał to być bardziej... hm... artscript, zupełne inne podejście do tego samego.
Moja w sumie też jest mało praktyczna :-( , jednak można w niej dostrzec więcej związku z innymi słowiańskimi i z samym prasłowiańskim oraz można wyraźniej prześledzić procesy fonetyczne polszczyzny (np. przegłos polski czy rozwój nosówek).
Cytat: ArturJD w Czerwiec 17, 2015, 14:26:25
Cytat: CookieMonster93 w Czerwiec 17, 2015, 09:53:09
Fuj
Rozumiem. Teraz proszę o uzasadnienie opinii.
Przediakrytyzowane + dużo znaków wprowadzających większe zamieszanie niż pomagających łatwo coś zapisać. ;)