Dziś, oh ludzie wspaniali, uprzejmie przedstawiam propozycje mej duszy, które miałem zaszczyt obmyślić na tęże godzinę:

zadanowład - programowanie

Składa się on z "zadano" oznaczającego "ustawić" lub "określić" oraz "wład" oznaczającego "moc" lub "panowanie". Słowo "zadanowład" odnosiłoby się do procesu tworzenia i zarządzania zadaniami, czyli planowaniem i kontrolowaniem działań programu komputerowego.

liczopis - komputer

Składa się on z dwóch korzeni słowiańskich - "licz" oznaczającego "liczyć" oraz "pis" oznaczającego "pisać". Słowo "liczopis" mogłoby odnosić się do urządzenia lub narzędzia, które służy do wykonywania obliczeń i zapisywania informacji.

sietowić - internet

Wyraz ten powstałby poprzez połączenie słowiańskiego korzenia "sieć" oznaczającego "zbiór połączonych elementów" oraz sufiksu "-ować" wskazującego na działanie. Słowo "sietowić" mogłoby odnosić się do procesu korzystania z sieci komputerowych, przeglądania stron internetowych, wyszukiwania informacji itp.

prowadnikowość - algorytm

Składa się on z "prowadnik" oznaczającego "prowadzenie" lub "kierowanie" oraz "owość" będącego sufiksem tworzącym rzeczowniki abstrakcyjne. Słowo "prowadnikowość" odnosiłoby się do procesu określania i stosowania ustalonych reguł lub kroków w celu rozwiązania problemu lub wykonania określonego zadania.

pisarnik - klawiatura

Wyraz ten powstałby poprzez połączenie słowiańskiego korzenia "pisać" oznaczającego "tworzenie tekstów" oraz sufiksu "-arnik" wskazującego na narzędzie, urządzenie. Słowo "pisarnik" mogłoby odnosić się do urządzenia, za pomocą którego wprowadza się teksty lub znaki do zapisu, czyli do czynności, które wykonywane są za pomocą klawiatury.

liczonauka - matematyka

"liczo" oznacza "liczba" lub "liczenie", a "nauka" to "dziedzina wiedzy".

równoznawstwo - algebra

"równo" odnosi się do równości lub równań, a "znawstwo" oznacza naukę lub wiedzę.

przebadanie liczbowe - analiza

"przebadanie" odnosi się do badania lub analizy, a "liczbowe" odnosi się do matematycznych obliczeń i liczb.

przestrzędzka - topologia

"przestrzę-" odnosi się do przestrzeni, a "-dzka" to przyrostek oznaczający dziedzinę lub naukę.

mierzba - geometria

"mierz-" odnosi się do pomiaru, a "-ba" pełni funkcję przyrostka oznaczającego dziedzinę badań lub naukę.

siłoznawstwo - fizyka

"siło" odnosi się do pojęcia siły lub oddziaływania, a "znawstwo" oznacza naukę lub wiedzę.

prawonik - mechanik

Słowo to pochodziłoby od słowiańskiego korzenia "prawo" oznaczającego "siłę, moc" oraz sufiksu "-nika" wskazującego na osobę zajmującą się daną dziedziną. "Prawonik" mógłby odnosić się do osoby, która posiada wiedzę i umiejętności dotyczące zasad rządzących siłami i ruchem ciał, czyli do mechanika.

 W większości te propozycje są dość dziwne słowotwórczo. Niektóre nie brzmią jak język polski, chodzi mi w szczególności o nowotwory prawonik, sietowić, zadanowład, liczonauka czy przestrzędzka.

 Po pierwsze prawonik przeczy zasadom polskiego słowotwórstwa. Słowo utworzone ze rdzenia prawo i przyrostka -nik brzmiałoby prawnik, jak można jednak zauważyć istnieje już ono w polszczyźnie i ma w niej całkiem odmienne znaczenie. Pojawienie się interfiksu -o- nie jest uzasadnione w żaden sposób i jedynie udziwnia brzmienie samego słowa, dając wrażenie jakoby było utworzone z dwóch rdzeni, które razem mogły by dawać skojarzenie z jakimś bliżej nieokreślonym "znikaniem prawa".

 Sietowić również jest niepoprawna słowotwórczo, przynajmniej w języku polskim. By ów wyraz był zgodny z zasadami polskiego słowotwórstwa musiałby on brzmieć sieciowić, jako że miękkość wygłosowej spółgłoski nie znika w polskim tak sama z siebie bez przyczyny. Inną kwestią jest jeszcze to, że średnio widzę sens takiego złożenia wobec istnienia słowa sieć na określenie Internetu. Jednakże jeżeli już się chce tworzyć bardziej ścisłe określenie na Internet, to nie rozumiem sensu zasięgania po słowo wić. Próbowałbym raczej czegoś w stylu wszechsieć albo dodania jakiegoś przymiotnika po właśnie słowie sieć.

