Pytania różne (polszczyzna)

Zaczęty przez Noqa, Luty 17, 2012, 22:37:13

Poprzedni wątek - Następny wątek

CookieMonster93

#1500
Cytat: Pluur w Sierpień 19, 2015, 15:48:16
https://www.youtube.com/watch?v=YX6eoRTaoUc&feature=youtu.be&t=10s

Może już było, ale on wygłosowe 'ą' mówi jak 'ou'?
/fantastycznou/, /bajkou/, /źelonou wyspou/, /śilnou/, /znaczącou/, /praworządnou/, /kturou/?
Na Lubelszczyźnie tak mówiou. Na Śląsku, w Wielkopolsce i w części Pomorza mówiom. Na Mazurach mówiął [ɔw̃]. Głównie po wygłosowym ą poznaję, kto skąd jest. Ja wymawiam [ɔɰ̃] jak Warszawka i kujawsko-pomorskie (przynajmniej Toruń i moja Brodnica). Nie wiem jak jest z resztą centralnej Polski. Nikogo stamtąd nie znam.
English C1/2 Nederlands B2/C1 中文 B1 Čeština A2/B1
  •  

Mahtlactli Omome Tochtli

#1501
Cytat: Piołunnik w Sierpień 20, 2015, 16:50:04
CytatJa tak mówię, całkowicie. Do tego stopnia, że jak próbuję mówić z "ł" aktorskim to, jeśli się nie kontroluję, zamiast np. "łażą" wychodzi mi [ɫaʒɔɫ]...
E, problem byłby, gdybyś mówiła np. "nauka" [naɫka].

Bo tak nie mówisz, prawda?

Prawda?

PRAWDA?

Nie, faktycznie nie :-) Ale to dlatego, że i normalnie nie mówię [nawka] tylko [nawuka].
BTW. czemu konsekwentnie zwracasz się do mnie używając form żeńskich? Nie żeby mi to przeszkadzało, ale nieco frapuje...  ???
  •  

Pluur

Cytat: CookieMonster93 w Sierpień 21, 2015, 01:10:14
Cytat: Pluur w Sierpień 19, 2015, 15:48:16
https://www.youtube.com/watch?v=YX6eoRTaoUc&feature=youtu.be&t=10s

Może już było, ale on wygłosowe 'ą' mówi jak 'ou'?
/fantastycznou/, /bajkou/, /źelonou wyspou/, /śilnou/, /znaczącou/, /praworządnou/, /kturou/?
Na Lubelszczyźnie tak mówiou. Na Śląsku, w Wielkopolsce i w części Pomorza mówiom. Na Mazurach mówiął [ɔw̃]. Głównie po wygłosowym ą poznaję, kto skąd jest. Ja wymawiam [ɔɰ̃] jak Warszawka i kujawsko-pomorskie (przynajmniej Toruń i moja Brodnica). Nie wiem jak jest z resztą centralnej Polski. Nikogo stamtąd nie znam.

Zapomniałeś o okołorzeszowskim (abo w ogóle małopolskim) [ɔ], czy też kresowym.
  •  

Spiritus

Cytat: Pluur w Sierpień 21, 2015, 12:51:20
Cytat: CookieMonster93 w Sierpień 21, 2015, 01:10:14
Cytat: Pluur w Sierpień 19, 2015, 15:48:16
https://www.youtube.com/watch?v=YX6eoRTaoUc&feature=youtu.be&t=10s

Może już było, ale on wygłosowe 'ą' mówi jak 'ou'?
/fantastycznou/, /bajkou/, /źelonou wyspou/, /śilnou/, /znaczącou/, /praworządnou/, /kturou/?
Na Lubelszczyźnie tak mówiou. Na Śląsku, w Wielkopolsce i w części Pomorza mówiom. Na Mazurach mówiął [ɔw̃]. Głównie po wygłosowym ą poznaję, kto skąd jest. Ja wymawiam [ɔɰ̃] jak Warszawka i kujawsko-pomorskie (przynajmniej Toruń i moja Brodnica). Nie wiem jak jest z resztą centralnej Polski. Nikogo stamtąd nie znam.
Zapomniałeś o okołorzeszowskim (abo w ogóle małopolskim) [ɔ], czy też kresowym.
No i właściwie to na Śląsku nie mówiom, a mówiōm, pochylenie samogłosek przed nosowymi jest bardzo powszechne
  •  

