Etymologijni szujodruhowie, czyli fałszywe kognaty

Zaczęty przez Mścisław Bożydar, Sierpień 22, 2011, 00:35:44

Poprzedni wątek - Następny wątek

Ainigmos

Słownictwo nie może upodobnić się do poharatanego wykorzeniającymi wtrętami drzewa bez korzeni - oto hasło czyścielskiego słowodzieja
  •  

dziablonk

#1096
(przeniesione do szczerzedruchów)
Wesołego Alleluja!
Dziwno wam, iżem ja to tako pomieszany?
Jak ciećwierz przyszedłem w płatczyska ubrany.
  •  

Ainigmos

Turek (nazwa narodowości) i Turek (polskie nazwisko od nazwy tur)
Słownictwo nie może upodobnić się do poharatanego wykorzeniającymi wtrętami drzewa bez korzeni - oto hasło czyścielskiego słowodzieja
  •  

Łudomian

Przy imek za dla czasu
  •  

Wercyngetoryks

Słowackie nemotorný ('niezdarny') i międzynarodowe motor.

To pierwsze z psł. *motorьnъ, *motati.
ChWDChRL

mijero

Cytat: Spodnie w Styczeń 26, 2023, 22:07:46
Słowackie nemotorný ('niezdarny') i międzynarodowe motor.

To pierwsze z psł. *motorьnъ, *motati.
Ciekawe. Ale że już w psł. miałby być wyotrębniony przyrostek -orny? Są z nim jakieś jine słowa? Na stronie z rymami słowackimi widzę przymiotniki pochodzące ot słów z rdzennym -r-, ot zapożyczeń i dwa jakieś niejasne, które zna także czeski: odborný, vzdorný. W polskim motor był używany w znaczeniu 'poruszyciel': ,,mocą motora pierwszego, którym jest Pan Bóg", 1587 (Bańkowski).
Boć wiem, trzeba mi prawdę powiedzieć:
przez cudzy język w cudze ręce włodźstwa zachodziły.
  •  

Łudomian

Wychodzi na to, że to łac. motor pochodzi od naszego motati XD
Przy imek za dla czasu
  •  

Siemoród

Cytat: mijero w Styczeń 27, 2023, 12:33:35
Cytat: Spodnie w Styczeń 26, 2023, 22:07:46
Słowackie nemotorný ('niezdarny') i międzynarodowe motor.

To pierwsze z psł. *motorьnъ, *motati.
Ciekawe. Ale że już w psł. miałby być wyotrębniony przyrostek -orny? Są z nim jakieś jine słowa? Na stronie z rymami słowackimi widzę przymiotniki pochodzące ot słów z rdzennym -r-, ot zapożyczeń i dwa jakieś niejasne, które zna także czeski: odborný, vzdorný. W polskim motor był używany w znaczeniu 'poruszyciel': ,,mocą motora pierwszego, którym jest Pan Bóg", 1587 (Bańkowski).
To średniopolskie użycie motora jak najbardziej jest latynizmem, pochodzącym od mōtō 'poruszam'.

W czeskich słowach odborný czy vzdorný nie ma morfemu -or-, to są pochodne czasowników brát i drát. Może w motorným jest ten sam odczasownikowy sufiks -ořь, co w polskich piskorz, tchórz (<dchórz)?
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

dziablonk

Może z łac. maturus 'dojrzały'? W stpol. zamatorzały, zamotrzały, zamotorzały na 'zatwardziałego'  ::)
Wesołego Alleluja!
Dziwno wam, iżem ja to tako pomieszany?
Jak ciećwierz przyszedłem w płatczyska ubrany.
  •  

dziablonk

kurd. spas - ros. спасибо 'dziękuję'
Wesołego Alleluja!
Dziwno wam, iżem ja to tako pomieszany?
Jak ciećwierz przyszedłem w płatczyska ubrany.
  •  

Siemoród

golem 'ożywiony magją olbrzym z gliny' i stpol. golemy 'wielki'
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

Todsmer

Nawiasem mówiąc, nie tylko staropolski, bo słowo znane jest też ze Śląska z nowożytnych badań ;)
  •  

Siemoród

Nie wiem, na ile funguje lub fungowało ono na Śląsku, ale jest to ciekawe, bo choć leksem jest ogólnosłowiański, to w żywem użyciu jest dziś jedynie w grupie bułgarsko-macedońskiej.

Swoją drogą najpewniej związany z pomorskim (północnorosyjskim) słowem na ocean, czyli голымя (z *golmy jak полымя z *polmy 'płomień').
Niech żyje Wolny Syjam!
  •  

Todsmer

Mam cały artykuł o tym słowie w mojej książce o śląskiej dialektologii, mogę zeskanować/zrobić zdjęcia ;)
  •  

Todsmer

#1109
Doppelpost, ale poniżej można zobaczyć zdjęcia artykułu :)

https://imgur.com/a/HqfbG0E

Przypisów nie wrzucałem, ale jakby ktoś chciał konkretny to mogę podać ;)

EDIT: a tutaj zdjęcie odpowiedniej strony z Atlasu Językowego Śląska: https://imgur.com/a/vbFF7RV