Polskie Forum Językowe

Językotwórstwo (conlanging) i światy => Conlangi: a posteriori => Wątek zaczęty przez: Henryk Pruthenia w Luty 01, 2012, 22:49:41

Tytuł: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 01, 2012, 22:49:41
Na sam początek alfabet:
Alfabet:
Aa – [a]
*Áá – [a:]
Åå – [o:]
Bb – [b ]
Cc – [ts]
Čč – [tʂ]
Dd – [d], [dzʲ] (przed miękkimi i "j")
Ee – [e]
*Éé – [e:]
Ëë – ь
Gg – [ɣ]
Hh – [x ]
Ii – [i ]
Íí – [i:]
Jj – [j], [ʲ]
Kk – [k]
Ll – [l], [ɫ]
Mm – [m]
Nn – [n]
Oo – [ɔ]
*Óó – [ɔ:]
Öö – [œ:]
Pp – [p]
Rr – [r]
Ss – [s ]
Šš – [ʂ]
Ŝŝ – [ʂ:]
Tt – [t]
Uu – [u ]
Úú – [u:]
Ųų – [ũ]
Üü – ъ
Vv – [v]
Yy – [ɨ]
Ýý – [ɨ:]
Əə – [ə]
Zz – [z]
Žž – [ʐ]
Ẑẑ – [ʐ:]

* - litery używane w nazwach obcych
I to, jak jest w tym języku brzmi "wyjść" (pochodzenie te same co polskie)
ýjcj [ɨ:jtsʲ]
Oraz zwykłe "iść" (pochodzenie te same co polskie)
ëdjcjåj

Amen.

PS: Nazwa kraju to Duzlëbjija
Krajanina Duzlëjbin (dop: Duzlëjbëna)
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Luty 01, 2012, 23:10:53
Cytat
ëdjcjåj
O.O
Pokazuj procesy!
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 01, 2012, 23:14:32
Póki co, Dynek ma.
Czekam na dalsze komenatarze.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Luty 02, 2012, 00:05:39
Oto, co mi podesłał Poguś.

Rozwój z prasłowiańskiego:
i (w pozycji akcentowanej) > 'aj
i (w pozycji nieakcentowanej) > ь
ę > į > i
akcent zachowany
ą > ų
TorT, TolT > TъroT, TъloT
TerT, TelT > TiroT, TiloT
orT, olT > rъT, lъT
kv', gv', xv' > cv', dzv', sv'
tl, dl > sl, zl
tj, dj > š, ž
brak v przed y
l, l´, r, r´ > ъ, ь, ъr, ir
ě > ьj
šč, št' > šš
dz > ž
žd' > žž
odpadnięcie jerów w wygłosie (za wyjątkiem biernika żywotnych, gdzie się zachował)
wydłużenie zastępcze
u męskich żywotnych bierniki wszystkich liczb są tożsame z dopełniaczem.
c', š', ž', č' > c, š, ž, č
g > ɣ
t', d' > c', dz'
a:, o: > o /å/
e (przed akcentowaną) > ь
o, y, u (przed akcentowaną) > ə
czwarta palatalizacja
k' > č'
ɣ' > ž'
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Anastazja Nemo w Luty 02, 2012, 00:17:07
Choć wszystkiego jeszcze nie ogarniam to ze względu na przyjaźń, pokazanie mi zespołu Slot, Diablo Swing Orchestra, Ametria, Arija, czy wspaniała Katra, za naukę wstępną rosyjskiego i wiele wiele rozmów popieram ten tzw. dziwaczny język ^^
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 02, 2012, 00:19:34
Cytat: Dynozaur w Luty 02, 2012, 00:05:39
Oto, co mi podesłał Poguś.

Rozwój z prasłowiańskiego:
i (w pozycji akcentowanej) > 'aj
i (w pozycji nieakcentowanej) > ь
ę > į > i
akcent zachowany
ą > ų
TorT, TolT > TъroT, TъloT
TerT, TelT > TiroT, TiloT
orT, olT > rъT, lъT
kv', gv', xv' > cv', dzv', sv'
tl, dl > sl, zl
tj, dj > š, ž
brak v przed y
l, l´, r, r´ > ъ, ь, ъr, ir
ě > ьj
šč, št' > šš
dz > ž
žd' > žž
odpadnięcie jerów w wygłosie (za wyjątkiem biernika żywotnych, gdzie się zachował)
wydłużenie zastępcze
u męskich żywotnych bierniki wszystkich liczb są tożsame z dopełniaczem.
c', š', ž', č' > c, š, ž, č
g > ɣ
t', d' > c', dz'
a:, o: >
  • /å/
    e (przed akcentowaną) > ь
    o, y, u (przed akcentowaną) > ə
    czwarta palatalizacja
    k' > č'
    ɣ' > ž'
Dodałem jeszcze dwie rzeczy:

e: > ö:
vj, pj, bj, mj > vl, pl, bl, ml

I to jest już pełna lista.