Pluur

No racja, można wyróżnić i '-om' i '-óm', jako dwie inne formy (pierwsza dość ogólnopolska, druga raczej typowo śląska)
  •  

Todsmer

Nie można, bo to to samo :) Na Śląsku mamy pochylenie o przed chyba każdą spółgłoską nosową.
  •  

Pluur

No historycznie to to samo, fonetycznie nie za bardzo
  •  

Wedyowisz

#1507
Tak się zastanawiam, czy ta dowolność akcentuacji wyrazów w polskich piosenkach ludowych ("do cie"bie ka"siuniu, "pierścio"nki wie"ziemy, zielo"ny moste"czek ugi"na się), czasami wręcz utrudniająca zrozumienie słów,  ma jakiś związek ze ,,skokami" akcentu w przeszłości języka polskiego. Nie w sensie, że wszystkie piosenki, gdzie występuje wymuszony, inny-niż-w-mowie akcent, muszą pochodzić z głębokiego średniowiecza*, ale w sensie, że przesunięcia akcentu z przykładowo ostatniej zgłoski na pierwszą, z pierwszej na drugą od końca mogły przyzwyczaić ludzi do takiego śpiewania (w końcu ciężko było poprawiać wszystkie piosenki, gdy akcent wyrazowy w języku się zmieniał — istotniejsze czy popularniejsze zostawały).  Jak to jest w językach, gdzie historycznie akcent nie przechodził takich rewolucji? Ktoś ma jakieś spostrzeżenia?

*ALE: wg Klemensiewicza, co najmniej do XVIII w. przypuszczalnie istniała akcentuacja zestrojowa typu ko"cham cię, nazy"wa się (bez klityki: "kocham, na"zywa).
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Dynozaur

Wydaje mi się, że przeceniasz starość tych pioseneczek...

Ja bym stawiał na to, że olewanie akcentuacji w piosenkach nie jest niczem nowem. I tyle.
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

Vilène

Cytat: Dynozaur w Wrzesień 18, 2015, 19:29:40
Ja bym stawiał na to, że olewanie akcentuacji w piosenkach nie jest niczem nowem. I tyle.
Cóż, skoro chińskie piosenki (tj. chodzi mi o autentyczne chińskie, nie saundtraki animu xD) mogą olewać tony, czemu polskie nie mogłyby po prostu olewać akcentu?
  •  

Widsið

Z tego co się orientuję, rumuńskie też mają akcent w dupie, a francuzi regularnie dostawiają [ə~ɨ] do swoich dla rytmu. Nie jestem przekonany, czy piosenki - ludowe czy nie - są najlepszym materiałem badawczym do takich kwestii.
  •  

CookieMonster93

Cytat: Vilène w Wrzesień 18, 2015, 20:04:30
Cytat: Dynozaur w Wrzesień 18, 2015, 19:29:40
Ja bym stawiał na to, że olewanie akcentuacji w piosenkach nie jest niczem nowem. I tyle.
Cóż, skoro chińskie piosenki (tj. chodzi mi o autentyczne chińskie, nie saundtraki animu xD) mogą olewać tony, czemu polskie nie mogłyby po prostu olewać akcentu?
Ja się cieszę, że nie olewają, bo to by brzmiało durnie i tak jakby im się nie chciało porządnie tekstu napisać. Bardziej mnie irytuje, że Czesi bardzo mocno iloczasują w piosenkach.
English C1/2 Nederlands B2/C1 中文 B1 Čeština A2/B1
  •  

Wedyowisz

#1512
Cytat: Dynozaur w Wrzesień 18, 2015, 19:29:40
Wydaje mi się, że przeceniasz starość tych pioseneczek...

Ja bym stawiał na to, że olewanie akcentuacji w piosenkach nie jest niczem nowem. I tyle.