 Podobny problem występuje w przypadku twojego nowotworu zadanowład. Kwestia semantyki jest tu nieco bardziej zrozumiała niż w poprzednim przykładzie, choć nie wiem, czy nie szukałbym skądś indziej inspiracji. Znacznie bardziej razi tu w oczy jednak, podobnie jak poprzednio, brak zmiękczenia ostatniej spółgłoski pierwszego rdzenia. Gdyby je zaaplikować, to wyszłoby słowo zadaniowład. Taka forma jest oczywiście uzasadniona istnieniem rzeczownika zadanie. Próba zaś tworzenia słowa od bliżej nieokreślonego zadano jest dla mnie niezrozumiała, jeżeli masz na myśli tutaj imiesłów bierny, ponieważ w polskim nie tworzy się od niego złożeń.

 Liczonauka brzmi po prostu dziwnie. W języku polskim nie tworzy się złożeń, w których w drugim członie pojawia się nauka, tym bardziej nie widuje się tego w nazwach dziedzin. Nie istnieje również rzeczownik licz, licze ani licza, podobnie nie ma przymiotnika liczy, nie mogłoby zatem się pojawić się samo licz przed interfiksem -o-. Jeżeli chciałbyś utworzyć to odczasownikowo, co jest możliwe w tym przypadku z racji istnienia słowa liczyć, to konieczne byłoby użycie liczy- zamiast liczo-.

 Obecność masy polskich dwuznaków i mnóstwa spółgłosek szczelinowych nie sprawi, że słowo przestrzędzka będzie dostosowane do reguł obowiązujących w języku polskim. O ile teoretycznie fonetycznie nie ma tu przeciwskazań, to są słowotwórcze. Od przestrzeń nijak nie może zaistnieć coś podobnego do przestrzę-. Nie występuje w polskim oboczność między /ɲ/ a /N/, zwłaszcza w słowotwórstwie. Jeżeli chciałbyś coś od tego słowa utworzyć to musiałbyś zostawić przestrzeń albo dodać interfiks, co zaowocowałoby formą przestrzenio-. Co do przyrostka -dzka to w takim znaczeniu po prostu on nie istnieje. Nie wiem od czego miałby się on wywodzić, a nawet gdybym wiedział, to wątpię, by miało to jakiekolwiek sensowne uzasadnienie.

 Przy czym całkiem w porządku wydają mi się mierzba, siłoznawstwo czy przebadanie liczbowe. Nie wiem jednak czy sam bym je zaadoptował do prywatnego użycia, zwłaszcza przebadanie liczbowe, które ze względu na swoją długość mogłoby się nie przyjąć jako określenie na to całkiem nierzadkie pojęcie.

Cytat: Kocira w Czerwiec 18, 2023, 22:08:06Po pierwsze prawonik przeczy zasadom polskiego słowotwórstwa. Słowo utworzone ze rdzenia prawo i przyrostka -nik brzmiałoby prawnik, jak można jednak zauważyć istnieje już ono w polszczyźnie i ma w niej całkiem odmienne znaczenie. Pojawienie się interfiksu -o- nie jest uzasadnione w żaden sposób i jedynie udziwnia brzmienie samego słowa, dając wrażenie jakoby było utworzone z dwóch rdzeni, które razem mogły by dawać skojarzenie z jakimś bliżej nieokreślonym "znikaniem prawa".

Przyjacielu, niechaj w mej ripostzie zawitają słowa, które zaprzeczą twej krytyce. Prawonik to neologizm, stworzony z wdziękiem, by odróżnić go od prawnika. Tchnąc nową duszę w słowo, jakże uprzejmie i trafnie oddaje istotę owych istot, co kroczyć po ścieżkach prawa z wiedzą mądrością. Niech wzbudza to podziw, nie zgorszenie!

Cytat: Kocira w Czerwiec 18, 2023, 22:08:06Sietowić również jest niepoprawna słowotwórczo, przynajmniej w języku polskim. By ów wyraz był zgodny z zasadami polskiego słowotwórstwa musiałby on brzmieć sieciowić, jako że miękkość wygłosowej spółgłoski nie znika w polskim tak sama z siebie bez przyczyny. Inną kwestią jest jeszcze to, że średnio widzę sens takiego złożenia wobec istnienia słowa sieć na określenie Internetu. Jednakże jeżeli już się chce tworzyć bardziej ścisłe określenie na Internet, to nie rozumiem sensu zasięgania po słowo wić. Próbowałbym raczej czegoś w stylu wszechsieć albo dodania jakiegoś przymiotnika po właśnie słowie sieć.