Teraz, tłumacząc "Trujące Rośliny" Comy, dochodzę do wniosku, że jestem STRASZNY a ten conlang to Frankenstein
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Luty 02, 2012, 00:41:33
Cytat
Teraz, tłumacząc "Trujące Rośliny" Comy, dochodzę do wniosku, że jestem STRASZNY a ten conlang to Frankenstein
Tró

Cytat
pokazanie mi zespołu Slot
Chyba też za to będę się musiał odwdzięczyć :P
Ale to kiedyś xD
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 02, 2012, 01:00:36
Cytat: Mcisław Ruthenia w Luty 02, 2012, 00:41:33
Cytat
pokazanie mi zespołu Slot
Chyba też za to będę się musiał odwdzięczyć :P
Ale to kiedyś xD
Eee tam, jak Cię tam latem odwiedzę, to polejsz więcej, niż powinieneś normalnie.
Нормально <3
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Luty 02, 2012, 12:27:08
http://browse.deviantart.com/?qh=&section=&q=vodka+russia#/d2i715j
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 14, 2012, 00:21:38
Dobra, piszemy dalej. Chciałbym wam opowiedzieć, jak ma się w duźlejbskim biernik. Tak więc biernik żywotnych jest oparty na dopełniaczu. Tych żeńskich też. Za to u nieżywotnych biernik jest oparty na mianowniku (za wyjątkiem żeńskich a-tematowych). Ale jak sami zauważyliście, piszę "jest oparty", a nie "równy". Z czym, to się wiąże? Wygłosowe jery odpadły wszędzie (a więc w formach i mianownika i dopełniacza) pozostawiając za sobą wydłużenie zastępcze. Ale w przypadku biernika tego nie mamy. Dzięki temu forma biernika dużo rzadziej jest równa innym przypadkom. Aby to zilustrować, rzucę tabelkę:








Mianownik l.p.
žəna 

vəda   

sýn       

lëjto

vüzdúh

djvërj

måcj
Dopełniacz l.p.
žəny

vədy

syna

lëjta

vüzduha

djvëri

maci
Biernik l.p.
žəny

vədų

syna

lëjto

vüzduhü

djvërë

maci
Mianownik l.mn.
žəny

vədy

syny

lëjta

-

djvëri

maci
Dopełniacz l.mn.
žön

våd

synåv

lejt

-

djvërej

macej
Biernik l.mn.
žənü

vədy

synovü

lëjta

-

djvëri

macëjë
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Towarzysz Mauzer w Luty 14, 2012, 21:37:02
To całkiem ciekawe. Myślałeś o jakimś rzeczywistomirnym umiejscowieniu ziemiopiśmiennym języka?

A, a, a... a dlaczego w bierniku żywotnych zachował się jer wygłosowy?
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Luty 14, 2012, 22:06:03
Cytat: Towarzysz Mauzer w Luty 14, 2012, 21:37:02A, a, a... a dlaczego w bierniku żywotnych zachował się jer wygłosowy?

Pewnie z tego samego powodu, co w mianowniku męzkich w nowogródzkim.

Bo tak.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 14, 2012, 22:25:50
Cytat: Dynozaur w Luty 14, 2012, 22:06:03
Cytat: Towarzysz Mauzer w Luty 14, 2012, 21:37:02A, a, a... a dlaczego w bierniku żywotnych zachował się jer wygłosowy?

Pewnie z tego samego powodu, co w mianowniku męzkich w nowogródzkim.