Nie w każdych piosenkach, nie w każdych, we współczesnej muzyce rozrywkowej tak nie ma. Tzn. akcenty poprzesuwane bywają, ale bardziej sporadycznie i w charakterze świadomego udziwnienia albo pojedyńczej niezręczności. Podczas gdy w ludowiźnie BAM-bam-BAM w  trójsylabowcach to niemal zasada konstrukcji.

Cytat: Widsið w Wrzesień 19, 2015, 05:00:08
Z tego co się orientuję, rumuńskie też mają akcent w dupie, a francuzi regularnie dostawiają [ə~ɨ] do swoich dla rytmu. Nie jestem przekonany, czy piosenki - ludowe czy nie - są najlepszym materiałem badawczym do takich kwestii.

Spodziewałbym się przynajmniej korelacji z syllable-timed/stress-timed, w angielskim czy niemieckim akcentowanie szew musi brzmieć dalece mniej naturalnie niż nietypowy akcent u nas.  We fr. w ogóle są ZTCP fluktuacje wygłosowego -e /ə/, wynikłe po części z diachronii.
стань — обернися, глянь — задивися
  •  

Dynozaur

#1513
Cytat: Wedyowisz w Wrzesień 19, 2015, 14:55:50Nie w każdych piosenkach, nie w każdych, we współczesnej muzyce rozrywkowej tak nie ma. Tzn. akcenty poprzesuwane bywają, ale bardziej sporadycznie i w charakterze świadomego udziwnienia albo pojedyńczej niezręczności. Podczas gdy w ludowiźnie BAM-bam-BAM w  trójsylabowcach to niemal zasada konstrukcji.

Rzecz w tym, że spora część tej "ludowizny" jest nie bardziej ludowa niż ruska "Katiusza" :P

W tych piosenkach nawet nie ma jakiegoś szczególnie archaicznego słownictwa, więc tym bardziej nie doszukiwałbym się w nich archaicznej akcentuacji.
Jaranie się starem forem to pedalstwo, a Kwadrat i Seiphel to ciota i chuj.

P*lsko, cóżeś uczyniła ze swoim chrztem?
  •  

Wedyowisz

#1514
Cytat: Dynozaur w Wrzesień 19, 2015, 17:48:34

Rzecz w tym, że spora część tej "ludowizny" jest nie bardziej ludowa niż ruska "Katiusza" :P

Dotykamy tutaj ciekawej kwestii, czym właściwie jest piosenka względnie pieśń ludowa. Np. u naszych wschodnich sąsiadów piosenka/pieśń może ,,stać się ludową", o ile podlega pewnym regułom kompozycji, choćby (o zgrozo) jej autor był znany i nie był niepiśmiennym chłopem. Zetknąłem się z takim stwierdzeniem m.in. w przypadku znanej ukraińskiej piosenki Верховино, світку ти наш. U nas chyba trudniej być tró (w ogóle da się w Polsce współcześnie napisać p. ludową?).

Cytat
W tych piosenkach nawet nie ma jakiegoś szczególnie archaicznego słownictwa, więc tym bardziej nie doszukiwałbym się w nich archaicznej akcentuacji.

Tak, losowo wybrany współczesny blokers na pewno arendować zrozumie :P

Ależ one nie muszą być aż taaaak bardzo stare, w końcu dialekty z akcentem inicjalnym przetrwały do dziś dnia na peryferiach polskiego obszaru językowego (a dawniej pewnie było ich więcej powierzchniowo, tylko już nikt raczej nie powie, jak wiele w danym okresie). Zresztą ty patrzysz na to atomistycznie, ja holistycznie. Utwory ułożone w ,,epoce inicjalnoakcentowej" jako całość wpływały na to, jak śpiewało się później, a również (bo gwary oddziaływały cały czas na siebie poziomo) oddziaływały na to, jak śpiewało się po sąsiedzku. To, jak się śpiewa (/układa wiersze; z jakimi zwrotami, figurami stylistycznymi, w jakiej gamie) bywa czymś znacznie trwalszym od konkretnych piosenek.

Tak czy siak, trzeba by przeanalizować trochę tych utworów, żeby móc powiedzieć, czy coś w tym moim rojeniu może być. Może już ktoś takie badania zrobił, tylko my partacze, amatorzy o tym nie mamy pojęcia.
стань — обернися, глянь — задивися
  •