Szlachetny towarzyszu, twierdzisz, że "sietowić" nie spełnia polskich zasad, lecz błąd tkwi w twoim spojrzeniu. Niech słowo to rozkwitnie jak kwiat w polu semantycznym, bo przecież nowe wyrazy są wytworem języka ewoluującego. Niech "sietowić" zjedna sobie uznanie, bo sieć internetowa, jak węzeł nierozerwalny, wydaje się wymagać określenia bardziej precyzyjnego. Niech narodzi się nowość, by nasz język rósł w mądrości.

Cytat: Kocira w Czerwiec 18, 2023, 22:08:06Podobny problem występuje w przypadku twojego nowotworu zadanowład. Kwestia semantyki jest tu nieco bardziej zrozumiała niż w poprzednim przykładzie, choć nie wiem, czy nie szukałbym skądś indziej inspiracji. Znacznie bardziej razi tu w oczy jednak, podobnie jak poprzednio, brak zmiękczenia ostatniej spółgłoski pierwszego rdzenia. Gdyby je zaaplikować, to wyszłoby słowo zadaniowład. Taka forma jest oczywiście uzasadniona istnieniem rzeczownika zadanie. Próba zaś tworzenia słowa od bliżej nieokreślonego zadano jest dla mnie niezrozumiała, jeżeli masz na myśli tutaj imiesłów bierny, ponieważ w polskim nie tworzy się od niego złożeń.

Zadaniowład mej duszy ognisko, nie zadanie, lecz zadano coś. Semantyka w węzłach się plącze, lecz ja twórczość wciąż rozkwitam, mocą ducha zadane me dzieło zyskuje.

Cytat: Kocira w Czerwiec 18, 2023, 22:08:06Liczonauka brzmi po prostu dziwnie. W języku polskim nie tworzy się złożeń, w których w drugim członie pojawia się nauka, tym bardziej nie widuje się tego w nazwach dziedzin. Nie istnieje również rzeczownik licz, licze ani licza, podobnie nie ma przymiotnika liczy, nie mogłoby zatem się pojawić się samo licz przed interfiksem -o-. Jeżeli chciałbyś utworzyć to odczasownikowo, co jest możliwe w tym przypadku z racji istnienia słowa liczyć, to konieczne byłoby użycie liczy- zamiast liczo-.

Niechże rozlegną się dźwięki mego upomnienia, gdy mędrcy z mroku zgryzą gorzką prawdę! Czyż nie kipi w naszym języku moc przekształceń, ewolucji fonetyczno-dostosującej? Niech przybędzie nam zadość, gdy liczonauka, zaledwie w zaraniu, rozkwita w pełni swej chwalebnej formy!

Cytat: Kocira w Czerwiec 18, 2023, 22:08:06Obecność masy polskich dwuznaków i mnóstwa spółgłosek szczelinowych nie sprawi, że słowo przestrzędzka będzie dostosowane do reguł obowiązujących w języku polskim. O ile teoretycznie fonetycznie nie ma tu przeciwskazań, to są słowotwórcze. Od przestrzeń nijak nie może zaistnieć coś podobnego do przestrzę-. Nie występuje w polskim oboczność między /ɲ/ a /N/, zwłaszcza w słowotwórstwie. Jeżeli chciałbyś coś od tego słowa utworzyć to musiałbyś zostawić przestrzeń albo dodać interfiks, co zaowocowałoby formą przestrzenio-. Co do przyrostka -dzka to w takim znaczeniu po prostu on nie istnieje. Nie wiem od czego miałby się on wywodzić, a nawet gdybym wiedział, to wątpię, by miało to jakiekolwiek sensowne uzasadnienie.

Niech przypomnę o ewolucji fonetycznej, gdyż przestrzędzka z dumą wyrasta, przemieniając przestrzenio- w przestrzę-, jak zasiew ziarna daje wykwit pełen harmonii!

Wzneślone jednostki mowy,

Oto ja, błyskotliwy wyraziciel geniuszu językowego, stając przed Wami w chwale i przewodzeniu ku nowym horyzontom języka polskiego. Teraz, oto nadchodzi wspaniała era, w której wszechmocna oryginalność naszych słów zastąpi zapożyczenia obce, a my stanowić będziemy bezgraniczną potęgę lingwistyczną!

Jak posłuszni sługowie pióra i głosu, czuwajmy nad językiem ojczystym, kruszmy obcy wpływ i wnet wprowadźmy na tron naszych wyrażeń nowatorskie neologizmy, które nieuchronnie osiągną szczyty doskonałości. Niech nasze słowa staną się perłą w koronie piękności, przesiąkniętą polską duszą i duchem naszej narodowej historii.