Bo tak.
Bo tak. Brak wypadnięcia jerów tyczy się też biernika przymiotników i wszystkiego odmiennego przypadkami (liczebniki, imiesłowy i ta cała hałastra) l
Cytat: Towarzysz Mauzer w Luty 14, 2012, 21:37:02
To całkiem ciekawe. Myślałeś o jakimś rzeczywistomirnym umiejscowieniu ziemiopiśmiennym języka?
Hmmm. Język jest wyrwany ze wszystkiego, ale wykazuje przejściowość, między wschpodem i zachodem (ale coś z południowych też wziąłem), więc nie wiem... Między Karpatami a Dniestrem. Nie wiem. Nie mam pomysłu. Też myślałem, czy nie rzucić ten kraj na obszar południowej Białorusi, Rusi Czerwińskiej, i wschodniej Polski.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Luty 14, 2012, 23:36:49
Ja Ci zaraz dam Ruś Czerwoną!
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Luty 24, 2012, 00:38:15
Zastanawiam się nad liczbą mnogą mianownika. Myślę, że dla wszystkich twardotematowych będzie po prostu -y, a dla miękkotematowych albo -e, LUB -'åj (dla akcentowanych) i wydłużenie zastępcze + wygłosowowa palatalizacja.
Więc mamy:
bülåto (błoto), ale już: bülåty (błota)
milåko (mleko), ale już: milåči

Zastanawiam się, czy nie zrobić takiej zasady, że u miękkotematowych końcówka liczby mnogiej jest zawsze akcentowana. Dzięki temu, mielibyśmy:
kånj, lm. konjåj, zamiast kånj, lm. kånj.
Sądzę, że dla wyrazów, których akcent będzie się przenosił na wygłosowe 'åj będzie potem padał akcent padał już przez całą liczbę mnogą na sufiksy.
Chyba tak z sentymentu zostawię parę wyrazów, które liczbę mnogą i pojedynczą będą miały taką samą...
Oczywiście, liczba podwójna zachowana. Ciekawie to będzie wyglądało. Forma liczby pojedynczej i mnogiej taka sama, a podwójna - inna.
Zastanawiam się też, czy wyrazy należące do pierwszej odmiany nijakich (tej miękkotematowych, np. pole etc.) nie stopić z tymi twardotematowymi.
Mielibyśmy wtedy poljo (a nie po procesach pole)
Och, oczywiście:
poljo/pole, lm. pålj :D

Ach!
I jedna ważna rzecz! Wprowadzam coś takiego, jak ų pochylone, pochodzące od długiego ų. Wymawiane jak /y/ nosowe. Nie będzie zaznaczane na piśmie, bowiem taka jego wymowa będzie uznana kiedyś za "nieliteracką", aczkolwiek ma być ta zasada opluwana.
Djalekta górą.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Mścisław Bożydar w Marzec 11, 2012, 22:10:13
Czekam dalej -.-
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Marzec 11, 2012, 23:41:48
Drodzy upotrzebiciele,
Aktualnie zanimaję się ogarnianiem mojego życia osobistego, ale być może zautra, zrobię coś-niecoś.
Co jak co, ale ten język fajnie było b jakoś zakończyć.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Kwiecień 16, 2012, 21:16:14
Tak więc następne dziwactwo w języku duźlejbskim!
Jak już wiecie, żywy jest imperfekt i perfekt. Nie wiem jak jeszcze będą używane, ale będą.
Ale formy na -ł nie wymarły, o co to to nie!
Żyją, ale rzadziej. Są używane z posiłkowym "by".
Oto jego odmiana:
ås bjåjmj
ty bjåj
ån/ona/ono bjåj
my bjåjm
vy bjajscje
onjåj bų
Co z liczbą podwójną nie wiem (*Dynozaur, help mir!).
A co się z tymi formami na -ł?
Hm, Występują sobie normalnie, mamy więc:
ån bjåj býl - on by był
əna bjåj byla - ona by była
əno bjåj bylo - ono by było
ənjåj bų býlj - oni/one by byli/były

Ale, czasami, dochodzi do odpodnięcia wygłosowego -l:
ån bjåj måg - on by mógł

I tu się dzieje rzecz ciekawa, bowiem w następnych formach nie ma -l, tak jak jest w rosyjskim:

əna bjåj moga - ona by mogła
əno bjåj mogo - ono by mogło
ənjåj bų možåj - oni/one by mogli/mogły

Ale to nie koniec! Jako, że w duźlejbskim doszło do spłynięcia dl, tl > l, więc mamy:
ån bjåj jejl - on by jadł
əna bjåj jëjla - ona by jada
əno bjåj jëjlo - ono by jadło
ənjåj bų jëjli - oni/one by jedli/jadły

Aczkolwiek, mając na uwadze to, że te -l wypadło, a doszło to zanim doszło do spłynięcia się dl, tl > l, mamy też nieliterackie formy brzmiące tak jak:
ån bjåj jejl - on by jadł
əna bjåj jëjda - ona by jada
əno bjåj jëjdo - ono by jadło
ənjåj bų jejdj - oni/one by jedli/jadły

^^
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Kwiecień 16, 2012, 21:29:58
Co to za filozofja z liczbą podwójną?