Przed Wami, moje braterskie dusze, oto kilka okazów językowego majestatu, które mają zdolność otworzyć bramy do glorii naszego języka:

1. "Wzlotomysłowość" - ku zastąpieniu "kreatywności". Niech to słowo odda hołd nie tylko wzniosłemu tworzeniu, lecz także podkreśli moc naszej wizji i geniuszu.

2. "Sztukotwórca" - zamiast "artysta". To miano uosabia w sobie wrażliwość, kreacyjną ekspresję i zdolność do wznoszenia arcydzieł na piedestał.

3. "Orędopłynność" - w miejsce "komunikacji". Niech to słowo ukoronuje akt przekazu, wypełniając go życiodajną siłą, energią i inspiracją.

4. "Niewymierność" - zamiast "szczęścia". Tego słowa sens niech niesie głęboką ekstazę, doskonałość i pełnię spełnienia.

5. "Myślowość" - w zamian za "inteligencję". Niech ta nazwa rozświetla naszą mądrość, zarówno ostrością umysłu, jak i głębią refleksji.

Och, chwało! Kiedy te słowa zasiądą na tronie naszego języka, wywołają wielkie dostojeństwo. Nasze przemówienia i nasze pisma staną się hymnami naszej narodowej tożsamości, wdzierając się w dusze i myśli naszych słuchaczy i czytelników.

Teraz, moje brawurowe umysły, podnieśmy sztandary niezależności językowej! Niech nasze słowa zabrzmią jak symfonia, której dźwięki nieustannie przekraczają granice kraju, zdobywając uznanie na świecie

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 19, 2023, 01:12:32Oto ja, błyskotliwy wyraziciel geniuszu językowego, stając przed Wami w chwale i przewodzeniu ku nowym horyzontom języka polskiego. Teraz, oto nadchodzi wspaniała era, w której wszechmocna oryginalność naszych słów zastąpi zapożyczenia obce, a my stanowić będziemy bezgraniczną potęgę lingwistyczną!

Jak posłuszni sługowie pióra i głosu, czuwajmy nad językiem ojczystym, kruszmy obcy wpływ i wnet wprowadźmy na tron naszych wyrażeń nowatorskie neologizmy, które nieuchronnie osiągną szczyty doskonałości. Niech nasze słowa staną się perłą w koronie piękności, przesiąkniętą polską duszą i duchem naszej narodowej historii.

Z rozkoszą wnętrza mojego pachnie radość, jak róże w letni poranek, widząc Twoje słowo, które jak sztuka malarska mówi swe piękno. Ciekawość ogarnia mnie, jak ptak z lotu wzniosłego, by wiedzieć, jakie IQ ozdabia Twe umysłowe pióra? Czy gwiazdy rozjaśniające niebo potrafią odmierzyć tę liczbę?

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 19, 2023, 01:12:321. "Wzlotomysłowość" - ku zastąpieniu "kreatywności". Niech to słowo odda hołd nie tylko wzniosłemu tworzeniu, lecz także podkreśli moc naszej wizji i geniuszu.

Wzlotomysłowość, niczym ptak krzątający się na zboczach uczuciowych, brzmi jak eksperyment myślowy, gdzie trzy słowiańskie korzenie oplatają się w pieśni przypominającej kreatywność. Lecz żar mojego ducha żąda nowego słowa, stworzonego z korzeni rodowitych, by wyrazić tę boską moc. Niech zrodzi się twórkowatość - drzewo idei i przebudzeń!

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 19, 2023, 01:12:322. "Sztukotwórca" - zamiast "artysta". To miano uosabia w sobie wrażliwość, kreacyjną ekspresję i zdolność do wznoszenia arcydzieł na piedestał.

Sztukotwórca, jak brzęk nieharmonijny na dudach duszy, niezbyt słowiańsko mieni się jako synonim artysty, gdyż sztuka sprowadza się do niemieckiej krainy. Niech więc narodzi się słowo o rdzeniach słowiańskich, które opisze tego twórcę złotej róży. Niech nim będzie duchotwórca - mądrze splatający kształty i barwy, nieugięty w boskim posłannictwie!

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 19, 2023, 01:12:323. "Orędopłynność" - w miejsce "komunikacji". Niech to słowo ukoronuje akt przekazu, wypełniając go życiodajną siłą, energią i inspiracją.

Orędopłynność, choć wydaje się być słowem wywiedzionym ze słowiańskich korzeni, nie oddaje w pełni znaczenia "komunikacji". Jego budowa sugeruje jedynie przekazywanie przesłania, pomijając aspekt wzajemności i interakcji. Aby stworzyć adekwatne słowo, sięgnijmy do słowiańskiego bogactwa. Proponuję słowomost, bowiem w nim tkwi esencja łączności, wymiany myśli i porozumienia między ludźmi.

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 19, 2023, 01:12:324. "Niewymierność" - zamiast "szczęścia". Tego słowa sens niech niesie głęboką ekstazę, doskonałość i pełnię spełnienia.

"Niewymierność" jako synonim dla "szczęścia" brzmi jak próba wyrażenia czegoś nieuchwytnego, czego nie można określić miarą czy liczbą. Jednakże, w słowiańskim kosmosie słów mamy mnogość możliwości. Zaproponuję radogroźba, gdzie "radość" splata się z mocą, a "groźba" oznacza tę tajemniczą, pełną niebezpieczeństwa, a zarazem niezwykle ekscytującą sferę. W tym słowie tkwi esencja autentycznego szczęścia, niezłomnej ekscytacji życiem.

Cytat: Kazimierz w Czerwiec 19, 2023, 01:12:325. "Myślowość" - w zamian za "inteligencję". Niech ta nazwa rozświetla naszą mądrość, zarówno ostrością umysłu, jak i głębią refleksji.

Myślowość, choć płynie z słowiańskiego korzenia, nie wciela w sobie w pełni istoty "inteligencji". Jest zbyt ograniczona, nie oddaje wszechstronności umysłu i głębi myśli. Aby stworzyć odpowiednie słowo, sięgnijmy do dawnych rdzeni słowiańskich. Proponuję rozumoprzątność, gdzie rozum oplata swoje nici w misterny sposób, ożywiając wiedzę i pojmowanie.

Cytat: Świętopełk Kowalski w Czerwiec 16, 2023, 18:29:39Ach, jakże błądzisz, mój drogi dyskutancie! Niechaj twe uszy dotkną harmonii mądrości, gdy wyśpiewam o prawdziwości twierdzeń. Sufiks "-arny" to mistyczne ognisko, ukazujące przynależność do dziedzin w pełnej krasie.

Obaczyć możesz "gwarny" język, wiedzę roztaczającą niczym szmaragdową mgłę. "Karny" natomiast zbawia mrok nieprawości, ukazując sprawiedliwość w blasku rozgrzanego żelaza.

Tak więc, niechaj twe wątpliwości zgasną jak płomienie, gdy przed tobą pełznie moc i piękno sufiksu "-arny", świadczącego o przynależności do wyznaczonych dziedzin!

W tych przykładach mamy przymiotniki z przyrostkiem -ny ot rzeczowników gwar-a, kar-a.

Cytat: Świętopełk Kowalski w Czerwiec 18, 2023, 19:58:30mierzba - geometria

To się tak wyróźnia, że aż każe zapytać o okoliczności powstania. Chwilowe otcięcie dopływu nadchnienia?

Moje:
otwiedzienie (otwieść otwiodę) – redukcja; otwiedzienny (otwiedzienie) – redukcyjny
podkładzienie (podkłaść podkładę) – hipoteza; podkładzienny (podkładzienie) – hipotetyczny
pospólnie (pospólni) – ogólnie; pospólniość (pospólni) – ogólność; pospólnić (pospólni) – uogólniać; pospólnienie (pospólnić) – uogólnienie
prawzraz (wzraz) – archetyp
przekładzienie (przekłaść przekładę) – interpretacja; przekładzienny (przekładzienie) – intepretacyjny
rada (radzić) – racja, radny (rada) – racjonalny, radnić (radny) – racjonalizować, radnienie (radnić) – racjonalizowanie (rada podobno w najlepszym wypadku zapożyczeniem z czeskiego, ale dokładnie takiego słowa można się spodziewać ot radzić, jak osada 1208 ot osadzić)
rozpostrzenie (rozpostrzeć) – struktura
w(ą)wiedzienie (wwieść wwiodę) – indukcja; w(ą)wiedzienny (w(ą)wiedzienie) – indukcyjny
wywiedzienie (wywieść wywiodę) – dedukcja; wywiedzienny (wywiedzienie) – dedukcyjny
w obejmach... (*obejm < objąć) l. w objęciu... – w ramach...

Wyczytane:
pospólni (pospołu) – ogólny, ogulny

Względem zaproponowanych słów z czysto słowiańskimi korzeniami, z przykrością muszę wnieść kilka zarzutów.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16otwiedzienie (otwieść otwiodę) – redukcja; otwiedzienny (otwiedzienie) – redukcyjny

"Otwiedzienie" jako synonim redukcji może budzić niejasności, jako że w naszym mowie przyjęte jest inne pojęcie redukcji.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16podkładzienie (podkłaść podkładę) – hipoteza; podkładzienny (podkładzienie) – hipotetyczny

Co do "podkładzienia" jako hipotezy, to brzmi to nieco niezgrabnie i nie oddaje pełni znaczenia.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16pospólnie (pospólni) – ogólnie; pospólniość (pospólni) – ogólność; pospólnić (pospólni) – uogólniać; pospólnienie (pospólnić) – uogólnienie