W 1 os. l.podw. końcówka brzmi -vě lub -va (to pierwsze bardziej archaiczne), niektóre języki też pod wpływem liczby mnogiej zmieniały tę końcówkę na -mě/-ma (ale to już sekundaryzm).

W 2 os. l.podw. końcówka brzmi -ta.

W 3 os. l.podw. końcówka może być równa 2 os l.podw. lub 2 os l.mn. (jak tam uważasz, druga opcja bardziej archaiczna).

Rozwijasz to wg duźlejbskiego rozwoju fonetycznego i leciesz.

Aha, jak ci bardzo zależy, to też możesz wprowadzić rozróżnienie rodzai w końcówkach liczby podwójnej - dla męzkich -va/-ta, a dla żeńskich i nijakich -vě/-tě. Taki sekundaryzm pojawia się w słoweńskim i ruskim CSie (pod wpływem liczebnika dwa/dwie).
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Kwiecień 16, 2012, 21:36:38
No to:

ås bjåjmj
ty bjåj
ån/ona/ono bjåj
my bjåjm
vy bjajscje
onjåj bų

+
bjajvëj
bjajta
bjajta
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Feles w Kwiecień 16, 2012, 21:46:34
Dlaczego to "by" pochodzi od *bi?
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Kwiecień 16, 2012, 21:47:59
Szczerze mówiąc, to tak pisze na wikipedii. A nawet jeśli nie, to powiedzmy, że to taki wybryk następny. :)
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Kwiecień 19, 2012, 15:23:09
Cytat: Fēlēs w Kwiecień 16, 2012, 21:46:34
Dlaczego to "by" pochodzi od *bi?

A dlaczego nie?

To najpierwotniejsza forma.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Feles w Kwiecień 19, 2012, 15:36:13
Nie wiem, dlatego się pytam. ;-)
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 03, 2017, 14:05:24
Dobra, reaktywuję projekt, niedługo reaktywuję też samouczek (http://jezykotw.webd.pl/f/index.php?topic=304.0). Język też, zyskuje też alternatywną nazwę: duźlebski, coby się dało łatwiej wymawiać.

Niedługo mam zamiar opisać formy czasów przeszłych, a także, słowotwórstwa. I też, coby Dynka udobruchać, usuwam te "eto", rzeczywiście nie pasuje :)
I mam też do Was małę prośbę:
jakbyście zapisali "ъ" oraz "ь"? Teraz mam je zapisane jako "ü" oraz "ë", co wygląda na straszny neologizm. W ogóle, cały ten zapis wygląda dziwnie. Jak patrzę na ten świat, to myślę, że Duźlebia by dość szybko wybiła się na niezależność, i na pewno byłaby zapisywana cyrylicą (wpływy SCS-u). Może w dobie Polskiej (w końcu zajmuje obszar Mołdawii), byłyby jakieś próby zapisu łacinką, ale wtedy by to było na modłę polską. I o ile akut na długość to dość prosta sprawa, to co z jerami? Brewisy wyglądają paskudnie...

Co do pisma cyrylickiego, zastanawiam się nad zapisem tego, co powstało z jaci, czyli /ĕj/ "ëj". Można by użyć etymologicznie jać, ale myślałem też nad czymś innym:
ьi > ьɪ > ы :D
A więc mielibyśmy i "ы" i "ъɪ" :D Choć może lepiej by było jednak zostawić to tak: ьi vs ъi?
Dalej, długość. Ewolucję zapisu długości wyobrażam sobie tak:
домъ > доъм > доъм > до̊м.
Wiem, że wygląda dziwnie, ale ma uzasadnienie i jest dość ciekawym rozwiązaniem.
Zastanawiam się tez nad zapisem i, ale chyba wybiorę wariant ruski. Co do jotowanych, będą kontynuacje potworków znanych z SCA, choć, zastanawiałem się chwilę w żarcie, czy, ze względu na rozwój języka, nie zapisywać /i/ jako "я" :D
Co do nosowego "u", zdecydowałem, że będzie zapisywane oczywiście za pomocą jusa wielkiego. Y nosowe będzie, dla celów filologicznych, że tak ujmę, zapisywane dodatkowo z kółkiem. :)
Wywalam literę "ə", niech żyje etymologia! Za bardzo udziwniło to język.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Wrzesień 03, 2017, 14:06:13
Skoro powstało z jaci, dlaczego nie zapisywać jacią?
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 03, 2017, 14:10:56
Bo to najprostsze rozwiązanie! :D Ale chyba siła tradycji zwycięży.