"Pospólnie" jako odpowiednik "ogólnie" wydaje się być nieadekwatne, ponieważ nie przenosi tego samego znaczenia. Sugeruję zamiast tego słowo powszechnie czy też "wszechnie", które oddaje szerokie spektrum.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16prawzraz (wzraz) – archetyp

"Prawzraz" jako archetyp brzmi nieco nietypowo i nie przekazuje intuicyjnie swojego znaczenia.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16przekładzienie (przekłaść przekładę) – interpretacja; przekładzienny (przekładzienie) – intepretacyjny

W przypadku "przekładzienia" jako interpretacji, warto poszukać innego wyrazu, ponieważ może on być mylący dla słuchacza.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16rada (radzić) – racja, radny (rada) – racjonalny, radnić (radny) – racjonalizować, radnienie (radnić) – racjonalizowanie (rada podobno w najlepszym wypadku zapożyczeniem z czeskiego, ale dokładnie takiego słowa można się spodziewać ot radzić, jak osada 1208 ot osadzić)

"Rada" jako synonim "racji" jest nieodpowiednia, ponieważ te pojęcia różnią się swoim znaczeniem.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16rozpostrzenie (rozpostrzeć) – struktura

"Rozpostrzenie" jako struktura brzmi niezgrabnie i nie oddaje zamierzonego znaczenia. Lepszym zamiennikiem może być słowo układ.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16w(ą)wiedzienie (wwieść wwiodę) – indukcja; w(ą)wiedzienny (w(ą)wiedzienie) – indukcyjny

"W(ą)wiedzienie" jako indukcja również może być mylące i warto poszukać bardziej zrozumiałego słowa. Proponuję użyć słowa wniknienie (wniknąć), które oddaje ideę procesu wnioskowania na podstawie obserwacji i analizy. Wniknienie wskazuje na zdolność do wnioskowania i rozumienia na podstawie dostępnych informacji.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16wywiedzienie (wywieść wywiodę) – dedukcja; wywiedzienny (wywiedzienie) – dedukcyjny

"Wywiedzienie" jako dedukcja również jest nieintuicyjne i sugeruję użyć słowa wnioskowanie.

Cytat: mijero w Czerwiec 19, 2023, 19:23:16w obejmach... (*obejm < objąć) l. w objęciu... – w ramach...

w świetle?

Wyczytane:
ambicja – dopór (i analogicznie ambitny – doporny)

Dość logiczne, bo należy do tejże rodziny wyrazów, co upór czy parcie (do celu).

Przedstawiam słowo klnrdzy, które zrodziło się z połączenia kl(n)ąć i rdza, jak fuzja dwóch duchów, aby ukazać moc czarodziejską. To odpowiednik abrakadabry, lecz o innym zabarwieniu. Zaklinam, by dusza kogoś przemieniła się w rdzę, symbol tego, co pod wpływem czasu staje się kruche, niszczące i pełne nieszczęścia. Klnrdzy, jak mantra zataczająca kręgi, odzwierciedla przemijanie i upadek. Niech słowo to unosi się w przestrzeni, zwiastując mroczne przemiany i złowrogie losy. Niech jego moc zostanie odkryta przez wprawione w zaklęcia serca.

Cytat: Świętopełk Kowalski w Czerwiec 20, 2023, 13:59:38Względem zaproponowanych słów z czysto słowiańskimi korzeniami, z przykrością muszę wnieść kilka zarzutów.

Ciężko brać sobie do sierca zarzuty ,,niejasności" czy ,,mylącości" wyrażone przez twórcę takich cudeniek jak ,,światłomoczenie", ,,przestrzędzka" czy ,,klnrdzy". Wybacz, ale dziwność twoich tworów i zarazem nadęcie twoich wpisów wywołują zbyt silne wrażenie mało śmiesznego wygłupu. ,,Niezgrabność brzmienia" natomiast może być spowodowana niedostatecznym zaznajomieniem się z językiem polskim, bo to są, jak mi się zdaje, oczekiwane postaci rzeczowników otczasownikowych ot tych czasowników, które podałem w nawiasach. Stworzone podług jinych czasowników na -ść, -źć -ę: nalezienie ot naleźć, niesienie ot nieść, pasienie ot paść, wiezienie ot wieźć czy stp. czcienie ot czyść. Co więcej, niektóre z nich zostały poświadczone na piśmie: otwiedzienie czy rozpostrzenie. Co do rada i pospólnie, to podałem otnośniki do dawniejszych użyć, gdy miały znaczenie szersze (rada) lub takie samo (pospólni), co jest podsunieniem myśli, że mogłyby się rozwinąć w znaczenia przeze mnie podane. Z kolei prawzraz otnosi się do podanego 2 strony temu wzraz.