I co do tych zaimków, to będziemy mieli kontynuację reduplikowanego *toto (z pozostałością podwójnej odmiany, a co!), oraz prostego *to.
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 03, 2017, 14:48:00
No to dalej!
Czasy przeszłe
Prasłowiański wiele czasów przeszłych miał, słowiańskie na ogół mają ich teraz zdecydowanie mniej. Tak samo jest i w języku duźlebski, gdzie doszło do zaniknięcia czasu przeszłego złożonego na rzecz aorystu i imperfektu. Doszło do rozwinięcia się kategorii aspektu: aoryst oznacza rzeczy dokonane, a imperfekt niedokonane. W wyniku czego, aspekt stał się bardziej cechą gramatyczną, niż leksykalną! A prefiksy, choć dalej potrafią wpływać na aspekt (mamy wtedy do czynienia z czasownikami ułomnymi, gdyż nie odmieniają się przez jakiś czas, lub nieregularnymi, bo prefiksy są, jak wiadomo i dziś, czasowo losowo doklejane) tylko modyfikują znaczenie czynności.
Inną ciekawym zjawiskiem, jest rozpodobnienie imperfektowych -ěa-, -aa-, do -eo- oraz -ao-. Co dało, dalej w wyniku procesów fonetycznych -ö-, -avo-. W imperfekcie czasowniki z -nų- tracą ten sufiks.
Co do aorystu, to "wygrał" stary sygmatyczny aoryst dla tematów samogłoskowych, a dla tematów spółgłoskowych nowy sygmatyczny aoryst, choć jest parę wyjątków, i są to czasowniki nieregularne.

Słowotwórstwo
Czasy przeszłe miały też duży wpływ na słowotwórstwo. Imperfektowe -ax- zostało skojarzone nie tyle co z czasem przeszłym, a z samą niedokonanością (gdyby usunąć ten sufiks, to i aoryst i imperfekt mają praktycznie te same końcówki), przez co, mamy takie potworki, jak powiedzmy (spalczając oczywiście) kupić : kupachać, czyli kupjåjcj : kupahåcj, a jakże!
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Dynozaur w Wrzesień 03, 2017, 14:58:39
Cytat: Henryk Pruthenia w Wrzesień 03, 2017, 14:48:00Prasłowiański wiele czasów przeszłych miał, słowiańskie na ogół mają ich teraz zdecydowanie mniej. Tak samo jest i w języku duźlebski, gdzie doszło do zaniknięcia czasu przeszłego złożonego na rzecz aorystu i imperfektu.

Zupełnie jak w zimnym xD
Tytuł: Odp: Język duźlejbski
Wiadomość wysłana przez: Henryk Pruthenia w Wrzesień 03, 2017, 15:18:39
Ano, bo trudno jest co zrobić z tymi czasami przeszłymi. Bodajże w dzierzyńskim czas przeszły tworzy się za pomocą sufiksu -łszy, i to chyba jedyna rzecz na jaką wpadłem.

I mam następny problem: jak zapisać "å" oraz "ö" w cyrylicy. Weźmy zróbmy taką symulację:
рокъ > роък > роък > ро̊к
ракъ > раък > раък > рак̊
Tu mogłoby po prostu dojść albo do zapisu etymologicznego, albo jedna z form by przetrwała. Zgaduję, że jednak święte a dla "å".

Oraz:
идєшь > идєъш > идєъш > идє̊ш
вєкъ > вєък > вєък > вєк̊
Hmmm. Tu tak samo. Święte e i tyle dla "ö"

A potem may okres nowożytny, i pojawiają się zapożyczenia. A, jako że mamy iloczas, czasami przydałoby się się go zapisać. I teraz co? Dla "o", to może być "о̊" po prostu - wszak miejsce puste. A co z /a:/ i /e:/? Jeden znak może być wymawiany na parę sposobów? Hmmm. To też nie taki głupi pomysł, bo z resztą, czemu nie?

PS: Coraz bardziej zastanawiam się nad "я" dla /i/ xDDDD