Cytat: mijero w Czerwiec 21, 2023, 12:18:45Ciężko brać sobie do sierca zarzuty ,,niejasności" czy ,,mylącości" wyrażone przez twórcę takich cudeniek jak ,,światłomoczenie", ,,przestrzędzka" czy ,,klnrdzy".

Słuszność przypomina, że ówczesne słowa tchną czar tajemniczości, wymagającej zgłębienia.

Jakże bezmyślnym byłoby zlekceważenie pouczeń profesora fizyki kwantowej, gdyż zajmuje się on magicznymi kształtami jak operator anihilacji i równanie Schrödingera.

Pragnienie poznania oznacza nieustanną podróż w głąb, gdzie nieznane staje się jasne, a enigmatyczne słowa odkrywają swoje skarby. Oto lekcja, by spojrzeć za fasadę i wniknąć w istotę, gdy niejasność zostaje rozproszona, a mądrość staje się naszą nagrodą.

Cytat: mijero w Czerwiec 21, 2023, 12:18:45Wybacz, ale dziwność twoich tworów i zarazem nadęcie twoich wpisów wywołują zbyt silne wrażenie mało śmiesznego wygłupu.

Niełaskawe słowa nie znajdą u mnie przebaczenia, gdyż odważasz się nazwać mnie "mało śmiesznym wygłupem", nie mając chyba pojęcia, iż mądrość moja osiąga IQ równem 148. Pamiętaj, że wschodzący księżyc potęgą swoją oświetla mrok, a moja esencja przekracza granice żartu. Niech się śmieją, bowiem ich głosy są tylko echem, które znika w obliczu wyższej rzeczywistości, gdzie moje pióro rozkwita jak lotos na jeziorze mądrości.

Cytat: mijero w Czerwiec 21, 2023, 12:18:45,,Niezgrabność brzmienia" natomiast może być spowodowana niedostatecznym zaznajomieniem się z językiem polskim, bo to są, jak mi się zdaje, oczekiwane postaci rzeczowników otczasownikowych ot tych czasowników, które podałem w nawiasach.

Zapewniam Cię, iż mam wyśmienite władanie językiem polskim, gdyż od niesłychanie dawnych czasów gimnazjalnych, odczytuję jedno dzieło literackie dziennie codziennie, unikając wszakże tzw. "patoksiążek", by nie stać się papierowym odpowiednikiem telewizyjnego "Dlaczego Ja?". Czytuję dzieła złożone, filozoficzne, historyczne i klasyki niezmierzone. Ich ilość jest zdumiewająca, lecz trzeba umieć wnikliwie węszyć, by je odszukać!

Cytat: mijero w Czerwiec 21, 2023, 12:18:45Stworzone podług jinych czasowników na -ść, -źć -ę: nalezienie ot naleźć, niesienie ot nieść, pasienie ot paść, wiezienie ot wieźć czy stp. czcienie ot czyść. Co więcej, niektóre z nich zostały poświadczone na piśmie: otwiedzienie czy rozpostrzenie. Co do rada i pospólnie, to podałem otnośniki do dawniejszych użyć, gdy miały znaczenie szersze (rada) lub takie samo (pospólni), co jest podsunieniem myśli, że mogłyby się rozwinąć w znaczenia przeze mnie podane. Z kolei prawzraz otnosi się do podanego 2 strony temu wzraz.

Nie bądźmy nadaremni, czystość języka staropolskiego jest dla wielu wonnością, lecz wyrazom tworzonym można wysnuć pojęcia bardziej ekwilibrystyczne (patrzże na mój przykład z "lecznica" w miejsce "niemocnicy"). Warto wiedzieć, iż ewolucja nie tylko cielesna, lecz i językowa! Niech język posiądzie twórczą moc!

odwłaszacz – depilator (oparte na istniejącym słowiesiu)

przeciwupalnik - klimatyzacja

wiatrodmuch - wentylator

Moje:
głosidła (głosić) – środki masowego przekazu, mass media
pochwat (pochwacić) – intuicja (w znaczeniu filoz.); pochwatny (pochwat) – intuicyjny; pochwatnie (pochwatny) – intuicyjnie
rodziwiec (rodziwy) – szlachcic (miało też jine znaczenia)
rozumienny (rozumienie) – sensowny (jeśli komuś nie brzmi dobrze, to mamy takie przym.: nasienny, staranny, więzienny, zbawienny)
sąstaw (sstawić) – system; sąstawowy (sąstaw) – systemowy; sąstawny (sąstaw) – systematyczny; sąstawnie (sąstawny) – systematycznie (to było przedkładane niemalem 11 lat temu!, ale chyba bez wpływu na mnie; ,,chyba", bo kiedyś przeglądałem wszytkie wpisy)
s(ą)bór (sbrać) – grupa; s(ą)borek (sąbór) – grupka; s(ą)borowy – grupowy; s(ą)borowanie (sąbór) – grupowanie/ugrupowanie/zgrupowanie (czy czas. s- zawsze przechodziło w rzecz. są-?; bo tutaj nie zdaje się być potrzebne)
tążny (*tążyć causat. do ciągać ciągnąć) – ważny; tążność (tążny) – ważność l. ciężny (*ciężeć result. do ciągać ciągnąć) – ważny, ciężność (ciężny) (wg Bańkowskiego result. ciężeć miał być, ale w słownikach ni ma po nim śladu, nu chyba że to ciężyć należy przyjąć za wtórny bezokolicznik lub któreś z użyć za przynależne do ciężeć, bo otmiana by się zgadzała: ciężeć ciężę ciężysz cięży ciężymy ciężycie ciężą)
wglądać – kontrolować; w(ą)gląd (wglądać) – kontrola; w(ą)glądny (w(ą)gląd) – kontrolny; w(ą)glądanny (w(ą)glądanie) – kontrolowalny; w(ą)glądanność (w(ą)glądanny) – kontrolowalność (czy czas. w- zawsze przechodziło w rzecz. wą-? bo tuta te dwie nosówki nie brzmią mi dobrze)
wiadomościowy (wiadomość) – informatywny, wiadomościowość (wiadomościowy) – informatywność
wiodły (wieść wiodę) – zorientowany (oczekiwany, jak mi się zdaje, imiesłów czynny, jak ciepły do †cieść, pod-niosły do pod-nieść, o-siadły do o-sieść); wiedlić się (wiodły) – orientować się (jak o-siedlić < o-siadły); wiodłość (wiodły) – orientacja/zorientowanie; wiodłościowy (wiodłość) – orientacyjny

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44pochwat (pochwacić) – intuicja (w znaczeniu filoz.); pochwatny (pochwat) – intuicyjny; pochwatnie (pochwatny) – intuicyjnie

przeczucie?

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44rozumienny (rozumienie) – sensowny (jeśli komuś nie brzmi dobrze, to mamy takie przym.: nasienny, staranny, więzienny, zbawienny)

rozumny?

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44sąstaw (sstawić) – system; sąstawowy (sąstaw) – systemowy; sąstawny (sąstaw) – systematyczny; sąstawnie (sąstawny) – systematycznie (to było przedkładane niemalem 11 lat temu!, ale chyba bez wpływu na mnie; ,,chyba", bo kiedyś przeglądałem wszytkie wpisy)

układ (np. "układ liniowy" w Matematyce, po angielsku "linear system")?

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44s(ą)bór (sbrać) – grupa; s(ą)borek (sąbór) – grupka; s(ą)borowy – grupowy; s(ą)borowanie (sąbór) – grupowanie/ugrupowanie/zgrupowanie (czy czas. s- zawsze przechodziło w rzecz. są-?; bo tutaj nie zdaje się być potrzebne)

grono?

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44tążny (*tążyć causat. do ciągać ciągnąć) – ważny; tążność (tążny) – ważność l. ciężny (*ciężeć result. do ciągać ciągnąć) – ważny, ciężność (ciężny) (wg Bańkowskiego result. ciężeć miał być, ale w słownikach ni ma po nim śladu, nu chyba że to ciężyć należy przyjąć za wtórny bezokolicznik lub któreś z użyć za przynależne do ciężeć, bo otmiana by się zgadzała: ciężeć ciężę ciężysz cięży ciężymy ciężycie ciężą)

istotny?

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44wglądać – kontrolować; w(ą)gląd (wglądać) – kontrola; w(ą)glądny (w(ą)gląd) – kontrolny; w(ą)glądanny (w(ą)glądanie) – kontrolowalny;

nadzorować? panować?

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44wiadomościowy (wiadomość) – informatywny, wiadomościowość (wiadomościowy) – informatywność

To jak informatyka wtedy? Nie należy mylić "informatyki" z wiadomościami np. w telewizji czy w gazecie. Dlatego wolałbym skorzystać z czegoś innego.

Cytat: mijero w Czerwiec 25, 2023, 11:58:44wiodły (wieść wiodę) – zorientowany (oczekiwany, jak mi się zdaje, imiesłów czynny, jak ciepły do †cieść, pod-niosły do pod-nieść, o-siadły do o-sieść); wiedlić się (wiodły) – orientować się (jak o-siedlić < o-siadły); wiodłość (wiodły) – orientacja/zorientowanie; wiodłościowy (wiodłość) – orientacyjny

obcykany?